Mateusza 16
1 A przystąpiwszy Faryzeuszowie i Saduceuszowie, kusząc prosili go, aby im znamię z nieba ukazał.
Lao esa, hambu atahori Farisi hira ro atahori Saduki rema risiꞌ Yesus. Ara rae raselu-bale ro Yesus, fo rae raꞌatutudaꞌ E. Huu naa, ara roꞌe rae, “Pak! Tulun mutudꞌu manadadꞌiꞌ mataꞌ esa dei, fo dadꞌi bukti oi, Pak hambu koasa mia Lamatualain ena.”
2 A on odpowiadając, rzekł im: Gdy bywa wieczór, mówicie: Pogoda będzie; bo się niebo czerwieni.
Te Yesus nataa nae, “Mete ma relo mopo ma lalai dulan mbilas, na, hei mihine, mae ‘Mbila na nda udꞌa sa.’
3 A rano: Dziś będzie niepogoda; albowiem się niebo pochmurne czerwieni. Obłudnicy! postawę nieba rozsądzić umiecie, a znamion tych czasów nie możecie.
Mete ma relo botiꞌ ata nema no lele nggeoꞌ, hei mihine mae, ‘Faiꞌ ia nae udꞌa.’ Naa, mete ma hei bisa mihine fula-fai ra nenendin, na, taꞌo bee de hei nda mihine leleꞌ ra nenendin sa?
4 Rodzaj zły i cudzołożny znamienia szuka; ale mu znamię nie będzie dane, tylko ono znamię Jonasza proroka. I opuściwszy je, odszedł.
Wou! Aleꞌ ia hei atahori, mihine taoꞌ a deꞌulakaꞌ! Hei nda tao afiꞌ neu Lamatuaꞌ sa! Mae hei moꞌe manadadꞌiꞌ ra o, Au nda fee sa. Huu maꞌahulun Lamatuaꞌ fee manadadꞌiꞌ nendiꞌ mana ola-olan Yunus. Dadꞌi naa dai ena!” Yesus olaꞌ basa, ma Ana lao hela se.
5 A gdy się przeprawili uczniowie jego na drugą stronę morza, zapamiętali wziąć chleba.
Leleꞌ Yesus se losa dano a taladꞌan, deidꞌe ana mana tungga nara rasanedꞌa rae, sira liliꞌ rendi roti soaꞌ neu sira lepa-ngges na.
6 I rzekł im Jezus: Patrzcie, a strzeżcie się kwasu Faryzeuszów i Saduceuszów.
Rena ara olaꞌ raꞌo na, ma Ana nafadꞌe nae, “Hei musi besa-bꞌesa mbali atahori Farisi ro atahori Saduki ra bibꞌit roti na e.”
7 A oni rozmawiali między sobą, mówiąc: Nie wzięliśmy chleba.
Rena taꞌo naa, ma ana mana tungga nara bingun. Ara ola-olaꞌ rae, “Toulasiꞌ a olaꞌ saa ia? Mbei ma Ana ola taꞌo naa, huu ata nda tendi roti sa, do?”
8 Co obaczywszy Jezus, rzekł im: O czemże rozmawiacie między sobą, o małowierni, żeście chleba nie wzięli?
Te Yesus nahine dudꞌuꞌa nara. Basa ma, Ana olaꞌ nae, “Weh! Hei ia ra seli tebꞌe ma! Taꞌo bee de hei olaꞌ soꞌal roti! Hei kuran mimihere neu Au, do?
9 Jeszczeż nie rozumiecie, ani pamiętacie onych pięciu chlebów, a onych pięciu tysięcy ludzi, i jakoście wiele koszów zebrali?
Hei nda feꞌe mihine Au koasa ngga sa, do? Te faiꞌ na Au bibꞌibi roti bꞌueꞌ lima fo fee atahori rifon lima raa, hei kumbu mala lena nara boa hira?
10 Ani onych siedmiu chlebów i czterech tysięcy ludzi, a jakoście wiele koszów nazbierali?
Boe ma taꞌo bee fai roti hitu fo Au banggi fee neu atahori rifon ka haꞌ ra? Hei kumbu mala lena nara boa hira fai?
11 Jakoż nie rozumiecie, żem wam nie o chlebie powiedział, mówiąc: Abyście się strzegli kwasu Faryzeuszów i Saduceuszów?
Taꞌo bee de faꞌ ra ama nda mihine Au oꞌola ngga sa? Au nda olaꞌ soꞌal roti sa. Au ae fee nesenenedꞌaꞌ neu nggi, ama besa-bꞌesa mo atahori Farisi ma Saduki ra nenori nara. Te nenori nara kokoe-nanasi rala atahori hetar, onaꞌ bibꞌit roti tao neu roti fo hene naꞌamoko.”
12 Tedy zrozumieli, że nie mówił, aby się strzegli kwasu chleba, ale nauki Faryzeuszów i Saduceuszów.
Yesus olaꞌ taꞌo naa, deidꞌe ara rahine rae, Ana nda olaꞌ soꞌal roti sa. Te Ana olaꞌ soꞌal atahori Farisi ro atahori Saduki ra nenori nara.
13 A gdy przyszedł Jezus w strony Cezaryi Filippowej, pytał uczniów swoich, mówiąc: Kimże mię powiadają być ludzie Syna człowieczego?
Basa ma, Yesus se laoꞌ reu sia mamanaꞌ mana dekaꞌ no kota Kaisarea Filipi. Sia dalaꞌ taladꞌan, Ana natane se nae, “Tungga atahori oꞌolan, ara rae, Au, naeni Atahori Matetuꞌ ia, seka?”
14 A oni rzekli: Jedni Janem Chrzcicielem, a drudzy Elijaszem, insi też Jeremijaszem, albo jednym z proroków.
Ara rataa rae, “Hambu ruma rae Amaꞌ ia, Yohanis Mana Saraniꞌ a nasodꞌa baliꞌ ena. Laen fai rae, mbei ma Amaꞌ ia, baꞌi Elia. Laen ra fai oi, baꞌi Yeremia. Mete ma hokoꞌ na, Lamatualain mana ola-olaꞌ laen dalahulun.”
15 I rzekł im: A wy kim mię być powiadacie?
Boe ma Yesus natane seluꞌ se fai nae, “Mete ma tungga hei, na, Au ia, seka?”
16 A odpowiadając Szymon Piotr rzekł: Tyś jest Chrystus, on Syn Boga żywego.
Boe ma Simon nataa nae, “Amaꞌ ia, Kristus, naeni Atahori fo dalahulun Lamatualain helu-fuli nae haitua nemaꞌ a! Ma Amaꞌ ia, Lamatualain mana nasodꞌa nakandooꞌ a Anan.
17 Tedy odpowiadając Jezus rzekł mu: Błogosławiony jesteś Szymonie, synu Jonaszowy! bo tego ciało i krew nie objawiły tobie, ale Ojciec mój, który jest w niebiesiech.
Yesus nae, “Simon, Yunus anan, e! Ho ia, nenefee papala-babꞌanggiꞌ, o! Huu atahori nda rafadꞌe nggo hal ia sa. Te Au Ama ngga sia sorga mana nafadꞌe.
18 A Ja ci też powiadam, żeś ty jest Piotr; a na tej opoce zbuduję kościół mój, a bramy piekielne nie przemogą go: (Hadēs g86)
Rena, e! Aleꞌ ia Au babꞌae naram ‘Petrus’. Naraꞌ naa sosoan naeni, fatu. Huu nemeherem manggateeꞌ onaꞌ fatu, dei fo dadꞌi netehuuꞌ fee neu Au atahori mamahere ngga ra. Mae ara nenepoko-paruꞌ losa mate boe o, ara raꞌatataaꞌ rakandooꞌ a. (Hadēs g86)
19 I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; a cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane i w niebiesiech; a cokolwiek rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane i w niebiesiech.
Dei fo Au fee nggo hak, fo mete-seꞌu atahori ra, onaꞌ ho toꞌu lelesu sorga nggoen. Huu saa fo ho ena-ai sia raefafoꞌ ia, Lamatuaꞌ ena-ai sia sorga ena. Ma saa fo ho fee isin sia raefafoꞌ ia, Lamatuaꞌ fee isin sia sorga ena.”
20 Tedy przykazał uczniom swoim, aby nikomu nie powiadali, że on jest Jezus Chrystus.
Olaꞌ basa taꞌo naa, ma Yesus naꞌangge se fo afiꞌ rafadꞌe esa-esa boe rae Eni ia, Kristus.
21 I odtąd począł Jezus pokazywać uczniom swoim, iż musi odejść do Jeruzalemu, i wiele cierpieć od starszych i od przedniejszych kapłanów i nauczonych w Piśmie, a być zabitym i trzeciego dnia zmartwychwstać.
Eniꞌ a leleꞌ naa, Yesus nafadꞌe neu ana mana tungga nara nae, “Au musi uu isiꞌ kota Yerusalem. Te dei fo sia naa, Au hambu doidꞌosoꞌ naen seli mia lasi-lasi adat, ma malangga agama Yahudi ra malangga nara, ro basa meser agama ra. Dei fo ara tao risa Au, te finiesan ma Au usodꞌa baliꞌ.”
22 A wziąwszy go Piotr na stronę, począł go strofować, mówiąc: Zmiłuj się sam nad sobą, Panie! nie przyjdzie to na cię.
Yesus nafadꞌe taꞌo naa ma, Petrus nore nala E nisiꞌ bobꞌoan de ai nae, “Amaꞌ afiꞌ olaꞌ taꞌo naa! Neꞌo Lamatualain nda hela neu taꞌo naa sa!”
23 A on obróciwszy się, rzekł Piotrowi: Idź ode mnie, szatanie! jesteś mi zgorszeniem; albowiem nie pojmujesz tego, co jest Bożego, ale co jest ludzkiego.
Te Petrus oꞌolan, nda tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun sa. Naa de Yesus heoꞌ mbali e de ai e nae, “Hee! Dinggoꞌ hela mamanaꞌ ia! Naa, nitu ra malanggan oꞌolan! Afiꞌ babꞌaa Au! Ho duꞌa tunggaꞌ a atahori hihii-nanaun, te nda tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun sa!”
24 Tedy rzekł Jezus do uczniów swoich: Jeźli kto chce iść za mną, niechajże samego siebie zaprze, a weźmie krzyż swój, i naśladuje mię!
Basa boe ma Yesus nanori ana mana tungga nara nae, “Atahori mana nau tungga Au, eni musi naꞌatataaꞌ nakandoo tungga-tungga fai! Eni musi liliiꞌ hendi hihii-nanaun, fo tunggaꞌ a Lamatuaꞌ hihii-nanaun. Mae atahori rae tao risa e o, eni musi tungga nakandooꞌ a, onaꞌ atahori lemba eni hau ngganggen fo neu mate.
25 Bo kto by chciał duszę swoję zachować, straci ją; a kto by stracił duszę swoję dla mnie, znajdzie ją.
Huu atahori mana sadꞌia mate huu eni tungga Au, dei fo ana hambu nasodꞌa nakandoo no Lamatuaꞌ. Te atahori mana nasodꞌa soaꞌ neuꞌ a aon, dei fo masodꞌan, sambu-lalo neuꞌ ena!
26 Albowiem cóż pomoże człowiekowi, choćby wszystek świat pozyskał, a na duszy swojej szkodował? albo co za zamianę da człowiek za duszę swoję?
Rena, e! Mete ma hambu basa hata-heto raefafoꞌ ia, te Lamatualain nda simbo nggo sa, na, hahambun sa? Mae lemba mendi basa raefafoꞌ isin o, ho nda bisa soi mala ao samanam sa!
27 Albowiem Syn człowieczy przyjdzie w chwale Ojca swego z Anioły swoimi, a tedy odda każdemu według uczynków jego.
Au ufadꞌe basa dalaꞌ ia ra neu nggi, huu Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Dei fo Au onda baliꞌ uma endiꞌ Ama ngga koasa manaselin, o ana dedꞌenu nara mia sorga. Leleꞌ naa, dei fo Au bala-bꞌae atahori tungga saa fo ana taoꞌ a.
28 Zaprawdę powiadam wam: Są niektórzy z tych, co tu stoją, którzy nie ukuszą śmierci, ażby ujrzeli Syna człowieczego, idącego w królestwie swojem.
Misinedꞌa malolole, e! Mia basa hei ia, dei fo hambu atahori hira nda mate sa, losa faiꞌ bee fo ara rita Au, Atahori Matetuꞌ a, dadꞌi Maneꞌ mana toꞌu parendaꞌ.”
