Mateusza 15
1 Tedy przystąpili do Jezusa z Jeruzalemu nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie, mówiąc:
THEN came to Jeshu Pharishee and Sophree, who were from Urishlem, saying,
2 Czemu uczniowie twoi przestępują ustawę starszych? albowiem nie umywają rąk swych, gdy mają jeść chleb.
Why do thy disciples transgress the tradition of the elders, and wash not their hands when they eat bread?
3 A on odpowiadając, rzekł im: Czemuż i wy przestępujecie przykazanie Boże dla ustawy waszej?
Jeshu answered, and said to them, Why also do ye transgress the commandment of Aloha for the sake of your tradition?
4 Albowiem Bóg przykazał, mówiąc: Czcij ojca twego i matkę; i kto by złorzeczył ojcu albo matce, śmiercią niechaj umrze.
For Aloha hath said, Honour thy father and thy mother; and whoso curseth his father or his mother, to die he shall die:
5 Ale wy powiadacie: Kto by rzekł ojcu albo matce: Dar, którykolwiek jest ode mnie, tobie pożyteczny będzie; a nie uczciłby ojca swego albo matki swojej, bez winy będzie.
but ye say, Every one who shall say to a father, or to a mother, (It is) my oblation whatever thou wouldst be profited by me,
6 I wzruszyliście przykazania Boże dla ustawy waszej.
and shall not honour his father or his mother (shall be guiltless). Thus you have abolished the word of Aloha for the sake of your tradition.
7 Obłudnicy! dobrze o was prorokował Izajasz, mówiąc:
Ye hypocrites! rightly prophesied concerning you Eshaia the prophet, and said,
8 Lud ten przybliża się do mnie usty swemi, i wargami czci mię; ale serce ich daleko jest ode mnie.
This people with the lips honour me, but their heart (is) very far from me.
9 Lecz próżno mię czczą, nauczając nauk, które są przykazania ludzkie.
But in vain they reverence me, while they teach the doctrines of the commandments of men.
10 A zawoławszy do siebie ludu, rzekł im: Słuchajcie, a rozumiejcie.
And he called to the multitudes, and said to them, Hear, and understand:
11 Nie to, co wchodzi w usta, pokala człowieka; ale co wychodzi z ust, to pokala człowieka.
It is not that which, entering the mouth, contaminates a man; but that which shall come from the mouth, that contaminates a man.
12 Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, rzekli mu: Wiesz, iż Faryzeuszowie, usłyszawszy tę mowę, zgorszyli się?
Then drew near his disciples, saying to him, Knowest thou that the Pharishee who heard this word were offended?
13 A on odpowiadając rzekł: Wszelki szczep, którego nie szczepił Ojciec mój niebieski, wykorzeniony będzie.
But he answered, and said to them, Every plantation which my Father who is in heaven hath not planted shall be rooted up.
14 Zaniechajcie ich; ślepi są wodzowie ślepych, a ślepy jeźliby ślepego prowadził, obadwa w dół wpadną.
Leave them: they are blind leaders of the blind; but if a blind man shall lead a blind man, both shall fall into the ditch.
15 A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Wyłóż nam to podobieństwo.
And Shemun Kipha answered and said, My Lord, expound to us this parable.
16 I rzekł Jezus: Jeszczeż i wy bezrozumni jesteście?
But he said to them, Do you also not yet understand?
17 Jeszczeż nie rozumiecie, iż wszystko, co wchodzi w usta, w brzuch idzie, i do wychodu bywa wyrzucono?
Know you not that whatsoever entereth the mouth, goeth into the belly, and from thence in purification it is cast without?
18 Ale co z ust pochodzi, z serca wychodzi, a toć pokala człowieka.
But whatsoever from the mouth shall come forth, from the heart cometh forth, and this contaminates a child of man.
19 Albowiem z serca wychodzą złe myśli, mężobójstwa, cudzołóstwa, wszeteczeństwa, złodziejstwa, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa.
For from the heart proceed evil thoughts, adultery, murder, fornication, robbery, false witness, blasphemy.
20 Toć jest, co pokala człowieka: ale jeść nieumytemi rękoma, toć nie pokala człowieka.
These are they which defile a man; but if any one eat when his hands are not washed, he is not defiled.
21 A wyszedłszy Jezus stamtąd, ustąpił w strony Tyru i Sydonu.
AND Jeshu went forth from thence, and came to the borders of Tsur and Tsaidon.
22 A oto niewiasta Chananejska z onych granic wyszedłszy, wołała, mówiąc do niego: Zmiłuj się nade mną Panie, synu Dawidowy! córka moja ciężko bywa od dyjabła dręczona.
And, beheld, a Canaanite woman from those coasts came forth crying, and saying, Have mercy upon me, my Lord, son of David! my daughter is grievously possessed with the demon!
23 A on jej nie odpowiedział i słowa. Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, prosili go, mówiąc: Odpraw ją, boć woła za nami.
But he did not return her an answer. And the disciples approached and requested from him, saying, Dismiss her, for she crieth after us.
24 A on odpowiadając rzekł: Nie jestem posłany, tylko do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego.
But he answered and said to them, I am not sent but to the sheep which have wandered from the house of Israel.
25 Lecz ona przystąpiwszy, pokłoniła mu się, mówiąc: Panie, ratuj mię!
Then she came, worshipped him, and said, My Lord, help me!
26 A on odpowiadając rzekł: Niedobra jest brać chleb dziecinny, a miotać szczeniętom.
Jeshu said to her, It is not proper to take the children's bread and throw it to the dogs.
27 A ona rzekła: Tak jest, Panie! a wszakże i szczenięta jedzą odrobiny, które padają z stołu panów ich.
But she said, Even so, my Lord; yet the dogs eat from the crumbs that fall from the tables of their masters, and live.
28 Tedy odpowiadając Jezus rzekł jej: O niewiasto! wielka jest wiara twoja; niechaj ci się stanie, jako chcesz. I uzdrowiona jest córka jej od onejże godziny.
Then said Jeshu to her, O woman, great is thy faith! be it to thee as thou wilt! And healed was her daughter from that hour.
29 A Jezus poszedłszy stamtąd, przyszedł nad morze Galilejskie, a wstąpiwszy na górę, siedział tam.
And Jeshu passed from thence, and came near the sea of Galila; and he ascended the mountain and sat there.
30 I przyszedł do niego wielki lud, mając z sobą chrome, ślepe, nieme, ułomne i inszych wiele, i kładli je u nóg Jezusowych, i uzdrawiał je,
And there drew near to him great gatherings (of people), and with them there were the lame, and the blind, and the dumb, and the mutilated, and many others; and they cast them at the feet of Jeshu, and he healed them.
31 Tak iż się on lud dziwował, widząc, że niemi mówią, ułomni uzdrowieni są, chromi chodzą, a ślepi widzą; i wielbili Boga Izraelskiego.
So that those multitudes were astounded as they beheld the dumb speaking, and the mutilated made whole, and the lame walking, and the blind seeing; and they glorified the Aloha of Isroel.
32 Lecz Jezus zwoławszy uczniów swoich, rzekł: Żal mi tego ludu; albowiem już trzy dni przy mnie trwają, a nie mają, co by jedli, a nie chcę ich rozpuścić głodnych, by snać nie pomdleli na drodze.
BUT Jeshu himself called his disciples, and said to them, I have pity for this multitude, who, behold, for three days have continued with me, but there is nothing for them to eat; and to send them away fasting, I am unwilling, lest they should faint in the way.
33 Tedy mu rzekli uczniowie jego: Skądże byśmy wzięli tak wiele chleba na tej puszczy, abyśmy tak wielki lud nasycili?
The disciples say to him, Whence can we have bread in the wilderness, that we may satisfy this whole multitude?
34 I rzekł im Jezus: Wieleż macie chlebów? A oni rzekli: Siedm, i trochę rybek.
Jeshu saith to them, How many loaves have you? They say to him, Seven, and a few small fishes.
35 Tedy rozkazał ludowi, aby siedli na ziemi.
And he directed that the multitudes should recline upon the ground.
36 A wziąwszy one siedm chlebów i one ryby, uczyniwszy dzięki, łamał i dał uczniom swoim, a uczniowie ludowi.
And he took those seven loaves and the fishes, and offered praise, and brake, and gave to his disciples, and the disciples gave to the multitudes;
37 I jedli wszyscy i nasyceni są, i zebrali, co zbyło ułomków, siedm koszów pełnych.
and they all did eat and were satisfied: and they took up of the abundance of fragments seven baskets full.
38 A było tych, którzy jedli, cztery tysiące mężów, oprócz niewiast i dziatek.
And they who had eaten, were four thousand men, besides women and children.
39 Tedy rozpuściwszy lud, wstąpił w łódź, i przyszedł na granice Magdalańskie.
And when he had dismissed the multitudes, he ascended into a ship, and came to the coasts of Magodu.
