Jana 7
1 A potem chodził Jezus po Galilei; bo się nie chciał bawić w ziemi Judzkiej, przeto że Żydowie szukali, aby go zabili.
After these things, Jesus was walking in Galilee, for he wouldn’t walk in Judea, because the Jews sought to kill him.
2 I było blisko święto żydowskie kuczek.
Now the feast of the Jews, the Feast of Booths, was at hand.
3 Tedy rzekli do niego bracia jego: Odejdź stąd, a idź do Judzkiej ziemi, żeby uczniowie twoi widzieli sprawy twoje, które czynisz.
His brothers therefore said to him, “Depart from here and go into Judea, that your disciples also may see your works which you do.
4 Albowiem żaden nic w skrytości nie czyni, kto chce być widziany; przetoż ty, jeźli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
For no one does anything in secret while he seeks to be known openly. If you do these things, reveal yourself to the world.”
5 Bo i bracia jego nie wierzyli weń.
For even his brothers didn’t believe in him.
6 I rzekł im Jezus: Czas mój jeszcze nie przyszedł; ale czas wasz zawsze jest w pogotowiu.
Jesus therefore said to them, “My time has not yet come, but your time is always ready.
7 Nie możeć was świat nienawidzieć, ale mnie nienawidzi; bo ja świadczę o nim, iż sprawy jego złe są.
The world can’t hate you, but it hates me, because I testify about it, that its works are evil.
8 Idźcież wy na to święto, jać jeszcze nie pójdę na to święto; bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
You go up to the feast. I am not yet going up to this feast, because my time is not yet fulfilled.”
9 A to im powiedziawszy, został w Galilei.
Having said these things to them, he stayed in Galilee.
10 A gdy poszli bracia jego, tedy i on szedł na święto, nie jawnie, ale jakoby potajemnie.
But when his brothers had gone up to the feast, then he also went up, not publicly, but as it were in secret.
11 A Żydowie szukali go w święto i mówili: Gdzież on jest?
The Jews therefore sought him at the feast, and said, “Where is he?”
12 I było o nim wielkie szemranie między ludem; bo jedni mówili: Że jest dobry; a drudzy mówili: Nie, ale zwodzi lud.
There was much murmuring amongst the multitudes concerning him. Some said, “He is a good man.” Others said, “Not so, but he leads the multitude astray.”
13 Wszakże o nim żaden jawnie nie mówił, dla bojaźni żydowskiej.
Yet no one spoke openly of him for fear of the Jews.
14 A gdy już było w pół święta, wstąpił Jezus do kościoła i uczył.
But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.
15 I dziwowali się Żydowie, mówiąc: Jakoż ten umie Pismo, gdyż się nie uczył?
The Jews therefore marvelled, saying, “How does this man know letters, having never been educated?”
16 Odpowiedział im Jezus i rzekł: Nauka moja nie jestci moja, ale tego, który mię posłał.
Jesus therefore answered them, “My teaching is not mine, but his who sent me.
17 Jeźliby kto chciał czynić wolę jego, ten będzie umiał rozeznać, jeźli ta nauka jest z Boga, czyli ja sam od siebie mówię.
If anyone desires to do his will, he will know about the teaching, whether it is from God or if I am speaking from myself.
18 Ktoć z samego siebie mówi, chwały własnej szuka; ale kto szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy, a nie masz w nim niesprawiedliwości.
He who speaks from himself seeks his own glory, but he who seeks the glory of him who sent him is true, and no unrighteousness is in him.
19 Izali wam Mojżesz nie dał zakonu? a żaden z was nie przestrzega zakonu. Przeczże szukacie, abyście mię zabili?
Didn’t Moses give you the law, and yet none of you keeps the law? Why do you seek to kill me?”
20 Odpowiedział lud i rzekł: Dyjabelstwo masz; któż cię szuka zabić?
The multitude answered, “You have a demon! Who seeks to kill you?”
21 Odpowiedział Jezus i rzekł im: Jedenem uczynek uczynił, a wszyscy się temu dziwujecie!
Jesus answered them, “I did one work and you all marvel because of it.
22 Wszak Mojżesz wydał wam obrzezkę, (nie iżby była z Mojżesza, ale z ojców), a w sabat obrzezujecie człowieka.
Moses has given you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and on the Sabbath you circumcise a boy.
23 Ponieważ człowiek przyjmuje obrzezkę w sabat, aby nie był zgwałcony zakon Mojżeszowy, przecz się na mię gniewacie, żem całego człowieka uzdrowił w sabat?
If a boy receives circumcision on the Sabbath, that the law of Moses may not be broken, are you angry with me because I made a man completely healthy on the Sabbath?
24 Nie sądźcie według widzenia, ale sprawiedliwy sąd sądźcie.
Don’t judge according to appearance, but judge righteous judgement.”
25 Mówili tedy niektórzy z Jeruzalemczyków: Izali to nie jest ten, którego szukają zabić?
Therefore some of them of Jerusalem said, “Isn’t this he whom they seek to kill?
26 A oto jawnie mówi, a nic mu nie mówią. Izali prawdziwie poznali książęta, iż ten jest prawdziwie Chrystus?
Behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Can it be that the rulers indeed know that this is truly the Christ?
27 Ale o tym wiemy, skąd jest: ale gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd by był.
However, we know where this man comes from, but when the Christ comes, no one will know where he comes from.”
28 Wołał tedy Jezus w kościele ucząc a mówiąc: I mnie znacie, i skądem jest, wiecie; a nie przyszedłem sam od siebie, ale jest prawdziwy, który mię posłał, którego wy nie znacie.
Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, “You both know me, and know where I am from. I have not come of myself, but he who sent me is true, whom you don’t know.
29 Lecz go ja znam; bom od niego jest, a on mię posłał.
I know him, because I am from him, and he sent me.”
30 I szukali, jakoby go pojmać; ale żaden nie ściągnął nań ręki; bo jeszcze nie przyszła godzina jego.
They sought therefore to take him; but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.
31 A wiele ich z ludu uwierzyli weń i mówili: Chrystus gdy przyjdzie, izaż więcej cudów uczyni nad te, które ten uczynił?
But of the multitude, many believed in him. They said, “When the Christ comes, he won’t do more signs than those which this man has done, will he?”
32 A słyszeli Faryzeuszowie, iż to lud o nim szemrał; i posłali Faryzeuszowie i przedniejsi kapłani sługi, aby go pojmali.
The Pharisees heard the multitude murmuring these things concerning him, and the chief priests and the Pharisees sent officers to arrest him.
33 Rzekł im tedy Jezus: Jeszcze na mały czas jestem z wami; potem odejdę do tego, który mię posłał.
Then Jesus said, “I will be with you a little while longer, then I go to him who sent me.
34 Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie; a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
You will seek me and won’t find me. You can’t come where I am.”
35 Mówili tedy Żydowie między sobą: Dokądże ten pójdzie, że my go nie znajdziemy? czyli do rozproszonych poganów pójdzie i będzie uczył pogany?
The Jews therefore said amongst themselves, “Where will this man go that we won’t find him? Will he go to the Dispersion amongst the Greeks and teach the Greeks?
36 Cóż to za mowa, którą wyrzekł: Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie, i gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
What is this word that he said, ‘You will seek me, and won’t find me;’ and ‘Where I am, you can’t come’?”
37 A w on ostateczny dzień wielki święta onego stanął Jezus i wołał mówiąc: Jeźli kto pragnie, niech do mnie przyjdzie, a pije.
Now on the last and greatest day of the feast, Jesus stood and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink!
38 Kto wierzy w mię, jako mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z żywota jego.
He who believes in me, as the Scripture has said, from within him will flow rivers of living water.”
39 (A to mówił o Duchu, którego wziąć mieli wierzący weń; albowiem jeszcze nie był dany Duch Święty, przeto że jeszcze Jezus nie był uwielbiony.)
But he said this about the Spirit, which those believing in him were to receive. For the Holy Spirit was not yet given, because Jesus wasn’t yet glorified.
40 Wiele ich tedy z owego ludu słysząc te słowa, mówili: Tenci jest prawdziwie on prorok.
Many of the multitude therefore, when they heard these words, said, “This is truly the prophet.”
41 A drudzy mówili: Ten jest Chrystus; ale niektórzy mówili: Azaż z Galilei przyjdzie Chrystus?
Others said, “This is the Christ.” But some said, “What, does the Christ come out of Galilee?
42 Azaż nie mówi Pismo, iż z nasienia Dawidowego i z Betlehemu miasteczka, gdzie był Dawid, przyjdzie Chrystus?
Hasn’t the Scripture said that the Christ comes of the offspring of David, and from Bethlehem, the village where David was?”
43 A tak stało się rozerwanie dla niego między ludem.
So a division arose in the multitude because of him.
44 I chcieli go niektórzy z nich pojmać; ale żaden nie ściągnął nań rąk swoich.
Some of them would have arrested him, but no one laid hands on him.
45 Przyszli tedy słudzy do przedniejszych kapłanów i do Faryzeuszów; którzy im rzekli: Przeczżeście go nie przywiedli?
The officers therefore came to the chief priests and Pharisees; and they said to them, “Why didn’t you bring him?”
46 Odpowiedzieli oni słudzy: Nigdy tak nie mówił człowiek jako ten człowiek.
The officers answered, “No man ever spoke like this man!”
47 I odpowiedzieli im Faryzeuszowie: Alboście i wy zwiedzeni?
The Pharisees therefore answered them, “You aren’t also led astray, are you?
48 Izali kto uwierzył weń z książąt albo z Faryzeuszów?
Have any of the rulers or any of the Pharisees believed in him?
49 Tylko ten gmin, który nie zna zakonu; przeklęci są.
But this multitude that doesn’t know the law is cursed.”
50 I rzekł do nich Nikodem, który był przyszedł w nocy do niego, będąc jeden z nich:
Nicodemus (he who came to him by night, being one of them) said to them,
51 Izali zakon nasz sądzi człowieka, jeźliby pierwej nie słyszał od niego i nie poznałby, co czyni?
“Does our law judge a man unless it first hears from him personally and knows what he does?”
52 A oni mu odpowiedzieli i rzekli: Izaliś i ty Galilejczyk? Badajże się, a obacz, żeć prorok z Galilei nie powstał.
They answered him, “Are you also from Galilee? Search and see that no prophet has arisen out of Galilee.”
53 I poszedł każdy do domu swego.
Everyone went to his own house,
