Rodzaju 14

1 I stało się za dni Amrafela, króla Senaarskiego, Aryjocha, króla Ellasarskiego, Chodorlahomera, króla Elamskiego i Tydala, króla Goimskiego:

In the days of Amraphel, king of Shinar, Arioch, king of Ellasar, Chedorlaomer, king of Elam, and Tidal, king of Goiim,

2 Że podnieśli wojnę przeciw Borowi królowi Sodomskiemu, i przeciw Bersie królowi Gomorskiemu, i Senaabowi królowi Adamackiemu, i Semeberowi królowi Seboimskiemu, i królowi Belamskiemu, to jest Zoarskiemu.

they made war with Bera, king of Sodom [Burning], and with Birsha, king of Gomorrah [Rebellious people, Tyrants], Shinab, king of Admah, and Shemeber, king of Zeboiim, and the king of Bela (also called Zoar [Small]).

3 Wszyscy ci zaciągnęli się w dolinę Syddym, ta jest teraz morzem słonem.

All these joined together in the valley of Siddim (also called the Salt Sea).

4 Bo ci dwanaście lat służyli Chodorlahomerowi, a trzynastego roku odstąpili od niego.

They served Chedorlaomer for twelve years, and in the thirteenth year, they rebelled.

5 A tak roku czternastego wyciągnął Chodorlahomer z królmi, którzy z nim byli, i poraził Rafaimy w Astarot Karnaimie, i Zuzymy w Hamie, i Emimy w Sawie Karyjataim.

In the fourteenth year Chedorlaomer came, and the kings who were with him, and struck the Rephaim [Descendants of Terrible one] in Ashteroth Karnaim, and the Zuzim in Ham [Hot, Intensity, Passion], and the Emim in Shaveh Kiriathaim,

6 Także Chorajczyki na górze ich Seir, aż do równiny Paran, która jest przy puszczy.

and the Horites in their Mount Seir, to El Paran, which is by the wilderness.

7 Potem się wrócili, i przyciągnęli do En Myspat, która jest Kades, i wybili wszystkę krainę Amalekitów; także też Amorrejczyka mieszkającego w Hasesontamar.

They returned, and came to En Mishpat (also called Kadesh), and struck all the country of the Amalekites [Descendants of Man who licks up], and also the Amorites [Descendants of Talkers], that lived in Hazazon Tamar [Palm tree].

8 Tedy wyciągnął król Sodomski, i król Gomorski, i król Adamacki, i król Zeboimski, i król Belamski, to jest Zoarski, i uszykowali się ku bitwie przeciwko im w dolinie Syddym.

The king of Sodom [Burning], and the king of Gomorrah [Rebellious people, Tyrants], and the king of Admah, and the king of Zeboiim, and the king of Bela (also called Zoar [Small]) went out; and they set the battle in array against them in the valley of Siddim;

9 Przeciwko Chodorlahomerowi królowi Elamskiemu, i Tydalowi królowi Goimskiemu, i Amrafelowi królowi Senaarskiemu, i Aryjochowi królowi Ellasarskiemu, czterech królów, przeciw pięciu.

against Chedorlaomer king of Elam, and Tidal king of Goiim, and Amraphel king of Shinar, and Arioch king of Ellasar; four kings against the five.

10 A w onej dolinie Syddym, było wiele studzien iłowatych; i uciekali król Sodomski i Gomorski, a polegli tam, a którzy zostali, na górę uciekli.

Now the valley of Siddim was full of tar pits; and the kings of Sodom [Burning] and Gomorrah [Rebellious people, Tyrants] fled, and some fell there, and those who remained fled to the hills.

11 A zabrawszy wszystkę majętność Sodomską, i Gomorską, i wszystkę żywność ich, odciągnęli.

They took all the goods of Sodom [Burning] and Gomorrah [Rebellious people, Tyrants], and all their food, and went their way.

12 Zabrali też Lota synowca Abramowego, i majętność jego, i poszli; bo on mieszkał w Sodomie.

They took Lot [Veil, Covering], Avram [Exalted father]’s brother’s son, who lived in Sodom [Burning], and his goods, and departed.

13 I przyszedł jeden, który uszedł, i oznajmił to Abramowi Hebrejczykowi, który mieszkał w równinach Mamrego Amorrejczyka, brata Eschola, i brata Anera; ci bowiem uczynili byli przymierze z Abramem.

One who had escaped came and told Avram [Exalted father], the Hebrew [Immigrant]. At that time, he lived by the oaks of Mamre [Bitter, Fatness], the Amorite [Descendants of Talkers], brother of Eshcol, and brother of Aner; and they were allies of Avram [Exalted father].

14 A usłyszawszy Abram, iż był pojmany brat jego, wyprawił ćwiczonych sług swoich zrodzonych w domu swym, trzy sta i osiemnaście, i gonił je aż do Dan.

When Avram [Exalted father] sh'ma ·heard obeyed· that his relative was taken captive, he led out his trained men, born in his house, three hundred and eighteen, and pursued as far as Dan [He judged].

15 I rozdzieliwszy się przypadł na nie w nocy, sam i słudzy jego, i poraził je; i gonił je aż do Hoby, która leży po lewej stronie Damaszku.

He divided himself against them by night, he and his servants, and struck them, and pursued them to Hobah, which is on the left hand of Damascus [Bucket of blood].

16 I odebrał nazad wszystkę majętność, także i Lota brata swego z majętnością jego wrócił, także i niewiasty, i lud.

He brought back all the goods, and also brought back his relative, Lot [Veil, Covering], and his goods, and the women also, and the other people.

17 Tedy wyszedł król Sodomski przeciw niemu, gdy się wracał od porażki Chodorlahomera, i królów, którzy z nim byli na dolinie Sawe, która jest doliną królewską.

The king of Sodom [Burning] went out to meet him after his return from the slaughter of Chedorlaomer and the kings who were with him, at the valley of Shaveh (that is, the King’s Valley).

18 A Melchisedek, król Salemski, wyniósł chleb i wino; a ten był kapłanem Boga najwyższego.

Malki-Tzedek king of Shalem [My king Righteousness king of City peace] brought out bread and wine. He was a priest of El 'Elyon [God Most High],

19 I błogosławił mu, a rzekł: Błogosławiony Abram od Boga najwyższego, dzierżawcy nieba i ziemi.

so he blessed him saying, “Blessed be Avram [Exalted father] of El 'Elyon [God Most High], possessor of heaven and earth:

20 I błogosławiony Bóg najwyższy, który podał nieprzyjacioły twe w rękę twoję; i dał mu Abram dziesięcinę ze wszystkiego.

and blessed be El 'Elyon [God Most High], who has delivered your enemies into your hand.” Avram [Exalted father] gave him a tenth of all.

21 Zatem rzekł król Sodomski do Abrama: Daj mi ludzie, a majętność pobierz sobie.

The king of Sodom [Burning] said to Avram [Exalted father], “Give me the people, and take the goods for yourself.”

22 Tedy rzekł Abram królowi Sodomskiemu: Podniosłem rękę swą ku Panu Bogu najwyższemu, dzierżawcy nieba i ziemi;

Avram [Exalted father] said to the king of Sodom [Burning], “I have lifted up my hand to Adonai, El 'Elyon [God Most High], possessor of heaven and earth,

23 Że i najmniejszej nitki ani rzemyczka obuwia nie wezmę ze wszystkiego, co twego jest; żebyś nie rzekł: Jam zbogacił Abrama.

that I will not take a thread nor a sandal strap nor anything that is yours, lest you should say, ‘I have made Avram [Exalted father] rich.’

24 Okrom tego, co strawili słudzy, i okrom działu mężów, którzy chodzili ze mną, Anera, Eschola, i Mamrego; ci niech wezmą dział swój.

I will accept nothing from you except that which the young men have eaten, and the portion of the men who went with me: Aner, Eshcol, and Mamre [Bitter, Fatness]. Let them take their portion.”