Powtórzonego 19
1 Gdy wytraci Pan, Bóg twój, narody, których ziemię Pan, Bóg twój, dawa tobie, a posiędziesz ją, i mieszkać będziesz w miastach ich, i w domach ich:
Whanne thi Lord God hath distried the folkis, whose lond he schal yyue to thee, and thou hast weldid it, and hast dwellid in the citees and housis therof;
2 Trzy miasta odłączysz sobie w pośród ziemi twojej, którą Pan, Bóg twój dawa tobie w osiadłość;
thou schalt departe thre citees to thee `in the myddis of the lond which thi Lord God schal yyue to thee into possessioun.
3 Wyprostujesz sobie drogę, i rozdzielisz na trzy części granice ziemi twojej, którąć w dziedzictwo poda Pan, Bóg twój, żeby tam uciekał każdy mężobójca.
Thou schalt make redi diligentli the weye, and thou schalt departe euenly in to thre partis al the prouynce of thi lond, that he that is exilid for mansleyng, haue `of nyy whidur he may ascape.
4 A toć będzie prawo mężobójcy, który tam uciecze, aby żyw został, gdyby zabił bliźniego swego z nieobaczenia, a nie miałby go przedtem w nienawiści;
This schal be the lawe of a mansleere fleynge, whos lijf schal be kept. If a man smytith vnwityngli his neiybore, and which is preuyd to haue not had ony hatered ayens hym yistirdai and the thridde dai agoon,
5 Jako gdyby kto szedł z bliźnim swym do lasu drwa rąbać, a zaniósłby się ręką swą z siekierą, aby uciął drzewo, a spadłaby siekiera z toporzyska, i trafiłaby bliźniego jego, żeby umarł, ten uciecze do jednego z tych miast, aby żyw został;
but to haue go sympli with hym in to the wode to hewe doun trees, and in the fellyng doun of trees the axe fleeth fro the hond, and the yrun slidith fro the helue, and smytith, and sleeth his freend; this man schal flee to oon of the forseid citees, and schal lyue;
6 By snać nie gonił powinny zabitego mężobójcę onego, gdyby się rozpaliło serce jego, a dogoniwszy go na dalekiej drodze, nie zabił go, choćby nie był winien śmierci, ponieważ go nie miał w nienawiści przedtem.
lest perauenture the next kynesman of hym, whos blood is sched out, be prickid with sorewe, and `pursue, and take hym, if the weie is lengere, and smyte `the lijf of hym which is not gilti of deeth; for it is schewid that he hadde not ony hatered bifore ayens hym that is slayn.
7 Przetoż ja przykazuję tobie, mówiąc: Trzy miasta odłączysz sobie;
Therfor Y comaunde to thee, that thou departe thre citees of euene space bitwixe hem silf.
8 A gdy rozszerzy Pan, Bóg twój, granice twoje, jako przysiągł ojcom twoim, i dać wszystkę ziemię, którą zaślubił dać ojcom twoim:
Forsothe whanne thi Lord God hath alargid thi termes, as he swoor to thi fadris, and hath youe to thee al the lond which he bihiyte to hem; if netheles thou kepist hise comaundementis,
9 Jeźliże będziesz strzegł wszystkich tych przykazań, i czynił je, które ja dziś rozkazuję tobie, żebyś miłował Pana, Boga twego, i chdził drogami jego po wszystkie dni, tedy przydasz sobie jeszcze trzy miasta do onych trzech miast.
and doist tho thingis whiche Y comaunde to thee to day, that thou loue thi Lord God, and go in hise weies in al tyme, thou schalt adde to thee thre othere citees, and thou schalt double the noumbre of the forseid citees,
10 Aby nie była wylewana krew niewinna w pośrodku ziemi twojej, którą Pan, Bóg twój, dawa tobie w dziedzictwo, aby nie została na tobie krew.
that gilteles blood be not sched out in the myddis of the lond which thi Lord God schal yyue to thee to haue in possessioun, lest thou be gilti of blood.
11 Ale jeźliby kto mając w nienawiści bliźniego swego, a zasadziwszy się nań, powstałby przeciw jemu, i uderzyłby go śmiertelnie, ażby umarł, a uciekł do jednego z tych miast:
Forsothe if ony man hatith his neiybore, and settith aspies, `ether tresouns, to his lijf, and risith, and smytith him, and he is deed, and he fleeth to oon of the forseid citees,
12 Tedy poślą starsi miasta onego, i porwą go stamtąd, i wydadzą go w ręce powinnemu zabitego, i umrze.
the eldere men of that citee schulen sende, and `thei schulen take hym fro the place of refuyt; and thei schulen bitake hym in to the hond of the nexte kynesman of hym, whos blood is sched out,
13 Nie sfolguje mu oko twoje; ale odejmiesz krew niewinną z Izraela, abyć się dobrze działo.
and he schal die, and thou schalt not haue mercy on hym; and thou schalt do awey gilti blood fro Israel, that it be wel to thee.
14 Nie będziesz przenosił granicy bliźniego twego, którą założyli przodkowie w dziedzictwie twojem, które osiędziesz w ziemi, którą Pan, Bóg twój dawa tobie w osiadłość.
Thou schalt not take, and turne ouer the termes of thi neiybore, which the formere men settiden in thi possessioun, which thi Lord God schal yyue to thee in the lond, `which lond thou schalt take `to be weldid.
15 Nie powstanie świadek jeden przeciwko człowiekowi w jakiejkolwiek nieprawości, albo w jakimkolwiek grzechu ze wszystkich grzechów, któremi by kto zgrzeszył; w uściech dwóch świadków, albo w uściech trzech świadków stanie każde słowo.
O witnesse schal not stonde ayens ony man, what euer thing it is of synne and of wickidnesse; but ech word schal stonde in the mouth of tweyne ethir of thre witnessis.
16 Jeźliby powstał świadek kłamliwy przeciw komu, świadcząc przeciw niemu, że odstąpił od Boga:
If a fals witnesse stondith ayens a man, and accusith hym of brekyng of the lawe, bothe,
17 Tedy staną oni dwaj mężowie, którzy mają spór, przed Panem, przed kapłany, i przed sędziami, którzy będą na ten czas.
of whiche the cause is, schulen stonde bifor the Lord, in the siyt of preestis, and of iugis, that ben in tho daies.
18 I będą się pilnie wywiadowali sędziowie; a obacząli, że świadek on jest świadkiem fałszywym, kłamstwo powiadając na brata swego,
And whanne thei sekynge moost diligentli han founde that the fals witnesse seide a leesyng ayens his brothir,
19 Uczynicie mu, jako on myślił uczynić bratu swemu; i odejmiesz złe z pośrodku siebie;
thei schulen yelde to hym, as he thouyte to do to his brother; and thou schalt do awey yuel fro the myddis of thee, that othere men here,
20 Aby drudzy usłyszawszy to, ulękli się, i nie dopuszczali się więcej takowej złości czynić w pośród ciebie.
and haue drede, and be no more hardi to do siche thingis.
21 A nie sfolguje oko twoje; gardło za gardło, oko za oko, ząb za ząb, ręka za rękę, noga za nogę będzie.
Thou schalt not haue mercy on hym, but thou schalt axe lijf for lijf, iye for iye, tooth for tooth, hond for hond, foot for foot.
