Łukasza 7
1 Gdy Jezus skończył nauczać lud, powrócił do Kafarnaum.
Kana vaćarda o Isus sa kava angle manuša, đelo ano foro Kafarnaum.
2 Właśnie wtedy ulubiony sługa pewnego rzymskiego dowódcy poważnie zachorował i był bliski śmierci.
Gothe jekhe rimskone kapetano sasa jekh kandino savo sasa nasvalo dži o meripe thaj save but manglja.
3 Gdy dowódca usłyszał o Jezusie, wysłał do Niego kilku przedstawicieli żydowskiej starszyzny z prośbą, aby zechciał przyjść i uzdrowić chorego.
Kana o kapetano šunda e Isusese, bičhalda leste nesave jevrejskone phurederen te molin le te avol te sastarol lese kandino.
4 Spotkawszy Jezusa, gorąco prosili: —Pomóż mu, bo zasługuje na to.
Kana avile ko Isus, but molisade le vaćarindoj: “Vov zaslužil gova te ćere lese,
5 Bardzo szanuje nasz naród i nawet własnym kosztem wybudował nam synagogę!
golese kaj manđol amaro narodo thaj ćerda amenđe sinagoga.”
6 Jezus wyruszył z nimi w drogę, ale zanim zdołał dotrzeć do domu, dowódca wysłał swoich przyjaciół ze słowami:
Gija, o Isus đelo lencar. Kana ni sesa dur taro čher, bičhalda o kapetano pe amalen te vaćaren lese: “Gospode! Ma čhuv tuće gova pharipe golesa so ka de ane mingro čher, golese kaj me naj sem dostojno te ave tali mingri streja.
7 —Panie, nie zadawaj sobie trudu, bo nie jestem godny przyjmować Ciebie w moim domu. Właśnie dlatego sam nie wyszedłem Ci na spotkanie. Wystarczy, że powiesz jedno słowo, a on wyzdrowieje.
Golese ni mangljem te avav angle tute kaj naj sem dostojno. Nego vaćar samo jekh lafi thaj sigate ka sastol mingro manglo kandino.
8 Wiem to, bo sam podlegam władzy i mam pod sobą żołnierzy. Jeśli powiem któremuś: „Idź!”, on idzie, a jeśli powiem któremuś: „Przyjdź tu!”, przychodzi. I gdy powiem słudze: „Wykonać!”, to wykonuje polecenie.
Golese kaj i me sem manuš tale nekaso autoritet thaj isi man tale mande vojnikura, pa vaćarav jekhese: ‘Dža’, thaj vov džal. Vaćarav dujtonese: ‘Av’, thaj vov avol. Vaćarav mingre kandinese: ‘Ćer’, thaj ćerol gova.”
9 Słysząc taką odpowiedź, Jezus zdumiał się. Rzekł więc do tłumu: —Mówię wam: Tak wielkiej wiary nie spotkałem u nikogo w Izraelu!
Kana šunda gova o Isus, čudisajlo thaj irisajlo e manušenđe save đele pale leste thaj vaćarda lenđe: “Vaćarav tumenđe, nijekhe Jevreje vadži ni arakhljem ano Izrael save isi gaći pačajipe.”
10 Gdy przyjaciele dowódcy wrócili do domu, sługa był już zupełnie zdrowy.
Tegani kola manuša so sesa bičhalde, irisajle čhere thaj arakhlje e nasvale kandino saste.
11 Następnego dnia Jezus udał się wraz z uczniami do miasteczka Nain. Jak zwykle podążał za nimi wielki tłum ludzi.
Na but pale gova, o Isus đelo ano foro savo akhardola Nain. Đele lesa lese sikade thaj pherdo manuša.
12 Gdy zbliżyli się do bramy miasta, ujrzeli wychodzący stamtąd orszak żałobny. Za zmarłym chłopcem, jedynakiem, szła jego matka, która była wdową, oraz wielu mieszkańców miasteczka.
Kana avile pašo vudar e foroso, nesave manuša ikalde jekhe terne čhave, savo mulo. Vov sasa jekhoro čhavo jekha dejako, savako rom mulo. Pherdo manuša andaro foro džana lasa te prahon e čhave.
13 Gdy Jezus zobaczył ją, ogarnięty wielkim współczuciem, rzekł do niej: —Nie płacz!
Kana dikhlja la o Gospod, pelo lese žal laće thaj vaćarda: “Ma rov!”
14 Następnie podszedł do trumny i dotknął jej, a niosący ją zatrzymali się. —Chłopcze!—powiedział. —Wstań!
Tegani avilo paše thaj dolda pe po than kaj sasa pašljardo o mulo čhavo. E manuša save inđarena le ačhile thaj o Isus vaćarda: “Čhaveja! Tuće vaćarav, ušti!”
15 I nagle zmarły ożył, usiadł i zaczął rozmawiać, a Jezus powierzył go matce.
O mulo čhavo bešlo thaj lija te vaćarol, a o Isus dija le lese daće.
16 Wtedy strach ogarnął wszystkich, którzy to widzieli. Wielbili Boga i mówili: —Wielki prorok pojawił się wśród nas! Bóg zatroszczył się dziś o swój lud!
Savore darajle thaj hvalisade e Devle vaćarindoj: “Baro proroko si maškar amende!” Thaj: “O Dol avilo te pomognil pe manušenđe!”
17 Wieść o tym cudzie szybko rozeszła się po całej Judei, a nawet poza jej granicami.
Kava šundilo taro Isus ani sa i Judeja thaj ane sa e pašutne thana.
18 Również uczniowie Jana Chrzciciela opowiedzieli mu o tym.
E Jovanese e Krstiteljese sikade vaćarde lese sa kava so o Isus ćerda. Tegani akharda o Jovane pe dujen sikaden
19 On zaś wysłał do Jezusa dwóch z nich z pytaniem: „Czy to Ty jesteś spodziewanym Mesjaszem, czy też mamy oczekiwać kogoś innego?”.
thaj bičhalda len ko Gospod te pučen le: “Tu li san gova save obećisada o Dol kaj trubul te avol, il te ađućara avere?”
20 Uczniowie ci przybyli do Jezusa i powiedzieli: —Jan przysłał nas do Ciebie z pytaniem: Czy to Ty jesteś spodziewanym Mesjaszem, czy też mamy oczekiwać kogoś innego?
Kana avile gola duj manuša ko Isus, phende lese: “O Jovane o Krstitelj bičhalda amen tute te puča tut: ‘Tu li san gova save obećisada o Dol kaj trubul te avol, il te ađućara avere?’”
21 A w tym właśnie czasie, Jezus uzdrawiał wielu ludzi z różnych chorób, uwalniał ich od złych duchów, a niewidomym przywracał wzrok.
Ane gova sato o Isus sastarda buten taro lengo nasvalipe, tare lengo pharipe thaj tare bilačhe duxura thaj bute koren dija dičhipe.
22 —Wracajcie do Jana—odrzekł—i powiedzcie o tym, co usłyszeliście i zobaczyliście: niewidomi widzą, kalecy chodzą, trędowaci odzyskują zdrowie, głusi słyszą, umarli powracają do życia, ubogim głoszona jest dobra nowina.
Gija o Isus phenda e Jovanese sikadenđe: “Džan thaj vaćaren e Jovanese so dikhljen thaj so šunden: e kore dičhen, e banđe phiren, e gubava thodon, e kašuće šunen, e mule ušten taro meripe thaj e čororenđe vaćarol pe o Lačho Lafi.
23 Szczęśliwy jest ten, kto nie straci wiary we Mnie.
Blagoslovimo si kova savo naj sablaznimo paše mande!”
24 Gdy oni odeszli, Jezus zaczął mówić do tłumu o Janie: —Kogo chcieliście zobaczyć, idąc na pustynię? Kogoś chwiejnego jak trzcina na wietrze?
Kana đele e Jovanese sikade, o Isus lija te vaćarol taro Jovane e bute manušenđe: “So ikliljen te dičhen ki pustinja? I trska, savi banđol ki balval?
25 Kogo przyszliście obejrzeć? Ładnie ubranego człowieka? Ci, którzy dobrze się ubierają i żyją w przepychu, mieszkają w królewskich pałacach, nie na pustyni.
Il so ikliljen te dičhen? Manuše ane barvale fostanura urade? Na! Kola save phiraven barvale fostanura thaj ano šukaripe, bešen ane carska palate.
26 A może proroka się spodziewaliście? Zapewniam was, że Jan to nawet ktoś większy niż prorok.
Il so ikliljen te dičhen? Proroko? Va, me phenav tumenđe, vov si pobut taro proroko.
27 To o nim mówi Pismo: „Oto wysyłam przed Tobą mojego posłańca, który przygotuje dla Ciebie drogę”.
Golese so, o Jovane si manuš kastar si pisimo ano Sveto lil: ‘Ak, me bičhalav mingre glasniko angle tute, savo ka pripremil tuće o drom angle tute.’
28 Mówię wam: Nie urodził się na ziemi człowiek większy od Jana Chrzciciela. A jednak najmniejszy obywatel królestwa Bożego jest większy od niego!
Vaćarav tumenđe: maškare sa e manuša save sesa bijande tare romnja, ni sasa khoni pobaro taro Jovane. Al i o emcikno ano Carstvo e Devleso pobaro si lestar.”
29 Wszyscy, którzy słuchali Jana, nawet znani z nieuczciwości poborcy podatkowi, przyznawali, że Boże wymagania są słuszne, i przyjmowali jego chrzest.
Sa e manuša so šunde e Isuse, pa i nesave carincura, pindžarde kaj si e Devleso sikajipe čačukano, golesa so krstisajle e Jovanese krstimasa.
30 Wyjątek stanowili tylko faryzeusze i przywódcy religijni, którzy odrzucili Bożą drogę i nie chcieli, aby Jan zanurzył ich w wodzie.
Al e fariseja thaj e učitelja tare Mojsijaso zakon čhudije o plan e Devleso savo sasa lenđe thaj ni manglje o Jovane te krstil len.
31 Jezus kontynuował: —Do kogo można porównać ludzi tego pokolenia? Do kogo są podobni?
O Isus vaćarda: “Kasa te uporediv e manušen tari kaja kuštik save si akana džuvde? Sar kaste si von slična?
32 Do bawiących się na placu dzieci, które narzekają na rówieśników: „Graliśmy wam wesołą melodię, a nie tańczyliście. Zagraliśmy smutną, a nie płakaliście”.
Von si sar čhavore save bešen ko drom thaj akharen jekh avere vaćarindoj: ‘Bašaldam tumenđe vesela đilja, a tumen ni čhelden! Bašaldam tumenđe žalosna đilja, a tumen ni rujen!’
33 Gdy pojawił się Jan Chrzciciel, nie pił wina i powstrzymywał się od posiłków. Powiedzieli więc: „Jest opanowany przez demona”.
Golese kaj, avilo o Jovane o Krstitelj savo ni xalja mangro thaj ni pijola mol, a tumen vaćaren: ‘O beng ane leste!’
34 Gdy Ja, Syn Człowieczy, jem i piję—mówią: „Co za żarłok i pijak, przyjaciel poborców podatkowych i innych grzeszników!”.
Aviljem me, o Čhavo e manušeso, savo xav thaj pijav, a tumen vaćaren: ‘Dikh, manuš halano thaj mato, amal e carincurengo thaj e grešnikurengo!’
35 No cóż, mądrość poznaje się po wypływających z niej czynach.
Al, sa gola so prihvatisade gova sikajipe, phende kaj si e Devleso mudrost čačukano!”
36 Jeden z faryzeuszy zaprosił Jezusa do swojego domu na posiłek. Gdy już zasiedli do stołu,
Jekh farisejo kaso alav sasa Simon dija vika e Isuse te avol te xal mangro ke leste. O Isus đelo ano čher e farisejeso thaj čhuta pe pašo astali.
37 pewna kobieta lekkich obyczajów dowiedziała się o miejscu pobytu Jezusa i weszła tam z butelką bardzo drogiego, wonnego olejku.
Thaj dikh, ane gova foro sasa i džuvli savaće džanglja pe kaj si grešnica. Voj šunda kaj si o Isus pašo astali ano čher e farisejeso, i avili andre thaj anda kučalo miris ko čaro savo sasa taro mermerno bar.
38 Uklękła z płaczem u Jego stóp, a jej łzy kapały na nie. Wtedy własnymi włosami je wytarła, po czym zaczęła całować i namaszczać je olejkiem.
Voj ačhili palo Isus thaj rojindoj, peli ke pe koča paše lese pingre thaj lija te thovol len pe jasvencar. Tegani koslja len pe balencar, čumidija lese pingre thaj makhlja len e mirisesa.
39 Widząc to, faryzeusz pomyślał sobie: „Jeśli on nie wie, kim jest ta grzeszna kobieta, która go dotyka, to kiepski z niego prorok”.
Kana gova dikhlja o farisejo savo akharda le, vaćarda ane peste: “Te avol kava manuš proroko, bi džanola ko si kaja džuvli savi dolol le. Vov bi džanola kaj si grešnica!”
40 Lecz Jezus, znając jego myśli, rzekł: —Szymonie, chciałbym ci o czymś opowiedzieć. —Dobrze, Nauczycielu, powiedz—odparł Szymon.
O Isus phenda lese: “Simone! Isi man khanči te vaćarav tuće.” Vov vaćarda: “Učitelju, vaćar!”
41 —Pewien człowiek miał dwóch dłużników: jeden był mu winien równowartość kilku dni pracy, a drugi kilku godzin.
O Isus vaćarda: “Duj džene sesa dužna jekhe manušese. Jekh sasa dužno panšel srebrenjakura a o dujto pinda.
42 Ponieważ żaden z nich nie był w stanie zwrócić pieniędzy, łaskawie darował im dług. Jak myślisz, który z nich będzie mu bardziej wdzięczny?
Kana len naj sasa te irin, kova manuš oprostisada soldujenđe. Vaćar, tare kala duj savo ka manđol le pobut?”
43 —Sądzę, że ten, któremu umorzył większy dług—odpowiedział Szymon. —Masz rację—potwierdził Jezus.
O Simon vaćarda lese: “Pa bi phenava kolese kas sasa pobaro dugo.” A o Isus vaćarda lese: “Gija si, šukar vaćardan.”
44 Wtedy wskazał Szymonowi kobietę i rzekł: —Popatrz na nią. Gdy wszedłem do twojego domu, nie podałeś Mi wody do obmycia stóp z kurzu. Ona zaś obmyła je własnymi łzami i otarła włosami.
Tegani irisajlo o Isus premali džuvli thaj vaćarda e Simonese: “Dičhe li kala džuvlja? Me aviljem ane ćiro čher thaj paj ni andan mingre pingrenđe, al voj pe jasvencar thoda len thaj pe balencar koslja len.
45 Nie przywitałeś Mnie tradycyjnym pocałunkiem, a ona nie przestaje całować moich stóp.
Ni čumidipe ni dijan man, al voj sar aviljem, ni ačhili te čumidol mingre pingre.
46 Nie namaściłeś Mi głowy olejkiem, a ona wylała na moje stopy drogie perfumy.
Uljesa ni makhljan mingro šoro, al voj mirisesa makhlja mingre pingre.
47 Ponieważ wybaczono jej wiele grzechów, okazała wielką miłość. Ten zaś, komu mało się wybacza, okazuje niewielką miłość.
Golese vaćarav tuće: ‘Baro manglipe sikada manđe, golese so si laće oprostime but bare grehura. Al kase zala oprostime, sikavol zala manglipe.’”
48 Do kobiety zaś rzekł: —Odpuszczam ci grzechy.
A laće vaćarda: “Oprostime si ćire grehura.”
49 Zaproszeni goście zaczęli wtedy mówić między sobą: —Za kogo on się uważa, że innym odpuszcza grzechy?
Tegani ane peste lije te vaćaren kola so sesa lesa pašo astali: “Ko si kava savo šaj oprostil e grehura?”
50 Jezus natomiast powiedział kobiecie: —Uwierzyłaś, więc zostałaś ocalona. Odejdź w pokoju.
Al o Isus vaćarda e džuvljaće: “Ćiro pačajipe spasisada tut. Dža ano mir!”
