Łukasza 4
1 Po chrzcie, napełniony Duchem Świętym, Jezus opuścił okolice Jordanu. Duch poprowadził Go na pustynię, gdzie przebywał przez czterdzieści dni. Tam też kusił Go diabeł.
Yesu wuba wuwala mu Pheve Yinlongo, wubotuka ku Yolidani. Mpeve yinnata ku dikanga.
2 Przez cały ten czas nic nie jadł, aż w końcu poczuł głód.
Kuna satana kamvukumunina mu tezo ki makumaya ma bilumbu. Kadi kiasa kasia dia ko mu bilumbu beni. Bu biduka, buna wumonanzala.
3 Wtedy diabeł powiedział do Niego: —Jeśli rzeczywiście jesteś Synem Bożym, rozkaż temu kamieniowi, aby zamienił się w chleb.
Buna satana wunkamba: —Kamba ditadi diadi dikituka dipha enati widi muana Nzambi.
4 —Pismo uczy: „Nie tylko chlebem żywi się człowiek”—odpowiedział Jezus.
Yesu wumvutudila: —Disonama ti: mutu kalendi zingilanga kaka mu dipha ko.
5 Następnie diabeł wziął Go na górę, skąd w mgnieniu oka pokazał Mu wszystkie królestwa świata
Buna satana wunnata va kingiela ayi wummonisa mu khumbu yimosibipfumu bioso bi ntoto
6 i zaproponował: —Dam Ci te wszystkie potężne królestwa świata z całym ich przepychem. Do mnie należą i mogę je dać, komu tylko zechcę.
ayi wunkamba: —Ndiela kuvana lulendo loso lualu, ayi nkembo wu bimbumu biabi. Bila minu veka ndivanu wawu ayi ndenda kuwuvana kuidi woso mutu nsodidi.
7 Jeśli oddasz mi pokłon, wszystko będzie Twoje.
Ngeyo kumbuongimina kuandi buna bibioso biobi bieka ba biaku.
8 —Pismo uczy: „Pokłon i cześć oddawał będziesz Bogu, swojemu Panu, i tylko Jemu będziesz posłuszny”—odrzekł na to Jezus.
Yesu wumvutudila: —Disonama: Pfumu Nzambi aku niandi kaka fueti buongimina ayi niandi kaka fueti sadila.
9 W końcu diabeł przeniósł Go do Jerozolimy i postawił na szczycie świątyni. —Jeśli rzeczywiście jesteś Synem Bożym, skocz w dół—kusił.
Buna bosi satana wunnata ku Yelusalemi, wuntula ku buangu kilutidizangama kimbata muanzu wu nzo Nzambi ayi wunkamba: —Enati bukiedika ti widi Muana Nzambi, wukilozi ku ntoto bila disonama:
10 —Przecież Pismo mówi: „Bóg rozkaże swoim aniołom, aby chroniły Cię.
Nzambi wela fidisa zimbasi ziandi mu diambu diaku muingi zikeba
11 I będą Cię nosić na rękach, abyś nie skaleczył nogi o kamień”.
ayi ziela kunata mu mioko miawu mu diambu di kulu kuaku kuedibumina thutu mu ditadi.
12 —To samo Pismo uczy: „Nie będziesz wystawiał Boga na próbę”—odpowiedział Jezus.
Yesu wumvutudila: —Bakamba: Wulendi vukumuna Pfumu Nzambi aku ko!
13 Diabeł widząc, że nic nie wskóra, na jakiś czas pozostawił Jezusa w spokoju.
Satana bu kamana kumvukumuna mu zithotolo zi phila mu philabuna wuntatukila nate mu thangu yizengo.
14 Jezus, pełen mocy Ducha Świętego, powrócił do Galilei.
Buna Yesu wuvutuka ku Ngalili; lulendo lu Pheve luba mu niandi. Tsangu andi yimana tembakana mu zunga kioso.
15 Dzięki swoim wystąpieniom w synagogach stał się wkrótce znany w całej okolicy i wszyscy ludzie chwalili Go.
Wuba longanga mu zinzo ziawu zi zikhutukunu ayi batu boso baba kuniemisanga.
16 Gdy przybył do rodzinnego Nazaretu, jak zwykle w szabat udał się do synagogi. Podczas nabożeństwa wstał, aby przeczytać tekst z Pisma.
Wuyenda ku Nazaleti ku Kayundukila ayi wukota mu nzo yi lukutukunu mu lumbu ki saba bila bobo bu bela kifu kiandi. Wutelama mu diambu di tanga masonoko.
17 Podano Mu księgę proroka Izajasza, a On otworzył ją i przeczytał następujący fragment:
Buna bamvana nkanda wu mbikudi Ezayi. Bu kazibula nkanda beni, wubua va tini kisonama mambu mama:
18 —„Duch Pana jest ze Mną. On wybrał Mnie, abym przekazał biednym dobrą nowinę. Posłał Mnie, abym ogłosił, że więźniowie odzyskają wolność, niewidomi—wzrok, a zniewoleni będą uwolnieni od tych, którzy ich gnębią.
Pheve yi Pfumu yidi va minu bila wutsodula mu longa Nsambu Wumbote kuidi minsukami, wumfidisa mu yamikisa khudulu yi batu bakangama, mu zibula meso ma baphofo, mu nata phulusu kuidi batu banyamusu
19 Mam również obwieścić wszystkim, że nadszedł czas szczególnej łaski od Pana”.
ayi yamikisa mvu wu nlemvo wu Pfumu.
20 Potem zamknął księgę, oddał ją słudze i usiadł. A wszyscy obecni w synagodze z napięciem wpatrywali się w Niego.
Wuzibika nkanda beni ayi wuvutula wawu kuidi kisadi ki nzo yi lukutukunu bosi wuvuanda. Meso ma batu boso baba mu nzo yi lukutukunu maba kuntala.
21 Wtedy zaczął mówić: —Dziś jesteście świadkami spełnienia się tych słów!
Buna wuba kamba: —Buabu, masonuku mama ma luwilu masundukidi.
22 Słuchający byli pełni uznania, ale dziwili się, że wypowiedział tak niezwykłe słowa. —Jak to możliwe?—zastanawiali się. —Przecież to syn Józefa!
Batu boso bantelimina kimbangi. Basimina mu diambu di mambu ma nlemvo matotukila mu munu andi. Buna batuba: —Niandi ko muana Zefu e?
23 On jednak powiedział do nich: —Być może przypomnicie mi przysłowie: „Lekarzu, wylecz najpierw samego siebie”. Powiecie też: „Tyle słyszeliśmy o cudach, których dokonałeś w Kafarnaum. Zrób coś i dla swojego rodzinnego miasta”.
Buna wuba kamba: —Bukiedika ti ma lukhamba kingana kiaki: “Munganga, wukibelusa ngeyo veka!” ayi maluthela: “Tuwilu mambu mavangimini ku Kafalinawumi. Vanga buawu kuaku, mu divula diaku!”
24 Posłuchajcie uważnie: Dotychczas żaden prorok nie cieszył się uznaniem w swojej własnej ojczyźnie.
Buna wubuela ku bakamba ti: Bukiedika ndikulukamba ti kuisi ko mbikudi wela yakulu bumboti mu tsi andi!
25 Chociaż wiele wdów żyło w Izraelu za czasów proroka Eliasza i wszystkie potrzebowały wsparcia w dniach głodu, gdy przez trzy i pół roku nie spadła ani jedna kropla deszczu,
Bukiedika ndikulukamba ti mafuola maba mawombo mu Iseli mu thangu Eli. Zimvula zisia noka ko mu tezo ki mimvu mintatu ayi ndambu; ayi kanda kingolo kiba mu tsi yoso.
26 to Eliasz nie został posłany do żadnej z nich. Uczynił natomiast cud, aby pomóc obcej wdowie z Sarepty w Sydonie.
Vayi Eli kasia fidusu kuidi mfuola moso ko. Vayi kuidi difuoladimosi diba zingilanga ku Salapeta, mu tsi yi Sidoni.
27 W podobnej sytuacji był prorok Elizeusz, który uzdrowił Syryjczyka—Naamana, choć w Izraelu wielu trędowatych również potrzebowało pomocy.
Batu babela buazi baba bawombo mu Ieli mu thangu mbikudi Elisa vayi kadi wumosi mu bawu kasia vedusu ko; botula kaka Namani muisi Sili.
28 Na te słowa wszyscy siedzący w synagodze wpadli w szał.
Batu boso baba muna nzo yi lukutuku bafuema ngolo bu awa mambu mama.
29 Zerwali się z miejsc, chwycili Jezusa i zaciągnęli na zbocze skalistego wzgórza z zamiarem strącenia Go w przepaść.
Batelama, banata Yesu ku nganda yi divula; nate ku tsongi wu mongo, kutungulu divula beni. Bannata kuna muingi bannunguna ku tsi.
30 On jednak przeszedł przez sam środek zbiegowiska i oddalił się.
Vayi wufielumuka va khatitsikꞌawu ayi wuyenda kuandi.
31 Stamtąd udał do galilejskiego miasteczka Kafarnaum i w szabat zaczął nauczać w synagodze.
Wuyenda ku Kafalinawumi, divula di Ngalili. Kuawu kaba longila mu lumbu bi saba.
32 Słuchający Go byli pełni zdumienia, bo Jezus przemawiał jak ktoś, kto ma władzę nad ludźmi.
Basimina buwombo mu wa malongi mandi bila wulongila mu lulendo.
33 Nagle jakiś człowiek, opanowany przez demona, zaczął wykrzykiwać:
Muna nzo lukutukunu muba mutu wumosi wuba mpeve yimbimbi, wuyamikina mu ndinga yingolo:
34 —Dlaczego nas niepokoisz, Jezusie z Nazaretu? Czy przyszedłeś nas zniszczyć? Wiem, kim jesteś! Świętym Synem Boga!
—A Yesu muisi Nazaleti, mambu mbi tuidi betu yaku e? Wizidi mu kutubunga e? Minu nzebi ti ngeyo widi nani: Widi mutu wunlongo wu Nzambi.
35 —Milcz i wyjdź z tego człowieka!—rozkazał Jezus duchowi. Ten powalił człowieka na ziemię i wyszedł, nie wyrządzając mu jednak żadnej krzywdy.
Yesu wutemina pheve yimbimbi ayi wuntumina: —Bika biyoko; totuka mu mutu wawu! Mpeve beni yimbimbi yilumba mutu beni va tsi, va meso ma batu boso babavana. Buna yitotuka mu kambu kumvanga mpasi.
36 Świadkowie tego zdarzenia oniemieli z wrażenia, a następnie komentowali to, co ujrzeli: —W Jego słowach jest niesamowita moc—słuchają Go nawet złe duchy!
Batu boso basimina ayi bayuvasana bawu na bawu: —A mambu mbi mama e? Bila niandi wumvana zithumunu kuidi ziphevi zimbimbi mu kibakala ayi mu lulendo ayi ziawu zilembu totuka.
37 A wieść o tym wydarzeniu lotem błyskawicy obiegła całą okolicę.
Tsangu yi Yesu yimuangana mu mala moso ma zunga kina.
38 Jezus wyszedł z synagogi i udał się do domu Szymona i Andrzeja. Teściowa Szymona miała akurat wysoką gorączkę. Prosili więc Go, aby ją uzdrowił.
Bu katotuka mu nzo yi lukutukunu, wuyenda ku nzo yi Simoni. Nzitu wu Simoni wuba zinzangala zingolo ayi baleba Yesu muingi kambelusa.
39 Jezus podszedł do chorej i rozkazał, aby gorączka ją opuściła. Temperatura natychmiast spadła, a teściowa wstała i przygotowała im posiłek.
Wuyinama va kaba, wutemina zinzangala ayi ziawu zitumbu kumbika. Buna nzitu wu Simoni wutelama mu nsualu ayi wuba kubikila bidia.
40 Wieczorem, już po zachodzie słońca, mieszkańcy miasteczka przyprowadzili do Jezusa wszystkich chorych, jacy tylko się tam znajdowali, a byli wśród nich cierpiący na wiele różnych dolegliwości. On zaś kładł na nich ręce i wszystkich uzdrawiał.
Thangu buna yeka diama, baboso baba bedisa bambevo banata bambevo ziawu, ziba bimbevo bi mpila mu mpila, kuidi Yesu. Wutetika mioko kuidi kadika mutu ayi wuba belusa.
41 A wiele demonów, na rozkaz Jezusa, opuściło swoje ofiary, wołając: —Jesteś Synem Boga! Demony wiedziały bowiem, że jest Mesjaszem. On jednak zakazywał im cokolwiek mówić.
Ziphevi zimbimbi zitotuka mu batu bawombo. Sumbu zintotuka zi kuenda yamikina: —Ngeyo widi Muana Nzambi. Vayi Yesu wutemina ziphevi beni zimbimbi ayi kasia zivana ko minsua mu yoluka bila zizaba ti niandi Klisto.
42 Następnego dnia, wczesnym rankiem, udał się na pustynię. Ludzie wszędzie Go szukali, a gdy Go znaleźli, prosili, by ich nie opuszczał i pozostał w Kafarnaum.
Buisi buna bukia, Yesu wutotuka ayi wuyenda ku buangu kisuma. Nkangu wu batu wuntomba ayi bu wutula va kaba; batu bazola kunsimbidila mu diambu kabika kuenda.
43 On jednak odpowiedział im: —Także w innych miastach muszę głosić dobrą nowinę o królestwie Bożym, bo po to zostałem posłany.
Vayi wuba kamba: —Mfueti samuna diaka Nsamu Wumbote wu Kipfumu ki Nzambi mu mavula mankaka bila diawu ndifidusulu.
44 I wędrując po całej Judei, przemawiał w synagogach.
Buna wulonga mu zinzo zi zikhutukunu zi Yuda.
