< Luka 16 >

1 Yesu kawagambiriti wafundwa wakuwi, “Kwanaga na mlundamali ayu yakaweriti na mfundwa yakalolera ulunda wakuwi. Mlunda mali ulii wamgambiriti kuwera yakalolera ulunda wakuwi kaweriti kankuyananga mpiya.
[Jesus ]também disse aos discípulos dele, “Havia um homem rico que tinha um administrador de casa. Certo dia alguém disse a ele que o administrador estava manejando mal o dinheiro do homem rico.
2 Su mlundamali ulii kamshema na kumgambira, ‘Avi ndo vitwatira gaa vyampikinira kwaku, gung'ambiri ntambu yagutumiyiti mpiya zyangu, toziya hapeni guweri mlolera ulunda gwangu kayi.’
Então ele chamou [o administrador ]e disse a ele, É terrível/é a verdade o que eles dizem a respeito do senhor! Dê para mim um relato [dos fundos ]que o senhor está dirigindo, porque o senhor não pode ser mais o administrador [da ]minha [casa].
3 Mlolera ulunda kaligambira mweni, ‘Mtuwa gwangu hakanwingi mlihengu lyangu. Hantendi ashi? Neni nahera makakala ga kulima, viraa nana soni kuluwaluwa.
aí o administrador disse para si mesmo, Meu senhor está para me despedir, então não sei o que/o que é que vou fazer. Pois não sou bastante forte para [trabalhar] cavando valas e tenho vergonha demais para pedir [dinheiro].
4 Vinu nuvimana hantendi ashi! Su pakanwinga lihengu, hanweri na waganja weni hawanshemeli ukaya kwawu.’
[De repente ele teve uma ideia]. Já sei o que farei, para que as pessoas me recebam nas suas casas [e providenciem para mim ]depois do meu chefe me despedir!
5 “Su kawashemiti wantu woseri weni mtuwa gwakuwi kaweriti kankuwadayi. Kamkosiyiti gwa kwanja, ‘Gwenga mtuwa gwangu kakushonga mpiya ninga?’
[Então um por um ]ele chamou as pessoas que deviam dinheiro ao seu chefe. Ele perguntou ao primeiro, Quanto é que deve para meu chefe?
6 Yomberi kamwankula, ‘Mapipa miya ga lipaki lya zeyituni.’ Mlolera ulunda kamgambira, ‘Aga ndo mawalangu gaku, gulivagi pasi, gulembi lilongu mhanu.’
O homem respondeu, 800 barris de azeite de oliva. O administrador disse a ele, Tome as sua conta e sente-se e mude logo para 400 barris!
7 Shakapanu kamkosiya kayi yumonga, ‘Na gwenga wakushonga mpiya ninga?’ Yomberi kamwankula, ‘Mihaku elufu ya nganu.’ Mlolera ulunda kamgambira, ‘Aga ndo mawalangu gaku, gulembi miya nane.’
Ele disse a outro homem, Quanto é que o senhor deve? O homem respondeu, mil medidas de trigo. O administrador disse a ele, Tome a sua conta e mude esta figura para oitocentas medidas! [Ele fez coisas semelhantes aos outros que deviam dinheiro ao seu chefe. ]
8 “Su mtuwa ulii kamzyumiti nentu mlolera ulunda yakaweriti kana pyera katumiyiti luhala, toziya wantu wa pasipanu wana luhala ng'anji muvitwatira vyawu kuliku wantu wa muweru.” (aiōn g165)
Quando o chefe [soube do que o administrador dele tinha feito], ele admirava o administrador desonesto pela coisa esperta que tinha feito. [A verdade ]é/isso mostrou que as pessoas que não seguem a Deus neste mundo agem com mais esperteza para com os outros do que as pessoas que seguem a Deus. (aiōn g165)
9 Yesu kendereyiti kulonga, “Su nukugambirani mwenga, Mtendi uganja kwa kutumiya vintu vya pasipanu, su paviwapelerani hawawashemeri mnumba ya mashaka goseri. (aiōnios g166)
[Então ]digo isto a vocês: usem o dinheiro que têm para ajudar aos outros para que eles se tornem seus amigos. Então quando [morrerem ]e não puderem [levar ]nenhum dinheiro consigo, [seus amigos ]vão receber vocês em uma morada [no céu ]que dura para sempre. (aiōnios g166)
10 Muntu yoseri pakajimira mushintu shididini, hakaweri mjimira muvintu vikulu viraa, na muntu pakajimira ndiri mushintu shididini hapeni kajimiri mushintu shikulu.
Aqueles que manejam fielmente as [coisas ]pequenas vão manejar fielmente as [coisas/os assuntos ]importantes. Aqueles que são desonestos [na sua maneira de manejar os assuntos ]pequenos vão ser desonestos [na sua maneira de tratar de assuntos ]importantes.
11 Handa mwenga pamujimirika ndiri kwa vintu vya pasipanu, ndo gaa hakawapanani vintu viwagira vya nakaka?
Então se vocês não tiverem manejado fielmente o dinheiro [que Deus lhes tem dado aqui ]na terra, ele certamente não vai/como é que ele vai [deixar vocês ]possuírem as verdadeiras riquezas espirituais [no céu]!
12 Na handa mwenga pamuwera waminika ndiri kwa vintu vya wantu wamonga, ndo gaa hakakupani vintu vyenu maweni?
E se não tiverem manejado fielmente as coisas que são de outras pessoas, [Deus ]certamente não vai/como é que Deus vai deixar vocês receberem [tesouros no céu que ]vão pertencer a vocês!
13 “Kwahera ntumintumi yakaweza kuwatendera lihengu watuwa wawili, toziya Ntumintumi hakamlemi ayu na kumfira yumonga, ama hakaweri na yumu na kumleka yumonga. Hapeni mwezi kumtendera Mlungu na shipindi shila shilii guyitendera mpiya.”
Nenhum servo pode servir [igualmente ]a dois chefes. [Pois se tentasse fazer isso], ele iria desprezar e odiar um deles e amar e ser devotado ao outro. [Da mesma maneira], não se pode [devotar a sua vida à veneração ]a Deus e [à veneração ]ao dinheiro [ao mesmo tempo].”
14 Mafalisayu pawapikaniriti goseri aga, wamkaliriti Yesu toziya womberi wafiraga mpiya.
Havia [ali ]alguns fariseus. Eles adoravam [amassar ]dinheiro. Quando ouviram Jesus dizer isso, eles se zombaram dele.
15 Yesu kawagambira, “Mwenga mlilanguziya waheri kulongolu kwa wantu, kumbiti Mlungu kayimana myoyu yenu. Kwa shintu shilii shashiwoneka shana mana nkulu kulongolu kwa wantu, Mlungu kashiwona kuwera shinyankalika.
Mas ele disse a eles, “Vocês tentam fazer com que os outros pensem que são justos, mas Deus conhece seus seres interiores/corações. [Portanto ele vai rejeitar vocês. Guardem em mente que muitas ]coisas que as pessoas acham boas/estimam muito, Deus acha que são detestáveis.
16 “Lilagaliru lya Musa na malembu ga wambuyi wa Mlungu gaweriti mpaka shipindi sha Yohani Mbatiza, kwanjira palii Visoweru viwagila vya Ufalumi wa Mlungu wankubwerwa, su kila muntu kankwingira kwa makakala.
As leis [que Deus deu a Moisés ]e aquilo que [escreveram ]os profetas [governavam ]até que chegou João [o batizador]. Desde então [eu ]tenho pregado como Deus quer [governar as vidas das pessoas de maneira nova], e muitas pessoas estão [aceitando essa mensagem e ]estão pedindo com grande desejo que Deus tome o controle das [suas vidas. Mas isso não quer dizer que Deus tenha colocado de lado as leis que ele antes estabeleceu].
17 Kumbiti ndo ikamala ndiri kumpindi na pasi panu kwagamira kuliku lilembu lididini lya Lilagaliru kuliwusiya.
[Todas as ]leis [de Deus, até mesmo aqueles que parecem ]insignificantes, são mais permanentes do que a terra e o céu.
18 “Muntu yoseri pakamleka mdala gwakuwi na kuyuga mdala gwingi katenda uhumba, na muntu pakamuyuga mdala yawamlekiti viraa katenda uhumba.
[Por exemplo, já que Deus considera que o casamento dura/é válido até que morra ou o esposo ou a esposa, ele considera que ]qualquer um que se divorcie de sua esposa e se case com outra mulher esteja cometendo adultério, e que qualquer um que se case com uma mulher cujo esposo tenha se divorciado dela também esteja cometendo adultério.”
19 “Paweriti na muntu yumu yakaweriti mlundamali, yakavaliti nguwu zya beyi nkulu nentu na kaweriti kankubojola mashaka goseri.
[Jesus também disse], “havia um homem rico que vestia [roupas caras ]de linho, cor de roxo. Ele comia luxuosamente todos os dias.
20 Vilaa vilii kuweriti muntu muhushu yawamshema Lazaru, yakaweriti na vironda nshimba yoseri, mweni kalikaliti pamlyagu gwa mlundamali.
[Também ]todos os dias [algumas pessoas ]deitaram um homem pobre chamado Lázaro no portão da [casa ]do rico. O corpo de Lázaro estava coberto de feridas.
21 Pakafira kuliya masigalu ga viboga vyavitulukiriti pasi pameza pa mlundamali. Ata wang'ang'a wiziti na kulambita vironda vyakuwi!
Ele [tinha tanta fome que ]desejava comer os restos [de comida ]que caíam da mesa onde [comia ]o homem rico. Além disso, [o que era ainda pior], os cachorros chegavam e lambiam as feridas do pobre.
22 “Muhushu pakahowiti kala, wantumintumi wa kupindi wamtoliti na kumtula pakwegera na Aburahamu mumsambu kulaa kumpindi. Na mlundamali kahowiti viraa na wamsira,
Finalmente o pobre morreu. Então os anjos o levaram para [começar a festejar ]perto de Abraão, seu [grande antepassado]. O rico também morreu, e [umas pessoas ]enterraram o corpo dele.
23 na kagenda pahala yapaweriti kwana ntabiku nentu mulirindi lyalihera upeleru, na pakaloliti kamwoniti Aburahamu kwa kutali pamuhera na Lazaru kapakwegera. (Hadēs g86)
No lugar onde as pessoas mortas esperam [até Deus julgá-las], ele estava sofrendo muita dor. Ele olhou para cima e viu Abraão à distância, e viu Lázaro sentado perto de Abraão. (Hadēs g86)
24 Su kanjiti kushema, ‘Tati Aburahamu! Nyagu gumoneri lusungu bamu. Gumtumi Lazaru kajobi shala shakuwi mumashi, kizi kaluzizimisiyi lulimi lwangu, toziya nulikala mundabiku nentu mumotu amu!’
Então ele gritou, Pai Abraão, estou sofrendo muito nestas chamas! Portanto, [por favor ]tenha pena de mim, e envie Lázaro [para cá ]para que ele possa meter o seu dedo em água [e tocar na ]minha língua para refrescá-la!
25 “Kumbiti Aburahamu kamgambira, ‘Guliholi mwana gwangu paguweriti gwamkomu gupatiti vintu vyoseri viherepa, kumbiti Lazaru kapatiti vintu vidoda vyoseri. Kumbiti vinu kankunemelera panu, na gwenga gwankutabika.
Mas Abraão respondeu, Filho, lembre-se de que quando você ainda estava vivo [na terra], você gozava [muitas ]coisas boas. Mas Lázaro estava na miséria. Agora [é justo que ]ele esteja feliz aqui, e que você sofra.
26 Pamuwera na goseri aga, pakati petu panu kwana lirindi likulu nentu, su kwa woseri yawafira kwiza kwa twenga hapeni wawezi, ama kwahera muntu yakaweza kulawa kwenu kwiza uganu ama kwa twenga kwiza kwa mwenga.’
Além disso, há um grande vale entre você e nós. Como resultado, aqueles que querem ir daqui até onde você está, não podem. Além disso, ninguém pode cruzar de onde você está até onde nós (excl) estamos.
27 Mlundamali kalonga, ‘Nyagu nukuluwa tati Aburahamu, gumtumi Lazaru kagendi ukaya kwa tati gwangu,
Então o rico disse, Neste caso, pai [Abraão], peço que o senhor mande [Lázaro ]até a casa do meu pai.
28 kwana walongu wangu wamuhanu. Kagendi kawaberiziyi nawiza uganu panu pahala pa ndabiku.’
Tenho cinco irmãos [que vivem ali]. Diga a ele para aconselhá-los [que abandonem seus maus caminhos para que ]eles também não venham a este lugar, onde as pessoas sofrem muitíssima dor!
29 “Aburahamu kamuwankula, ‘Kwa walongu waku kwana malembu ga Musa na malembu ga wambuyi wa Mlungu hagawaberiziyi, walongu waku wafiruwa wagapikaniri ntambu yagawagambira.’
Mas Abraão respondeu, [Não, seus irmãos ]podem [ir às sinagogas onde os sacerdotes ]leem o que Moisés e os profetas [escreveram]. Deixe-os ligar para o que [disseram ]Moisés e os profetas!
30 Mlundamali kamwankula, ‘Tati Aburahamu, itosha ndiri! Kumbiti pakazyuka muntu kwawu kulawa kwa wahowiti na kuwagendera, hawampikiniri na kuleka vidoda vyawatenda.’
Mas o rico respondeu, Não, pai Abraão, [isso não vai ser suficiente]! Mas se alguém daqueles que já morreram voltar [e falar com eles], eles vão abandonar as suas vidas de pecado.
31 Kumbiti Aburahamu kamgambira, ‘Pawagapikanira ndiri malembu ga Musa na malembu ga wambuyi wa Mlungu, hapeni wajimili ata muntu pakazyuka.’”
[Abraão ]disse a ele, Não! Se eles não ouvirem/escutarem [as palavras que ]Moisés e os profetas escreveram, mesmo que alguém fosse ressuscitar dos mortos [e fosse adverti-los], ele não poderia convencê-los [de abandonarem suas vidas de pecado].

< Luka 16 >