Luka 14

1 Lishaka limu lya kwoyera, Yesu kagenditi kuliya shiboga kwa yumu gwa walongoziya wa Mafalisayu, na wantu wawaweriti palii waweriti wankumlola handa hakatendi shishi.

安息日，耶穌到一個法利賽人的首領家裏去吃飯，他們就窺探他。

2 Muntu mweni magulu na mawoku gakuwi gatutuma, kamwiziliti Yesu,

在他面前有一個患水臌的人。

3 na Yesu kawakosiyiti wafunda wa Malagaliru na Mafalisayu, “Hashi, Lilagaliru lya twenga lituruusu kuponiziya mulishaka lya kwoyera?”

耶穌對律法師和法利賽人說：「安息日治病可以不可以？」

4 Kumbiti womberi watakula ndiri shintu. Yesu kamshinkula muntu ulii na kumponiziya na kamleka kagendi zyakuwi.

他們卻不言語。耶穌就治好那人，叫他走了；

5 Su kawagambira, “Kwana muntu yoseri pakati penu yakawera na mwana ama ng'ombi yakapatukiliti mulirindi mulishaka lya kwoyera su hapeni kamlaviyi toziya ya lishaka lya kwoyera?”

便對他們說：「你們中間誰有驢或有牛，在安息日掉在井裏，不立時拉牠上來呢？」

6 Woseri wasinda shakutakula, su wanyamalira jii.

他們不能對答這話。

7 Yesu kaloliti wahenga wamu ntambu yawasyagula pahala paherepa nentu, su kawagambira woseri mfanu agu,

耶穌見所請的客揀擇首位，就用比喻對他們說：

8 “Muntu yoseri pakakushemerani mumsambu gwa arusi, namlivaga pahala paherepa nentu. Mana pamonga kwana muntu yakawera mkulu kuliku gwenga wamshemera,

「你被人請去赴婚姻的筵席，不要坐在首位上，恐怕有比你尊貴的客被他請來；

9 Na ulii mwenikaya kakugambili, ‘Gumlekeli shiti ayu.’ Su palii haguwoni soni na hagugendi kulivaga pahala pa upeleru.

那請你們的人前來對你說：『讓座給這一位吧！』你就羞羞慚慚地退到末位上去了。

10 Ira pagushemelwa, gugendi na kulivaga pahala pa upeleru, su mweni kaya gwaku hakizi kwaku na kukugambira, ‘Ganja gwangu, gwizi uganu, pahala paherepa ng'anji.’ Palii hagupananwi ligoya palongolu pa wahenga wamonga woseri.

你被請的時候，就去坐在末位上，好叫那請你的人來對你說：『朋友，請上座。』那時，你在同席的人面前就有光彩了。

11 Kwa woseri yawalikweniziya hawawasulusiyi, na woseri yawalisulusiya weni hawawakweniziyi.”

因為，凡自高的，必降為卑；自卑的，必升為高。」

12 Shakapanu Yesu kumgambira na ulii yakamshemera, “Handa pagutenda msambu paliwala ama pashiru naguwashemera waganja waku ama walongu waku ama wapakwegera waku, toziya hawakushemeri na gwenga vira, na kwanjira ayi hagupati shilii shagutenditi kwawu.

耶穌又對請他的人說：「你擺設午飯或晚飯，不要請你的朋友、弟兄、親屬，和富足的鄰舍，恐怕他們也請你，你就得了報答。

13 Gwenga pagutenda msambu, guwashemeli wahushu, na wavibyeketu, na wana lwisi,

你擺設筵席，倒要請那貧窮的、殘廢的、瘸腿的、瞎眼的，你就有福了！

14 na hagutekelelwi, toziya hapeni wakulipi shilii shagutenditi kwawu. Mlungu hakakulipi gwenga mulishaka lya wantu waheri pawazyuka.”

因為他們沒有甚麼可報答你。到義人復活的時候，你要得着報答。」

15 Yumu gwa wantu yawalivagiti kulongolu kwa meza kapikaniriti aga, kamgambiriti Yesu, “Mbaka woseri hawawalivagi mumsambu Muufalumi wa Mlungu!”

同席的有一人聽見這話，就對耶穌說：「在上帝國裏吃飯的有福了！」

16 Yesu kamgambira, “Kwana muntu yumu yakatenditi msambu mkulu na kawashemiriti wantu wavuwa.

耶穌對他說：「有一人擺設大筵席，請了許多客。

17 Payiweriti shipindi sha msambu, kawatumiti wantumintumi wakuwi wagendi wakawagambiri walii yawashemiritwi, ‘Wizi, toziya kila shintu shiwera kala!’

到了坐席的時候，打發僕人去對所請的人說：『請來吧！樣樣都齊備了。』

18 Kumbiti wantu woseri, yumu pa yumonga wanjiti kulonga toziya ya kuleka kwiza. Muntu gwa kwanja kamgambiriti ntumintumi, ‘Hemeriti lirambu su nfiruwa ng'endi nukaliloli, su nduwa hapeni nizi.’

眾人一口同音地推辭。頭一個說：『我買了一塊地，必須去看看。請你准我辭了。』

19 Muntu gwingi katakula, ‘Hemeriti wang'ombi lilongu limu na nankugolokera kugenda kuwajera mulirambu, su nduwa hapeni nizi!’

又有一個說：『我買了五對牛，要去試一試。請你准我辭了。』

20 Na yumonga katakula, ‘Neni nyuga mdala, su hapeni nizi.’

又有一個說：『我才娶了妻，所以不能去。』

21 “Su ntumintumi kawuya na kumgambira goseri mtuwa gwakuwi. Mtuwa ulii kakalaliti nentu na kumgambira ntumintumi gwakuwi, ‘kanongola gugendi munjira na muvipenyu vya muisi, gwakawajegi wahushu, na wavibyeketu na wanalwisi wavibyeketu wamonga.’

那僕人回來，把這事都告訴了主人。家主就動怒，對僕人說：『快出去，到城裏大街小巷，領那貧窮的、殘廢的、瞎眼的、瘸腿的來。』

22 Pamberi ntumintumi kalonga, ‘Mtuwa, vitwatira vitendeka ntambu yagutakuliti, kumbiti mwana fasi mnumba.’

僕人說：『主啊，你所吩咐的已經辦了，還有空座。』

23 Su mtuwa kamgambiriti ntumintumi, ‘Gugendi munjira na muvipenyu, guwagambiri wantu mpaka wizi, su numba yangu hayimemi.

主人對僕人說：『你出去到路上和籬笆那裏，勉強人進來，坐滿我的屋子。

24 Nukugambira nakaka kwahera muntu ata yumu pakati pa walii yawawashemeriti hakalambiti ata tyee shiboga shaneni!’”

我告訴你們，先前所請的人沒有一個得嘗我的筵席。』」

25 Palii lipinga likulu paliweriti lyankugenda pamuwera na Yesu, yomberi kagalambuka na kuwagambira,

有極多的人和耶穌同行。他轉過來對他們說：

26 “Woseri yawiza kwa neni uganu wawafira tati na mawu wawu, wadala na wana, walongu na wadada wawu, ama womberi, hapeni waweri wafundwa waneni.

「人到我這裏來，若不愛我勝過愛自己的父母、妻子、兒女、弟兄、姊妹，和自己的性命，就不能作我的門徒。

27 Woseri yawatola ndiri lupingika lwawu weni na kunfata hapeni waweri wafundwa wangu.”

凡不背着自己十字架跟從我的，也不能作我的門徒。

28 “Handa yumu pakati pa mwenga yakafira kunyawa mnara, kwanja kalivaga huti pasi na kulihola galama zakuwi, pakalola handa kana mpiya zitosha za kumalira lihengu.

你們哪一個要蓋一座樓，不先坐下算計花費，能蓋成不能呢？

29 Handa gwahera mpiya, pagunyawiti liyanjiru hapeni guwezi kumalira kunyawa mnara, na woseri pawalola galii gagalawiriti hawakuseki.

恐怕安了地基，不能成功，看見的人都笑話他，說：

30 Womberi hawalongi, ‘Muntu ayu yakanjiti kunyawa mnara kasinda kumalira lihengu!’

『這個人開了工，卻不能完工。』

31 “Mfalumi yakawera na wantu elufu lilongu limu pakagenda kumkoma mfalumi yumonga yakawera na wantu elufu malongu mawili, mpaka huti yomberi kalivagi kulihola handa kana makakala ga kuukoma ufalumi umonga.

或是一個王出去和別的王打仗，豈不先坐下酌量，能用一萬兵去敵那領二萬兵來攻打他的嗎？

32 Handa pakahera makakala, hakawatumi wajumbi waliwoni na mfalumi yumonga, kumkosiya mashaliti ga ponga uganu yomberi kankali ka kutali.”

若是不能，就趁敵人還遠的時候，派使者去求和息的條款。

33 Yesu kamaliriti kwa kutakula, “Ntambu ira ayi kwahera ata yumu pakati penu hakaweri mfundwa wangu mpaka huti guleki kila shintu shakaweriti nashi.

這樣，你們無論甚麼人，若不撇下一切所有的，就不能作我的門徒。」

34 “Munu guherepa, kumbiti munu pagukola ndiri kwahera njira ya kugutenda gukoli kayi.

「鹽本是好的；鹽若失了味，可用甚麼叫它再鹹呢？

35 Su gufaa ndiri ata pawitira mulitapaka ama kuwera mbotu, hawagwasi kutali. Yakana makutu kapikaniri!”

或用在田裏，或堆在糞裏，都不合式，只好丟在外面。有耳可聽的，就應當聽！」