< امثال 3 >

پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن. 1
Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
2
Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس، 3
Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان. 4
Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما. 5
Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت. 6
Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن، 7
Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید. 8
[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن. 9
Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید. 10
A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو. 11
Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند. 12
Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛ 13
Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است! 14
Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد. 15
Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد. 16
Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند. 17
Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است. 18
Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود. 19
PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید. 20
Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛ 21
Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید، 22
A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛ 23
Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛ 24
Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید، 25
Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی. 26
PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار. 27
Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی. 28
Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن. 29
Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن. 30
Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما، 31
Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند. 32
Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد. 33
Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد. 34
On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد. 35
Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.

< امثال 3 >