امثال 1

۱ 1 امثال سلیمان بن داود پادشاه اسرائیل

Proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:

۲ 2 به جهت دانستن حکمت و عدل، و برای فهمیدن کلمات فطانت.

to know wisdom and instruction; to discern the words of understanding;

۳ 3 به جهت اکتساب ادب معرفت آمیز، و عدالت و انصاف و استقامت.

to receive the instruction of wisdom, righteousness and judgment, and equity;

۴ 4 تاساده دلان را زیرکی بخشد، و جوانان را معرفت وتمیز.

to give prudence to the simple, to the young man knowledge and discretion.

۵ 5 تا مرد حکیم بشنود و علم را بیفزاید. ومرد فهیم تدابیر را تحصیل نماید.

He that is wise will hear, and will increase learning; and the intelligent will gain wise counsels:

۶ 6 تا امثال وکنایات را بفهمند، کلمات حکیمان و غوامض ایشان را.

to understand a proverb and an allegory, the words of the wise and their enigmas.

۷ 7 ترس یهوه آغاز علم است. لیکن جاهلان حکمت و ادب را خوار می‌شمارند.

The fear of Jehovah is the beginning of knowledge: fools despise wisdom and instruction.

۸ 8 ‌ای پسر من تادیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترک منما.

Hear, my son, the instruction of thy father, and forsake not the teaching of thy mother;

۹ 9 زیرا که آنها تاج زیبایی برای سر تو، و جواهر برای گردن توخواهد بود.

for they shall be a garland of grace unto thy head, and chains about thy neck.

۱۰ 10 ‌ای پسر من اگر گناهکاران تو رافریفته سازند، قبول منما.

My son, if sinners entice thee, consent not.

۱۱ 11 اگر گویند: «همراه مابیا تا برای خون در کمین بنشینیم، و برای بی‌گناهان بی‌جهت پنهان شویم،

If they say, Come with us, let us lay wait for blood, let us lurk secretly for the innocent without cause;

۱۲ 12 مثل هاویه ایشان را زنده خواهیم بلعید، و تندرست مانندآنانی که به گور فرو می‌روند. (Sheol h7585)

let us swallow them up alive as Sheol, and whole, as those that go down into the pit; (Sheol h7585)

۱۳ 13 هر گونه اموال نفیسه را پیدا خواهیم نمود. و خانه های خود را ازغنیمت مملو خواهیم ساخت.

we shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoil:

۱۴ 14 قرعه خود رادر میان ما بینداز. و جمیع ما را یک کیسه خواهدبود.»

cast in thy lot among us; we will all have one purse:

۱۵ 15 ‌ای پسر من با ایشان در راه مرو. و پای خودرا از طریقهای ایشان باز دار

— my son, walk not in the way with them, keep back thy foot from their path;

۱۶ 16 زیرا که پایهای ایشان برای شرارت می‌دود و به جهت ریختن خون می‌شتابد.

for their feet run to evil, and they make haste to shed blood.

۱۷ 17 به تحقیق، گستردن دام در نظرهر بالداری بی‌فایده است.

For in vain the net is spread in the sight of anything which hath wings.

۱۸ 18 لیکن ایشان به جهت خون خود کمین می‌سازند، و برای جان خویش پنهان می‌شوند.

And these lay wait for their own blood; they lurk secretly for their own lives.

۱۹ 19 همچنین است راههای هر کس که طماع سود باشد، که آن جان مالک خود را هلاک می‌سازد.

So are the paths of every one that is greedy of gain: it taketh away the life of its possessors.

۲۰ 20 حکمت در بیرون ندا می‌دهد و در شوارع عام آواز خود را بلند می‌کند.

Wisdom crieth without; she raiseth her voice in the broadways;

۲۱ 21 در سرچهارراهها در دهنه دروازه‌ها می‌خواند و در شهربه سخنان خود متکلم می‌شود

she calleth in the chief [place] of concourse, in the entry of the gates; in the city she uttereth her words:

۲۲ 22 که «ای جاهلان تا به کی جهالت را دوست خواهید داشت؟ و تا به کی مستهزئین از استهزا شادی می‌کنند و احمقان از معرفت نفرت می‌نمایند؟

How long, simple ones, will ye love simpleness, and scorners take pleasure in their scorning, and the foolish hate knowledge?

۲۳ 23 به‌سبب عتاب من بازگشت نمایید. اینک روح خود را بر شما افاضه خواهم نمود و کلمات خود را بر شما اعلام خواهم کرد.

Turn you at my reproof: behold, I will pour forth my spirit unto you, I will make known to you my words.

۲۴ 24 زیرا که چون خواندم، شما ابانمودید و دستهای خود را افراشتم و کسی اعتنانکرد.

Because I have called, and ye refused; I have stretched out my hand, and no one regarded;

۲۵ 25 بلکه تمامی نصیحت مرا ترک نمودید وتوبیخ مرا نخواستید.

and ye have rejected all my counsel, and would none of my reproof:

۲۶ 26 پس من نیز در حین مصیبت شما خواهم خندید و چون ترس بر شمامستولی شود استهزا خواهم نمود.

I also will laugh in your calamity, I will mock when your fear cometh;

۲۷ 27 چون خوف مثل باد تند بر شما عارض شود، و مصیبت مثل گردباد به شما دررسد، حینی که تنگی وضیق بر شما آید.

when your fear cometh as sudden destruction, and your calamity cometh as a whirlwind; when distress and anguish come upon you:

۲۸ 28 آنگاه مرا خواهند خواندلیکن اجابت نخواهم کرد، و صبحگاهان مراجستجو خواهند نمود اما مرا نخواهند یافت.

— then will they call upon me, but I will not answer; they will seek me early, and shall not find me.

۲۹ 29 چونکه معرفت را مکروه داشتند، و ترس خداوند را اختیار ننمودند،

Because they hated knowledge, and did not choose the fear of Jehovah;

۳۰ 30 و نصیحت مراپسند نکردند، و تمامی توبیخ مرا خوار شمردند،

they would none of my counsel, they despised all my reproof:

۳۱ 31 بنابراین، از میوه طریق خود خواهند خورد، واز تدابیر خویش سیر خواهند شد.

therefore shall they eat of the fruit of their way, and be filled with their own devices.

۳۲ 32 زیرا که ارتداد جاهلان، ایشان را خواهد کشت و راحت غافلانه احمقان، ایشان را هلاک خواهد ساخت.

For the turning away of the simple shall slay them, and the prosperity of the foolish shall cause them to perish.

۳۳ 33 اما هر‌که مرا بشنود در امنیت ساکن خواهدبود، و از ترس بلا مستریح خواهد ماند.»

But whoso hearkeneth unto me shall dwell safely, and shall be at rest from fear of evil.

King Solomon in Old Age