امثال 8

۱ 1 آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

Does not wisdom call out, and prudence bestow her voice?

۲ 2 به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

At the summits and the tops of exalted places, standing above the ways, in the midst of the paths,

۳ 3 به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

beside the gates of the city, at the very doors, she speaks, saying:

۴ 4 که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

“O men, to you I call out, and my voice is to the sons of men.

۵ 5 ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

O little ones, understand discernment. And you who are unwise, turn your souls.

۶ 6 بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

Listen, for I will speak about great things, and my lips will be opened, so as to foretell what is right.

۷ 7 دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

My throat shall practice truth, and my lips shall detest the impious.

۸ 8 همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

All my words are just. There is no depravity in them, and no perversity.

۹ 9 تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

They are upright to those who understand, and equitable to those who discover knowledge.

۱۰ 10 تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

Accept my discipline, and not money. Choose the doctrine that is greater than gold.

۱۱ 11 زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

For wisdom is better than all that is most precious, and everything that is desirable cannot compare to her.

۱۲ 12 من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

I, wisdom, dwell in counsel, and I am inside learned thoughts.

۱۳ 13 ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

The fear of the Lord hates evil. I detest arrogance, and pride, and every wicked way, and a mouth with a double tongue.

۱۴ 14 مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

Counsel is mine, and equity. Prudence is mine. Strength is mine.

۱۵ 15 به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

Through me, kings reign and legislators decree just conditions.

۱۶ 16 به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

Through me, princes rule and the powerful decree justice.

۱۷ 17 من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

I love those who love me. And those who stand watch for me until morning shall discover me.

۱۸ 18 دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

With me, are wealth and glory, superb riches and justice.

۱۹ 19 ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

For my fruit is better than gold and precious stones, and my progeny better than choice silver.

۲۰ 20 در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

I walk in the way of justice, in the midst of the paths of judgment,

۲۱ 21 تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

so that I may enrich those who love me, and thus complete their treasures.

۲۲ 22 خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

The Lord possessed me in the beginning of his ways, before he made anything, from the beginning.

۲۳ 23 من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

I was ordained from eternity, and out of antiquity, before the earth was formed.

۲۴ 24 هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

The abyss did not yet exist, and I was already conceived; neither had the fountains of waters yet erupted.

۲۵ 25 قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

The mountains, with their great mass, had not yet been established. Before the hills, I was brought forth.

۲۶ 26 چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

Still he had not made the earth, and the rivers, and the poles of the globe of the earth.

۲۷ 27 وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

I was already present: when he prepared the heavens; when, with a certain law and a circuit, he fortified the abyss;

۲۸ 28 وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

when he made firm the sky above, and set free the fountains of waters;

۲۹ 29 چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

when he encompassed the sea within its limits, and laid down a law for the waters, lest they transgress their limits; when he weighed the foundations of the earth.

۳۰ 30 آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

I was with him in composing all things. And I was delighted, throughout every day, by playing in his sight at all times,

۳۱ 31 و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

playing in globe of the earth. And my delight was to be with the sons of men.

۳۲ 32 پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

Therefore, sons, hear me now. Blessed are those who preserve my ways.

۳۳ 33 تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

Listen to discipline, and become wise, and do not be willing to cast it aside.

۳۴ 34 خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

Blessed is the man who listens to me, and who stands watch at my gates every day, and who observes at the posts of my doors.

۳۵ 35 زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

He who finds me, finds life, and he will draw salvation from the Lord.

۳۶ 36 و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.

But he who sins against me will wound his own soul. All who hate me love death.”