امثال 3

۱ 1 ای پسر من، تعلیم مرا فراموش مکن و دل تو اوامر مرا نگاه دارد،

My son, forget not my teaching; but let thy heart keep my commandments;

۲ 2 زیرا که طول ایام وسالهای حیات و سلامتی را برای تو خواهدافزود.

For length of days, and years of life, and peace, will they add to thee.

۳ 3 زنهار که رحمت و راستی تو را ترک نکند. آنها را بر گردن خود ببند و بر لوح دل خودمرقوم دار.

Let not kindness and truth forsake thee; bind them about thy neck, write them upon the table of thy heart;

۴ 4 آنگاه نعمت و رضامندی نیکو، درنظر خدا و انسان خواهی یافت.

So shalt thou find grace and good favour in the sight of God and man.

۵ 5 به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن.

Trust in the LORD with all thy heart, and lean not upon thine own understanding.

۶ 6 در همه راههای خود او را بشناس، و اوطریقهایت را راست خواهد گردانید.

In all thy ways acknowledge Him, and He will direct thy paths.

۷ 7 خویشتن را حکیم مپندار، از خداوند بترس و از بدی اجتناب نما.

Be not wise in thine own eyes; fear the LORD, and depart from evil;

۸ 8 این برای ناف تو شفا، وبرای استخوانهایت مغز خواهد بود.

It shall be health to thy navel, and marrow to thy bones.

۹ 9 از مایملک خود خداوند را تکریم نما و از نوبرهای همه محصول خویش.

Honour the LORD with thy substance, and with the first-fruits of all thine increase;

۱۰ 10 آنگاه انبارهای تو به وفورنعمت پر خواهد شد، و چرخشتهای تو از شیره انگور لبریز خواهد گشت.

So shall thy barns be filled with plenty, and thy vats shall overflow with new wine.

۱۱ 11 ‌ای پسر من، تادیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار.

My son, despise not the chastening of the LORD, neither spurn thou His correction;

۱۲ 12 زیرا خداوند هر‌که را دوست داردتادیب می‌نماید، مثل پدر پسر خویش را که از اومسرور می‌باشد.

For whom the LORD loveth He correcteth, even as a father the son in whom he delighteth.

۱۳ 13 خوشابحال کسی‌که حکمت را پیدا کند، و شخصی که فطانت را تحصیل نماید.

Happy is the man that findeth wisdom, and the man that obtaineth understanding.

۱۴ 14 زیرا که تجارت آن از تجارت نقره ومحصولش از طلای خالص نیکوتر است.

For the merchandise of it is better than the merchandise of silver, and the gain thereof than fine gold.

۱۵ 15 ازلعلها گرانبهاتر است و جمیع نفایس تو با آن برابری نتواند کرد.

She is more precious than rubies; and all the things thou canst desire are not to be compared unto her.

۱۶ 16 به‌دست راست وی طول ایام است، و به‌دست چپش دولت و جلال.

Length of days is in her right hand; in her left hand are riches and honour.

۱۷ 17 طریقهای وی طریقهای شادمانی است و همه راههای وی سلامتی می‌باشد.

Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.

۱۸ 18 به جهت آنانی که او را به‌دست گیرند، درخت حیات‌است وکسی‌که به او متمسک می‌باشد خجسته است.

She is a tree of life to them that lay hold upon her, and happy is every one that holdest her fast.

۱۹ 19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد، و به عقل خویش آسمان را استوار نمود.

The LORD by wisdom founded the earth; by understanding He established the heavens.

۲۰ 20 به علم او لجه‌ها منشق گردید، و افلاک شبنم رامی چکانید.

By His knowledge the depths were broken up, and the skies drop down the dew.

۲۱ 21 ‌ای پسر من، این چیزها از نظر تودور نشود. حکمت کامل و تمیز را نگاه دار.

My son, let not them depart from thine eyes; keep sound wisdom and discretion;

۲۲ 22 پس برای جان تو حیات، و برای گردنت زینت خواهد بود.

So shall they be life unto thy soul, and grace to thy neck.

۲۳ 23 آنگاه در راه خود به امنیت سالک خواهی شد، و پایت نخواهد لغزید.

Then shalt thou walk in thy way securely, and thou shalt not dash thy foot.

۲۴ 24 هنگامی که بخوابی، نخواهی ترسید و چون دراز شوی خوابت شیرین خواهد شد.

When thou liest down, thou shalt not be afraid; yea, thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.

۲۵ 25 از خوف ناگهان نخواهی ترسید، و نه از خرابی شریران چون واقع شود.

Be not afraid of sudden terror, neither of the destruction of the wicked, when it cometh;

۲۶ 26 زیرا خداوند اعتماد تو خواهد بود و پای تو را از دام حفظ خواهد نمود.

For the LORD will be thy confidence, and will keep thy foot from being caught.

۲۷ 27 احسان را ازاهلش باز مدار، هنگامی که بجا آوردنش در قوت دست توست.

Withhold not good from him to whom it is due, when it is in the power of thy hand to do it.

۲۸ 28 به همسایه خود مگو برو وبازگرد، و فردا به تو خواهم داد، با آنکه نزد توحاضر است.

Say not unto thy neighbour: 'Go, and come again, and to-morrow I will give'; when thou hast it by thee.

۲۹ 29 بر همسایه ات قصد بدی مکن، هنگامی که او نزد تو در امنیت ساکن است.

Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.

۳۰ 30 باکسی‌که به تو بدی نکرده است، بی‌سبب مخاصمه منما.

Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.

۳۱ 31 بر مرد ظالم حسد مبر وهیچکدام از راههایش را اختیار مکن.

Envy thou not the man of violence, and choose none of his ways.

۳۲ 32 زیراکج خلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سر او نزدراستان است،

For the perverse is an abomination to the LORD; but His counsel is with the upright.

۳۳ 33 لعنت خداوند بر خانه شریران است. اما مسکن عادلان را برکت می‌دهد.

The curse of the LORD is in the house of the wicked; but He blesseth the habitation of the righteous.

۳۴ 34 یقین که مستهزئین را استهزا می‌نماید، اما متواضعان رافیض می‌بخشد.

If it concerneth the scorners, He scorneth them, but unto the humble He giveth grace.

۳۵ 35 حکیمان وارث جلال خواهند شد، اما احمقان خجالت را خواهند برد.

The wise shall inherit honour; but as for the fools, they carry away shame.