امثال 26

۱ 1 چنانکه برف در تابستان و باران درحصاد، همچنین حرمت برای احمق شایسته نیست.

quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria

۲ 2 لعنت، بی‌سبب نمی آید، چنانکه گنجشک در طیران و پرستوک در پریدن.

sicut avis ad alia transvolans et passer quolibet vadens sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet

۳ 3 شلاق به جهت اسب و لگام برای الاغ، وچوب از برای پشت احمقان است.

flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium

۴ 4 احمق را موافق حماقتش جواب مده، مباداتو نیز مانند او بشوی.

ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis

۵ 5 احمق را موافق حماقتش جواب بده، مباداخویشتن را حکیم بشمارد.

responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur

۶ 6 هر‌که پیغامی به‌دست احمق بفرستد، پایهای خود را می‌برد و ضرر خود را می‌نوشد.

claudus pedibus et iniquitatem bibens qui mittit verba per nuntium stultum

۷ 7 ساقهای شخص لنگ بی‌تمکین است، ومثلی که از دهان احمق برآید همچنان است.

quomodo pulchras frustra habet claudus tibias sic indecens est in ore stultorum parabola

۸ 8 هر‌که احمق را حرمت کند، مثل کیسه جواهر در توده سنگها است.

sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem

۹ 9 مثلی که از دهان احمق برآید، مثل خاری است که در دست شخص مست رفته باشد.

quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum

۱۰ 10 تیرانداز همه را مجروح می‌کند، همچنان است هر‌که احمق را به مزد گیرد و خطاکاران رااجیر نماید.

iudicium determinat causas et qui inponit stulto silentium iras mitigat

۱۱ 11 چنانکه سگ به قی خود برمی گردد، همچنان احمق حماقت خود را تکرار می‌کند.

sicut canis qui revertitur ad vomitum suum sic inprudens qui iterat stultitiam suam

۱۲ 12 آیا شخصی را می‌بینی که در نظر خودحکیم است، امید داشتن بر احمق از امید بر اوبیشتر است.

vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus

۱۳ 13 کاهل می‌گوید که شیر در راه است، و اسددر میان کوچه‌ها است.

dicit piger leaena in via leo in itineribus

۱۴ 14 چنانکه در بر پاشنه‌اش می‌گردد، همچنان کاهل بر بستر خویش.

sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo

۱۵ 15 کاهل دست خود را در قاب فرو می‌برد و ازبرآوردن آن به دهانش خسته می‌شود.

abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit

۱۶ 16 کاهل در نظر خود حکیمتر است از هفت مرد که جواب عاقلانه می‌دهند.

sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias

۱۷ 17 کسی‌که برود و در نزاعی که به او تعلق ندارد متعرض شود، مثل کسی است که گوشهای سگ را بگیرد.

sicut qui adprehendit auribus canem sic qui transit et inpatiens commiscetur rixae alterius

۱۸ 18 آدم دیوانه‌ای که مشعلها و تیرها و موت رامی اندازد،

sicut noxius est qui mittit lanceas et sagittas et mortem

۱۹ 19 مثل کسی است که همسایه خود را فریب دهد، و می‌گوید آیا شوخی نمی کردم؟

sic vir qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus dicit ludens feci

۲۰ 20 از نبودن هیزم آتش خاموش می‌شود، و ازنبودن نمام منازعه ساکت می‌گردد.

cum defecerint ligna extinguetur ignis et susurrone subtracto iurgia conquiescunt

۲۱ 21 زغال برای اخگرها و هیزم برای آتش است، و مرد فتنه انگیز به جهت برانگیختن نزاع.

sicut carbones ad prunam et ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas

۲۲ 22 سخنان نمام مثل خوراک لذیذ است، که به عمقهای دل فرو می‌رود.

verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris

۲۳ 23 لبهای پرمحبت با دل شریر، مثل نقره‌ای پردرد است که بر ظرف سفالین اندوده شود.

quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile sic labia tumentia cum pessimo corde sociata

۲۴ 24 هر‌که بغض دارد با لبهای خود نیرنگ می‌نماید، و در دل خود فریب را ذخیره می‌کند.

labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos

۲۵ 25 هنگامی که سخن نیکو گوید، او را باور مکن زیرا که در قلبش هفت چیز مکروه است.

quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius

۲۶ 26 هر‌چند بغض او به حیله مخفی شود، اماخباثت او در میان جماعت ظاهر خواهد گشت.

qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio

۲۷ 27 هر‌که حفره‌ای بکند در آن خواهد افتاد، وهر‌که سنگی بغلطاند بر او خواهد برگشت.

qui fodit foveam incidet in eam et qui volvit lapidem revertetur ad eum

۲۸ 28 زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد، و دهان چاپلوس هلاکت را ایجاد می‌کند.

lingua fallax non amat veritatem et os lubricum operatur ruinas