امثال 25

۱ 1 اینها نیز از امثال سلیمان است که مردان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نقل نمودند.

Dagitoy dagiti dadduma pay a nainsiriban a sasao ni Solomon nga insurat dagiti tattao ni Ezekias nga ari ti Juda.

۲ 2 مخفی داشتن امر جلال خدا است، و تفحص نمودن امر جلال پادشاهان است.

Pakaitan-okan ti Dios ti panangilimedna iti maysa a banag, ngem pakaidayawan dagiti ari ti mangsukimat iti daytoy.

۳ 3 آسمان را در بلندیش و زمین را در عمقش، ودل پادشاهان را تفتیش نتوان نمود.

Kas kangato dagiti langit a nangato ken kauneg ti daga, kasta ti kaiyarigan ti panangsukimat iti puso dagiti ari.

۴ 4 درد را از نقره دور کن، تا ظرفی برای زرگربیرون آید.

Ikkatem ti lati iti pirak, tapno mabalin nga aramaten ti mammanday ti pirak.

۵ 5 شریران را از حضور پادشاه دور کن، تاکرسی او در عدالت پایدار بماند.

Kasta met nga ikkatem dagiti nadangkes a tattao iti imatang ti ari ket mapatibkerto ti tronona babaen iti panangaramidna iti umno.

۶ 6 در حضور پادشاه خویشتن را برمیفراز، و درجای بزرگان مایست،

Saanmo nga itan-ok ti bagim iti imatang ti ari ken saanka nga agtakder iti disso a para laeng kadagiti natatakneng a tattao.

۷ 7 زیرا بهتر است تو را گفته شود که اینجا بالابیا، از آنکه به حضور سروری که چشمانت او رادیده است تو را پایین برند.

Nasaysayaat nga ibagana kenka nga, “Umaykadtoy,” ngem iti maibabainka iti sangoanan ti natakneng a tao. Ti nasaksiam,

۸ 8 برای نزاع به تعجیل بیرون مرو، مبادا درآخرش چون همسایه ات تو را خجل سازد، ندانی که چه باید کرد.

ket saanmo a dagus nga ipausig. Ta anianto ngay ti maaramidam no sikanto ti ibabain ti kaarrubam iti dayta a nasaksiam?

۹ 9 دعوی خود را با همسایه ات بکن، اما رازدیگری را فاش مساز،

Pagiinnadalanyo ti saanyo a pagkinnaawatan iti kaarrubam a dakdakayo laeng ket saanmo nga ipakaammo dayta a palimed iti sabali,

۱۰ 10 مبادا هر‌که بشنود تو را ملامت کند، وبدنامی تو رفع نشود.

ta no saan ket amangan no ibabainnakanto ti makangngeg ket mangiwarasto iti saan a nasayaat a maipanggep kenka ket saanto dayta a mapasardeng.

۱۱ 11 سخنی که در محلش گفته شود، مثل سیبهای طلا در مرصعکاری نقره است.

Ti panangibaga iti nasasayaat a sao ket kas iti balitok a naikabil iti pirak.

۱۲ 12 مودب حکیم برای گوش شنوا، مثل حلقه طلا و زیور زر خالص است.

Ti nasirib a panangtubngar iti maysa a dumdumngeg ket kasla balitok a singsing wenno alahas a naaramid manipud iti kapipintasan a balitok.

۱۳ 13 رسول امین برای فرستندگان خود، چون خنکی یخ در موسم حصاد می‌باشد، زیرا که جان آقایان خود را تازه می‌کند.

Ti napudno a mensahero ket mangipapaay iti nasayaat a rikna iti nangibaon kenkuana a kas iti lammiis ti niebe iti tiempo ti panagaapit.

۱۴ 14 کسی‌که از بخششهای فریبنده خود فخرمی کند، مثل ابرها و باد بی‌باران است.

Kas kadagiti ulep ken angin nga awan tudona ti kaiyarigan ti tao a mangipaspasindayag iti sagut a saanna met kadi nga ited.

۱۵ 15 با تحمل داور را به رای خود توان آورد، وزبان ملایم، استخوان را می‌شکند.

Babaen iti kinaanus, mabalinka a makaallukoy iti turay, ken ti nalukneng a dila ket arigna a mabalin a makatukkol iti tulang.

۱۶ 16 اگر عسل یافتی بقدر کفایت بخور، مبادا ازآن پر شده، قی کنی.

No makasarakka iti diro, manganka laeng iti apagisu-ta no mapalalluam, isarwamto met laeng.

۱۷ 17 پای خود را از زیاد رفتن به خانه همسایه ات باز دار، مبادا از تو سیر شده، از تونفرت نماید.

Saanmo a kanayon nga ibaddek ta sakam iti balay ti kaarrubam ta amangan no mauma kenka ket guraennaka.

۱۸ 18 کسی‌که درباره همسایه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزین و شمشیر و تیر تیز است.

Ti tao a mangibagbaga iti palso a pammaneknek maibusor iti karrubana ket kasla igam a mausar iti gubat, wenno maysa a kampilan, wenno maysa a natirad a pana.

۱۹ 19 اعتماد بر خیانتکار در روز تنگی، مثل دندان کرم زده و پای مرتعش می‌باشد.

Ti saan a napudno a tao a pagtaltalkam iti tiempo pannakariribuk ket arigna ti nadadael a ngipen wenno saka a maikagkaglis.

۲۰ 20 سراییدن سرودها برای دلتنگ، مثل کندن جامه در وقت سرما و ریختن سرکه بر شوره است.

Ti tao nga ikankantaanna ti maysa a tao a nadagsen ti riknana ket kasla tay tao a mangus-ussob iti kawesna iti tiempo ti lammin, wenno kasla suka a naibukbok iti sugat.

۲۱ 21 اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان،

No mabisbisin ti kabusormo, ikkam isuna iti taraon a kanenna, ken no mawaw isuna, ikkam iti danum nga inumenna,

۲۲ 22 زیرا اخگرها بر سرش خواهی انباشت، وخداوند تو را پاداش خواهد داد.

ta arigna a mangpalaka kadagiti beggang nga ikabilmo ti ulona, ket gunggunaannakanto ni Yahweh.

۲۳ 23 چنانکه باد شمال باران می‌آورد، همچنان زبان غیبتگو چهره را خشمناک می‌سازد.

Ti kaiyarigan ti tao a mangpaunget kadagiti tattao ket kas iti angin manipud iti amianan a sigurado a mangiyeg iti tudo.

۲۴ 24 ساکن بودن در گوشه پشت بام بهتر است ازبودن با زن جنگجو در خانه مشترک.

Nasaysayaat ti agnaed iti suli ti tuktok ti balay ngem ti makikabbalay iti babai a mannakiapa.

۲۵ 25 خبر خوش از ولایت دور، مثل آب سردبرای جان تشنه است.

Ti pakaiyarigan ti nasayaat a damag manipud iti adayo a pagilian ket kas iti nalammiis a danum iti tao a mawaw.

۲۶ 26 مرد عادل که پیش شریر خم شود، مثل چشمه گل آلود و منبع فاسد است.

Ti naimbag a tao nga agdiwerdiwer iti sangoanan dagiti nadangkes a tattao ket kas iti saan a mapagnumaran nga ubbog wenno nadadael a burayok.

۲۷ 27 زیاد عسل خوردن خوب نیست، همچنان طلبیدن جلال خود جلال نیست.

Saan a nasayaat ti mangan iti adu unay a diro; dayta ket kasla panangbirbirok iti adu a pakaitan-okan.

۲۸ 28 کسی‌که بر روح خود تسلط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.

Ti tao nga awanan panagteppel ket maiyarig iti siudad a nadadael ken awan paderna.