امثال 24

۱ 1 بر مردان شریر حسد مبر، و آرزو مدارتا با ایشان معاشرت نمایی،

Hamootatti hin hinaafin; garee isaanii taʼuus hin hawwin;

۲ 2 زیرا که دل ایشان در ظلم تفکر می‌کند ولبهای ایشان درباره مشقت تکلم می‌نماید.

garaan isaanii hammina malataatii; hidhiin isaaniis rakkina odeessa.

۳ 3 خانه به حکمت بنا می‌شود، و با فطانت استوار می‌گردد،

Manni ogummaadhaan ijaarama; hubannaadhaanis jabeeffamee dhaabama;

۴ 4 و به معرفت اطاقها پر می‌شود، از هر گونه اموال گرانبها و نفایس.

kutaawwan isaas, beekumsaan, qabeenya gatii guddaatii fi miidhagaadhaan guutamu.

۵ 5 مرد حکیم در قدرت می‌ماند، و صاحب معرفت در توانایی ترقی می‌کند،

Ogeessi humna guddaa qaba; beekaan namaa immoo jabina itti dabalata;

۶ 6 زیرا که با حسن تدبیر باید جنگ بکنی، و ازکثرت مشورت دهندگان نصرت است.

waraana banuuf qajeelfama, moʼannaa argachuudhaaf immoo gorsitoota hedduu si barbaachisa.

۷ 7 حکمت برای احمق زیاده بلند است، دهان خود را در دربار باز نمی کند.

Gowwaa irraa ogummaan akka malee ol fagoo dha; inni karra duratti afaan isaa hin saaqqatu.

۸ 8 هر‌که برای بدی تفکر می‌کند، او را فتنه انگیزمی گویند.

Namni hammina malu, “Maltee” jedhama.

۹ 9 فکر احمقان گناه است، و استهزاکننده نزد آدمیان مکروه است.

Malli gowwummaa cubbuu dha; namoonnis qoostuu ni balfu.

۱۰ 10 اگر در روز تنگی سستی نمایی، قوت توتنگ می‌شود.

Ati yoo gaafa rakkinaa laafte, jabinni kee dhugumaanuu xinnaa dha!

۱۱ 11 آنانی را که برای موت برده شوند خلاص کن، و از رهانیدن آنانی که برای قتل مهیااندکوتاهی منما.

Warra gara duʼaatti geeffamaa jiran duʼa jalaa baasi; warra ajjeefamuuf qopheeffamanis oolchi.

۱۲ 12 اگر گویی که این را ندانستیم، آیا آزماینده دلها نمی فهمد؟ و حافظ جان تو نمی داند؟ و به هرکس برحسب اعمالش مکافات نخواهد داد؟

Yoo ati, “Nu waan kana homaa hin beekne” jette, inni yaada namaa madaalu sun hin hubatuu? Kan lubbuu kee eegu sun waan kana hin beekuu? Inni nama hundaaf akkuma hojii isaatti gatii hin kennuu?

۱۳ 13 ‌ای پسر من عسل را بخور زیرا که خوب است، و‌شان عسل را چونکه به کامت شیرین است.

Yaa ilma ko, dammi waan gaarii taʼeef nyaadhu; nadhiin dammaa sitti ni miʼaawa.

۱۴ 14 همچنین حکمت را برای جان خود بیاموز، اگر آن را بیابی آنگاه اجرت خواهد بود، و امید تومنقطع نخواهد شد.

Akka ogummaan lubbuu keetti miʼaawu illee beeki; ati yoo isa argatte fuul duratti abdii qabda; abdiin kees hin citu.

۱۵ 15 ‌ای شریر برای منزل مرد عادل در کمین مباش، و آرامگاه او را خراب مکن،

Akka nama seeraan hin bulleetti mana nama qajeelaa riphxee hin eeggatin; mana jireenya isaas hin saamin.

۱۶ 16 زیرا مرد عادل اگر‌چه هفت مرتبه بیفتدخواهد برخاست، اما شریران در بلا خواهندافتاد.

Namni qajeelaan yeroo torba kufu iyyuu, deebiʼee ni kaʼaatii; namni hamaan garuu yeroo balaan itti dhufutti ni gufata.

۱۷ 17 چون دشمنت بیفتد شادی مکن، و چون بلغزد دلت وجد ننماید،

Yeroo diinni kee kufutti hin ililchin; yeroo inni gufatuttis garaan kee hin gammadin;

۱۸ 18 مبادا خداوند این را ببیند و در نظرش ناپسند آید، و غضب خود را از او برگرداند.

yoo kanaa achii Waaqayyo waan kanatti ni gaddaatii; dheekkamsa isaas isa irraa deebisa.

۱۹ 19 خویشتن را به‌سبب بدکاران رنجیده مساز، و بر شریران حسد مبر،

Ati sababii jalʼootaatiif aariidhaan hin gubatin; hamootattis hin hinaafin.

۲۰ 20 زیرا که به جهت بدکاران اجر نخواهد بود، و چراغ شریران خاموش خواهد گردید.

Namni jalʼaan fuul duratti abdii hin qabuutii; ibsaan hamootaas ni dhaama.

۲۱ 21 ‌ای پسر من از خداوند و پادشاه بترس، و بامفسدان معاشرت منما،

Yaa ilma ko, Waaqayyoo fi mootii sodaadhu; finciltootattis hin makamin;

۲۲ 22 زیرا که مصیبت ایشان ناگهان خواهدبرخاست، و عاقبت سالهای ایشان را کیست که بداند؟

badiisni akkuma tasaa isaanitti dhufaatii; balaa isaan lachuu fidan eenyutu beeka?

۲۳ 23 اینها نیز از (سخنان ) حکیمان است طرفداری در داوری نیکو نیست.

Kunneenis jechoota ogeessaa ti: Murtii kennuu irratti nama wal caalchisuun gaarii miti:

۲۴ 24 کسی‌که به شریر بگوید تو عادل هستی، امت‌ها او را لعنت خواهند کرد و طوایف از اونفرت خواهند نمود.

Kan nama yakka qabuun, “Ati balleessaa hin qabdu” jedhu kam iyyuu namni isa abaara; sabnis isa balaaleffata.

۲۵ 25 اما برای آنانی که او را توبیخ نمایندشادمانی خواهد بود، و برکت نیکو به ایشان خواهد رسید.

Warri nama yakka hojjetu ifatan garuu ni gammadu; eebbi guddaanis ni dhufaaf.

۲۶ 26 آنکه به کلام راست جواب گوید لبها رامی بوسد.

Deebiin qajeelaan, akkuma hidhii dhungachuu ti.

۲۷ 27 کار خود را در خارج آراسته کن، و آن را درملک مهیا ساز، و بعد از آن خانه خویش را بنا نما.

Hojii kee kan diidaa raawwadhuutii lafa qotiisaa kees qopheeffadhu; ergasii mana kee ijaarradhu.

۲۸ 28 بر همسایه خود بی‌جهت شهادت مده، و بالبهای خود فریب مده،

Sababii tokko malee ollaa keetti dhugaa hin baʼin yookaan hidhii keetiin hin gowwoomsin.

۲۹ 29 و مگو به طوری که او به من عمل کرد من نیزبا وی عمل خواهم نمود، و مرد را بر‌حسب اعمالش پاداش خواهم داد.

Ati, “Waanuma inni na godhe anis isa nan godha; waan inni hojjeteefis gatii isaa nan deebisa” hin jedhin.

۳۰ 30 از مزرعه مرد کاهل، و از تاکستان شخص ناقص العقل گذشتم.

Ani lafa qotiisaa nama dhibaaʼaa keessa baʼee, iddoo dhaabaa wayinii nama qalbii hin qabnee keessas darbe;

۳۱ 31 و اینک بر تمامی آن خارها می‌رویید، وخس تمامی روی آن را می‌پوشانید، و دیوارسنگیش خراب شده بود،

qoraattiin lafa hunda guuteera; laftis aramaadhaan fudhatameera; dallaan dhagaas diigameera.

۳۲ 32 پس من نگریسته متفکر شدم، ملاحظه کردم و ادب آموختم.

Ani argeen waan sana qalbeeffadhe; waanan arge sana irraas barumsa nan argadhe:

۳۳ 33 اندکی خفت و اندکی خواب، و اندکی بر هم نهادن دستها به جهت خواب.

hirriba xinnaa; mugaatii xinnaa; xinnoo harka walitti marachuu;

۳۴ 34 پس فقر تو مثل راهزن بر تو خواهد آمد، ونیازمندی تو مانند مرد مسلح.

hiyyummaanis akkuma hattuutti, deegummaanis akkuma loltuu hidhateetti sitti dhufa.