امثال 20
| شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست. | ۱ 1 |
Luxuriosa res, vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur, non erit sapiens.
| هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد. | ۲ 2 |
Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum, peccat in animam suam.
| از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند. | ۳ 3 |
Honor est homini, qui separat se a contentionibus: omnes autem stulti miscentur contumeliis.
| مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد. | ۴ 4 |
Propter frigus piger arare noluit: mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
| مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد. | ۵ 5 |
Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri: sed homo sapiens exhauriet illud.
| بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند. | ۶ 6 |
Multi homines misericordes vocantur: virum autem fidelem quis inveniet?
| مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد. | ۷ 7 |
Iustus, qui ambulat in simplicitate sua, beatos post se filios derelinquet.
| پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد. | ۸ 8 |
Rex, qui sedet in solio iudicii, dissipat omne malum intuitu suo.
| کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.» | ۹ 9 |
Quis potest dicere: Mundum est cor meum, purus sum a peccato?
| سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است. | ۱۰ 10 |
Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
| طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه. | ۱۱ 11 |
Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera eius.
| گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است. | ۱۲ 12 |
Aurem audientem, et oculum videntem, Dominus fecit utrumque.
| خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی. | ۱۳ 13 |
Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
| مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند. | ۱۴ 14 |
Malum est, malum est, dicit omnis emptor: et cum recesserit, tunc gloriabitur.
| طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است. | ۱۵ 15 |
Est aurum, et multitudo gemmarum: et vas pretiosum labia scientiæ.
| جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است. | ۱۶ 16 |
Tolle vestimentum eius, qui fideiussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
| نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد. | ۱۷ 17 |
Suavis est homini panis mendacii: et postea implebitur os eius calculo.
| فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما. | ۱۸ 18 |
Cogitationes consiliis roborantur: et gubernaculis tractanda sunt bella.
| کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما. | ۱۹ 19 |
Ei, qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
| هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد. | ۲۰ 20 |
Qui maledicit patri suo, et matri, extinguetur lucerna eius in mediis tenebris.
| اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد. | ۲۱ 21 |
Hereditas, ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
| مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد. | ۲۲ 22 |
Ne dicas: Reddam malum: expecta Dominum, et liberabit te.
| سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست. | ۲۳ 23 |
Abominatio est apud Dominum pondus et pondus: statera dolosa non est bona.
| قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟ | ۲۴ 24 |
A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
| شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد. | ۲۵ 25 |
Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.
| پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند. | ۲۶ 26 |
Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
| روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید. | ۲۷ 27 |
Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
| رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند. | ۲۸ 28 |
Misericordia, et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus eius.
| جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید. | ۲۹ 29 |
Exultatio iuvenum, fortitudo eorum: et dignitas senum canities.
| ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود. | ۳۰ 30 |
Livor vulneris absterget mala: et plagæ in secretioribus ventris.
