امثال 17

۱ 1 لقمه خشک با سلامتی، بهتر است ازخانه پر از ضیافت با مخاصمت.

Better [is] a dry morsel, and rest with it, Than a house full of the sacrifices of strife.

۲ 2 بنده عاقل بر پسر پست فطرت مسلط خواهدبود، و میراث را با برادران تقسیم خواهد نمود.

A wise servant ruleth over a son causing shame, And in the midst of brethren He apportioneth an inheritance.

۳ 3 بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اماخداوند امتحان کننده دلها است.

A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And the trier of hearts [is] Jehovah.

۴ 4 شریر به لبهای دروغگو اصغا می‌کند، و مردکاذب به زبان فتنه انگیز گوش می‌دهد.

An evil doer is attentive to lips of vanity, Falsehood is giving ear to a mischievous tongue.

۵ 5 هر‌که فقیر را استهزا کند آفریننده خویش رامذمت می‌کند، و هر‌که از بلا خوش می‌شودبی سزا نخواهد ماند.

Whoso is mocking at the poor Hath reproached his Maker, Whoso is rejoicing at calamity is not acquitted.

۶ 6 تاج پیران، پسران پسرانند، و جلال فرزندان، پدران ایشانند.

Sons' sons [are] the crown of old men, And the glory of sons [are] their fathers.

۷ 7 کلام کبرآمیز احمق را نمی شاید، و چندمرتبه زیاده لبهای دروغگو نجبا را.

Not comely for a fool is a lip of excellency, Much less for a noble a lip of falsehood.

۸ 8 هدیه در نظر اهل آن سنگ گرانبها است که هر کجا توجه نماید برخوردار می‌شود.

A stone of grace [is] the bribe in the eyes of its possessors, Whithersoever it turneth, it prospereth.

۹ 9 هر‌که گناهی را مستور کند طالب محبت می‌باشد، اما هر‌که امری را تکرار کند دوستان خالص را از هم جدا می‌سازد.

Whoso is covering transgression is seeking love, And whoso is repeating a matter Is separating a familiar friend.

۱۰ 10 یک ملامت به مرد فهیم اثر می‌کند، بیشتراز صد تازیانه به مرد جاهل.

Rebuke cometh down on the intelligent More than a hundred stripes on a fool.

۱۱ 11 مرد شریر طالب فتنه است و بس. لهذاقاصد ستمکیش نزد او فرستاده می‌شود.

An evil man seeketh only rebellion, And a fierce messenger is sent against him.

۱۲ 12 اگر خرسی که بچه هایش کشته شود به انسان برخورد، بهتر است از مرد احمق در حماقت خود.

The meeting of a bereaved bear by a man, And — not a fool in his folly.

۱۳ 13 کسی‌که به عوض نیکویی بدی می‌کند بلااز خانه او دور نخواهد شد.

Whoso is returning evil for good, Evil moveth not from his house.

۱۴ 14 ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آنکه به مجادله برسد.

The beginning of contention [is] a letting out of waters, And before it is meddled with leave the strife.

۱۵ 15 هر‌که شریر را عادل شمارد و هر‌که عادل را ملزم سازد، هر دوی ایشان نزد خداوندمکروهند.

Whoso is justifying the wicked, And condemning the righteous, Even both of these [are] an abomination to Jehovah.

۱۶ 16 قیمت به جهت خریدن حکمت چرا به‌دست احمق باشد؟ و حال آنکه هیچ فهم ندارد.

Why [is] this — a price in the hand of a fool to buy wisdom, And a heart there is none?

۱۷ 17 دوست خالص در همه اوقات محبت می‌نماید، و برادر به جهت تنگی مولود شده است.

At all times is the friend loving, And a brother for adversity is born.

۱۸ 18 مرد ناقص العقل دست می‌دهد و در حضورهمسایه خود ضامن می‌شود.

A man lacking heart is striking hands, A surety he becometh before his friend.

۱۹ 19 هر‌که معصیت را دوست دارد منازعه رادوست می‌دارد، و هر‌که در خود را بلند سازدخرابی را می‌طلبد.

Whoso is loving transgression is loving debate, Whoso is making high his entrance is seeking destruction.

۲۰ 20 کسی‌که دل کج دارد نیکویی را نخواهدیافت. و هر‌که زبان دروغگو دارد در بلا گرفتارخواهد شد.

The perverse of heart findeth not good, And the turned in his tongue falleth into evil.

۲۱ 21 هر‌که فرزند احمق آورد برای خویشتن غم پیدا می‌کند، و پدر فرزند ابله شادی نخواهد دید.

Whoso is begetting a fool hath affliction for it, Yea, the father of a fool rejoiceth not.

۲۲ 22 دل‌شادمان شفای نیکو می‌بخشد، اما روح شکسته استخوانها را خشک می‌کند.

A rejoicing heart doth good to the body, And a smitten spirit drieth the bone.

۲۳ 23 مرد شریر رشوه را از بغل می‌گیرد، تاراههای انصاف را منحرف سازد.

A bribe from the bosom the wicked taketh, To turn aside the paths of judgment.

۲۴ 24 حکمت در مد نظر مرد فهیم است، اماچشمان احمق در اقصای زمین می‌باشد.

The face of the intelligent [is] to wisdom, And the eyes of a fool — at the end of the earth.

۲۵ 25 پسر احمق برای پدر خویش حزن است، وبه جهت مادر خویش تلخی است.

A provocation to his father [is] a foolish son, And bitterness to her that bare him.

۲۶ 26 عادلان را نیز سرزنش نمودن خوب نیست، و نه ضرب زدن به نجبا به‌سبب راستی ایشان.

Also, to fine the righteous is not good, To smite nobles for uprightness.

۲۷ 27 صاحب معرفت سخنان خود را بازمی دارد، و هر‌که روح حلیم دارد مرد فطانت پیشه است.

One acquainted with knowledge is sparing his words, And the cool of temper [is] a man of understanding.

۲۸ 28 مرد احمق نیز چون خاموش باشد او راحکیم می‌شمارند، و هر‌که لبهای خود را می‌بنددفهیم است.

Even a fool keeping silence is reckoned wise, He who is shutting his lips intelligent!