امثال 17

۱ 1 لقمه خشک با سلامتی، بهتر است ازخانه پر از ضیافت با مخاصمت.

A dry morsel with gladness is better than a house full of sacrifices along with conflict.

۲ 2 بنده عاقل بر پسر پست فطرت مسلط خواهدبود، و میراث را با برادران تقسیم خواهد نمود.

A wise servant shall rule over foolish sons, and he will divide the inheritance among brothers.

۳ 3 بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اماخداوند امتحان کننده دلها است.

Just as silver is tested by fire, and gold is tested in the furnace, so also does the Lord test hearts.

۴ 4 شریر به لبهای دروغگو اصغا می‌کند، و مردکاذب به زبان فتنه انگیز گوش می‌دهد.

The evil obey an unjust tongue. And the false are submissive to lying lips.

۵ 5 هر‌که فقیر را استهزا کند آفریننده خویش رامذمت می‌کند، و هر‌که از بلا خوش می‌شودبی سزا نخواهد ماند.

Whoever despises the poor rebukes his Maker. And whoever rejoices in the ruin of another will not go unpunished.

۶ 6 تاج پیران، پسران پسرانند، و جلال فرزندان، پدران ایشانند.

Sons of sons are the crown of old age. And the glory of sons is their fathers.

۷ 7 کلام کبرآمیز احمق را نمی شاید، و چندمرتبه زیاده لبهای دروغگو نجبا را.

Well-chosen words are not fitting for the foolish, nor are lying lips fitting for a leader.

۸ 8 هدیه در نظر اهل آن سنگ گرانبها است که هر کجا توجه نماید برخوردار می‌شود.

The expectation of those who stand ready is a most pleasing jewel. Whichever way he turns himself, he understands prudently.

۹ 9 هر‌که گناهی را مستور کند طالب محبت می‌باشد، اما هر‌که امری را تکرار کند دوستان خالص را از هم جدا می‌سازد.

Whoever conceals an offense seeks friendships. Whoever repeats the words of another separates allies.

۱۰ 10 یک ملامت به مرد فهیم اثر می‌کند، بیشتراز صد تازیانه به مرد جاهل.

A correction benefits more with a wise man, than a hundred stripes with a fool.

۱۱ 11 مرد شریر طالب فتنه است و بس. لهذاقاصد ستمکیش نزد او فرستاده می‌شود.

The evil one continually seeks conflicts. But a cruel Angel shall be sent against him.

۱۲ 12 اگر خرسی که بچه هایش کشته شود به انسان برخورد، بهتر است از مرد احمق در حماقت خود.

It is more expedient to meet a bear robbed of her young, than the foolish trusting in his own folly.

۱۳ 13 کسی‌که به عوض نیکویی بدی می‌کند بلااز خانه او دور نخواهد شد.

Whoever repays evil for good, evil shall not withdraw from his house.

۱۴ 14 ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آنکه به مجادله برسد.

Whoever releases the water is the head of the conflict. And just before he suffers contempt, he abandons judgment.

۱۵ 15 هر‌که شریر را عادل شمارد و هر‌که عادل را ملزم سازد، هر دوی ایشان نزد خداوندمکروهند.

Those who justify the impious, and those who condemn the just, both are abominable with God.

۱۶ 16 قیمت به جهت خریدن حکمت چرا به‌دست احمق باشد؟ و حال آنکه هیچ فهم ندارد.

What does it profit the foolish to have riches, when he is not able to buy wisdom? Whoever makes his house high seeks ruin. And whoever shuns learning shall fall into evils.

۱۷ 17 دوست خالص در همه اوقات محبت می‌نماید، و برادر به جهت تنگی مولود شده است.

Whoever is a friend loves at all times. And a brother is proved by distress.

۱۸ 18 مرد ناقص العقل دست می‌دهد و در حضورهمسایه خود ضامن می‌شود.

A foolish man will clap his hands, when he makes a pledge for his friend.

۱۹ 19 هر‌که معصیت را دوست دارد منازعه رادوست می‌دارد، و هر‌که در خود را بلند سازدخرابی را می‌طلبد.

Whoever dwells on discord loves disputes. And whoever exalts his door seeks ruin.

۲۰ 20 کسی‌که دل کج دارد نیکویی را نخواهدیافت. و هر‌که زبان دروغگو دارد در بلا گرفتارخواهد شد.

Whoever is of a perverse heart shall not find good. And whoever turns his tongue shall fall into evil.

۲۱ 21 هر‌که فرزند احمق آورد برای خویشتن غم پیدا می‌کند، و پدر فرزند ابله شادی نخواهد دید.

A foolish one is born into his own disgrace. But his father will not rejoice in one who is senseless.

۲۲ 22 دل‌شادمان شفای نیکو می‌بخشد، اما روح شکسته استخوانها را خشک می‌کند.

A joyful soul makes a lifetime flourish. A gloomy spirit dries out the bones.

۲۳ 23 مرد شریر رشوه را از بغل می‌گیرد، تاراههای انصاف را منحرف سازد.

The impious receives gifts from the bosom, so that he may pervert the paths of judgment.

۲۴ 24 حکمت در مد نظر مرد فهیم است، اماچشمان احمق در اقصای زمین می‌باشد.

Prudence shines from the face of the wise. The eyes of the foolish are on the ends of the earth.

۲۵ 25 پسر احمق برای پدر خویش حزن است، وبه جهت مادر خویش تلخی است.

A foolish son is the anger of the father and the grief of the mother who conceived him.

۲۶ 26 عادلان را نیز سرزنش نمودن خوب نیست، و نه ضرب زدن به نجبا به‌سبب راستی ایشان.

It is not good to inflict damage on the just, nor to strike the leader who judges uprightly.

۲۷ 27 صاحب معرفت سخنان خود را بازمی دارد، و هر‌که روح حلیم دارد مرد فطانت پیشه است.

Whoever moderates his words is learned and prudent. And a man of learning has a precious spirit.

۲۸ 28 مرد احمق نیز چون خاموش باشد او راحکیم می‌شمارند، و هر‌که لبهای خود را می‌بنددفهیم است.

If he would remain silent, even the foolish would be considered wise, and if he closes his lips, intelligent.