امثال 16

۱ 1 تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

Koma mu nhyehyɛe yɛ onipa de, na tɛkrɛma mmuae fi Awurade.

۲ 2 همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

Ɛyɛ onipa sɛ nʼakwan nyinaa yɛ kronkron, nanso Awurade na ɔpɛɛpɛɛ adwene mu.

۳ 3 اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

Fa nea woyɛ nyinaa hyɛ Awurade nsam, na wo nhyehyɛe besi yiye.

۴ 4 خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

Awurade yɛ biribiara ma nʼankasa botae, mpo, ɔhwɛ omumɔyɛfo so kosi amanehunu da.

۵ 5 هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

Awurade kyi koma mu ahantanfo nyinaa. Nya saa ntease yi sɛ, wɔremfa wɔn ho nni.

۶ 6 از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

Wɔnam ɔdɔ ne nokware so pata bɔne; onipa nam Awurade suro so yi bɔne akwa.

۷ 7 چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

Sɛ onipa akwan sɔ Awurade ani a, ɔma nʼatamfo mpo ne no tena asomdwoe mu.

۸ 8 اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

Kakraa bi a wɔnam trenee kwan so nya no ye sen mfaso pii a wɔnam ntɛnkyew so nya.

۹ 9 دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

Onipa yɛ ne nhyehyɛe wɔ ne koma mu, nanso Awurade na ɔhwɛ nʼanammɔntu.

۱۰ 10 وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

Ɔhene anom kasa te sɛ nkɔmhyɛ, enti ɛnsɛ sɛ nʼano ka nea ɛnyɛ atɛntrenee.

۱۱ 11 ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

Nsania ne abrammo a asisi nni mu fi Awurade; nkaribo a ɛwɔ kotoku mu no, ɔno na ɔyɛe.

۱۲ 12 عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

Ahemfo kyi bɔneyɛ, efisɛ ahengua si trenee so.

۱۳ 13 لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

Ahemfo ani sɔ ano a ɛka nokware; na wobu onipa a ɔka nokware.

۱۴ 14 غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

Ɔhene abufuwhyew yɛ owu somafo, nanso onyansafo bedwudwo ano.

۱۵ 15 در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

Sɛ ɔhene anim tew a, ɛyɛ nkwa, nʼadom te sɛ asusowbere mu omununkum.

۱۶ 16 تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

Eye sɛ wubenya nyansa sen sɛ wubenya sikakɔkɔɔ, sɛ wubenya nhumu sen sɛ wubenya dwetɛ!

۱۷ 17 طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

Ɔtreneeni tempɔn kwati bɔne; nea ɔhwɛ nʼakwan yiye no bɔ ne nkwa ho ban.

۱۸ 18 تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

Ahantan di ɔsɛe anim, na ahomaso honhom nso di asehwe anim.

۱۹ 19 با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

Eye sɛ wobɛyɛ honhom mu hiani wɔ wɔn a wɔhyɛ wɔn so mu sen sɛ wo ne ahantanfo bɛkyɛ asade.

۲۰ 20 هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

Nea ɔyɛ osetie ma nkyerɛkyerɛ no nya nkɔso; nhyira nka nea ɔde ne ho to Awurade so.

۲۱ 21 هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

Wɔfrɛ koma mu anyansafo se nhumufo, na kasa pa ma nkyerɛkyerɛ kɔ so.

۲۲ 22 عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

Ntease yɛ nkwa asuti ma wɔn a wɔwɔ bi, nanso agyimisɛm de asotwe brɛ nkwaseafo.

۲۳ 23 دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

Onyansafo koma kyerɛ nʼano kwan, na nʼanofafa ma nkyerɛkyerɛ kɔ so.

۲۴ 24 سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

Abodwosɛm te sɛ ɛwokyɛm; ɛyɛ ɔkra dɛ, na ɛsa nnompe yare.

۲۵ 25 راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

Ɔkwan bi wɔ hɔ a ɛteɛ wɔ onipa ani so, nanso awiei no, ɛkɔ owu mu.

۲۶ 26 اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

Apaafo akɔnnɔ ma wɔyɛ adwumaden; efisɛ wɔpɛ sɛ wokum wɔn kɔm.

۲۷ 27 مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

Ohuhuni bɔ pɔw bɔne, ne kasa te sɛ ogya a ɛhyew ade.

۲۸ 28 مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

Onipa kɔntɔnkye de mpaapaemu ba, na ɔsututufo tetew nnamfonom ntam.

۲۹ 29 مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

Kitikitiyɛni daadaa ne yɔnko, na ɔde no fa ɔkwammɔne so.

۳۰ 30 چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

Nea obu nʼani no redwene bɔneyɛ ho; na nea omua nʼano no ani wɔ bɔne so.

۳۱ 31 سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

Dwen yɛ anuonyam abotiri; trenee mu asetena na ɛde ba.

۳۲ 32 کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

Nea ɔwɔ abodwokyɛre no ye sen ɔkofo, na nea ɔmfa abufuw ye sen nea ɔko fa kuropɔn.

۳۳ 33 قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.

Wɔbɔ ntonto de hwehwɛ nea Awurade pɛ, nanso ne gyinaesi biara fi Awurade.