امثال 10

۱ 1 امثال سلیمان: پسر حکیم پدر خود رامسرور می‌سازد، اما پسر احمق باعث حزن مادرش می‌شود.

Masese ya Salomo: Mwana ya bwanya asepelisaka tata na ye, kasi mwana ya zoba ayokisaka mama na ye pasi na motema.

۲ 2 گنجهای شرارت منفعت ندارد، اما عدالت از موت رهایی می‌دهد.

Bomengo oyo ezwami na nzela ya mabe epesaka litomba te, kasi bosembo ekangolaka na kufa.

۳ 3 خداوند جان مرد عادل را نمی گذارد گرسنه بشود، اما آرزوی شریران را باطل می‌سازد.

Yawe atikaka te ete moto ya sembo akufa nzala, kasi apimelaka bato mabe biloko oyo bazali na yango posa.

۴ 4 کسی‌که به‌دست سست کار می‌کند فقیرمی گردد، اما دست چابک غنی می‌سازد.

Maboko ya goyigoyi ekomisaka moto mobola, kasi maboko oyo esalaka ekomisaka moto mozwi.

۵ 5 کسی‌که در تابستان جمع کند پسر عاقل است، اما کسی‌که در موسم حصاد می‌خوابد، پسر شرم‌آورنده است.

Moto oyo abombaka biloko na eleko ya mvula azali mwana mayele, kasi moto oyo alalaka pongi na eleko ya kobuka mbuma azali mwana ya soni.

۶ 6 بر سر عادلان برکت‌ها است، اما ظلم دهان شریران را می‌پوشاند.

Mapamboli ezali na likolo ya moto ya moto ya sembo lokola motole, kasi monoko ya moto mabe ebombaka bitumba.

۷ 7 یادگار عادلان مبارک است، اما اسم شریران خواهد گندید.

Makanisi ya moto ya sembo ezali na lipamboli, kasi bakobosana kombo ya moto mabe.

۸ 8 دانادل، احکام را قبول می‌کند، اما احمق پرگو تلف خواهد شد.

Motema ya bwanya endimaka mibeko, kasi moto oyo alobaka makambo ya bozoba amilukelaka libebi.

۹ 9 کسی‌که به راستی راه رود، در امنیت سالک گردد، و کسی‌که راه خود را کج می‌سازد آشکارخواهد شد.

Moto ya sembo atambolaka na kimia, kasi moto oyo atambolaka na banzela etengama-tengama akobima na pwasa.

۱۰ 10 هر‌که چشمک می‌زند الم می‌رساند، امااحمق پرگو تلف می‌شود.

Moto oyo afinaka liso na mayele mabe alukaka mobulu, kasi moto oyo apamelaka na bosolo alukaka kimia.

۱۱ 11 دهان عادلان چشمه حیات‌است، اما ظلم دهان شریران را می‌پوشاند.

Monoko ya moto ya sembo ezali etima ya bomoi, kasi monoko ya moto mabe ebombaka makambo mabe.

۱۲ 12 بغض نزاعها می‌انگیزاند، اما محبت هر گناه را مستور می‌سازد.

Koyina ebendaka koswana, kasi bolingo ezipaka mabe.

۱۳ 13 در لبهای فطانت پیشگان حکمت یافت می‌شود، اما چوب به جهت پشت مردناقص العقل است.

Bibebu ya moto ya mayele ezalaka na bwanya, kasi fimbu ezali malamu mpo na mokongo ya moto oyo azangi mayele.

۱۴ 14 حکیمان علم را ذخیره می‌کنند، اما دهان احمق نزدیک به هلاکت است.

Moto ya bwanya abombaka boyebi, kasi monoko ya zoba ebendaka pasi.

۱۵ 15 اموال دولتمندان شهر حصاردار ایشان می‌باشد، اما بینوایی فقیران هلاکت ایشان است.

Bomengo ya mozwi ezali engumba na ye, oyo batonga makasi, kasi bobola ya bato bakelela ezali libebi na bango.

۱۶ 16 عمل مرد عادل مودی به حیات‌است، امامحصول شریر به گناه می‌انجامد.

Lifuti ya moto ya sembo ememaka ye na bomoi, kasi lifuti ya moto mabe ememaka na lisumu.

۱۷ 17 کسی‌که تادیب را نگاه دارد در طریق حیات‌است، اما کسی‌که تنبیه را ترک نماید گمراه می‌شود.

Moto oyo ayokaka pamela atambolaka na nzela ya bomoi, kasi moto oyo ayokaka pamela te apengwisaka bato mosusu.

۱۸ 18 کسی‌که بغض را می‌پوشاند دروغگومی باشد. کسی‌که بهتان را شیوع دهد احمق است.

Moto oyo abombaka koyina kati na motema na ye azali na bibebu ya lokuta, mpe moto oyo atongaka bato azali zoba.

۱۹ 19 کثرت کلام از گناه خالی نمی باشد، اما آنکه لبهایش را ضبط نماید عاقل است.

Moto oyo alobaka maloba ebele azangaka te kosala masumu, kasi moto oyo abatelaka bibebu na ye azali moto ya bwanya.

۲۰ 20 زبان عادلان نقره خالص است، اما دل شریران لاشی ء می‌باشد.

Lolemo ya moto ya sembo ezali lokola palata ya talo, kasi motema ya moto mabe ezali na tina te.

۲۱ 21 لبهای عادلان بسیاری را رعایت می‌کند، اما احمقان از بی‌عقلی می‌میرند.

Bibebu ya moto ya sembo ebikisaka bato ebele, kasi zoba akokufa na bozoba na ye.

۲۲ 22 برکت خداوند دولتمند می‌سازد، و هیچ زحمت بر آن نمی افزاید.

Lipamboli ya Yawe ekomisaka moto mozwi, mpe abakisaka pasi te na likolo na yango.

۲۳ 23 جاهل در عمل بد اهتزاز دارد، و صاحب فطانت در حکمت.

Kosala mabe esepelisaka moto oyo azangi mayele, kasi bwanya esepelisaka moto ya mayele.

۲۴ 24 خوف شریران به ایشان می‌رسد، و آرزوی عادلان به ایشان عطا خواهد شد.

Makambo oyo moto mabe abangaka, yango kaka nde ekomelaka ye, kasi baposa ya moto ya sembo ekokokisama.

۲۵ 25 مثل گذشتن گردباد، شریر نابود می‌شود، امامرد عادل بنیاد جاودانی است.

Ndenge mbonge elekaka, ndenge wana mpe moto mabe akozala lisusu te, kasi moto ya sembo akotikala lokola moboko mpo na libela.

۲۶ 26 چنانکه سرکه برای دندان و دود برای چشمان است، همچنین است مرد کاهل برای آنانی که او را می‌فرستند.

Ndenge masanga ya ngayi esalaka minu ngayi, mpe molinga esalaka miso pasi, ndenge wana mpe moto ya goyigoyi azalaka epai ya bato oyo batindaka ye pasi.

۲۷ 27 ترس خداوند عمر را طویل می‌سازد، اماسالهای شریران کوتاه خواهد شد.

Kotosa Yawe eyeisaka bomoi molayi, kasi bomoi ya bato mabe ekokoma mokuse.

۲۸ 28 انتظار عادلان شادمانی است، اما امیدشریران ضایع خواهد شد.

Elikya ya moto ya sembo ekosuka na esengo, kasi elikya ya moto mabe ekosuka na pamba.

۲۹ 29 طریق خداوند به جهت کاملان قلعه است، اما به جهت عاملان شر هلاکت می‌باشد.

Nzela ya Yawe ezali ekimelo ya makasi mpo na bato oyo batambolaka na boyengebene, kasi ezali nde libebi mpo na bato oyo basalaka mabe.

۳۰ 30 مرد عادل هرگز متحرک نخواهد شد، اماشریران در زمین ساکن نخواهند گشت.

Moto ya sembo akotikala kokweya te, kasi bato mabe bakovanda na mokili te.

۳۱ 31 دهان صدیقان حکمت را می‌رویاند، امازبان دروغگویان از ریشه‌کنده خواهد شد.

Monoko ya moto ya sembo epesaka bwanya, kasi lolemo ya lokuta ekokatama.

۳۲ 32 لبهای عادلان به امور مرضیه عارف است، اما دهان شریران پر از دروغ‌ها است.

Bibebu ya moto ya sembo eyebaka makambo oyo ezali malamu, kasi monoko ya moto mabe ezalaka kaka na makambo mabe.