< لوقا 1 >

از آنجهت که بسیاری دست خود را درازکردند به سوی تالیف حکایت آن اموری که نزد ما به اتمام رسید، ۱ 1
Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quæ in nobis completæ sunt, rerum:
چنانچه آنانی که از ابتدانظارگان و خادمان کلام بودند به ما رسانیدند، ۲ 2
sicut tradiderunt nobis, qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt sermonis:
من نیز مصلحت چنان دیدم که همه را من البدایه به تدقیق در‌پی رفته، به ترتیب به تو بنویسم‌ای تیوفلس عزیز، ۳ 3
visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere, optime Theophile,
تا صحت آن کلامی که در آن تعلیم یافته‌ای دریابی. ۴ 4
ut cognoscas eorum verborum, de quibus eruditus es, veritatem.
در ایام هیرودیس پادشاه یهودیه، کاهنی زکریا نام از فرقه ابیا بود که زن او از دختران هارون بود و الیصابات نام داشت. ۵ 5
Fuit in diebus Herodis, regis Judææ, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia, et uxor illius de filiabus Aaron, et nomen ejus Elisabeth.
و هر دو در حضورخدا صالح و به جمیع احکام و فرایض خداوند، بی‌عیب سالک بودند. ۶ 6
Erant autem justi ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis et justificationibus Domini sine querela.
و ایشان را فرزندی نبودزیرا که الیصابات نازاد بود و هر دو دیرینه سال بودند. ۷ 7
Et non erat illis filius, eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.
و واقع شد که چون به نوبت فرقه خود درحضور خدا کهانت می‌کرد، ۸ 8
Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suæ ante Deum,
حسب عادت کهانت، نوبت او شد که به قدس خداوند درآمده، بخور بسوزاند. ۹ 9
secundum consuetudinem sacerdotii, sorte exiit ut incensum poneret, ingressus in templum Domini:
و در وقت بخور، تمام جماعت قوم بیرون عبادت می‌کردند. ۱۰ 10
et omnis multitudo populi erat orans foris hora incensi.
ناگاه فرشته خداوند به طرف راست مذبح بخور ایستاده، بر وی ظاهر گشت. ۱۱ 11
Apparuit autem illi angelus Domini, stans a dextris altaris incensi.
چون زکریااو را دید، در حیرت افتاده، ترس بر او مستولی شد. ۱۲ 12
Et Zacharias turbatus est videns, et timor irruit super eum.
فرشته بدو گفت: «ای زکریا ترسان مباش، زیرا که دعای تو مستجاب گردیده است وزوجه ات الیصابات برای تو پسری خواهد زاییدو او را یحیی خواهی نامید. ۱۳ 13
Ait autem ad illum angelus: Ne timeas, Zacharia, quoniam exaudita est deprecatio tua: et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium, et vocabis nomen ejus Joannem:
و تو را خوشی وشادی رخ خواهد نمود و بسیاری از ولادت اومسرور خواهند شد. ۱۴ 14
et erit gaudium tibi, et exsultatio, et multi in nativitate ejus gaudebunt:
زیرا که در حضورخداوند بزرگ خواهد بود و شراب و مسکری نخواهد نوشید و از شکم مادر خود، پر ازروح‌القدس خواهد بود. ۱۵ 15
erit enim magnus coram Domino: et vinum et siceram non bibet, et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suæ:
و بسیاری ازبنی‌اسرائیل را، به سوی خداوند خدای ایشان خواهد برگردانید. ۱۶ 16
et multos filiorum Israël convertet ad Dominum Deum ipsorum:
و او به روح و قوت الیاس پیش روی وی خواهد خرامید، تا دلهای پدران رابه طرف پسران و نافرمانان را به حکمت عادلان بگرداند تا قومی مستعد برای خدا مهیا سازد.» ۱۷ 17
et ipse præcedet ante illum in spiritu et virtute Eliæ: ut convertat corda patrum in filios, et incredulos ad prudentiam justorum, parare Domino plebem perfectam.
زکریا به فرشته گفت: «این را چگونه بدانم وحال آنکه من پیر هستم و زوجه‌ام دیرینه سال است؟» ۱۸ 18
Et dixit Zacharias ad angelum: Unde hoc sciam? ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis.
فرشته در جواب وی گفت: «من جبرائیل هستم که در حضور خدا می‌ایستم وفرستاده شدم تا به تو سخن گویم و از این امور تورا مژده دهم. ۱۹ 19
Et respondens angelus dixit ei: Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum: et missus sum loqui ad te, et hæc tibi evangelizare.
و الحال تا این امور واقع نگردد، گنگ شده یارای حرف زدن نخواهی داشت، زیراسخن های مرا که در وقت خود به وقوع خواهدپیوست، باور نکردی.» ۲۰ 20
Et ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem quo hæc fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis, quæ implebuntur in tempore suo.
و جماعت منتظر زکریامی بودند و از طول توقف او در قدس متعجب شدند. ۲۱ 21
Et erat plebs exspectans Zachariam: et mirabantur quod tardaret ipse in templo.
اما چون بیرون آمده نتوانست با ایشان حرف زند، پس فهمیدند که در قدس رویایی دیده است، پس به سوی ایشان اشاره می‌کرد و ساکت ماند. ۲۲ 22
Egressus autem non poterat loqui ad illos, et cognoverunt quod visionem vidisset in templo. Et ipse erat innuens illis, et permansit mutus.
و چون ایام خدمت او به اتمام رسید، به خانه خود رفت. ۲۳ 23
Et factum est, ut impleti sunt dies officii ejus, abiit in domum suam:
و بعد از آن روزها، زن او الیصابات حامله شده، مدت پنج ماه خود را پنهان نمود و گفت: ۲۴ 24
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor ejus, et occultabat se mensibus quinque, dicens:
«به اینطور خداوند به من عمل نمود درروزهایی که مرا منظور داشت، تا ننگ مرا از نظرمردم بردارد.» ۲۵ 25
Quia sic fecit mihi Dominus in diebus, quibus respexit auferre opprobrium meum inter homines.
و در ماه ششم جبرائیل فرشته از جانب خدا به بلدی از جلیل که ناصره نام داشت، فرستاده شد. ۲۶ 26
In mense autem sexto, missus est angelus Gabriel a Deo in civitatem Galilææ, cui nomen Nazareth,
نزد باکره‌ای نامزد مردی مسمی به یوسف از خاندان داود و نام آن باکره مریم بود. ۲۷ 27
ad virginem desponsatam viro, cui nomen erat Joseph, de domo David: et nomen virginis Maria.
پس فرشته نزد او داخل شده، گفت: «سلام برتو‌ای نعمت رسیده، خداوند با توست و تو درمیان زنان مبارک هستی.» ۲۸ 28
Et ingressus angelus ad eam dixit: Ave gratia plena: Dominus tecum: benedicta tu in mulieribus.
چون او را دید، ازسخن او مضطرب شده، متفکر شد که این چه نوع تحیت است. ۲۹ 29
Quæ cum audisset, turbata est in sermone ejus, et cogitabat qualis esset ista salutatio.
فرشته بدو گفت: «ای مریم ترسان مباش زیرا که نزد خدا نعمت یافته‌ای. ۳۰ 30
Et ait angelus ei: Ne timeas, Maria: invenisti enim gratiam apud Deum.
واینک حامله شده، پسری خواهی زایید و او راعیسی خواهی نامید. ۳۱ 31
Ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen ejus Jesum:
او بزرگ خواهد بود و به پسر حضرت اعلی، مسمی شود، و خداوند خداتخت پدرش داود را بدو عطا خواهد فرمود. ۳۲ 32
hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris ejus:
واو بر خاندان یعقوب تا به ابد پادشاهی خواهد کردو سلطنت او را نهایت نخواهد بود.» (aiōn g165) ۳۳ 33
et regnabit in domo Jacob in æternum, et regni ejus non erit finis. (aiōn g165)
مریم به فرشته گفت: «این چگونه می‌شود وحال آنکه مردی را نشناخته‌ام؟» ۳۴ 34
Dixit autem Maria ad angelum: Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco?
فرشته درجواب وی گفت: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد وقوت حضرت اعلی بر تو سایه خواهد افکند، از آنجهت آن مولود مقدس، پسر خدا خوانده خواهد شد. ۳۵ 35
Et respondens angelus dixit ei: Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ideoque et quod nascetur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei.
و اینک الیصابات از خویشان تونیز در‌پیری به پسری حامله شده و این ماه ششم است، مر او را که نازاد می‌خواندند. ۳۶ 36
Et ecce Elisabeth cognata tua, et ipsa concepit filium in senectute sua: et hic mensis sextus est illi, quæ vocatur sterilis:
زیرا نزدخدا هیچ امری محال نیست.» ۳۷ 37
quia non erit impossibile apud Deum omne verbum.
مریم گفت: «اینک کنیز خداوندم. مرا برحسب سخن تو واقع شود.» پس فرشته از نزد او رفت. ۳۸ 38
Dixit autem Maria: Ecce ancilla Domini: fiat mihi secundum verbum tuum. Et discessit ab illa angelus.
در آن روزها، مریم برخاست و به بلدی ازکوهستان یهودیه بشتاب رفت. ۳۹ 39
Exsurgens autem Maria in diebus illis, abiit in montana cum festinatione, in civitatem Juda:
و به خانه زکریادرآمده، به الیصابات سلام کرد. ۴۰ 40
et intravit in domum Zachariæ, et salutavit Elisabeth.
و چون الیصابات سلام مریم را شنید، بچه در رحم او به حرکت آمد و الیصابات به روح‌القدس پر شده، ۴۱ 41
Et factum est, ut audivit salutationem Mariæ Elisabeth, exsultavit infans in utero ejus: et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth:
به آواز بلند صدا زده گفت: «تو در میان زنان مبارک هستی و مبارک است ثمره رحم تو. ۴۲ 42
et exclamavit voce magna, et dixit: Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui.
و ازکجا این به من رسید که مادر خداوند من، به نزد من آید؟ ۴۳ 43
Et unde hoc mihi, ut veniat mater Domini mei ad me?
زیرا اینک چون آواز سلام تو گوش زدمن شد، بچه از خوشی در رحم من به حرکت آمد. ۴۴ 44
Ecce enim ut facta est vox salutationis tuæ in auribus meis, exsultavit in gaudio infans in utero meo.
و خوشابحال او که ایمان آورد، زیرا که آنچه از جانب خداوند به وی گفته شد، به انجام خواهدرسید.» ۴۵ 45
Et beata, quæ credidisti, quoniam perficientur ea, quæ dicta sunt tibi a Domino.
پس مریم گفت: «جان من خداوند راتمجید می‌کند، ۴۶ 46
Et ait Maria: Magnificat anima mea Dominum:
و روح من به رهاننده من خدابوجد آمد، ۴۷ 47
et exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo.
زیرا بر‌حقارت کنیز خود نظرافکند. زیرا هان از کنون تمامی طبقات مراخوشحال خواهند خواند، ۴۸ 48
Quia respexit humilitatem ancillæ suæ: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes,
زیرا آن قادر، به من کارهای عظیم کرده و نام او قدوس است، ۴۹ 49
quia fecit mihi magna qui potens est: et sanctum nomen ejus,
ورحمت او نسلا بعد نسل است. بر آنانی که از او می ترسند. ۵۰ 50
et misericordia ejus a progenie in progenies timentibus eum.
به بازوی خود، قدرت را ظاهرفرمود و متکبران را به خیال دل ایشان پراکنده ساخت. ۵۱ 51
Fecit potentiam in brachio suo: dispersit superbos mente cordis sui.
جباران را از تختها به زیر افکند. وفروتنان را سرافراز گردانید. ۵۲ 52
Deposuit potentes de sede, et exaltavit humiles.
گرسنگان را به چیزهای نیکو سیر فرمود و دولتمندان راتهیدست رد نمود. ۵۳ 53
Esurientes implevit bonis: et divites dimisit inanes.
بنده خود اسرائیل را یاری کرد، به یادگاری رحمانیت خویش، ۵۴ 54
Suscepit Israël puerum suum, recordatus misericordiæ suæ:
چنانکه به اجداد ما گفته بود، به ابراهیم و به ذریت او تاابدالاباد.» (aiōn g165) ۵۵ 55
sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini ejus in sæcula. (aiōn g165)
و مریم قریب به سه ماه نزد وی ماند. پس به خانه خود مراجعت کرد. ۵۶ 56
Mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus: et reversa est in domum suam.
اما چون الیصابات را وقت وضع حمل رسید، پسری بزاد. ۵۷ 57
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi, et peperit filium.
و همسایگان و خویشان اوچون شنیدند که خداوند رحمت عظیمی بر وی کرده، با او شادی کردند. ۵۸ 58
Et audierunt vicini et cognati ejus quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa, et congratulabantur ei.
و واقع شد در روزهشتم چون برای ختنه طفل آمدند، که نام پدرش زکریا را بر او می‌نهادند. ۵۹ 59
Et factum est in die octavo, venerunt circumcidere puerum, et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.
اما مادرش ملتفت شده، گفت: «نی بلکه به یحیی نامیده می‌شود.» ۶۰ 60
Et respondens mater ejus, dixit: Nequaquam, sed vocabitur Joannes.
به وی گفتند: «از قبیله تو هیچ‌کس این اسم راندارد.» ۶۱ 61
Et dixerunt ad illam: Quia nemo est in cognatione tua, qui vocetur hoc nomine.
پس به پدرش اشاره کردند که «او را چه نام خواهی نهاد؟» ۶۲ 62
Innuebant autem patri ejus, quem vellet vocari eum.
او تخته‌ای خواسته بنوشت که «نام او یحیی است» و همه متعجب شدند. ۶۳ 63
Et postulans pugillarem scripsit, dicens: Joannes est nomen ejus. Et mirati sunt universi.
در ساعت، دهان و زبان او باز گشته، به حمدخدا متکلم شد. ۶۴ 64
Apertum est autem illico os ejus, et lingua ejus, et loquebatur benedicens Deum.
پس بر تمامی همسایگان ایشان، خوف مستولی گشت و جمیع این وقایع در همه کوهستان یهودیه شهرت یافت. ۶۵ 65
Et factus est timor super omnes vicinos eorum: et super omnia montana Judææ divulgabantur omnia verba hæc:
و هرکه شنید، در خاطر خود تفکر نموده، گفت: «این چه نوع طفل خواهد بود؟» و دست خداوند با وی می بود. ۶۶ 66
et posuerunt omnes qui audierant in corde suo, dicentes: Quis, putas, puer iste erit? etenim manus Domini erat cum illo.
و پدرش زکریا از روح‌القدس پر شده نبوت نموده، گفت: ۶۷ 67
Et Zacharias pater ejus repletus est Spiritu Sancto: et prophetavit, dicens:
«خداوند خدای اسرائیل متبارک باد، زیرا از قوم خود تفقد نموده، برای ایشان فدایی قرار داد. ۶۸ 68
Benedictus Dominus Deus Israël, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ:
و شاخ نجاتی برای مابرافراشت، در خانه بنده خود داود. ۶۹ 69
et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui,
چنانچه به زبان مقدسین گفت که از بدو عالم انبیای اومی بودند، (aiōn g165) ۷۰ 70
sicut locutus est per os sanctorum, qui a sæculo sunt, prophetarum ejus: (aiōn g165)
رهایی از دشمنان ما و از دست آنانی که از ما نفرت دارند، ۷۱ 71
salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium qui oderunt nos:
تا رحمت را برپدران ما به‌جا آرد و عهد مقدس خود را تذکرفرماید. ۷۲ 72
ad faciendam misericordiam cum patribus nostris: et memorari testamenti sui sancti:
سوگندی که برای پدر ما ابراهیم یادکرد، ۷۳ 73
jusjurandum, quod juravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis
که ما را فیض عطا فرماید، تا از دست دشمنان خود رهایی یافته، او را بی‌خوف عبادت کنیم. ۷۴ 74
ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi
در حضور او به قدوسیت و عدالت، درتمامی روزهای عمر خود. ۷۵ 75
in sanctitate et justitia coram ipso, omnibus diebus nostris.
و تو‌ای طفل نبی حضرت اعلی خوانده خواهی شد، زیرا پیش روی خداوند خواهی خرامید، تا طرق او را مهیاسازی، ۷۶ 76
Et tu puer, propheta Altissimi vocaberis: præibis enim ante faciem Domini parare vias ejus,
تا قوم او را معرفت نجات دهی، درآمرزش گناهان ایشان. ۷۷ 77
ad dandam scientiam salutis plebi ejus in remissionem peccatorum eorum
به احشای رحمت خدای ما که به آن سپیده از عالم اعلی از ما تفقدنمود، ۷۸ 78
per viscera misericordiæ Dei nostri, in quibus visitavit nos, oriens ex alto:
تا ساکنان در ظلمت و ظل موت را نوردهد. و پایهای ما را به طریق سلامتی هدایت نماید.» ۷۹ 79
illuminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.
پس طفل نمو کرده، در روح قوی می‌گشت. و تا روز ظهور خود برای اسرائیل، دربیابان بسر می‌برد. ۸۰ 80
Puer autem crescebat, et confortabatur spiritu: et erat in desertis usque in diem ostensionis suæ ad Israël.

< لوقا 1 >