لوقا 2

۱ 1 و در آن ایام حکمی از اوغسطس قیصرصادر گشت که تمام ربع مسکون را اسم نویسی کنند.

En aquel tiempo, apareció un edicto del César Augusto, para que se hiciera el censo de toda la tierra.

۲ 2 و این اسم نویسی اول شد، هنگامی که کیرینیوس والی سوریه بود.

Este primer censo, tuvo lugar cuando Quirino era gobernador de Siria.

۳ 3 پس همه مردم هر یک به شهر خود برای اسم نویسی می‌رفتند.

Y todos iban a hacerse empadronar, cada uno a su ciudad.

۴ 4 و یوسف نیز از جلیل از بلده ناصره به یهودیه به شهر داود که بیت لحم نام داشت، رفت. زیرا که او از خاندان و آل داود بود.

Subió también José de Galilea, de la ciudad de Nazaret, a Judea, a la ciudad de David, que se llama Betlehem, porque él era de la casa y linaje de David,

۵ 5 تا نام او بامریم که نامزد او بود و نزدیک به زاییدن بود، ثبت گردد.

para hacerse inscribir con María su esposa, que estaba encinta.

۶ 6 و وقتی که ایشان در آنجا بودند، هنگام وضع حمل او رسیده،

Ahora bien, mientras estaban allí, llegó para ella el tiempo de su alumbramiento.

۷ 7 پسر نخستین خود رازایید. و او را در قنداقه پیچیده، در آخورخوابانید. زیرا که برای ایشان در منزل جای نبود.

Y dio a luz a su hijo primogénito; y lo envolvió en pañales, y lo acostó en un pesebre, porque no había lugar para ellos en la hostería.

۸ 8 و در آن نواحی، شبانان در صحرا بسرمی بردند و در شب پاسبانی گله های خویش می‌کردند.

Había en aquel contorno unos pastores acampados al raso, que pasaban la noche custodiando su rebaño,

۹ 9 ناگاه فرشته خداوند بر ایشان ظاهرشد و کبریایی خداوند بر گرد ایشان تابید و بغایت ترسان گشتند.

y he aquí que un ángel del Señor se les apareció, y la gloria del Señor los envolvió de luz, y los invadió un gran temor.

۱۰ 10 فرشته ایشان را گفت: «مترسید، زیرا اینک بشارت خوشی عظیم به شما می‌دهم که برای جمیع قوم خواهد بود.

Díjoles el ángel: “¡No temáis! porque os anuncio una gran alegría que será para todo el pueblo:

۱۱ 11 که امروز برای شما در شهر داود، نجات‌دهنده‌ای که مسیح خداوند باشد متولد شد.

Hoy os ha nacido en la ciudad de David un Salvador, que es Cristo Señor.

۱۲ 12 و علامت برای شمااین است که طفلی در قنداقه پیچیده و در آخورخوابیده خواهید یافت.»

Y esto os servirá de señal: hallaréis un niño envuelto en pañales, y acostado en un pesebre”.

۱۳ 13 در همان حال فوجی از لشکر آسمانی با فرشته حاضر شده، خدا راتسبیح‌کنان می‌گفتند:

Y de repente vino a unirse al ángel una multitud del ejército del cielo, que se puso a alabar a Dios diciendo:

۱۴ 14 «خدا را در اعلی علیین جلال و بر زمین سلامتی و در میان مردم رضامندی باد.»

“Gloria a Dios en las alturas, y en la tierra paz entre los hombres ( objeto ) de la buena voluntad”.

۱۵ 15 و چون فرشتگان از نزد ایشان به آسمان رفتند، شبانان با یکدیگر گفتند: «الان به بیت لحم برویم و این چیزی را که واقع شده و خداوند آن را به ما اعلام نموده است ببینیم.»

Cuando los ángeles se partieron de ellos al cielo, los pastores se dijeron unos a otros: “Vayamos, pues, a Betlehem y veamos este acontecimiento, que el Señor nos ha hecho conocer”.

۱۶ 16 پس به شتاب رفته، مریم و یوسف و آن طفل رادر آخور خوابیده یافتند.

Y fueron a prisa, y encontraron a María y a José, y al niño acostado en el pesebre.

۱۷ 17 چون این را دیدند، آن سخنی را که درباره طفل بدیشان گفته شده بود، شهرت دادند.

Y al verle, hicieron conocer lo que les había sido dicho acerca de este niño.

۱۸ 18 و هر‌که می‌شنید از آنچه شبانان بدیشان گفتند، تعجب می‌نمود.

Y todos los que oyeron, se maravillaron de las cosas que les referían los pastores.

۱۹ 19 امامریم در دل خود متفکر شده، این همه سخنان رانگاه می‌داشت.

Pero María retenía todas estas palabras ponderándolas en su corazón.

۲۰ 20 و شبانان خدا را تمجید وحمدکنان برگشتند، به‌سبب همه آن اموری که دیده و شنیده بودند چنانکه به ایشان گفته شده بود.

Y los pastores se volvieron, glorificando y alabando a Dios por todo lo que habían oído y visto según les había sido anunciado.

۲۱ 21 و چون روز هشتم، وقت ختنه طفل رسید، او را عیسی نام نهادند، چنانکه فرشته قبل از قرارگرفتن او در رحم، او را نامیده بود.

Habiéndose cumplido los ocho días para su circuncisión, le pusieron por nombre Jesús, el mismo que le fue dado por el ángel antes que fuese concebido en el seno.

۲۲ 22 و چون ایام تطهیر ایشان برحسب شریعت موسی رسید، او رابه اورشلیم بردند تا به خداوند بگذرانند.

Y cuando se cumplieron los días de la purificación de ellos, según la Ley de Moisés, lo llevaron a Jerusalén a fin de presentarlo al Señor,

۲۳ 23 چنانکه در شریعت خداوند مکتوب است که هر ذکوری که رحم را گشاید، مقدس خداوندخوانده شود.

según está escrito en la Ley de Moisés: “Todo varón primer nacido será llamado santo para el Señor”,

۲۴ 24 و تا قربانی گذرانند، چنانکه درشریعت خداوند مقرر است، یعنی جفت فاخته‌ای یا دو جوجه کبوتر.

y a fin de dar en sacrificio, según lo dicho en la Ley del Señor, “un par de tórtolas o dos pichones”.

۲۵ 25 و اینک شخصی شمعون نام در اورشلیم بود که مرد صالح و متقی و منتظر تسلی اسرائیل بود و روح‌القدس بر وی بود.

Y he aquí que había en Jerusalén un hombre llamado Simeón, hombre justo y piadoso, que esperaba la consolación de Israel, y el Espíritu Santo era sobre él.

۲۶ 26 و از روح‌القدس بدو وحی رسیده بود که، تا مسیح خداوند را نبینی موت را نخواهی دید.

Y le había sido revelado por el Espíritu Santo que no vería la muerte antes de haber visto al Ungido del Señor.

۲۷ 27 پس به راهنمایی روح، به هیکل درآمد وچون والدینش آن طفل یعنی عیسی را آوردند تا رسوم شریعت را بجهت او بعمل آورند،

Y, movido por el Espíritu, vino al templo; y cuando los padres llevaron al niño Jesús para cumplir con él las prescripciones acostumbradas de la Ley,

۲۸ 28 او رادر آغوش خود کشیده و خدا را متبارک خوانده، گفت:

él lo tomó en sus brazos, y alabó a Dios y dijo:

۲۹ 29 «الحال‌ای خداوند بنده خود را رخصت می‌دهی، به سلامتی برحسب کلام خود.

“Ahora, Señor, despides a tu siervo en paz, según tu palabra,

۳۰ 30 زیراکه چشمان من نجات تو را دیده است،

porque han visto mis ojos tu salvación,

۳۱ 31 که آن راپیش روی جمیع امت‌ها مهیا ساختی.

que preparaste a la faz de todos los pueblos.

۳۲ 32 نوری که کشف حجاب برای امت‌ها کند و قوم تواسرائیل را جلال بود.»

Luz para revelarse a los gentiles, y para gloria de Israel, tu pueblo”.

۳۳ 33 و یوسف و مادرش ازآنچه درباره او گفته شد، تعجب نمودند.

Su padre y su madre estaban asombrados de lo que decía de Él.

۳۴ 34 پس شمعون ایشان را برکت داده، به مادرش مریم گفت: «اینک این طفل قرار داده شد، برای افتادن وبرخاستن بسیاری از آل اسرائیل و برای آیتی که به خلاف آن خواهند گفت.

Bendíjolos entonces Simeón, y dijo a María, su madre: “Este es puesto para ruina y para resurrección de muchos en Israel, y para ser una señal de contradicción —

۳۵ 35 و در قلب تو نیزشمشیری فرو خواهد رفت، تا افکار قلوب بسیاری مکشوف شود.»

y a tu misma alma, una espada la traspasará—, a fin de que sean descubiertos, los pensamientos de muchos corazones”.

۳۶ 36 و زنی نبیه بود، حنا نام، دختر فنوئیل ازسبط اشیر بسیار سالخورده، که از زمان بکارت هفت سال با شوهر بسر برده بود.

Había también una profetisa, Ana, hija de Fanuel, de la tribu de Aser, de edad muy avanzada; había vivido con su marido siete años desde su virginidad;

۳۷ 37 و قریب به هشتاد و چهار سال بود که او بیوه گشته ازهیکل جدا نمی شد، بلکه شبانه‌روز به روزه ومناجات در عبادت مشغول می‌بود.

y en la viudez, había llegado hasta los ochenta y cuatro años, y no se apartaba del Templo, sirviendo a Dios noche y día en ayunos y oraciones.

۳۸ 38 او درهمان ساعت در‌آمده، خدا را شکر نمود ودرباره او به همه منتظرین نجات در اورشلیم، تکلم نمود.

Se presentó también en aquel mismo momento y se puso a alabar a Dios y a hablar de aquel ( niño ) a todos los que esperaban la liberación de Jerusalén.

۳۹ 39 و چون تمامی رسوم شریعت خداوند را به پایان برده بودند، به شهر خود ناصره جلیل مراجعت کردند.

Y cuando hubieron cumplido todo lo que era exigido por la Ley del Señor, volvieron a su ciudad de Nazaret en Galilea.

۴۰ 40 و طفل نمو کرده، به روح قوی می‌گشت و از حکمت پر شده، فیض خدا بروی می‌بود.

El niño crecía y se robustecía, lleno de sabiduría; y la gracia de Dios era sobre Él.

۴۱ 41 و والدین او هر ساله بجهت عید فصح، به اورشلیم می‌رفتند.

Sus padres iban cada año a Jerusalén, por la fiesta de Pascua.

۴۲ 42 و چون دوازده ساله شد، موافق رسم عید، به اورشلیم آمدند.

Cuando tuvo doce años, subieron, según la costumbre de la fiesta;

۴۳ 43 وچون روزها را تمام کرده مراجعت می‌نمودند، آن طفل یعنی عیسی، در اورشلیم توقف نمودو یوسف و مادرش نمی دانستند.

mas a su regreso, cumplidos los días, se quedó el niño Jesús en Jerusalén, sin que sus padres lo advirtiesen.

۴۴ 44 بلکه چون گمان می‌بردند که او در قافله است، سفریکروزه کردند و او را در میان خویشان وآشنایان خود می‌جستند.

Pensando que Él estaba en la caravana, hicieron una jornada de camino, y lo buscaron entre los parientes y conocidos.

۴۵ 45 و چون او را نیافتند، در طلب او به اورشلیم برگشتند.

Como no lo hallaron, se volvieron a Jerusalén en su busca

۴۶ 46 و بعد ازسه روز، او را در هیکل یافتند که در میان معلمان نشسته، سخنان ایشان را می‌شنود و ازایشان سوال همی کرد.

Y, al cabo de tres días lo encontraron en el Templo, sentado en medio de los doctores, escuchándolos e interrogándolos;

۴۷ 47 و هر‌که سخن او رامی شنید، از فهم و جوابهای او متحیرمی گشت.

y todos los que lo oían, estaban estupefactos de su inteligencia y de sus respuestas.

۴۸ 48 چون ایشان او را دیدند، مضطرب شدند. پس مادرش به وی گفت: «ای فرزند چرا با ماچنین کردی؟ اینک پدرت و من غمناک گشته تو را جستجو می‌کردیم.»

Al verlo ( sus padres ) quedaron admirados y le dijo su madre: “Hijo, ¿por qué has hecho así con nosotros? Tu padre y yo, te estábamos buscando con angustia”.

۴۹ 49 او به ایشان گفت: «از بهر‌چه مرا طلب می‌کردید، مگرندانسته‌اید که باید من در امور پدر خود باشم؟»

Les respondió: “¿Cómo es que me buscabais? ¿No sabíais que conviene que Yo esté en lo de mi Padre?”

۵۰ 50 ولی آن سخنی را که بدیشان گفت، نفهمیدند.

Pero ellos no comprendieron las palabras que les habló.

۵۱ 51 پس با ایشان روانه شده، به ناصره آمد و مطیع ایشان می‌بود و مادر او تمامی این امور را درخاطر خود نگاه می‌داشت.

Y bajó con ellos y volvió a Nazaret, y estaba sometido a ellos, su madre conservaba todas estas palabras ( repasándolas ) en su corazón.

۵۲ 52 و عیسی درحکمت و قامت و رضامندی نزد خدا و مردم ترقی می‌کرد.

Y Jesús crecía en sabiduría, como en estatura, y en favor ante Dios y ante los hombres.

Jesus Questions the Doctors