لوقا 12

۱ 1 و در آن میان، وقتی که هزاران از خلق جمع شدند، به نوعی که یکدیگر راپایمال می‌کردند، به شاگردان خود به سخن‌گفتن شروع کرد. «اول آنکه از خمیرمایه فریسیان که ریاکاری است احتیاط کنید.

And when great multitudes were assembled by myriads, so that they trod one upon another, Jesus began to say to his disciples: First of all, beware for yourselves of that leaven of the Pharisees, which is hypocrisy.

۲ 2 زیرا چیزی نهفته نیست که آشکار نشود و نه مستوری که معلوم نگردد.

For there is nothing hidden, which will not be revealed; nor concealed, that will not be known.

۳ 3 بنابراین آنچه در تاریکی گفته‌اید، درروشنایی شنیده خواهد شد و آنچه در خلوتخانه در گوش گفته‌اید بر پشت بامها ندا شود.

For whatever ye speak in the dark, will be heard in the light; and what in secret chambers, ye whisper in the ear, will be proclaimed on the house-tops.

۴ 4 لیکن‌ای دوستان من، به شما می‌گویم از قاتلان جسم که قدرت ندارند بیشتر از این بکنند، ترسان مباشید.

And to you, my friends, I say: Be not afraid of them that kill the body, and afterwards have nothing more they can do.

۵ 5 بلکه به شما نشان می‌دهم که از که باید ترسید، از او بترسید که بعد از کشتن، قدرت دارد که به جهنم بیفکند. بلی به شما می‌گویم از او بترسید. (Geenna g1067)

But I will show you, of whom to be afraid: of him who, after he hath killed, hath authority to cast into hell. Yea, say I to you: be afraid of him. (Geenna g1067)

۶ 6 آیا پنج گنجشک به دو فلس فروخته نمی شود وحال آنکه یکی از آنها نزد خدا فراموش نمی شود؟

Are not five sparrows sold for two assarii? and not one of them is forgotten before God.

۷ 7 بلکه مویهای سر شما همه شمرده شده است. پس بیم مکنید، زیرا که از چندان گنجشک بهتر هستید.

And as for you, the very hairs of your head are all numbered. Fear not, therefore; for ye are superior to many sparrows.

۸ 8 «لیکن به شما می‌گویم هر‌که نزد مردم به من اقرار کند، پسر انسان نیز پیش فرشتگان خدا او رااقرار خواهد کرد.

And I say to you, that every one that shall confess me before men, the Son of man will also confess him before the angels of God.

۹ 9 اما هر‌که مرا پیش مردم انکارکند، نزد فرشتگان خدا انکار کرده خواهد شد.

But he that shall deny me before men, shall himself be denied before the angels of God.

۱۰ 10 و هر‌که سخنی برخلاف پسر انسان گوید، آمرزیده شود. اما هر‌که به روح‌القدس کفر گویدآمرزیده نخواهد شد.

And every one that shall speak a word against the Son of man, it shall be forgiven him: but he that shall reproach the Holy Spirit, it will not be forgiven him.

۱۱ 11 و چون شما را درکنایس و به نزد حکام و دیوانیان برند، اندیشه مکنید که چگونه و به چه نوع حجت آورید یا چه بگویید.

And when they shall bring you into the synagogues, before chiefs and men in authority, be not anxious how ye shall make defence, or what ye shall say;

۱۲ 12 زیرا که در همان ساعت روح‌القدس شما را خواهد آموخت که چه باید گفت.»

for the Holy Spirit will, in that hour, instruct you what to say.

۱۳ 13 و شخصی از آن جماعت به وی گفت: «ای استاد، برادر مرا بفرما تا ارث پدر را با من تقسیم کند.»

And one of the assembly said to him: Teacher, tell my brother, to divide the inheritance with me.

۱۴ 14 به وی گفت: «ای مرد که مرا بر شما داوریا مقسم قرار داده است؟»

But Jesus said to him: Man, who established me a judge and distributor over you?

۱۵ 15 پس بدیشان گفت: «زنهار از طمع بپرهیزید زیرا اگرچه اموال کسی زیاد شود، حیات او از اموالش نیست.»

And he said to his disciples: Beware of all avarice, for life consisteth not in abundance of riches.

۱۶ 16 و مثلی برای ایشان آورده، گفت: «شخصی دولتمند را از املاکش محصول وافر پیدا شد.

And he spoke to them a similitude: The land of a certain rich man brought forth produce in abundance.

۱۷ 17 پس با خود اندیشیده، گفت چه کنم؟ زیراجایی که محصول خود را انبار کنم، ندارم.

And he considered with himself, and said: What shall I do; for I have not where I can store up my produce?

۱۸ 18 پس گفت چنین می‌کنم انبارهای خود را خراب کرده، بزرگتر بنا می‌کنم و در آن تمامی حاصل و اموال خود را جمع خواهم کرد.

And he said: This will I do; I will pull down my storehouses, and build them larger; and there will I store up all my corn and my good things:

۱۹ 19 و نفس خود راخواهم گفت که‌ای جان اموال فراوان اندوخته شده بجهت چندین سال داری. الحال بیارام و به اکل و شرب و شادی بپرداز.

and I will say to my soul: My soul, thou hast good things in abundance, which are stored up for many years; take thy ease; eat, drink, and live in pleasure.

۲۰ 20 خدا وی را گفت‌ای احمق در همین شب جان تو را از تو خواهندگرفت، آنگاه آنچه اندوخته‌ای، از آن که خواهدبود؟

But God said to him: Thou void of reason! This night, thy soul will be required of thee; and to whom will belong these things provided by thee?

۲۱ 21 همچنین است هر کسی‌که برای خودذخیره کند و برای خدا دولتمند نباشد.»

Such is he that layeth up treasures for himself, and is not rich in God.

۲۲ 22 پس به شاگردان خود گفت: «از این جهت به شما می‌گویم که اندیشه مکنید بجهت جان خودکه چه بخورید و نه برای بدن که چه بپوشید.

And he said to his disciples: Therefore I tell you, Be not anxious for your life, what ye shall eat; nor for your body, what ye shall put on.

۲۳ 23 جان از خوراک و بدن از پوشاک بهتر است.

For the life is more important than food, and the body than raiment.

۲۴ 24 کلاغان را ملاحظه کنید که نه زراعت می‌کنندو نه حصاد و نه گنجی و نه انباری دارند و خدا آنهارا می‌پروراند. آیا شما به چند مرتبه از مرغان بهترنیستید؟

Consider the ravens, which sow not, nor reap, nor have cellars and storehouses; yet God provideth them food. How much more important now are ye, than the birds!

۲۵ 25 و کیست از شما که به فکر بتواندذراعی بر قامت خود افزاید.

And which of you, by taking pains, can add one cubit to his stature?

۲۶ 26 پس هرگاه توانایی کوچکترین کاری را ندارید چرا برای مابقی می اندیشید.

And if ye are impotent for that which is least, why are ye anxious about the rest?

۲۷ 27 سوسنهای چمن را بنگریدچگونه نمو می‌کنند و حال آنکه نه زحمت می‌کشند و نه می‌ریسند، اما به شما می‌گویم که سلیمان با همه جلالش مثل یکی از اینها پوشیده نبود.

Consider the lilies, how they grow: they toil not, nor do they spin. Yet I say to you, that not even Solomon in all his glory, was clothed like one of these.

۲۸ 28 پس هرگاه خدا علفی را که امروز درصحرا است و فردا در تنور افکنده می‌شود چنین می‌پوشاند، چقدر بیشتر شما را‌ای سست‌ایمانان.

And if God so clothe the herb, which to-day exists in the field, and to-morrow falls into the oven, how much more you, ye little in faith?

۲۹ 29 پس شما طالب مباشید که چه بخوریدیا چه بیاشامید و مضطرب مشوید.

And inquire not, what ye shall eat, or what ye shall drink; nor let your mind wander upon these things.

۳۰ 30 زیرا که امت های جهان، همه این چیزها را می‌طلبند، لیکن پدر شما می‌داند که به این چیزها احتیاج دارید.

For all these things the people of the world seek after; and your father knoweth that, for you also, these things are needful.

۳۱ 31 بلکه ملکوت خدا را طلب کنید که جمیع این چیزها برای شما افزوده خواهد شد.

But seek ye the kingdom of God, and all these things will be added to you.

۳۲ 32 ترسان مباشید‌ای گله کوچک، زیرا که مرضی پدر شما است که ملکوت را به شما عطافرماید.

Fear not, little flock; for your Father is disposed to give you the kingdom

۳۳ 33 آنچه دارید بفروشید و صدقه دهید وکیسه‌ها بسازید که کهنه نشود و گنجی را که تلف نشود، در آسمان جایی که دزد نزدیک نیاید و بیدتباه نسازد.

Sell your property, and give alms: make for yourselves bags that do not become old, and a treasure that is not transient, in the heavens; where no thief approacheth, and no moth eateth.

۳۴ 34 زیرا جایی که خزانه شما است، دل شما نیز در آنجا می‌باشد.

For where your treasure is, there also will your heart be.

۳۵ 35 کمرهای خود را بسته چراغهای خود راافروخته بدارید.

Let your loins be girded, and your lamps burning.

۳۶ 36 و شما مانند کسانی باشید که انتظار آقای خود را می‌کشند که چه وقت ازعروسی مراجعت کند تا هروقت آید و در رابکوبد، بی‌درنگ برای او بازکنند.

And be ye like persons who are waiting for their lord, when he shall return from the house of feasting, that, when he shall come and knock, they may open to him immediately.

۳۷ 37 خوشابحال آن غلامان که آقای ایشان چون آید ایشان را بیداریابد. هر آینه به شما می‌گویم که کمر خود را بسته ایشان را خواهد نشانید و پیش آمده، ایشان راخدمت خواهد کرد.

Happy are those servants, whom their lord, when he cometh, shall find so doing. Verily I say to you: He will gird his loins, and make them recline, and will pass around and serve them.

۳۸ 38 و اگر در پاس دوم یا سوم از شب بیاید و ایشان را چنین یابد، خوشا بحال آن غلامان.

And if in the second watch, or in the third, he shall come and so find them, happy are those servants.

۳۹ 39 اما این را بدانید که اگر صاحب‌خانه می‌دانست که دزد در چه ساعت می‌آید، بیدارمی ماند و نمی گذاشت که به خانه‌اش نقب زنند.

And this know ye, that if the lord of the house had known at what watch the thief would come, he would have been awake and would not have suffered his house to be broken into.

۴۰ 40 پس شما نیز مستعد باشید، زیرا در ساعتی که گمان نمی برید پسر انسان می‌آید.»

Therefore be ye also ready; for at an hour that ye think not, the Son of man cometh.

۴۱ 41 پطرس به وی گفت: «ای خداوند، آیا این مثل را برای ما زدی یا بجهت همه.»

Simon Cephas saith to him: Our Lord, speakest thou this similitude to us, or also to all men?

۴۲ 42 خداوندگفت: «پس کیست آن ناظر امین و دانا که مولای اووی را بر سایر خدام خود گماشته باشد تا آذوقه را در وقتش به ایشان تقسیم کند.

Jesus said to him: Who then is that faithful and wise steward, whom his lord will place over all his domestics, to give them their portion in due time?

۴۳ 43 خوشابحال آن غلام که آقایش چون آید، او را در چنین کارمشغول یابد.

Happy is that servant whom his lord, when he cometh, shall find so doing.

۴۴ 44 هرآینه به شما می‌گویم که او رابر همه مایملک خود خواهد گماشت.

Verily I say to you: He will place him over all his possessions.

۴۵ 45 لیکن اگر آن غلام در خاطر خود گوید، آمدن آقایم به طول می‌انجامد و به زدن غلامان و کنیزان و به خوردن و نوشیدن و میگساریدن شروع کند،

But if that servant shall say in his heart, My lord delayeth his coming; and shall begin to smite the servants and the maidens of his lord; and shall begin to eat and to drink and be drunk;

۴۶ 46 هرآینه مولای آن غلام آید، در روزی که منتظر او نباشد و در ساعتی که او نداند و او را دوپاره کرده نصیبش را با خیانتکاران قرار دهد.

the lord of that servant will come in a day he thinketh not, and in an hour he knoweth not, and will cut him in two; and will assign him his portion with them that are unfaithful.

۴۷ 47 «اما آن غلامی که اراده مولای خویش رادانست و خود را مهیا نساخت تا به اراده او عمل نماید، تازیانه بسیار خواهد خورد.

And the servant that knew his lord's pleasure, and did not prepare for him according to his pleasure, shall be beaten with many stripes.

۴۸ 48 اما آنکه نادانسته کارهای شایسته ضرب کند، تازیانه کم خواهد خورد. و به هر کسی‌که عطا زیاده شود ازوی مطالبه زیادتر گردد و نزد هر‌که امانت بیشترنهند از او بازخواست زیادتر خواهند کرد.

But he that knew not, yet did that which deserved stripes, shall be beaten with few stripes. For to whomsoever much is given, from him will much be required; and to whom much is committed, the more will be required at his hand.

۴۹ 49 من آمدم تا آتشی در زمین افروزم، پس چه می‌خواهم اگر الان در‌گرفته است.

I have come to cast fire on the earth; and I would, that it already burned.

۵۰ 50 اما مراتعمیدی است که بیابم و چه بسیار در تنگی هستم، تا وقتی که آن بسر‌آید.

And I have a baptism to be baptized with; and I am much pressed until it be accomplished.

۵۱ 51 آیا گمان می‌برید که من آمده‌ام تا سلامتی بر زمین بخشم؟ نی بلکه به شما می‌گویم تفریق را.

Suppose ye, that I have come to produce tranquillity on the earth? I tell you, No: but division.

۵۲ 52 زیرا بعد ازاین پنج نفر که در یک خانه باشند دو از سه و سه ازدو جدا خواهند شد،

For from this time, there will be five persons in one house, who will be divided, three against two, and two against three.

۵۳ 53 پدر از پسر و پسر از پدرو مادر از دختر و دختر از مادر و خارسو ازعروس و عروس از خارسو مفارقت خواهندنمود.»

For a father will be divided against his son, and a son against his father; a mother against her daughter, and a daughter against her mother; a mother-in-law against her daughter-in-law, and a daughter-in-law against her mother-in-law.

۵۴ 54 آنگاه باز به آن جماعت گفت: «هنگامی که ابری بینید که از مغرب پدید آید، بی‌تامل می‌گویید باران می‌آید و چنین می‌شود.

And he said to the multitudes: When you see a cloud rising out of the west, ye at once say: Rain is coming; and it is so.

۵۵ 55 و چون دیدید که باد جنوبی می‌وزد، می‌گویید گرما خواهد شد و می‌شود.

And when a south wind bloweth, ye say: It will be hot: and it is so.

۵۶ 56 ‌ای ریاکاران، می‌توانید صورت زمین و آسمان راتمیز دهید، پس چگونه این زمان رانمی شناسید؟

Ye hypocrites, ye know how to distinguish the aspect of the heavens and the earth; and why can ye not distinguish the present time?

۵۷ 57 و چرا از خود به انصاف حکم نمی کنید؟

And why do ye not, of yourselves, judge correctly?

۵۸ 58 و هنگامی که با مدعی خود نزد حاکم می‌روی، در راه سعی کن که از او برهی، مبادا تو رانزد قاضی بکشد و قاضی تو را به‌سرهنگ سپاردو سرهنگ تو را به زندان افکند.

And when thou goest with thy adversary to the ruler, while on the way, make effort to be released by him; lest he bring thee to the judge and the judge deliver thee to the exactor, and the exactor cast thee into prison.

۵۹ 59 تو را می‌گویم تا فلس آخر را ادا نکنی، از آنجا هرگز بیرون نخواهی آمد.»

For verily I say to thee: Thou wilt not come out thence, until thou pay the last mite.

Jesus Preaches in the Synagogue