لوقا 1

۱ 1 از آنجهت که بسیاری دست خود را درازکردند به سوی تالیف حکایت آن اموری که نزد ما به اتمام رسید،

επειδηπερ πολλοι επεχειρησαν αναταξασθαι διηγησιν περι των πεπληροφορημενων εν ημιν πραγματων

۲ 2 چنانچه آنانی که از ابتدانظارگان و خادمان کلام بودند به ما رسانیدند،

καθως παρεδοσαν ημιν οι απ αρχης αυτοπται και υπηρεται γενομενοι του λογου

۳ 3 من نیز مصلحت چنان دیدم که همه را من البدایه به تدقیق در‌پی رفته، به ترتیب به تو بنویسم‌ای تیوفلس عزیز،

εδοξεν καμοι παρηκολουθηκοτι ανωθεν πασιν ακριβως καθεξης σοι γραψαι κρατιστε θεοφιλε

۴ 4 تا صحت آن کلامی که در آن تعلیم یافته‌ای دریابی.

ινα επιγνως περι ων κατηχηθης λογων την ασφαλειαν

۵ 5 در ایام هیرودیس پادشاه یهودیه، کاهنی زکریا نام از فرقه ابیا بود که زن او از دختران هارون بود و الیصابات نام داشت.

εγενετο εν ταις ημεραις ηρωδου βασιλεως της ιουδαιας ιερευς τις ονοματι ζαχαριας εξ εφημεριας αβια και γυνη αυτω εκ των θυγατερων ααρων και το ονομα αυτης ελισαβετ

۶ 6 و هر دو در حضورخدا صالح و به جمیع احکام و فرایض خداوند، بی‌عیب سالک بودند.

ησαν δε δικαιοι αμφοτεροι εναντιον του θεου πορευομενοι εν πασαις ταις εντολαις και δικαιωμασιν του κυριου αμεμπτοι

۷ 7 و ایشان را فرزندی نبودزیرا که الیصابات نازاد بود و هر دو دیرینه سال بودند.

και ουκ ην αυτοις τεκνον καθοτι ην {VAR1: [η] } {VAR2: η } ελισαβετ στειρα και αμφοτεροι προβεβηκοτες εν ταις ημεραις αυτων ησαν

۸ 8 و واقع شد که چون به نوبت فرقه خود درحضور خدا کهانت می‌کرد،

εγενετο δε εν τω ιερατευειν αυτον εν τη ταξει της εφημεριας αυτου εναντι του θεου

۹ 9 حسب عادت کهانت، نوبت او شد که به قدس خداوند درآمده، بخور بسوزاند.

κατα το εθος της ιερατειας ελαχεν του θυμιασαι εισελθων εις τον ναον του κυριου

۱۰ 10 و در وقت بخور، تمام جماعت قوم بیرون عبادت می‌کردند.

και παν το πληθος ην του λαου προσευχομενον εξω τη ωρα του θυμιαματος

۱۱ 11 ناگاه فرشته خداوند به طرف راست مذبح بخور ایستاده، بر وی ظاهر گشت.

ωφθη δε αυτω αγγελος κυριου εστως εκ δεξιων του θυσιαστηριου του θυμιαματος

۱۲ 12 چون زکریااو را دید، در حیرت افتاده، ترس بر او مستولی شد.

και εταραχθη ζαχαριας ιδων και φοβος επεπεσεν επ αυτον

۱۳ 13 فرشته بدو گفت: «ای زکریا ترسان مباش، زیرا که دعای تو مستجاب گردیده است وزوجه ات الیصابات برای تو پسری خواهد زاییدو او را یحیی خواهی نامید.

ειπεν δε προς αυτον ο αγγελος μη φοβου ζαχαρια διοτι εισηκουσθη η δεησις σου και η γυνη σου ελισαβετ γεννησει υιον σοι και καλεσεις το ονομα αυτου ιωαννην

۱۴ 14 و تو را خوشی وشادی رخ خواهد نمود و بسیاری از ولادت اومسرور خواهند شد.

και εσται χαρα σοι και αγαλλιασις και πολλοι επι τη γενεσει αυτου χαρησονται

۱۵ 15 زیرا که در حضورخداوند بزرگ خواهد بود و شراب و مسکری نخواهد نوشید و از شکم مادر خود، پر ازروح‌القدس خواهد بود.

εσται γαρ μεγας ενωπιον {VAR2: [του] } κυριου και οινον και σικερα ου μη πιη και πνευματος αγιου πλησθησεται ετι εκ κοιλιας μητρος αυτου

۱۶ 16 و بسیاری ازبنی‌اسرائیل را، به سوی خداوند خدای ایشان خواهد برگردانید.

και πολλους των υιων ισραηλ επιστρεψει επι κυριον τον θεον αυτων

۱۷ 17 و او به روح و قوت الیاس پیش روی وی خواهد خرامید، تا دلهای پدران رابه طرف پسران و نافرمانان را به حکمت عادلان بگرداند تا قومی مستعد برای خدا مهیا سازد.»

και αυτος προελευσεται ενωπιον αυτου εν πνευματι και δυναμει ηλιου επιστρεψαι καρδιας πατερων επι τεκνα και απειθεις εν φρονησει δικαιων ετοιμασαι κυριω λαον κατεσκευασμενον

۱۸ 18 زکریا به فرشته گفت: «این را چگونه بدانم وحال آنکه من پیر هستم و زوجه‌ام دیرینه سال است؟»

και ειπεν ζαχαριας προς τον αγγελον κατα τι γνωσομαι τουτο εγω γαρ ειμι πρεσβυτης και η γυνη μου προβεβηκυια εν ταις ημεραις αυτης

۱۹ 19 فرشته در جواب وی گفت: «من جبرائیل هستم که در حضور خدا می‌ایستم وفرستاده شدم تا به تو سخن گویم و از این امور تورا مژده دهم.

και αποκριθεις ο αγγελος ειπεν αυτω εγω ειμι γαβριηλ ο παρεστηκως ενωπιον του θεου και απεσταλην λαλησαι προς σε και ευαγγελισασθαι σοι ταυτα

۲۰ 20 و الحال تا این امور واقع نگردد، گنگ شده یارای حرف زدن نخواهی داشت، زیراسخن های مرا که در وقت خود به وقوع خواهدپیوست، باور نکردی.»

και ιδου εση σιωπων και μη δυναμενος λαλησαι αχρι ης ημερας γενηται ταυτα ανθ ων ουκ επιστευσας τοις λογοις μου οιτινες πληρωθησονται εις τον καιρον αυτων

۲۱ 21 و جماعت منتظر زکریامی بودند و از طول توقف او در قدس متعجب شدند.

και ην ο λαος προσδοκων τον ζαχαριαν και εθαυμαζον εν τω χρονιζειν εν τω ναω αυτον

۲۲ 22 اما چون بیرون آمده نتوانست با ایشان حرف زند، پس فهمیدند که در قدس رویایی دیده است، پس به سوی ایشان اشاره می‌کرد و ساکت ماند.

εξελθων δε ουκ εδυνατο λαλησαι αυτοις και επεγνωσαν οτι οπτασιαν εωρακεν εν τω ναω και αυτος ην διανευων αυτοις και διεμενεν κωφος

۲۳ 23 و چون ایام خدمت او به اتمام رسید، به خانه خود رفت.

και εγενετο ως επλησθησαν αι ημεραι της λειτουργιας αυτου απηλθεν εις τον οικον αυτου

۲۴ 24 و بعد از آن روزها، زن او الیصابات حامله شده، مدت پنج ماه خود را پنهان نمود و گفت:

μετα δε ταυτας τας ημερας συνελαβεν ελισαβετ η γυνη αυτου και περιεκρυβεν εαυτην μηνας πεντε λεγουσα

۲۵ 25 «به اینطور خداوند به من عمل نمود درروزهایی که مرا منظور داشت، تا ننگ مرا از نظرمردم بردارد.»

οτι ουτως μοι πεποιηκεν κυριος εν ημεραις αις επειδεν αφελειν ονειδος μου εν ανθρωποις

۲۶ 26 و در ماه ششم جبرائیل فرشته از جانب خدا به بلدی از جلیل که ناصره نام داشت، فرستاده شد.

εν δε τω μηνι τω εκτω απεσταλη ο αγγελος γαβριηλ απο του θεου εις πολιν της γαλιλαιας η ονομα ναζαρεθ

۲۷ 27 نزد باکره‌ای نامزد مردی مسمی به یوسف از خاندان داود و نام آن باکره مریم بود.

προς παρθενον εμνηστευμενην ανδρι ω ονομα ιωσηφ εξ οικου δαυιδ και το ονομα της παρθενου μαριαμ

۲۸ 28 پس فرشته نزد او داخل شده، گفت: «سلام برتو‌ای نعمت رسیده، خداوند با توست و تو درمیان زنان مبارک هستی.»

και εισελθων προς αυτην ειπεν χαιρε κεχαριτωμενη ο κυριος μετα σου

۲۹ 29 چون او را دید، ازسخن او مضطرب شده، متفکر شد که این چه نوع تحیت است.

η δε επι τω λογω διεταραχθη και διελογιζετο ποταπος ειη ο ασπασμος ουτος

۳۰ 30 فرشته بدو گفت: «ای مریم ترسان مباش زیرا که نزد خدا نعمت یافته‌ای.

και ειπεν ο αγγελος αυτη μη φοβου μαριαμ ευρες γαρ χαριν παρα τω θεω

۳۱ 31 واینک حامله شده، پسری خواهی زایید و او راعیسی خواهی نامید.

και ιδου συλλημψη εν γαστρι και τεξη υιον και καλεσεις το ονομα αυτου ιησουν

۳۲ 32 او بزرگ خواهد بود و به پسر حضرت اعلی، مسمی شود، و خداوند خداتخت پدرش داود را بدو عطا خواهد فرمود.

ουτος εσται μεγας και υιος υψιστου κληθησεται και δωσει αυτω κυριος ο θεος τον θρονον δαυιδ του πατρος αυτου

۳۳ 33 واو بر خاندان یعقوب تا به ابد پادشاهی خواهد کردو سلطنت او را نهایت نخواهد بود.» (aiōn g165)

και βασιλευσει επι τον οικον ιακωβ εις τους αιωνας και της βασιλειας αυτου ουκ εσται τελος (aiōn g165)

۳۴ 34 مریم به فرشته گفت: «این چگونه می‌شود وحال آنکه مردی را نشناخته‌ام؟»

ειπεν δε μαριαμ προς τον αγγελον πως εσται τουτο επει ανδρα ου γινωσκω

۳۵ 35 فرشته درجواب وی گفت: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد وقوت حضرت اعلی بر تو سایه خواهد افکند، از آنجهت آن مولود مقدس، پسر خدا خوانده خواهد شد.

και αποκριθεις ο αγγελος ειπεν αυτη πνευμα αγιον επελευσεται επι σε και δυναμις υψιστου επισκιασει σοι διο και το γεννωμενον αγιον κληθησεται υιος θεου

۳۶ 36 و اینک الیصابات از خویشان تونیز در‌پیری به پسری حامله شده و این ماه ششم است، مر او را که نازاد می‌خواندند.

και ιδου ελισαβετ η συγγενις σου και αυτη συνειληφεν υιον εν γηρει αυτης και ουτος μην εκτος εστιν αυτη τη καλουμενη στειρα

۳۷ 37 زیرا نزدخدا هیچ امری محال نیست.»

οτι ουκ αδυνατησει παρα του θεου παν ρημα

۳۸ 38 مریم گفت: «اینک کنیز خداوندم. مرا برحسب سخن تو واقع شود.» پس فرشته از نزد او رفت.

ειπεν δε μαριαμ ιδου η δουλη κυριου γενοιτο μοι κατα το ρημα σου και απηλθεν απ αυτης ο αγγελος

۳۹ 39 در آن روزها، مریم برخاست و به بلدی ازکوهستان یهودیه بشتاب رفت.

αναστασα δε μαριαμ εν ταις ημεραις ταυταις επορευθη εις την ορεινην μετα σπουδης εις πολιν ιουδα

۴۰ 40 و به خانه زکریادرآمده، به الیصابات سلام کرد.

και εισηλθεν εις τον οικον ζαχαριου και ησπασατο την ελισαβετ

۴۱ 41 و چون الیصابات سلام مریم را شنید، بچه در رحم او به حرکت آمد و الیصابات به روح‌القدس پر شده،

και εγενετο ως ηκουσεν τον ασπασμον της μαριας η ελισαβετ εσκιρτησεν το βρεφος εν τη κοιλια αυτης και επλησθη πνευματος αγιου η ελισαβετ

۴۲ 42 به آواز بلند صدا زده گفت: «تو در میان زنان مبارک هستی و مبارک است ثمره رحم تو.

και ανεφωνησεν κραυγη μεγαλη και ειπεν ευλογημενη συ εν γυναιξιν και ευλογημενος ο καρπος της κοιλιας σου

۴۳ 43 و ازکجا این به من رسید که مادر خداوند من، به نزد من آید؟

και ποθεν μοι τουτο ινα ελθη η μητηρ του κυριου μου προς εμε

۴۴ 44 زیرا اینک چون آواز سلام تو گوش زدمن شد، بچه از خوشی در رحم من به حرکت آمد.

ιδου γαρ ως εγενετο η φωνη του ασπασμου σου εις τα ωτα μου εσκιρτησεν εν αγαλλιασει το βρεφος εν τη κοιλια μου

۴۵ 45 و خوشابحال او که ایمان آورد، زیرا که آنچه از جانب خداوند به وی گفته شد، به انجام خواهدرسید.»

και μακαρια η πιστευσασα οτι εσται τελειωσις τοις λελαλημενοις αυτη παρα κυριου

۴۶ 46 پس مریم گفت: «جان من خداوند راتمجید می‌کند،

και ειπεν μαριαμ μεγαλυνει η ψυχη μου τον κυριον

۴۷ 47 و روح من به رهاننده من خدابوجد آمد،

και ηγαλλιασεν το πνευμα μου επι τω θεω τω σωτηρι μου

۴۸ 48 زیرا بر‌حقارت کنیز خود نظرافکند. زیرا هان از کنون تمامی طبقات مراخوشحال خواهند خواند،

οτι επεβλεψεν επι την ταπεινωσιν της δουλης αυτου ιδου γαρ απο του νυν μακαριουσιν με πασαι αι γενεαι

۴۹ 49 زیرا آن قادر، به من کارهای عظیم کرده و نام او قدوس است،

οτι εποιησεν μοι μεγαλα ο δυνατος και αγιον το ονομα αυτου

۵۰ 50 ورحمت او نسلا بعد نسل است. بر آنانی که از او می ترسند.

και το ελεος αυτου εις γενεας και γενεας τοις φοβουμενοις αυτον

۵۱ 51 به بازوی خود، قدرت را ظاهرفرمود و متکبران را به خیال دل ایشان پراکنده ساخت.

εποιησεν κρατος εν βραχιονι αυτου διεσκορπισεν υπερηφανους διανοια καρδιας αυτων

۵۲ 52 جباران را از تختها به زیر افکند. وفروتنان را سرافراز گردانید.

καθειλεν δυναστας απο θρονων και υψωσεν ταπεινους

۵۳ 53 گرسنگان را به چیزهای نیکو سیر فرمود و دولتمندان راتهیدست رد نمود.

πεινωντας ενεπλησεν αγαθων και πλουτουντας εξαπεστειλεν κενους

۵۴ 54 بنده خود اسرائیل را یاری کرد، به یادگاری رحمانیت خویش،

αντελαβετο ισραηλ παιδος αυτου μνησθηναι ελεους

۵۵ 55 چنانکه به اجداد ما گفته بود، به ابراهیم و به ذریت او تاابدالاباد.» (aiōn g165)

καθως ελαλησεν προς τους πατερας ημων τω αβρααμ και τω σπερματι αυτου εις τον αιωνα (aiōn g165)

۵۶ 56 و مریم قریب به سه ماه نزد وی ماند. پس به خانه خود مراجعت کرد.

εμεινεν δε μαριαμ συν αυτη ως μηνας τρεις και υπεστρεψεν εις τον οικον αυτης

۵۷ 57 اما چون الیصابات را وقت وضع حمل رسید، پسری بزاد.

τη δε ελισαβετ επλησθη ο χρονος του τεκειν αυτην και εγεννησεν υιον

۵۸ 58 و همسایگان و خویشان اوچون شنیدند که خداوند رحمت عظیمی بر وی کرده، با او شادی کردند.

και ηκουσαν οι περιοικοι και οι συγγενεις αυτης οτι εμεγαλυνεν κυριος το ελεος αυτου μετ αυτης και συνεχαιρον αυτη

۵۹ 59 و واقع شد در روزهشتم چون برای ختنه طفل آمدند، که نام پدرش زکریا را بر او می‌نهادند.

και εγενετο εν τη ημερα τη ογδοη ηλθον περιτεμειν το παιδιον και εκαλουν αυτο επι τω ονοματι του πατρος αυτου ζαχαριαν

۶۰ 60 اما مادرش ملتفت شده، گفت: «نی بلکه به یحیی نامیده می‌شود.»

και αποκριθεισα η μητηρ αυτου ειπεν ουχι αλλα κληθησεται ιωαννης

۶۱ 61 به وی گفتند: «از قبیله تو هیچ‌کس این اسم راندارد.»

και ειπαν προς αυτην οτι ουδεις εστιν εκ της συγγενειας σου ος καλειται τω ονοματι τουτω

۶۲ 62 پس به پدرش اشاره کردند که «او را چه نام خواهی نهاد؟»

ενενευον δε τω πατρι αυτου το τι αν θελοι καλεισθαι αυτο

۶۳ 63 او تخته‌ای خواسته بنوشت که «نام او یحیی است» و همه متعجب شدند.

και αιτησας πινακιδιον εγραψεν λεγων ιωαννης εστιν ονομα αυτου και εθαυμασαν παντες

۶۴ 64 در ساعت، دهان و زبان او باز گشته، به حمدخدا متکلم شد.

ανεωχθη δε το στομα αυτου παραχρημα και η γλωσσα αυτου και ελαλει ευλογων τον θεον

۶۵ 65 پس بر تمامی همسایگان ایشان، خوف مستولی گشت و جمیع این وقایع در همه کوهستان یهودیه شهرت یافت.

και εγενετο επι παντας φοβος τους περιοικουντας αυτους και εν ολη τη ορεινη της ιουδαιας διελαλειτο παντα τα ρηματα ταυτα

۶۶ 66 و هرکه شنید، در خاطر خود تفکر نموده، گفت: «این چه نوع طفل خواهد بود؟» و دست خداوند با وی می بود.

και εθεντο παντες οι ακουσαντες εν τη καρδια αυτων λεγοντες τι αρα το παιδιον τουτο εσται και γαρ χειρ κυριου ην μετ αυτου

۶۷ 67 و پدرش زکریا از روح‌القدس پر شده نبوت نموده، گفت:

και ζαχαριας ο πατηρ αυτου επλησθη πνευματος αγιου και επροφητευσεν λεγων

۶۸ 68 «خداوند خدای اسرائیل متبارک باد، زیرا از قوم خود تفقد نموده، برای ایشان فدایی قرار داد.

ευλογητος κυριος ο θεος του ισραηλ οτι επεσκεψατο και εποιησεν λυτρωσιν τω λαω αυτου

۶۹ 69 و شاخ نجاتی برای مابرافراشت، در خانه بنده خود داود.

και ηγειρεν κερας σωτηριας ημιν εν οικω δαυιδ παιδος αυτου

۷۰ 70 چنانچه به زبان مقدسین گفت که از بدو عالم انبیای اومی بودند، (aiōn g165)

καθως ελαλησεν δια στοματος των αγιων απ αιωνος προφητων αυτου (aiōn g165)

۷۱ 71 رهایی از دشمنان ما و از دست آنانی که از ما نفرت دارند،

σωτηριαν εξ εχθρων ημων και εκ χειρος παντων των μισουντων ημας

۷۲ 72 تا رحمت را برپدران ما به‌جا آرد و عهد مقدس خود را تذکرفرماید.

ποιησαι ελεος μετα των πατερων ημων και μνησθηναι διαθηκης αγιας αυτου

۷۳ 73 سوگندی که برای پدر ما ابراهیم یادکرد،

ορκον ον ωμοσεν προς αβρααμ τον πατερα ημων του δουναι ημιν

۷۴ 74 که ما را فیض عطا فرماید، تا از دست دشمنان خود رهایی یافته، او را بی‌خوف عبادت کنیم.

αφοβως εκ χειρος εχθρων ρυσθεντας λατρευειν αυτω

۷۵ 75 در حضور او به قدوسیت و عدالت، درتمامی روزهای عمر خود.

εν οσιοτητι και δικαιοσυνη ενωπιον αυτου πασαις ταις ημεραις ημων

۷۶ 76 و تو‌ای طفل نبی حضرت اعلی خوانده خواهی شد، زیرا پیش روی خداوند خواهی خرامید، تا طرق او را مهیاسازی،

και συ δε παιδιον προφητης υψιστου κληθηση προπορευση γαρ ενωπιον κυριου ετοιμασαι οδους αυτου

۷۷ 77 تا قوم او را معرفت نجات دهی، درآمرزش گناهان ایشان.

του δουναι γνωσιν σωτηριας τω λαω αυτου εν αφεσει αμαρτιων αυτων

۷۸ 78 به احشای رحمت خدای ما که به آن سپیده از عالم اعلی از ما تفقدنمود،

δια σπλαγχνα ελεους θεου ημων εν οις επισκεψεται ημας ανατολη εξ υψους

۷۹ 79 تا ساکنان در ظلمت و ظل موت را نوردهد. و پایهای ما را به طریق سلامتی هدایت نماید.»

επιφαναι τοις εν σκοτει και σκια θανατου καθημενοις του κατευθυναι τους ποδας ημων εις οδον ειρηνης

۸۰ 80 پس طفل نمو کرده، در روح قوی می‌گشت. و تا روز ظهور خود برای اسرائیل، دربیابان بسر می‌برد.

το δε παιδιον ηυξανεν και εκραταιουτο πνευματι και ην εν ταις ερημοις εως ημερας αναδειξεως αυτου προς τον ισραηλ

John the Baptist Preaches in the Wilderness