لاویان 25

۱ 1 و خداوند موسی را در کوه سینا خطاب کرده، گفت:

Then the LORD said to Moses on Mount Sinai,

۲ 2 «بنی‌اسرائیل را خطاب کرده، به ایشان بگو: چون شما به زمینی که من به شما می‌دهم، داخل شوید، آنگاه زمین، سبت خداوند را نگاه بدارد.

“Speak to the Israelites and say to them: When you enter the land that I am giving you, the land itself must observe a Sabbath to the LORD.

۳ 3 شش سال مزرعه خود رابکار، و شش سال تاکستان خود را پازش بکن، ومحصولش را جمع کن.

For six years you may sow your field and prune your vineyard and gather its crops.

۴ 4 و در سال هفتم سبت آرامی برای زمین باشد، یعنی سبت برای خداوند. مزرعه خود را مکار و تاکستان خود راپازش منما.

But in the seventh year there shall be a Sabbath of complete rest for the land—a Sabbath to the LORD. You are not to sow your field or prune your vineyard.

۵ 5 آنچه از مزرعه تو خودرو باشد، درو مکن، و انگورهای مو پازش ناکرده خود رامچین، سال آرامی برای زمین باشد.

You are not to reap the aftergrowth of your harvest or gather the grapes of your untended vines. The land must have a year of complete rest.

۶ 6 و سبت زمین، خوراک بجهت شما خواهد بود، برای تو وغلامت و کنیزت و مزدورت و غریبی که نزد توماوا گزیند.

Whatever the land yields during the Sabbath year shall be food for you—for yourself, your manservant and maidservant, the hired hand or foreigner who stays with you,

۷ 7 و برای بهایمت و برای جانورانی که در زمین تو باشند، همه محصولش خوراک خواهد بود.

and for your livestock and the wild animals in your land. All its growth may serve as food.

۸ 8 «و برای خود هفت سبت سالها بشمار، یعنی هفت در هفت سال و مدت هفت سبت سالها برای تو چهل و نه سال خواهد بود.

And you shall count off seven Sabbaths of years—seven times seven years—so that the seven Sabbaths of years amount to forty-nine years.

۹ 9 و در روز دهم ازماه هفتم در روز کفاره، کرنای بلندآواز را بگردان؛ در تمامی زمین خود کرنا را بگردان.

Then you are to sound the horn far and wide on the tenth day of the seventh month, the Day of Atonement. You shall sound it throughout your land.

۱۰ 10 سال پنجاهم را تقدیس نمایید، و در زمین برای جمیع ساکنانش آزادی را اعلان کنید. این برای شمایوبیل خواهد بود، و هر کس از شما به ملک خودبرگردد، و هر کس از شما به قبیله خود برگردد.

So you are to consecrate the fiftieth year and proclaim liberty in the land for all its inhabitants. It shall be your Jubilee, when each of you is to return to his property and to his clan.

۱۱ 11 این سال پنجاهم برای شما یوبیل خواهد بود. زراعت مکنید و حاصل خودروی آن را مچینید، و انگورهای مو پازش ناکرده آن را مچینید.

The fiftieth year will be a Jubilee for you; you are not to sow the land or reap its aftergrowth or harvest the untended vines.

۱۲ 12 چونکه یوبیل است، برای شما مقدس خواهدبود؛ محصول آن را در مزرعه بخورید.

For it is a Jubilee; it shall be holy to you. You may eat only the crops taken directly from the field.

۱۳ 13 در این سال یوبیل هر کس از شما به ملک خود برگردد.

In this Year of Jubilee, each of you shall return to his own property.

۱۴ 14 و اگر چیزی به همسایه خود بفروشی یا چیزی از دست همسایه ات بخری یکدیگر را مغبون مسازید.

If you make a sale to your neighbor or a purchase from him, you must not take advantage of each other.

۱۵ 15 برحسب شماره سالهای بعد ازیوبیل، از همسایه خود بخر و برحسب سالهای محصولش به تو بفروشد.

You are to buy from your neighbor according to the number of years since the last Jubilee; he is to sell to you according to the number of harvest years remaining.

۱۶ 16 برحسب زیادتی سالها قیمت آن را زیاده کن، و برحسب کمی سالها قیمتش را کم نما، زیرا که شماره حاصلها رابه تو خواهد فروخت.

You shall increase the price in proportion to a greater number of years, or decrease it in proportion to a lesser number of years; for he is selling you a given number of harvests.

۱۷ 17 و یکدیگر را مغبون مسازید، و از خدای خود بترس. من یهوه خدای شما هستم.

Do not take advantage of each other, but fear your God; for I am the LORD your God.

۱۸ 18 پس فرایض مرا بجا آورید واحکام مرا نگاه داشته، آنها را به عمل آورید، تا درزمین به امنیت ساکن شوید.

You are to keep My statutes and carefully observe My judgments, so that you may dwell securely in the land.

۱۹ 19 و زمین بار خود راخواهد داد و به سیری خواهید خورد، و به امنیت در آن ساکن خواهید بود.

Then the land will yield its fruit, so that you can eat your fill and dwell in safety in the land.

۲۰ 20 و اگر گویید در سال هفتم چه بخوریم، زیرا اینک نمی کاریم و حاصل خود را جمع نمی کنیم،

Now you may wonder, ‘What will we eat in the seventh year if we do not sow or gather our produce?’

۲۱ 21 پس در سال ششم برکت خود را بر شما خواهم فرمود، و محصول سه سال خواهد داد.

But I will send My blessing upon you in the sixth year, so that the land will yield a crop sufficient for three years.

۲۲ 22 و در سال هشتم بکارید واز محصول کهنه تا سال نهم بخورید. تا حاصل آن برسد، کهنه را بخورید.

While you are sowing in the eighth year, you will be eating from the previous harvest, until the ninth year’s harvest comes in.

۲۳ 23 و زمین به فروش ابدی نرود زیرا زمین از آن من است، و شما نزد من غریب و مهمان هستید.

The land must not be sold permanently, because it is Mine, and you are but foreigners and residents with Me.

۲۴ 24 و در تمامی زمین ملک خود برای زمین فکاک بدهید.

Thus for every piece of property you possess, you must provide for the redemption of the land.

۲۵ 25 اگر برادر تو فقیرشده، بعضی از ملک خود را بفروشد، آنگاه ولی او که خویش نزدیک او باشد بیاید، و آنچه را که برادرت می‌فروشد، انفکاک نماید.

If your brother becomes impoverished and sells some of his property, his nearest of kin may come and redeem what his brother has sold.

۲۶ 26 و اگر کسی ولی ندارد و برخوردار شده، قدر فکاک آن را پیدانماید.

Or if a man has no one to redeem it for him, but he prospers and acquires enough to redeem his land,

۲۷ 27 آنگاه سالهای فروش آن را بشمارد وآنچه را که زیاده است به آنکس که فروخته بود، رد نماید، و او به ملک خود برگردد.

he shall calculate the years since its sale, repay the balance to the man to whom he sold it, and return to his property.

۲۸ 28 و اگرنتواند برای خود پس بگیرد، آنگاه آنچه فروخته است به‌دست خریدار آن تا سال یوبیل بماند، ودر یوبیل رها خواهد شد، و او به ملک خودخواهد برگشت.

But if he cannot obtain enough to repay him, what he sold will remain in possession of the buyer until the Year of Jubilee. In the Jubilee, however, it is to be released, so that he may return to his property.

۲۹ 29 «و اگر کسی خانه سکونتی در شهرحصاردار بفروشد، تا یک سال تمام بعد ازفروختن آن حق انفکاک آن را خواهد داشت، مدت انفکاک آن یک سال خواهد بود.

If a man sells a house in a walled city, he retains his right of redemption until a full year after its sale; during that year it may be redeemed.

۳۰ 30 و اگر در مدت یک سال تمام آن را انفکاک ننماید، پس آن خانه‌ای که در شهر حصاردار است، برای خریدارآن نسلا بعد نسل برقرار باشد، در یوبیل رهانشود.

If it is not redeemed by the end of a full year, then the house in the walled city is permanently transferred to its buyer and his descendants. It is not to be released in the Jubilee.

۳۱ 31 لیکن خانه های دهات که حصار گردخود ندارد، با مزرعه های آن زمین شمرده شود. برای آنها حق انفکاک هست و در یوبیل رهاخواهد شد.

But houses in villages with no walls around them are to be considered as open fields. They may be redeemed, and they shall be released in the Jubilee.

۳۲ 32 و اما شهرهای لاویان، خانه های شهرهای ملک ایشان، حق انفکاک آنها همیشه برای لاویان است.

As for the cities of the Levites, the Levites always have the right to redeem their houses in the cities they possess.

۳۳ 33 و اگر کسی از لاویان بخرد، پس آنچه فروخته شده است از خانه یا از شهرملک او در یوبیل رها خواهد شد، زیرا خانه های شهرهای لاویان در میان بنی‌اسرائیل، ملک ایشان است.

So whatever belongs to the Levites may be redeemed—a house sold in a city they possess—and must be released in the Jubilee, because the houses in the cities of the Levites are their possession among the Israelites.

۳۴ 34 و مزرعه های حوالی شهرهای ایشان فروخته نشود، زیرا که این برای ایشان ملک ابدی است.

But the open pastureland around their cities may not be sold, for this is their permanent possession.

۳۵ 35 «و اگر برادرت فقیر شده، نزد تو تهی‌دست باشد، او را مثل غریب و مهمان دستگیری نما تا باتو زندگی نماید.

Now if your countryman becomes destitute and cannot support himself among you, then you are to help him as you would a foreigner or stranger, so that he can continue to live among you.

۳۶ 36 از او ربا و سود مگیر و ازخدای خود بترس، تا برادرت با تو زندگی نماید.

Do not take any interest or profit from him, but fear your God, that your countryman may live among you.

۳۷ 37 نقد خود را به او به ربا مده و خوراک خود را به او به سود مده.

You must not lend him your silver at interest or sell him your food for profit.

۳۸ 38 من یهوه خدای شما هستم که شما را از زمین مصر بیرون آوردم تا زمین کنعان رابه شما دهم و خدای شما باشم.

I am the LORD your God, who brought you out of the land of Egypt to give you the land of Canaan and to be your God.

۳۹ 39 و اگر برادرت نزد تو فقیر شده، خود را به تو بفروشد، بر او مثل غلام خدمت مگذار.

If a countryman among you becomes destitute and sells himself to you, then you must not force him into slave labor.

۴۰ 40 مثل مزدور و مهمان نزدتو باشد و تا سال یوبیل نزد تو خدمت نماید.

Let him stay with you as a hired worker or temporary resident; he is to work for you until the Year of Jubilee.

۴۱ 41 آنگاه از نزد تو بیرون رود، خود او و پسرانش همراه وی، و به خاندان خود برگردد و به ملک پدران خود رجعت نماید.

Then he and his children are to be released, and he may return to his clan and to the property of his fathers.

۴۲ 42 زیرا که ایشان بندگان منند که ایشان را از زمین مصر بیرون آوردم؛ مثل غلامان فروخته نشوند.

Because the Israelites are My servants, whom I brought out of the land of Egypt, they are not to be sold as slaves.

۴۳ 43 بر او به سختی حکم رانی منما و از خدای خود بترس.

You are not to rule over them harshly, but you shall fear your God.

۴۴ 44 و اما غلامانت و کنیزانت که برای توخواهندبود، از امتهایی که به اطراف تو می‌باشنداز ایشان غلامان و کنیزان بخرید.

Your menservants and maidservants shall come from the nations around you, from whom you may purchase them.

۴۵ 45 و هم ازپسران مهمانانی که نزد شما ماوا گزینند، و ازقبیله های ایشان که نزد شما باشند، که ایشان را درزمین شما تولید نمودند، بخرید و مملوک شماخواهندبود.

You may also purchase them from the foreigners residing among you or their clans living among you who are born in your land. These may become your property.

۴۶ 46 و ایشان را بعد از خود برای پسران خود واگذارید، تا ملک موروثی باشند وایشان را تا به ابد مملوک سازید. و اما برادران شمااز بنی‌اسرائیل هیچکس بر برادر خود به سختی حکمرانی نکند.

You may leave them to your sons after you to inherit as property; you can make them slaves for life. But as for your brothers, the Israelites, no man may rule harshly over his brother.

۴۷ 47 «و اگر غریب یا مهمانی نزد شما برخوردارگردد، و برادرت نزد او فقیر شده، به آن غریب یامهمان تو یا به نسل خاندان آن غریب، خود رابفروشد،

If a foreigner residing among you prospers, but your countryman dwelling near him becomes destitute and sells himself to the foreigner or to a member of his clan,

۴۸ 48 بعد از فروخته شدنش برای وی حق انفکاک می‌باشد. یکی از برادرانش او را انفکاک نماید.

he retains the right of redemption after he has sold himself. One of his brothers may redeem him:

۴۹ 49 یا عمویش یا پسر عمویش او را انفکاک نماید، یا یکی از خویشان او از خاندانش او راانفکاک نماید، یا خود او اگر برخوردار گردد، خویشتن را انفکاک نماید.

either his uncle or cousin or any close relative from his clan may redeem him. Or if he prospers, he may redeem himself.

۵۰ 50 و با آن کسی‌که او راخرید از سالی که خود را فروخت تا سال یوبیل حساب کند، و نقد فروش او برحسب شماره سالها باشد، موافق روزهای مزدور نزد او باشد.

He and his purchaser will then count the time from the year he sold himself up to the Year of Jubilee. The price of his sale will be determined by the number of years, based on the daily wages of a hired hand.

۵۱ 51 اگر سالهای بسیار باقی باشد، برحسب آنها نقدانفکاک خود را از نقد فروش خود، پس بدهد.

If many years remain, he must pay for his redemption in proportion to his purchase price.

۵۲ 52 و اگر تا سال یوبیل، سالهای کم باقی باشد باوی حساب بکند، و برحسب سالهایش نقدانفکاک خود را رد نماید.

If only a few years remain until the Year of Jubilee, he is to calculate and pay his redemption according to his remaining years.

۵۳ 53 مثل مزدوری که سال به سال اجیر باشد نزد او بماند، و در نظر تو به سختی بر وی حکمرانی نکند.

He shall be treated like a man hired from year to year, but a foreign owner must not rule over him harshly in your sight.

۵۴ 54 و اگر به اینهاانفکاک نشود پس در سال یوبیل رهاشود، هم خود او و پسرانش همراه وی.

Even if he is not redeemed in any of these ways, he and his children shall be released in the Year of Jubilee.

۵۵ 55 زیرا برای من بنی‌اسرائیل غلام‌اند، ایشان غلام من می‌باشند که ایشان را از زمین مصر بیرون آوردم. من یهوه خدای شما هستم.

For the Israelites are My servants. They are My servants, whom I brought out of the land of Egypt. I am the LORD your God.