یوحنا 11

۱ 1 و شخصی ایلعازر نام، بیمار بود، از اهل بیت عنیا که ده مریم و خواهرش مرتابود.

Había uno que estaba enfermo, Lázaro de Betania, la aldea de María y de Marta su hermana.

۲ 2 و مریم آن است که خداوند را به عطر، تدهین ساخت و پایهای او را به موی خودخشکانید که برادرش ایلعازر بیمار بود.

María era aquella que ungió con perfumes al Señor y le enjugó los pies con sus cabellos. Su hermano Lázaro estaba, pues, enfermo.

۳ 3 پس خواهرانش نزد او فرستاده، گفتند: «ای آقا، اینک آن که او را دوست می‌داری مریض است.»

Las hermanas le enviaron a decir: “Señor, el que Tú amas está enfermo”.

۴ 4 چون عیسی این را شنید گفت: «این مرض تا به موت نیست بلکه برای جلال خدا تا پسر خدا از آن جلال یابد.»

Al oír esto, Jesús dijo: “Esta enfermedad no es mortal, sino para la gloria de Dios, para que el Hijo de Dios sea por ella glorificado”.

۵ 5 و عیسی مرتا و خواهرش و ایلعازررا محبت می‌نمود.

Y Jesús amaba a Marta y a su hermana y a Lázaro.

۶ 6 پس چون شنید که بیمار است در جایی که بود دو روز توقف نمود.

Después de haber oído que estaba enfermo se quedó aún dos días allí donde se encontraba.

۷ 7 و بعد از آن به شاگردان خود گفت: «باز به یهودیه برویم.»

Solo entonces dijo a sus discípulos: “Volvamos a Judea”.

۸ 8 شاگردان او راگفتند: «ای معلم، الان یهودیان می‌خواستند تو راسنگسار کنند؛ و آیا باز می‌خواهی بدانجابروی؟»

Sus discípulos le dijeron: “Rabí, hace poco te buscaban los judíos para lapidarte, ¿y Tú vuelves allá?”

۹ 9 عیسی جواب داد: «آیا ساعتهای روزدوازده نیست؟ اگر کسی در روز راه رود لغزش نمی خورد زیرا که نور این جهان را می‌بیند.

Jesús repuso: “¿No tiene el día doce horas? Si uno anda de día, no tropieza, porque tiene luz de este mundo.

۱۰ 10 ولیکن اگر کسی در شب راه رود لغزش خورد زیراکه نور در او نیست.»

Pero si anda de noche, tropieza, porque no tiene luz”.

۱۱ 11 این را گفت و بعد از آن به ایشان فرمود: «دوست ما ایلعازر در خواب است. اما می‌روم تا او را بیدار کنم.»

Así habló Él; después les dijo: “Lázaro nuestro amigo, se ha dormido; pero voy a ir a despertarlo”.

۱۲ 12 شاگردان اوگفتند: «ای آقا اگر خوابیده است، شفا خواهدیافت.»

Dijéronle los discípulos: “Señor, si duerme, sanará”.

۱۳ 13 اما عیسی درباره موت او سخن گفت وایشان گمان بردند که از آرامی خواب می‌گوید.

Mas Jesús había hablado de su muerte, y ellos creyeron que hablaba del sueño.

۱۴ 14 آنگاه عیسی علانیه بدیشان گفت: «ایلعازرمرده است.

Entonces Jesús les dijo claramente: “Lázaro ha muerto.

۱۵ 15 و برای شما خشنود هستم که درآنجا نبودم تا ایمان آرید ولکن نزد او برویم.»

Y me alegro de no haber estado allí a causa de vosotros, para que creáis. Pero vayamos a él”.

۱۶ 16 پس توما که به‌معنی توام باشد به همشاگردان خود گفت: «ما نیز برویم تا با او بمیریم.»

Entonces Tomás, el llamado Dídimo, dijo a los otros discípulos: “Vayamos también nosotros a morir con Él”.

۱۷ 17 پس چون عیسی آمد، یافت که چهار روزاست در قبر می‌باشد.

Al llegar, oyó Jesús que llevaba ya cuatro días en el sepulcro.

۱۸ 18 و بیت عنیا نزدیک اورشلیم بود، قریب به پانزده تیر پرتاب.

Betania se encuentra cerca de Jerusalén, a unos quince estadios.

۱۹ 19 وبسیاری از یهود نزد مرتا و مریم آمده بودند تابجهت برادرشان، ایشان را تسلی دهند.

Muchos judíos habían ido a casa de Marta y María para consolarlas por causa de su hermano.

۲۰ 20 وچون مرتا شنید که عیسی می‌آید، او را استقبال کرد. لیکن مریم در خانه نشسته ماند.

Cuando Marta supo que Jesús llegaba, fue a su encuentro, en tanto que María se quedó en casa.

۲۱ 21 پس مرتابه عیسی گفت: «ای آقا اگر در اینجا می‌بودی، برادر من نمی مرد.

Marta dijo, pues, a Jesús: “Señor, si hubieses estado aquí, no habría muerto mi hermano.

۲۲ 22 ولیکن الان نیز می‌دانم که هرچه از خدا طلب کنی، خدا آن را به تو خواهد داد.

Pero sé que lo que pidieres a Dios, te lo concederá”.

۲۳ 23 عیسی بدو گفت: «برادر تو خواهد برخاست.»

Díjole Jesús: “Tu hermano resucitará”.

۲۴ 24 مرتا به وی گفت: «می‌دانم که در قیامت روزبازپسین خواهد برخاست.»

Marta repuso: “Sé que resucitará en la resurrección en el último día”.

۲۵ 25 عیسی بدو گفت: «من قیامت و حیات هستم. هر‌که به من ایمان آورد، اگر مرده باشد، زنده گردد.

Replicole Jesús: “Yo soy la resurrección y la vida; quien cree en Mí, aunque muera, revivirá.

۲۶ 26 و هر‌که زنده بود و به من ایمان آورد، تا به ابد نخواهد مرد. آیااین را باور می‌کنی؟» (aiōn g165)

Y todo viviente y creyente en Mí, no morirá jamás. ¿Lo crees tú?” (aiōn g165)

۲۷ 27 او گفت: «بلی‌ای آقا، من ایمان دارم که تویی مسیح پسر خدا که در جهان آینده است.»

Ella le respondió: “Sí, Señor. Yo creo que Tú eres el Cristo, el Hijo de, Dios, el que viene a este mundo”.

۲۸ 28 و چون این را گفت، رفت و خواهر خودمریم را در پنهانی خوانده، گفت: «استاد آمده است و تو را می‌خواند.»

Dicho esto, se fue a llamar a María, su hermana, y le dijo en secreto: “El maestro está ahí y te llama”.

۲۹ 29 او چون این را بشنید، بزودی برخاسته، نزد او آمد.

Al oír esto, ella se levantó apresuradamente, y fue a Él.

۳۰ 30 و عیسی هنوزوارد ده نشده بود، بلکه در جایی بود که مرتا او راملاقات کرد.

Jesús no había llegado todavía a la aldea, sino que aún estaba en el lugar donde Marta lo había encontrado.

۳۱ 31 و یهودیانی که در خانه با او بودندو او را تسلی می‌دادند، چون دیدند که مریم برخاسته، به تعجیل بیرون می‌رود، از عقب اوآمده، گفتند: «به‌سر قبر می‌رود تا در آنجا گریه کند.»

Los judíos que estaban con María en la casa, consolándola, al verla levantarse tan súbitamente y salir, le siguieron, pensando que iba a la tumba para llorar allí.

۳۲ 32 و مریم چون به‌جایی که عیسی بودرسید، او را دیده، بر قدمهای او افتاد و بدو گفت: «ای آقا اگر در اینجا می‌بودی، برادر من نمی مرد.»

Cuando María llegó al lugar donde estaba Jesús, al verlo se echó a sus pies, y le dijo: “Señor, si Tú hubieras estado aquí, no habría muerto mi hermano”.

۳۳ 33 عیسی چون او را گریان دید و یهودیان را هم که با او آمده بودند گریان یافت، در روح خودبشدت مکدر شده، مضطرب گشت.

y Jesús, viéndola llorar, y llorar también a los judíos que la acompañaban se estremeció en su espíritu, y se turbó a sí mismo.

۳۴ 34 و گفت: «او را کجا گذارده‌اید؟» به او گفتند: «ای آقا بیا وببین.»

Y dijo: “¿Dónde lo habéis puesto?” Le respondieron: “Señor, ven a ver”.

۳۵ 35 عیسی بگریست.

Y Jesús lloró.

۳۶ 36 آنگاه یهودیان گفتند: «بنگرید چقدر او را دوست می‌داشت!»

Los judíos dijeron: “¡Cuánto lo amaba!”

۳۷ 37 بعضی از ایشان گفتند: «آیا این شخص که چشمان کور را باز کرد، نتوانست امر کند که این مرد نیز نمیرد؟»

Algunos de entre ellos, sin embargo, dijeron: “El que abrió los ojos del ciego, ¿no podía hacer que este no muriese?”

۳۸ 38 پس عیسی باز بشدت در خود مکدر شده، نزد قبر‌آمد و آن غاره‌ای بود، سنگی بر سرش گذارده.

Jesús de nuevo estremeciéndose en su espíritu, llegó a la tumba: era una cueva; y tenía una piedra puesta encima.

۳۹ 39 عیسی گفت: «سنگ را بردارید.» مرتاخواهر میت بدو گفت: «ای آقا الان متعفن شده، زیرا که چهار روز گذشته است.»

Y dijo Jesús: “Levantad la piedra”. Marta, hermana del difunto, le observó: “Señor, hiede ya, porque es el cuarto día”.

۴۰ 40 عیسی به وی گفت: «آیا به تو نگفتم اگر ایمان بیاوری، جلال خدا را خواهی دید؟»

Repúsole Jesús: “¿No te he dicho que, si creyeres, verás la gloria de Dios?”

۴۱ 41 پس سنگ را از جایی که میت گذاشته شده بود برداشتند. عیسی چشمان خود را بالا انداخته، گفت: «ای پدر، تو را شکرمی کنم که سخن مرا شنیدی.

Alzaron, pues, la piedra. Entonces Jesús levantó los ojos a lo alto y dijo: “Padre, te doy gracias por haberme oído.

۴۲ 42 و من می‌دانستم که همیشه سخن مرا می‌شنوی؛ و لکن بجهت خاطر این گروه که حاضرند گفتم تا ایمان بیاورندکه تو مرا فرستادی.»

Bien sabía que siempre me oyes, mas lo dije por causa del pueblo que me rodea, para que crean que eres Tú quien me has enviado”.

۴۳ 43 چون این را گفت، به آوازبلند ندا کرد: «ای ایلعازر، بیرون بیا.»

Cuando hubo hablado así, clamó a gran voz: “¡Lázaro, ven fuera!”

۴۴ 44 در حال آن مرده دست و پای به کفن بسته بیرون آمد وروی او به‌دستمالی پیچیده بود. عیسی بدیشان گفت: «او را باز کنید و بگذارید برود.»

Y el muerto salió, ligados los brazos y las piernas con vendas, y el rostro envuelto en un sudario. Jesús les dijo: “Desatadlo, y dejadlo ir”.

۴۵ 45 آنگاه بسیاری از یهودیان که با مریم آمده بودند، چون آنچه عیسی کرد دیدند، بدو ایمان آوردند.

Muchos judíos, que habían venido a casa de María, viendo lo que hizo, creyeron en Él.

۴۶ 46 ولیکن بعضی از ایشان نزد فریسیان رفتند و ایشان را از کارهایی که عیسی کرده بودآگاه ساختند.

Algunos de entre ellos, sin embargo, se fueron de allí a encontrar a los fariseos, y les dijeron lo que Jesús había hecho.

۴۷ 47 پس روسای کهنه و فریسیان شورا نموده، گفتند: «چه کنیم زیرا که این مرد، معجزات بسیارمی نماید؟

Entonces los sumos sacerdotes y los fariseos reunieron un consejo y dijeron: “¿Qué haremos? Porque este hombre hace muchos milagros.

۴۸ 48 اگر او را چنین واگذاریم، همه به اوایمان خواهند‌آورد و رومیان آمده، جا و قوم مارا خواهند گرفت.»

Si le dejamos continuar, todo el mundo va a creer en Él, y los romanos vendrán y destruirán nuestro Lugar ( santo ) y también nuestro pueblo”.

۴۹ 49 یکی از ایشان، قیافا نام که در آن سال رئیس کهنه بود، بدیشان گفت: «شماهیچ نمی دانید

Pero uno de ellos, Caifás, que era Sumo Sacerdote en aquel año, les dijo: “Vosotros no entendéis nada,

۵۰ 50 و فکر نمی کنید که بجهت مامفید است که یک شخص در راه قوم بمیرد وتمامی طائفه هلاک نگردند.»

y no discurrís que os es preferible que un solo hombre muera por todo el pueblo, antes que todo el pueblo perezca”.

۵۱ 51 و این را از خودنگفت بلکه چون در آن سال رئیس کهنه بود، نبوت کرد که می‌بایست عیسی در راه آن طایفه بمیرد؛

Esto, no lo dijo por sí mismo, sino que, siendo Sumo Sacerdote en aquel año, profetizó que Jesús había de morir por la nación,

۵۲ 52 و نه در راه آن طایفه تنها بلکه تا فرزندان خدا را که متفرقند در یکی جمع کند.

y no por la nación solamente, sino también para congregar en uno a todos los hijos de Dios dispersos.

۵۳ 53 و از همان روز شورا کردند که او را بکشند.

Desde aquel día tomaron la resolución de hacerlo morir.

۵۴ 54 پس بعداز آن عیسی در میان یهود آشکارا راه نمی رفت بلکه از آنجا روانه شد به موضعی نزدیک بیابان به شهری که افرایم نام داشت و با شاگردان خود درآنجا توقف نمود.

Por esto Jesús no anduvo más, ostensiblemente, entre los judíos, sino que se fue a la región vecina al desierto, a una ciudad llamada Efraím, y se quedó allí con sus discípulos.

۵۵ 55 و چون فصح یهود نزدیک شد، بسیاری ازبلوکات قبل از فصح به اورشلیم آمدند تا خود راطاهر سازند

Estaba próxima la Pascua de los judíos, y muchos de aquella región subieron a Jerusalén antes de la Pascua, para purificarse.

۵۶ 56 و در طلب عیسی می‌بودند و درهیکل ایستاده، به یکدیگر می‌گفتند: « «چه گمان می‌برید؟ آیا برای عید نمی آید؟»

Y, en el Templo, buscaban a Jesús, y se preguntaban unos a otros: “¿Qué os parece? ¿No vendrá a la fiesta?”

۵۷ 57 اما روسای کهنه و فریسیان حکم کرده بودند که اگر کسی بداند که کجا است اطلاع دهد تا او را گرفتارسازند.

Entre tanto, los sumos sacerdotes y los fariseos habían impartido órdenes para que quienquiera supiese dónde estaba, lo manifestase, a fin de apoderarse de Él.

The Raising of Lazarus