Salomos Ordsprog 30

1 Ord av Agur, son åt Jake, profetordet. Mannen segjer so til Itiel, til Itiel og Ukal:

Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.

2 For fåvis er eg til å heita mann, og ikkje hev eg manne-vit.

Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.

3 Visdom hev eg ikkje lært, til kunnskap um den Heilage.

Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.

4 Kven hev stige upp til himmelen og stige ned? Kven hev samla vinden inn i nevarne? Kven hev bunde vatnet i eit klædeplagg? Kven hev alle enderne av jordi sett? Kva heiter han, kva heiter son hans - um du veit det?

Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?

5 Alt Guds ord er skirt, han er ein skjold for deim som flyr til honom.

Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.

6 Legg ikkje noko til hans ord, elles lyt han refsa deg, og du stend der ein ljugar.

Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.

7 Tvo ting hev eg bede deg um, neitta meg deim ikkje, fyrr eg døyr:

Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.

8 Lat fals og lygn vera langt frå meg! Gjev meg ikkje armod og ikkje rikdom! Lat meg få eta mitt tiletla brød!

Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;

9 Elles kunde eg neitta deg når eg var mett, og segja: «Kven er Herren?» Eller um eg vart fatig, kunde eg stela, ja, forgripa meg på min Guds namn.

Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].

10 Baktala ei ein tenar for hans herre, elles vil han banna deg, og du få bøta.

Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.

11 Ei ætt som bannar far sin og ikkje signar mor si,

[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.

12 ei ætt som tykkjer ho er rein, endå ho ei hev tvætta av sitt eige skarn,

[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.

13 ei ætt - kor stolte augo hev ho ikkje, og kor ho lyfter augneloki!

[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.

14 ei ætt som heve sverd til tenner og jakslar reint som knivar, so ho et armingar or landet og fatige or folkesamfund.

[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.

15 Blodiglen hev tvo døtter: Gjev! Gjev! Tri finst det som aldri vert mette, fire som ei segjer: «Nok!»

Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.

16 Helheim og barnlaust moderfang, jordi som aldri vert mett av vatn, og elden som ei segjer: «Nok!» (Sheol h7585)

Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)

17 Eit auga som spottar far og vanvyrder lydnad mot mor, det skal bekkje-ramnarne hakka ut og ørnungar eta upp.

Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.

18 Tri ting er meg for underlege, og fire finst som eg ikkje skynar:

Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:

19 Ørns veg på himmelen, orms veg på berget, skips veg på havet og manns veg til møy.

Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.

20 Soleis ber utru kona seg åt: Ho et og turkar seg um munnen og segjer: «Eg hev ikkje gjort noko vondt.»

Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.

21 Under tri skjelv jordi, under fire kann ho’kje herda:

Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:

22 under trælen når han vert konge, og dåren når han fær eta seg mett,

Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;

23 under attergløyma når ho vert gift, og trælkvinna når ho erver si frua.

Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.

24 Fire finst det som er små på jordi, og endå hev dei fenge visdom stor:

Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:

25 Mauren er’kje noko sterkt folk, og endå lagar han sin mat um sumaren.

Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;

26 Fjellgrevlingarne er’kje noko veldugt folk, og endå byggjer dei seg hus i berget.

Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;

27 Grashopparne hev ingen konge, og endå fær dei alle ut i fylking.

Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;

28 Fjorføtla kann du ta med henderne, og endå bur ho inni kongeslott.

Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.

29 Tri finst det som stig med staute stig, og fire hev ei fager gonga:

Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:

30 Løva ei kjempa millom dyri, og som ikkje snur seg for nokon,

Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;

31 hesten mjå um midja, eller bukken, og ein konge med leidingheren.

Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.

32 Gjer du deg stor, anten narr eller klårtenkt, so legg handi på munnen!

Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.

33 For trykk på mjølk gjev smør, og trykk på nase gjev blod, og trykk på vreide gjev strid.

Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.