Salomos Ordsprog 27
1 Rosa deg ikkje av morgondagen, for du veit ikkje kva ein dag ber i fang.
Ne glorieris in crastinum, ignorans quid superventura pariat dies.
2 Lat ein annan rosa deg; ikkje din eigen munn, ein framand og ei dine eigne lippor!
Laudet te alienus, et non os tuum: extraneus, et non labia tua.
3 Stein er tung, og sand veg mykje, men tyngre enn båe er dåreharm.
Grave est saxum, et onerosa arena: sed ira stulti utroque gravior.
4 Sinne er fælslegt, og vreide ein flaum, men kven kann standa seg mot åbryskap?
Ira non habet misericordiam, nec erumpens furor: et impetum concitati ferre quis poterit?
5 Betre er openberrleg refsing enn kjærleik som held seg duld.
Melior est manifesta correptio, quam amor absconditus.
6 Trugne er slag av venehand, og mange er uvens kyssar.
Meliora sunt vulnera diligentis, quam fraudulenta oscula odientis
7 Den mette trakkar på honning, men den svoltne tykkjer alt beiskt er søtt.
Anima saturata calcabit favum: et anima esuriens etiam amarum pro dulci sumet.
8 Som ein fugl som rømer frå reiret sitt, er ein mann som rømer frå heimen sin.
Sicut avis transmigrans de nido suo, sic vir qui derelinquit locum suum.
9 Olje og røykjelse hjarta gled, og søte venar-ord frå rådvis sjæl.
Unguento et variis odoribus delectatur cor: et bonis amici consiliis anima dulcoratur.
10 Slepp ikkje frå deg venen din og far din’s ven, so du lyt heim til bror din når du er i naud! Ein granne nær attmed er betre enn ein bror langt burte.
Amicum tuum, et amicum patris tui ne dimiseris: et domum fratris tui ne ingrediaris in die afflictionis tuæ. Melior est vicinus iuxta, quam frater procul.
11 Vert vis, min son, og gled mitt hjarta, so eg kann svara den som spottar meg!
Stude sapientiæ fili mi, et lætifica cor meum, ut possis exprobranti respondere sermonem.
12 Den kloke ser fåren, gøymer seg; fåmingar renner fram og lyt bøta for det.
Astutus videns malum, absconditus est: parvuli transeuntes sustinuerunt dispendia.
13 Tak klædi hans, for han hev borga for ein annan, og panta honom for ei framand kvinna!
Tolle vestimentum eius, qui spopondit pro extraneo: et pro alienis, aufer ei pignus.
14 Den som høgmælt signar sin ven um morgonen tidleg, han skal få det tilrekna som ei forbanning.
Qui benedicit proximo suo voce grandi, de nocte consurgens maledicenti similis erit.
15 Si-drop frå taket ein regndag og ei trættekjær kvinna likjest kvarandre.
Tecta perstillantia in die frigoris, et litigiosa mulier comparantur:
16 Den som held på henne, held på vind, og handi hans triv i olje.
qui retinet eam, quasi qui ventum teneat, et oleum dexteræ suæ vocabit.
17 Jarn sliper jarn, og den eine mannen sliper den andre.
Ferrum ferro exacuitur, et homo exacuit faciem amici sui.
18 Den som agtar fiketreet sitt, fær eta frukti av det, den som tek vare på sin herre, skal få æra.
Qui servat ficum, comedet fructus eius: et qui custos est domini sui, glorificabitur.
19 Som andlit seg speglar mot andlit i vatnet, so menneskjehjarta mot menneskje.
Quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium, sic corda hominum manifesta sunt prudentibus.
Infernus et perditio numquam implentur: similiter et oculi hominum insatiabiles: (Sheol h7585)
21 Diglen røyner sylvet og omnen gullet, og ein mann vert røynd av sin ros.
Quomodo probatur in conflatorio argentum, et in fornace aurum: sic probatur homo ore laudantis. Cor iniqui inquirit mala, cor autem rectum inquirit scientiam.
22 Um du støyte uvitingen i mortelen med støytaren i hop med gryn, so vilde ikkje vitløysa vika ifrå han.
Si contuderis stultum in pila quasi ptisanas feriente desuper pilo, non auferetur ab eo stultitia eius.
23 God greide lyt du hava på koss sauerne dine ser ut, og agta vel på buskapen din!
Diligenter agnosce vultum pecoris tui, tuosque greges considera:
24 For velstand varer ikkje æveleg, og ikkje ei kruna frå ætt til ætt.
Non enim habebis iugiter potestatem: sed corona tribuetur in generationem et generationem.
25 Men er høyet burte og håi kjem att, og fjellgras vert sanka i hop,
Aperta sunt prata, et apparuerunt herbæ virentes, et collecta sunt fœna de montibus.
26 då hev du lamb til klæde, og bukkar til å kjøpa deg åker for,
Agni ad vestimentum tuum: et hœdi, ad agri pretium.
27 og geitemjølk nok til mat for deg, til mat for huset ditt og til livsupphald for gjentorne dine.
Sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos, et in necessaria domus tuæ: et ad victum ancillis tuis.
