Matteus 22
1 So tok Jesus til ords att og sagde dei ei onnor likning:
イエズス答へて、又喩を以て語り曰ひけるは、
2 «Himmelriket kann liknast med ein konge som gjorde bryllaup åt son sin.
天國は恰其子の為に婚筵を開ける王の如し。
3 Han sende ut sveinarne sine, og kalla deim som var bedne til bryllaups; men dei vilde ikkje koma.
彼婚筵に招きたる人々を召ばんとて、僕等を遣はしたるに、彼等肯て來らざれば、
4 So sende han andre sveinar og sagde: «Seg til deim som er bedne: «No hev eg stelt til bryllaupsmaten; uksane mine og gjødfeet er slagta, og alt er ferdigt. Kom no til bryllaups!»»
復他の僕等を遣はすとて云ひけるは、招きたる人々に告げて、看よ我既に我が饗筵の準備を為せり、我牛と肥たる畜と、屠られて悉く具はれり、婚筵に臨まれよ、と云へ、と。
5 Men dei brydde seg ikkje um det; ein gjekk ut på åkeren sin og ein annan til krambudi si;
然れども彼等之を顧みず、一人は己が作家に、一人は己が商売に往き、
6 og dei hine greip sveinarne hans, og skamførde deim og drap deim.
其他は僕等を捕へ甚く辱めて殺ししかば、
7 Då vart kongen harm. Han sende ut herarne sine og gjorde ende på dråpsmennerne og brende upp byen deira.
王之を聞きて怒り、軍勢を遣はして彼殺人等を亡ぼし、其街を焼払へり。
8 So sagde han til sveinarne sine: «Alt er ferdigt til bryllaupet, men dei bedne var ikkje verde det.
時に王其僕等に云ひけるは、婚筵既に備はりたれども、招かれし人々は[客となるに]堪へざりし故、
9 Gakk no ut på vegar og vegskil og bed til bryllaups alle deim de finn!»
衢に往きて総て遇ふ人を婚筵に招け、と。
10 So gjekk sveinarne ut på vegarne og bad i hop alle dei fann, både vonde og gode, og bryllaups-stova vart full av gjester.
僕等途々に出でて、遇ふ人を善きも惡きも悉く集めしかば、客は婚筵の場に満ちたり。
11 Då so kongen kom inn og vilde sjå gjesterne, vart han var ein som ikkje var bryllaupsklædd.
王客を見んとて入來り、一人婚禮の服を着けざる者あるを見て是に向ひ、
12 Han segjer til honom: «Kjære, korleis hev du kome inn her og er ikkje bryllaupsklædd?» Men han kunde ingen ting svara.
友よ、如何ぞ婚禮の服を着けずして、此處に入りしや、と云ひけるに、彼黙然たりき。
13 Då sagde kongen til bordsveinarne: «Bitt hender og føter på honom, og kasta honom ut i myrkret utanfor, der dei græt og skjer tenner!»
王遂に給仕等に云ひけるは、彼の手足を縛りて之を外の暗に投出だせ、其處には痛哭と切歯とあらん、と。
14 For mange er kalla, men få er utvalde.»
夫召されたる人は多けれども、選まるる人は少し、と。
15 Då gjekk farisæarane burt og lagde råd um korleis dei skulde få fanga honom i ord.
此時ファリザイ人等出でて、イエズスの詞後を捉へんと相謀り、
16 Dei sende læresveinarne sine til honom i lag med Herodes-mennerne og let deim segja: «Meister, me veit du er ærleg, og det er sanning det du lærer oss um Guds veg, og du bryr deg ikkje um nokon; for du gjer ikkje skil på folk.
己が弟子等をヘロデの党と共に遣はして、云はせけるは、師よ、汝が眞實にして、眞理によりて神の道を教へ、且人に依怙贔屓せざるを以て誰にも憚らざるは、我等の知れる所なり。
17 Seg oss no: Kva meiner du? Er det rett å svara skatt til keisaren, eller er det ikkje?»
然ればセザルに貢を納むるは可や否や、思ふ所を我等に告げよ、と。
18 Men Jesus skyna den vonde meiningi deira og sagde: «Kvi freistar de meg, hyklarar?
イエズス彼等の狡猾を知りて曰ひけるは、僞善者よ、何ぞ我を試むる。
19 Lat meg sjå skattemynti!» So flidde dei honom ein sylvpening.
貢の貨を我に見せよ、と。彼等デナリオを差出だしたるに、
20 «Kva er dette for eit bilæte og namn?» spurde han.
イエズス曰ひけるは、此像と銘とは誰のなるか、と。
21 «Det er keisarens, » svara dei. Då sagde han til deim: «So gjev keisaren det som keisarens er, og Gud det som Guds er!»
彼等セザルのなりと云ふ。時にイエズス曰ひけるは、然らばセザルの物はセザルに歸し、神の物は神に歸せ、と。
22 Då dei høyrde det, undra dei seg og gjekk burt ifrå honom.
彼等聞きて感嘆し、イエズスを離れて去れり。
23 Same dagen kom det nokre sadducæarar til honom - det er dei som segjer at det ikkje er nokor uppstoda - dei sette fram eit spursmål for honom og sagde:
復活なしと主張せるサドカイ人等、此日イエズスに近づき、問ひて、
24 «Meister, Moses hev sagt: «Når ein mann døyr barnlaus, so skal bror hans gifta seg med enkja og halda uppe ætti åt bror sin.»
云ひけるは、師よ、モイゼ曰く、「人若子なくして死なば、其兄弟彼が妻を娶りて、兄弟の為に子を挙ぐべし」と、
25 No var det sju brør hjå oss. Den eine gifte seg, og døydde; han hadde ikkje born, og let etter seg kona si til broren.
然るに我等の中七人の兄弟ありしに、兄妻を娶りて死し、子なかりしかば、其妻を弟に遺ししが、
26 Like eins den andre og den tridje, radt til den sjuande.
其第二第三より第七まで同じ様にして、
27 Etter deim alle døydde kona.
最後に婦も亦死せり。
28 Kven av dei sju skal no ho høyra til i eit anna liv? For dei hev havt henne alle.»
然れば復活の時に當りて、此婦は七人の中誰の妻たるべきか、其は皆彼を娶りたればなり。
29 Jesus svara: «De fer vilt, av di de ikkje kjenner skrifterne og ikkje Guds magt.
イエズス答へて曰ひけるは、汝等聖書をも神の力をも知らずして誤れり。
30 For i eit anna liv er det ingen som gifter seg eller vert burtgift; dei er som Guds englar i himmelen.
復活の時、人は娶らず嫁がず、天に於る神の使等の如くならん。
31 Men at dei avlidne skal standa upp att, hev de’kje lese kva Gud hev tala til dykk um det, når han segjer:
死人の復活に就きては、汝等神より云はれし所を読まざりしか。
32 «Eg er Abrahams Gud og Isaks Gud og Jakobs Gud?» Og han er ikkje Gud for dei daude, men for dei livande.»
即汝等に曰はく、「我はアブラハムの神、イザアクの神、ヤコブの神なり」と。死者の神には非ず、生者の[神]にて在す、と。
33 Då folket høyrde det, vart dei reint upp i under yver læra hans.
群衆之を聞きて、其教を感嘆せり。
34 So snøgt som farisæarane fekk høyra at han hadde målbunde sadducæarane, samla dei seg kringum honom,
然てファリザイ人等、イエズスがサドカイ人を閉口せしめ給ひしを聞きて相集まりしが、
35 og ein av deim, som var kunnig i lovi, vilde freista honom og spurde:
中に一人の律法學士イエズスを試みて問ひけるは、
36 «Meister, kva bod er det største i lovi?»
師よ律法に於て大なる掟は何れぞや。
37 Han svara: «»Du skal elska Herren, din Gud, av alt ditt hjarta og av all din hug og av alt ditt vit!»
イエズス曰ひけるは、「汝、心を盡し、霊を盡し、意を盡して汝の神にて在す主を愛すべし」、
38 Det er det største og fyrste bodet.
是最大なる第一の掟なり。
39 Men det er eit anna som likjest det, og det er: «Du skal elska næsten din som deg sjølv!»
第二も亦是に似たり、「汝の近き者を己の如く愛すべし」。
40 På desse tvo bodi kviler heile lovi og profetarne.»
凡ての律法と預言者とは此二の掟に據るなり。
41 Med farisæarane var samla, spurde Jesus deim åt:
ファリザイ人の集れるに、イエズス問ひて、
42 «Kva trur de um Messias? Kven er han son åt?» «Åt David, » svara dei.
曰ひけるは、汝等キリストに就きて如何に思ふぞ、誰の子なるか、と。彼等、ダヴィドの子なり、と云ひければ、
43 Då sagde han: «Korleis kann då David i Anden kalla honom herre, når han segjer:
イエズス曰ひけるは、然らばダヴィド[聖]霊によりて彼を主と稱ふるは如何、
44 «Herren sagde til herren min: «Sit ved høgre handi mi, til eg dine fiendar fær for dine føter lagt!»»
曰く「主我主に曰へらく、我汝の敵を汝の足台と為すまで、我右に坐せよ」と、
45 Kallar no David honom herre, korleis kann han då vera son hans?»
然ればダヴィド彼を主と稱ふるに、彼爭でか其子ならんや、と。
46 Men ingen kunde svara honom eit ord. Og ingen torde etter den dag koma med fleire spursmål til honom.
皆誰一言もイエズスに答ふること能はず、此日より復敢て問ふ者なかりき。
