2 Mosebok 18

1 Då Jetro, presten i Midjan, verfar åt Moses, fekk spurt alt det som Gud hadde gjort mot Moses og mot Israel, folket sitt: korleis Herren hadde ført Israel ut or Egyptarland,

摩西的岳父，米甸祭司叶忒罗，听见 神为摩西和 神的百姓以色列所行的一切事，就是耶和华将以色列从埃及领出来的事，

2 so tok han med seg Sippora, kona åt Moses, som Moses hadde sendt heim for ei tid,

便带着摩西的妻子西坡拉，就是摩西从前打发回去的，

3 og båe sønerne hennar - den eine kalla dei Gersom, «for eg hev fenge heimvist i eit framandt land, » sagde Moses,

又带着西坡拉的两个儿子，一个名叫革舜，因为摩西说：“我在外邦作了寄居的”；

4 og den andre kalla dei Eliezer, «for, » sagde han, «Far min’s Gud var hjelpi mi, og berga meg for sverdet åt Farao» -

一个名叫以利以谢，因为他说：“我父亲的 神帮助了我，救我脱离法老的刀。”

5 og no kom dei, både Jetro, verfar åt Moses, og sønerne og kona hans, til Moses i øydemarki, der han hadde lægret sitt, innmed Gudsfjellet.

摩西的岳父叶忒罗带着摩西的妻子和两个儿子来到 神的山，就是摩西在旷野安营的地方。

6 Og han sende bod til Moses og sagde: «Eg, Jetro, verfar din, kjem til deg med kona di, og båe sønerne sine hev ho med seg.»

他对摩西说：“我是你岳父叶忒罗，带着你的妻子和两个儿子来到你这里。”

7 Då gjekk Moses til møtes med verfar sin, og bøygde seg for honom, og kysste honom, og dei spurde einannan korleis til stod. So gjekk dei inn i tjeldbudi,

摩西迎接他的岳父，向他下拜，与他亲嘴，彼此问安，都进了帐棚。

8 og Moses fortalde verfar sin um alt det Herren hadde gjort med Farao og egyptarane for Israel skuld, og all den møda dei hadde vore uti på vegen, og korleis Herren hadde hjelpt deim.

摩西将耶和华为以色列的缘故向法老和埃及人所行的一切事，以及路上所遭遇的一切艰难，并耶和华怎样搭救他们，都述说与他岳父听。

9 Og Jetro vart glad for alt det gode som Herren hadde gjort mot Israel, at han hadde berga deim for egyptarane.

叶忒罗因耶和华待以色列的一切好处，就是拯救他们脱离埃及人的手，便甚欢喜。

10 Og Jetro sagde: «Lova vere Herren, som berga dykk for egyptarane og for Farao, han som fria folket ut or trældomen hjå egyptarane.

叶忒罗说：“耶和华是应当称颂的；他救了你们脱离埃及人和法老的手，将这百姓从埃及人的手下救出来。

11 No veit eg at Herren er større enn alle gudar; for det dei tenkte å fella deim med, det gjorde han til ei fella for deim sjølve.

我现今在埃及人向这百姓发狂傲的事上得知，耶和华比万神都大。”

12 Og Jetro, verfar åt Moses, tok slagtefe, og laga til eit brennoffer og offergilde for Gud. Og Aron og alle dei øvste i Israel kom og heldt måltid for Guds åsyn saman med verfar åt Moses.

摩西的岳父叶忒罗把燔祭和平安祭献给 神。亚伦和以色列的众长老都来了，与摩西的岳父在 神面前吃饭。

13 Dagen etter sat Moses og skifte rett millom folket, og folket stod ikring honom frå tidleg um morgonen til seint på kvelden.

第二天，摩西坐着审判百姓，百姓从早到晚都站在摩西的左右。

14 Då no verfar hans såg alt det han hadde å gjera for deim, so sagde han: «Kva er dette for eit arbeid du legg på deg for folket? Kvi sit du domar åleine, og let heile ålmugen standa uppyver deg frå morgon til kveld?»

摩西的岳父看见他向百姓所做的一切事，就说：“你向百姓做的是什么事呢？你为什么独自坐着，众百姓从早到晚都站在你的左右呢？”

15 Jau for folket kjem til meg og vil få vita Guds vilje, » sagde Moses med verfar sin.

摩西对岳父说：“这是因百姓到我这里来求问 神。

16 «Når dei hev ei sak med kvarandre, kjem dei til meg, og so dømer eg mann og mann imillom, og lærer deim Guds bod og lover.»

他们有事的时候就到我这里来，我便在两造之间施行审判；我又叫他们知道 神的律例和法度。”

17 Då sagde verfar åt Moses med honom: «Det er ikkje klokt det du der gjer.

摩西的岳父说：“你这做的不好。

18 De trøyter dykk ut, både du og dette folket, som er med deg. For dette er for stridt for deg; du vinn ikkje gjera det åleine.

你和这些百姓必都疲惫；因为这事太重，你独自一人办理不了。

19 Men høyr no på meg, eg vil leggja deg ei råd, og so vere Gud med deg! Ver du målsmann for folket hjå Gud, og gakk du til Gud med sakerne deira.

现在你要听我的话。我为你出个主意，愿 神与你同在。你要替百姓到 神面前，将案件奏告 神；

20 Og minn dei um bodi og loverne hans, og syn deim kva veg dei skal ganga og korleis dei skal fara åt.

又要将律例和法度教训他们，指示他们当行的道，当做的事；

21 Vel deg so ut dugande menner av ålmugen, menner som hev age for Gud, truverdige folk, som hatar låk vinning, og set deim til domsmenner, sume yver tusund og sume yver hundrad og sume yver femti og sume yver ti:

并要从百姓中拣选有才能的人，就是敬畏 神、诚实无妄、恨不义之财的人，派他们作千夫长、百夫长、五十夫长、十夫长，管理百姓，

22 dei skal skifta rett millom folk til kvar tid: alle store saker skal dei koma til deg med, og alle små saker skal dei døma i sjølve. Då lettar du byrdi for deg sjølv, og dei hjelper deg å bera henne.

叫他们随时审判百姓，大事都要呈到你这里，小事他们自己可以审判。这样，你就轻省些，他们也可以同当此任。

23 Gjer du det, og er det so Guds vilje, so kann både du halda ut, og alt dette folket koma heim til seg i fred og ro.»

你若这样行， 神也这样吩咐你，你就能受得住，这百姓也都平平安安归回他们的住处。”

24 Moses lydde verfar sin, og gjorde alt det han hadde sagt.

于是，摩西听从他岳父的话，按着他所说的去行。

25 Han kåra ut dugande menner av heile Israel, og sette deim til hovdingar og domsmenner yver folket, sume yver tusund, og sume yver hundrad, og sume yver femti, og sume yver ti.

摩西从以色列人中拣选了有才能的人，立他们为百姓的首领，作千夫长、百夫长、五十夫长、十夫长。

26 Dei skifte då til kvar tid rett millom folket; alle vande saker kom dei til Moses med, men i alle småsaker dømde dei sjølve.

他们随时审判百姓，有难断的案件就呈到摩西那里，但各样小事他们自己审判。

27 So baud Moses farvel med verfar sin, og han for heim att til sitt eige land.

此后，摩西让他的岳父去，他就往本地去了。