Apostlenes-gjerninge 13
1 I Antiokia, hjå kyrkjelyden der, var det nokre profetar og lærarar: Barnabas og Simeon, som vart kalla Niger, og Lukius frå Kyrene og Manaen, fosterbror til fylkeskongen Herodes, og Saulus.
Antioch Houbung sunga Themgao le mihil ho chu, Barnabas, Simeon (mivompa), Lucius (Cyrene mi), Manaen (Herod Antipas golpa), chule Saul ahiuve.
2 Medan dei heldt gudstenesta og fasta, sagde den Heilage Ande: «Tak ut Barnabas og Saulus åt meg til den gjerning som eg hev kalla deim til!»
Chuin Nikhat amaho hin an ngola Pathen ahoukhom pet-un Lhagao Theng in amaho koma chun “Barnabas le Saul chu kakouna natong dingin lhandoh tauvin,” ahin tin ahi.
3 Då fasta dei og bad og lagde henderne på deim og let deim fara.
Chuin amahon an ngola taona hatah-a anei jouvun amani chunga chun khut angam un, ataopeh jouvun asoldoh tauvin ahi.
4 Då dei no soleis var utsende av den Heilage Ande, for dei ned til Seleukia og siglde derifrå yver til Kypern.
Chuin Barnabas le Saul chu Lhagao Theng in asoldoh lhon tan ahile, amani Seleucia kongkai muna achesuh lhon in chuin Cyprus twikol jon dingin konga atou lhon tan ahi.
5 Og då dei var komne til Salamis, forkynte dei Guds ord i synagogorne til jødarne, og dei hadde ogso Johannes med til medhjelp.
Chuche muna Salamis khopi alhun hon phat in Judah te kikhop khomna hoa alut lhon in Pathen thu asamphong le hon tan ahi. Chule John Mark jong amani kithopi dingin akilhon uvin ahi.
6 Då dei so hadde fare gjenom øyi radt til Pafus, fann dei ein trollmann, ein falsk profet, ein jøde, som hadde namnet Barjesus.
Chuin amani twikol sung pumpi a chun khopi khat a kon in khopi khat ah avahle lhonin Paphos chan in achelhon in ahile hiche lai muna chun Bar-Yeshua kiti Judah mi doichoi le themgao lhemkhat akimupi lhon in ahi.
7 Han var hjå landshovdingen Sergius Paulus, ein klok mann. Denne kalla til seg Barnabas og Saulus og ynskte å høyra Guds ord.
Chule amapa chu gamvaipo miching tah Sergius Paulus koma uma ahi. Chuin gamvaipo pa chun Pathen thu angai nom jeh chun Barnabas le Saul chu akou tan ahi.
8 Men Elymas, trollmannen - for so er namnet hans utlagt - stod deim imot og søkte å venda landshovdingen av frå trui.
Ahinlah Elymas kiti doichoi mikhat ahung kikum lut in gamvaipo chun Barnabas le Saul thusei chu atahsan louna tei dingin hiche teni thusei hi ngaipeh hih in tin aseiyin ahi.
9 Men Saulus, som og vert kalla Paulus, vart fyllt med den Heilage Ande og såg kvast på honom og sagde:
Chuin Paul tiajong kihe Saul chu Lhagao Theng adimset in, chule aman doichoi mipa chu aven,
10 «Å du som er full av all svik og all vondskap, du djevels barn, du fiende til all rettferd! vil du ikkje halda upp med å forvenda Herrens beine vegar?
“Nangma Diabol chapa, Jou le jona milhemlha, thilpha jouse dinga melma pa! Pathen lamdih a kona mihem puimang ding hi nangah louhel ding ham?
11 Og no, sjå Herrens hand er yver deg, og du skal verta blind og ikkje sjå soli ei tid.» Og straks fall skodda og myrker på honom, og han trivla ikring og leita etter nokon som kunde leida honom ved handi.
Ven tun Pakai mijep na khut chu nachunga hung chu ding chule namit choding phat chomkhat khovah namulou ding ahitai.”
12 Då tok landshovdingen ved trui, då han såg det som hadde hendt, og han var full av undring yver Herrens læra.
Hiche thilsoh chu gamvaipo chun amu phat in ama jong seijui ho lah a ajao tan ahi ajeh chu Pakai thudol thuhil chu kidang asah val jeng ahi.
13 Paulus og fylgjet hans siglde so frå Pafus og kom til Perge i Pamfylia. Men Johannes skilde seg frå deim og vende um til Jerusalem.
Chuin Paul le alhon khompi ho chun Paphos dalhan Pamphylia jon dingin konga akitolun Perga muna akinga tauvin, chule hiche muna kon chun John Mark chu Jerusalem lama akile tan ahi.
14 Men dei for lenger frå Perge og kom til Antiokia i Pisidia og gjekk inn i synagoga på kviledagen og sette seg.
Ahin Paul le Barnabas vang chu keng lam in Pisidia gam'a Antioch chan achelhon in, chuin cholngah nikhon amani jong kikhom dingin kikhop khomna in ah alut lhon tan ahi.
15 Etter lesnaden av lovi og profetarne sende forstandarane for synagoga bod til deim og sagde: «Brør, dersom de hev noko ord til påminning for folket, so tala!»
Chuin angaiya Mose le Themgao lekhabu asim jouvun kikhopna-a lamkai hon amani koma chun “Sopi teni mipi ho tilkhouna dinga seinom nanei honle hung sei lhonin,” tin phat apeuvin ahi.
16 So stod Paulus upp og slo til ljod med handi og sagde: «Israelitiske menner og de som ottast Gud, høyr!
Chuin Paul ading doh in akhut alhang in mipi ho chu thipbeh cha-a um ding'in aseiyin, chuin aman aseitai, “Israel mite hole Pathen ging'ah chidang namdang teho, ngaiyuvin,
17 Dette folks, Israels, Gud valde ut federne våre, og han upphøgde folket i utlendingskapen i Egyptarland og førde deim ut derifrå med høglyft arm.
Hiche Israel nampi Pathen chun ipu ipateu ana lhengdoh in Egypt gam'a chun apunsah uvin chule thahattah nampi khat in ahin semdoh tan ahi. Chuin athahat nan Egypt mite khut ah asoh chan nauva konin ahin huh doh in,”
18 Og umkring fyrti år bar han deim på faderarm i øydemarki,
Gamthip noiya kum somli jen ahin puiyin,
19 og han øydde ut sju folkeslag i Kana’ans-landet og skifte landet deira ut til arv åt deim, i fire hundrad og femti år på lag.
Chuin Canaan gamsunga nam sagi jen asumang in, agam sungu chu Israel ten aloding in apetan ahi.
20 So gav han deim domarar alt til profeten Samuel.
Hiche thilsoh hi kum 450 sunga soh ahi. Chujouvin Israel chate chunga vaihom ding in Pathen thutan vaihom ho ana pen ama ho chun Samuel themgao pa khang chanin vai anahom un ahi.
21 Sidan kravde dei ein konge, og Gud gav deim Saul, Kis’ son, ein mann av Benjamins ætt, i fyrti år.
Chuin mipi chun leng ana thum'un, ahile Pathen in Benjamin phunga kon Kish chapa Saul chu ana pen ama chun kum somli lengvai anapon ahi.
22 Og då han hadde sett honom av, uppreiste han deim David til konge, han som han vitna um og sagde; «Eg fann David, Isais son, ein mann etter mitt hjarta; han skal gjera all min vilje.»
Ahin Pathen in Saul chu leng muna konin ana ladoh in David chu ana tung tan ahi. Pathen in David thudola hitin ana seiye “Keiman kalung gottah mi Jesse Chapa David kamutai, aman kalunggot jouse abol ding ahi” ati.
23 Av hans ætt førde han etter lovnaden fram ein frelsar for Israel, Jesus,
Chule Pathen in Israelte huhdoh dinga athutep Yeshua chu leng David insunga kon ahi.
24 etter at Johannes fyreåt for hans koma hadde forkynt umvendingsdåp for heile Israels folk.
Ama ahung masang in twilutsah John in Israel mipi jousen chonset lung aheiya Pathen koma akilekit uva chule twiya Baptize achanna dingu thu ana lhangsam in ahi.
25 Men då Johannes fullførde sitt livnadslaup, sagde han: «Den de held meg for å vera, er eg ikkje; men sjå, det kjem ein etter meg, som eg ikkje er verdig til å løysa skorne av føterne på.»
Chuin John in atoh ding kin achaiphat in aman adong in “keihi Messiah nei hisah uham? Kahipoi! Ahin Ama hungvah ding ahi, chule keima akengchot khao sutlha a pang asolchah khat dinga jong lhing jou kahipoi.”
26 Brør, søner av Abrahams ætt, og dei millom dykk som ottast Gud! til dykk vart ordet um denne frelsa sendt.
Sopite, Abraham son ho le chidang namdang Pathen ging mite ho, Hiche huhhingna thuphahi eiho dinga hung kisol ahi.
27 For dei som bur i Jerusalem og deira rådsherrar kjende honom ikkje, og med di dei dømde honom, uppfyllte dei og profetordi, som vert fyrelesne kvar kviledag.
Jerusalem mite le alamkai teuvin themgao hon Yeshua thudol aseiyu ahilam ahepouve. Chusang in themmo achanun hiche jeng jong hin cholngah niseh a themgao ho thucheng aguilhun sah ahi.
28 Og endå dei ikkje fann nokor daudskyld, bad dei Pilatus at han måtte verta ihelslegen.
Chule dan dung juiya tha nading themmo najong amu pouvin, ahin Pilate henga chun atha teitei nading in angeh un ahi.
29 Men då dei hadde fullført alt det som stend skrive um honom, tok dei honom ned av treet og lagde honom i ei grav.
Chuin themgao vin achungchang thudol asei jouse aboljou soh phat un, thingpel chunga konin ala lhauvin lhanah alup sah tauvin ahi.
30 Men Gud vekte honom upp frå dei daude;
Ahivangin Pathen in thina-a konin akaithou kittai.
31 og han synte seg i fleire dagar for deim som hadde gjenge med honom frå Galilæa upp til Jerusalem, dei som no er hans vitne for folket.
Chuin nikho phabep jouvin Galilee a kona Jerusalem lampia akilhon khompi ho henga ama akiphong in tun amaho Israel mite henga hettoh sah in apang uvin ahi.
32 Og me forkynner dykk evangeliet um den lovnaden som vart federne gjeven, at Gud hev uppfyllt denne for oss, deira born, då han reiste upp Jesus,
Tunia keiho hiche laiya hi Pathen in ipu ipateu henga ana kitepna thupha choiya hung kahiuve.
33 so som det og stend skrive i den andre salmen: «Du er min son; eg hev født deg i dag.»
Chule hiche hi ason achilhah eiho jouse henga Pathen in Yeshua akaithou vanga aguilhunsah ahi. Hiche thudol hi Psalm lekhabu nina in hitin aseiyin ahi, “Nangma kachapa, tunin keima napa kahitai.”
34 Men at han reiste honom upp frå dei daude, so han aldri meir skal venda tilbake til undergang, det hev han sagt so: «Eg vil gjeva dykk dei heilage lovnader til David, dei trufaste.»
Ajeh chu Pathen in lhana monlha bep ding hilouva thina-a kona kaithou dinga ana thutepsa ahi. Pathen in aseiyin, “David henga kakitepna phattheina kiselguh chu nangma kapeh ding nahi, ati.
35 Difor segjer han og ein annan stad: «Du skal ikkje lata din heilage sjå undergang.»
Psalm lekhabu dang khat'ah ahilchen be in, Nami theng chu lhan'a namon den sah lou ding ahi,” ati.
36 For David sovna av, etter han i si livetid hadde tent Guds rådgjerd, og vart samla med sine feder og såg undergang.
Chule hiche thuhi David aseina ahipoi, ajeh chu David chun ama khang sunga Pathen lunggot lam abol jouvin athi in apu apate toh akivui khomin chule atahsa jong amon mang tan ahi.
37 Men han som Gud vekte upp, han såg ikkje undergang.
Ahipoi! Hiche thuhi Pathen in atahsa mon mang louva akaithou midang khat kiseina ahi.
38 Det vere då kunnigt for dykk, brør, at i honom vert forlating for synderne forkynt dykk;
Sopite ho, ngaiyun! Hiche Yeshua vanga chonset ngaidamna aum thudol lhangsama kahiuve.
39 og frå alt det som de ikkje kann verta rettferdiggjorde frå ved Mose lov, vert kvar den som trur rettferdiggjord i honom.
Koi hijong le ama tahsan chan chu Pathen anga themchanga kisim ding ahi chule hiche hi Mose dan in aboltheipoi.
40 Sjå difor til at det som er sagt hjå profetarne, ikkje skal koma yver dykk:
Chingtheiyun! Themgao thusei hohi nangho chunga chuh sah hih un, ajeh chu amahon hitin aseiyuve;
41 «Sjå, de vanvyrdarar, og undra dykk og vert til inkjes! for eit verk gjer eg i dykkar dagar, eit verk som de ikkje vil tru, um nokon fortel dykk det.»»
“Veuvin mi nuisat ho, kidang sauvin lang thidoh un, ajeh chu nangho phat laiyin thilkhat kabolin, hiche thil khat kabol chu mikhat in naheng uva ahung sei jong le natahsan pouve.” ati.
42 Men då dei gjekk ut, bad dei um at desse ordi måtte verta tala til deim den næste kviledagen.
Chuin Paul le Barnabas chu kikhopna in'a konin apotdoh lhonin ahile mipi chun akham uvin hapta kit le asei lhon jouse avelsei kit lhon dingin angeh-un ahi.
43 Og då synagogetenesta var enda, fylgde det med Paulus og Barnabas mange av jødarne og av dei jødetruande som dyrka Gud; og dei tala til deim og talde deim til å halda fast ved Guds nåde.
Chuin Judah mi tamtah le hougut Judah houva lut mitampi chun Paul le Barnabas chu ajui tauvin ahile amanin amaho chu Pathen milungsetna a umdet jing ding in atil khou lhon tan ahi.
44 Den næste kviledagen kom mest heile byen saman og vilde høyra Guds ord.
Chuin a-hapta kit in khopi sunga mipi atamjo Pathen thungai ding in ahung khomun ahi.
45 Men då jødarne såg folkehoparne, vart dei fulle av brennhug, og dei sagde imot det som vart sagt av Paulus, ja, sagde imot og spotta.
Ahin Judah mi abang chun mipi chu aveu vin ahile athangse uvin, hijeh chun Paul thusei jouse chu anelkal un ahi.
46 Då tok Paulus og Barnabas til ords og sagde beint ut: «Det var naudsynlegt at Guds ord vart tala fyrst til dykk; men sidan de støyter det burt og ikkje dømer dykk sjølve verdige til det ævelege liv, sjå, so vender me oss til heidningarne. (aiōnios g166)
Chuin Paul le Barnabas chun hangsan tah in alhangsam lhonin asei lhon tai, “Nangho Judah te henga Pathen thu kalhangsap masah lhon ding hi ngaikhoh ahi, ahin nanghon napampai uva, nangho le nanghon tonsot hinna changdia lomlouva thu nakitan tah jeh un, chidang namdang te henga kache lhon ding ahitai. (aiōnios g166)
47 For so hev Herren bode oss: «Eg hev sett deg til ljos for heidningar, at du skal vera til frelsa alt til ytste enden av jordi.»»
Ajeh chu Pathen in, ‘vannoi leiset pumpia huhhing na thupole dinga, chidang namdang te lah-a vah'a kasem lhon nahi,’ atia chu chidang namdang te lah a eisol lhon ahitai,” ati lhon e.
48 Då heidningarne høyrde det, gledde dei seg og prisa Herrens ord, og dei tok ved trui, so mange som var etla til ævelegt liv. (aiōnios g166)
Chuin chidang namdang ten hiche thu ajah phat un hapan akipah in Pakai athangvah un chule tonsot hina chang dinga kilhengdoh ho jouse chu seijui in apang tauvin ahi. (aiōnios g166)
49 Og Herrens ord breidde seg ut yver heile landet.
Chuin hiche gamkai sung se achun Pathen thu chu akithe jal tan ahi.
50 Men jødarne øste upp dei fornæme kvinnor som dyrka Gud, og dei fyrste menner i byen, og dei fekk i gang ei forfylgjing mot Paulus og Barnabas, og dei jaga deim ut frå sine landemerke.
Chuin Judah techun hougut numei ho le khopi sunga lamkai ho chu atil seuvin Paul le Barnabas chu khopi sunga konin adel mang sah tauvin ahi.
51 Dei riste dusti av føterne sine mot deim og kom til Ikonium.
Chuin amanin apampai lhon vetsahnan akenglhona khobon athing lha lhonin Iconium ajon lhon tan ahi.
52 Men læresveinarne vart fyllte med gleda og den Heilage Ande.
Chule Seijui ho chu kipana le Lhagao vin adimset tauvin ahi.
