Apostlenes-gjerninge 13
1 I Antiokia, hjå kyrkjelyden der, var det nokre profetar og lærarar: Barnabas og Simeon, som vart kalla Niger, og Lukius frå Kyrene og Manaen, fosterbror til fylkeskongen Herodes, og Saulus.
Antioch pawlpi sung ah, kamsang le sya pawlkhat om hi; amate sia Barnabas, Niger a kici Simeom, Cyrene khuami Lucius, ngam uk Herod taw a khang khawm pa Manaen le Saul te a hihi.
2 Medan dei heldt gudstenesta og fasta, sagde den Heilage Ande: «Tak ut Barnabas og Saulus åt meg til den gjerning som eg hev kalla deim til!»
Amate sia Topa naseam uh a, an a tan uh ciang in, Tha Thiangtho in Barnabas le Saul sia amate ka sap nathu nasep seam tu in a tuam in hong koi tuamsak tavun, ci hi.
3 Då fasta dei og bad og lagde henderne på deim og let deim fara.
Taciang amate antang in thu a nget zawk uh ciang, Barnabas le Saul tung ah khut nga in, paisak uh hi.
4 Då dei no soleis var utsende av den Heilage Ande, for dei ned til Seleukia og siglde derifrå yver til Kypern.
Tha Thiangtho in a sawl bangma in, Barnabas le Saul sia Seleucia ah pai uh a; tua mun pan in Cyprus ah tembaw taw pai uh hi.
5 Og då dei var komne til Salamis, forkynte dei Guds ord i synagogorne til jødarne, og dei hadde ogso Johannes med til medhjelp.
Taciang amate Salamis ah a om uh laitak in, Judah te synagogue te sung ah Pathian thuhil uh hi: taciang amate a hu tu in John zong om hi.
6 Då dei so hadde fare gjenom øyi radt til Pafus, fann dei ein trollmann, ein falsk profet, ein jøde, som hadde namnet Barjesus.
Tuikul sung theampo pai uh a, Pathos dong theng uh hi, tua mun ah mitbum thiam, leilot kamsang, Judah mi Bar-jesus a kici khat taw ki mu uh hi:
7 Han var hjå landshovdingen Sergius Paulus, ein klok mann. Denne kalla til seg Barnabas og Saulus og ynskte å høyra Guds ord.
Ama sia Sergius Paulus a kici mipil ngam ukpa taw om khawm hi; tua Sergius Paulus in Pathian thu a zak nop man in Barnabas le Saul sam hi.
8 Men Elymas, trollmannen - for so er namnet hans utlagt - stod deim imot og søkte å venda landshovdingen av frå trui.
Ahihang a min khiakna mitbum thiam a kici Elymas in, ngam ukpa sia a upna pan ki khealsak tu in Barnabas le Saul te khak hi.
9 Men Saulus, som og vert kalla Paulus, vart fyllt med den Heilage Ande og såg kvast på honom og sagde:
Tua zawkciang in Paul zong a kici Saul sia Tha Thiangtho taw kidim in, Elymas a tangtak in en a,
10 «Å du som er full av all svik og all vondskap, du djevels barn, du fiende til all rettferd! vil du ikkje halda upp med å forvenda Herrens beine vegar?
Nang doaimangpa tapa, leilot thu le seksolna taw a kidim, phatngawlna theampo i ngal, Topa lampi pha te suksiatna pan in tawlnga ngawl lai tu ni ziam?
11 Og no, sjå Herrens hand er yver deg, og du skal verta blind og ikkje sjå soli ei tid.» Og straks fall skodda og myrker på honom, og han trivla ikring og leita etter nokon som kunde leida honom ved handi.
Tu in, en in, Topa khut na tung ah om hi, na mittaw tu a, a ciangtan hun sung theampo ni na mu batu hi, ci hi. Taciang thakhatthu in a tung ah meikai le khuamial hong theng a; a khut pan a len tu te zong in pai hi.
12 Då tok landshovdingen ved trui, då han såg det som hadde hendt, og han var full av undring yver Herrens læra.
Tua zawkciang in ngam ukpa in a vawt te mu in um hi, Topa hilna sia lamdangsa mama hi.
13 Paulus og fylgjet hans siglde so frå Pafus og kom til Perge i Pamfylia. Men Johannes skilde seg frå deim og vende um til Jerusalem.
Tu in Paul le a lawm te sia Paphos pan in ngunkuang taw pai uh a, Pamphylia ngam Perga theng uh hi: taciang John sia amate kung pan pai a Jerusalem ah cia kik hi.
14 Men dei for lenger frå Perge og kom til Antiokia i Pisidia og gjekk inn i synagoga på kviledagen og sette seg.
Ahihang Perga pan a pai ciang in, Pisidia ngam Antioch theng a, sabbath ni in synagogue sung ah tum in to hi.
15 Etter lesnaden av lovi og profetarne sende forstandarane for synagoga bod til deim og sagde: «Brør, dersom de hev noko ord til påminning for folket, so tala!»
Taciang thukham le kamsang te a sim zawkciang ulian te in ngual paisak a, no u le nau te, mite atu in hanthotna kammal nei na hi uh le, son vun, ci hi.
16 So stod Paulus upp og slo til ljod med handi og sagde: «Israelitiske menner og de som ottast Gud, høyr!
Tua zawkciang in Paul dingto in, a khut van hi, Israel mite le no Pathian zakta te, ngai vun.
17 Dette folks, Israels, Gud valde ut federne våre, og han upphøgde folket i utlendingskapen i Egyptarland og førde deim ut derifrå med høglyft arm.
Hi Israel mite Pathian in i pu le pa te teal a, Egypt ngam ah peamta bang in a om laitak in lamsang hi, taciang a ban sangpi taw Egypt ngam pan in pusua hi.
18 Og umkring fyrti år bar han deim på faderarm i øydemarki,
Taciang senneal ngam sung ah kum sawmli kiim anvak hi.
19 og han øydde ut sju folkeslag i Kana’ans-landet og skifte landet deira ut til arv åt deim, i fire hundrad og femti år på lag.
Canaan ngam a om minam sali te a suksiat zawkciang in, amate ngam sia aisan in hawm uh hi.
20 So gav han deim domarar alt til profeten Samuel.
Tua zawkciang in kamsang Samuel hun hong thet ma kum zali le sawm nga sung, Pathian in thukhenmang te pia hi.
21 Sidan kravde dei ein konge, og Gud gav deim Saul, Kis’ son, ein mann av Benjamins ætt, i fyrti år.
Tua zawkciang in amate in kumpi ngen uh a: Pathian in Benjamin minam Kish i tapa Saul sia kum sawmli sung pia hi.
22 Og då han hadde sett honom av, uppreiste han deim David til konge, han som han vitna um og sagde; «Eg fann David, Isais son, ein mann etter mitt hjarta; han skal gjera all min vilje.»
Saul a hepkhiat zawkciang Pathian in David sia amate kumpi tu in tungto hi; taciang ama thu Pathian in tettipan na a piak na sia, ka lungtang bang a nei Jesse tapa David ka mu zo hi, ama in ka deina theampo khuangkhim tu hi, ci hi.
23 Av hans ætt førde han etter lovnaden fram ein frelsar for Israel, Jesus,
Pathian in ama kamciam bang in Israel te ngumtu David suan Jesus tungdingsak hi:
24 etter at Johannes fyreåt for hans koma hadde forkynt umvendingsdåp for heile Israels folk.
Jesus hongpai ma in John in mawna ki sikkik na taw kisai tuiphumna thu sia Israel mite theampo tung ah hil masa zo hi.
25 Men då Johannes fullførde sitt livnadslaup, sagde han: «Den de held meg for å vera, er eg ikkje; men sjå, det kjem ein etter meg, som eg ikkje er verdig til å løysa skorne av føterne på.»
Taciang John in a nasep a man tu ciang in, note in keima kua nong ci uh ziam? Keima sia Ama ka hi bua hi. Ahihang, en vun, ka nung pan in khat hongpai a, a peangdap khau sutsak tu zong ka kilawm bua hi, ci hi.
26 Brør, søner av Abrahams ætt, og dei millom dykk som ottast Gud! til dykk vart ordet um denne frelsa sendt.
U le nau te awng, Abraham tate le note sung ah Pathian a zakta te, hi ngupna thu sia note tung ah hong kipuak a hihi.
27 For dei som bur i Jerusalem og deira rådsherrar kjende honom ikkje, og med di dei dømde honom, uppfyllte dei og profetordi, som vert fyrelesne kvar kviledag.
Banghangziam cile Jerusalem a om te le ulian te in Jesus a heak ngawl uh hang ahizong, sabbath ni sim in a sim kamsang te kammal te zong a heak ngawl lai uh hu in, amate in Jesus mawsak in kamsang te thu tangtungsak uh hi.
28 Og endå dei ikkje fann nokor daudskyld, bad dei Pilatus at han måtte verta ihelslegen.
Amate in Jesus tung ah thi tak mawna a mu bua uh hi, ahihang Ama sia that tu in Pilate kung ah ngen uh hi.
29 Men då dei hadde fullført alt det som stend skrive um honom, tok dei honom ned av treet og lagde honom i ei grav.
Jesus thu a ki atkholsa theampo te sia amate in a tangtunsak zawk uh ciang, thing tung pan in khiasuk uh a, than ah vui uh hi.
30 Men Gud vekte honom upp frå dei daude;
Ahihang Pathian in Ama sia thina pan thokiksak hi:
31 og han synte seg i fleire dagar for deim som hadde gjenge med honom frå Galilæa upp til Jerusalem, dei som no er hans vitne for folket.
Ama taw Galilee pan Jerusalem dong a pai te in, ni tampi sung mu uh a, tua te sia midang te tung ah Ama i tetti te a hi uh hi.
32 Og me forkynner dykk evangeliet um den lovnaden som vart federne gjeven, at Gud hev uppfyllt denne for oss, deira born, då han reiste upp Jesus,
Taciang note tung ah lungdamna thupha sia kote in kong tangko uh hi, tua thu sia i pu le pa te tung a kivawt kamciam a hihi,
33 so som det og stend skrive i den andre salmen: «Du er min son; eg hev født deg i dag.»
Tua thu sia Pathian in ko a tate kung ah Jesus a thawkiksak na tungtawn in khuagkhimsak hi; Psalm ni na sung ah, Nangma sia ka Tapa na hihi, tu ni in kong nei zo hi, ci in ki atkhol hi.
34 Men at han reiste honom upp frå dei daude, so han aldri meir skal venda tilbake til undergang, det hev han sagt so: «Eg vil gjeva dykk dei heilage lovnader til David, dei trufaste.»
Taciang Ama sia muat ngawl tu in thina pan a thawkik na thu taw kisai in, David i a muantak hesuakna kong pia tu hi, ci hi.
35 Difor segjer han og ein annan stad: «Du skal ikkje lata din heilage sjå undergang.»
Mundang Psalm sung ma ah, na mi Thiangtho a muatthong tu na oai bua hi, ci hi.
36 For David sovna av, etter han i si livetid hadde tent Guds rådgjerd, og vart samla med sine feder og såg undergang.
Banghangziam cile David in Pathian deina bang in ama hun mihing te atu na a sep zawkciang mu a, a pu le pa te kung ah vui in a pumpi muat hi:
37 Men han som Gud vekte upp, han såg ikkje undergang.
Ahihang Pathian in a thawkiksak pa sia, a pumpi muat ngawl hi.
38 Det vere då kunnigt for dykk, brør, at i honom vert forlating for synderne forkynt dykk;
Tua ahikom u le nau te, hisia pa tungtawn in note tung ah maw maisakna thu kong hil uh hi, ci kong hesak hi:
39 og frå alt det som de ikkje kann verta rettferdiggjorde frå ved Mose lov, vert kvar den som trur rettferdiggjord i honom.
Moses thukham tungtawn in na san thei ngawl uh thutang suana sia Jesus upna tungtawn in a um theampo na theampo pan in thutang suana nga hi.
40 Sjå difor til at det som er sagt hjå profetarne, ikkje skal koma yver dykk:
Tua ahikom kamsang te sonkhol nate note tung ah hong thet thei ngawl natu in;
41 «Sjå, de vanvyrdarar, og undra dykk og vert til inkjes! for eit verk gjer eg i dykkar dagar, eit verk som de ikkje vil tru, um nokon fortel dykk det.»»
En vun, no ngual selno thei te, lamdangsa vun a, lalcip tavun: banghangziam cile no hun sung ah, ka vawt nasep sia bangbang po ahizong na um bua tu uh hi, a ci thu sia kidawm vun, ci hi.
42 Men då dei gjekk ut, bad dei um at desse ordi måtte verta tala til deim den næste kviledagen.
Taciang Judah te synagogue sung pan a pusua ciang in, Gentile mite in mai sabbath ni ciang in hi thu te hil tu in ngen uh hi.
43 Og då synagogetenesta var enda, fylgde det med Paulus og Barnabas mange av jødarne og av dei jødetruande som dyrka Gud; og dei tala til deim og talde deim til å halda fast ved Guds nåde.
Mipi te kikhop a man uh ciang in, Judah mi tampi le Judah biakna sung a tum Gentile te in Paul le Barnabas te zui uh hi: Paul le Barnabas in Pathian thuthiamna sung ah om suak tu in hanthawn uh hi.
44 Den næste kviledagen kom mest heile byen saman og vilde høyra Guds ord.
A mai nipi Sabbath ni ciang in Pathian thu ngai tu in tua khuapi sung om mi bup dektak hongpai uh hi.
45 Men då jødarne såg folkehoparne, vart dei fulle av brennhug, og dei sagde imot det som vart sagt av Paulus, ja, sagde imot og spotta.
Ahizong Judah mite in mihonpi a mu uh ciang in, hazatna taw kidim uh a, Paul i thuhil nate langpan le sonsia in pau uh hi.
46 Då tok Paulus og Barnabas til ords og sagde beint ut: «Det var naudsynlegt at Guds ord vart tala fyrst til dykk; men sidan de støyter det burt og ikkje dømer dykk sjølve verdige til det ævelege liv, sjå, so vender me oss til heidningarne. (aiōnios g166)
Tua zawkciang in Paul le Barnabas te sia hangsan seseam uh a, Pathian thu note kong hil phot uh kul hi: ahihang note in na vawk uh a, noma le noma tawntung nuntakna nga tu kiphu ngawl in thu na khen uh hi, en vun, ko Gentile te sang ah ka kihei zo uh hi. (aiōnios g166)
47 For so hev Herren bode oss: «Eg hev sett deg til ljos for heidningar, at du skal vera til frelsa alt til ytste enden av jordi.»»
Banghangziam cile Topa in thu hongpiakna ah, Gentile mite khuavak hi tu in, lei mong khat dong ngupna atu hi tu in kong koi zo hi, ci hi.
48 Då heidningarne høyrde det, gledde dei seg og prisa Herrens ord, og dei tok ved trui, so mange som var etla til ævelegt liv. (aiōnios g166)
Hi thu sia Gentile te in a zak uh ciang in, lungdam mama uh a, Topa thu poktek uh hi: taciang tawntung nuntakna nga tu in a koi sa te in um uh hi. (aiōnios g166)
49 Og Herrens ord breidde seg ut yver heile landet.
Topa thu sia tua ngamsung theampo ah kizel hi.
50 Men jødarne øste upp dei fornæme kvinnor som dyrka Gud, og dei fyrste menner i byen, og dei fekk i gang ei forfylgjing mot Paulus og Barnabas, og dei jaga deim ut frå sine landemerke.
Ahihang Judah mite in biakna sang a ki pumpiak te le a zatakhuai nupi te, khuasung a om ulian te hanthawn uh hi, taciang Paul le Barnabas te nasia seseam in vawtsia uh a, amate ngamsung pan in hawlkhia uh hi.
51 Dei riste dusti av føterne sine mot deim og kom til Ikonium.
Ahihang Paul le Barnabas te in a peang tung a bang leivui te thin uh a, Iconium sang ah pai uh hi.
52 Men læresveinarne vart fyllte med gleda og den Heilage Ande.
Taciang nungzui te sia lungdamna le Tha Thiangtho taw kidim uh hi.
