Salomos Ordsprog 25

1 Også dette er Salomos ordsprog, som Judas konge Esekias' menn har samlet:

Tovo’ ty razan-tsaontsi’ i Selomò iretiañe, o nitsikombean-droandria’ i Kez’kia, mpanjaka’ Iehodao.

2 Det er Guds ære å skjule en sak, men kongers ære å granske en sak.

Engen’Añahare ty mampikafi-draha, naho volonahe’ o mpanjakao ty mañotsohotso.

3 Himmelens høide, jordens dybde og kongers hjerter er uransakelige.

Ty haabo’ i likerañey, ty halale’ ty tane toy, zay ty hasaro-pitsikarahañe ty arofom-panjaka.

4 Skill slagget fra sølvet, så får gullsmeden et kar ut av det.

Afaho amo volafotio ty taim-pira’e, le ho amam-panefea’e finga ty mpanefe;

5 Før den ugudelige bort fra kongens åsyn, så blir hans trone trygget ved rettferdighet.

asitaho añatrefa’ i mpanjakay o tsereheñeo, le hijadoñe an-kavantañañe ty fiambesa’e.

6 Bryst dig ikke for kongens åsyn og still dig ikke på de stores plass!

Ko mañonjom-bata añatrefa’ i mpanjakay, ndra mijohañe an-toe’ o aman-kasiñeo;

7 For det er bedre de sier til dig: Kom her op, enn at du blir flyttet ned for en stormann, som du hadde sett.

Hàmake te anoeñe ama’o ty hoe: Miheova mb’aolo atoa, ta t’ie hareke añatrefa’ o roandriañe niisam-pihaino’oo,

8 Gi dig ikke for hastig i strid med nogen, forat det ikke skal sies: Hvad vil du gjøre til slutt når motparten vinner saken til din skam?

ko malisa hanese sisy; fa inoñe ty hanoe’o ampara’e, t’ie ampisalara’ indatiy?

9 Før din sak mot din motpart, men åpenbar ikke annen manns hemmelighet,

Mifandahara hey am’indatiy le ko borahe’o ty tsikenta’ ondaty;

10 forat ikke den som hører det, skal skjelle dig ut, og ditt dårlige rykte vare ved!

tsy mone hinje’e te mahajanjiñe, vaho tsy ho modo ty halolo-lahi’o.

11 Som epler av gull i skåler av sølv er et ord talt i rette tid.

Hoe raketa volamena niravaheñe volafoty ty saontsy soa mañeva.

12 Som en ring av gull, som et smykke av fint gull er en vismann som taler refsende ord for et hørende øre.

Hoe bange volamena naho ravake volamena ki’e, ty endake an-kihitse an-dravembia mahafijanjiñe.

13 Som kjølende sne i høstens tid er et pålitelig sendebud for den som sender ham; han vederkveger sin herres sjel.

Hambañe ami’ty hanintsim-panala am-bolam-binta ty ìrake lili-po amo mpañirak’ azeo; ie ampanintsiñe’e ty arofo’ o talè’eo.

14 Som skyer og vind uten regn er den mann som skryter av at han vil gi, men ikke holder ord.

Hoe rahoñe miharo tioke tsy amañ’orañe ty misenge ravoravo tsy atolo’e.

15 Ved saktmodighet blir en fyrste overtalt, og en mild tunge knuser ben.

Mete handreketse ty mpifehe ty fahaliñisañe, naho mahafipoza-taolañe ty fisaontsy malea.

16 Har du funnet honning, så et av den det du trenger, forat du ikke skal bli lei av den og spy den ut!

Ihe tendreke tantele, mikama ze mahaeneñe, kera habodàja’o te mitipak’ eratse.

17 Sett sjelden din fot i din venns hus, forat han ikke skal bli lei av dig og hate dig!

Soa re te tsy siak’ añ’akiban-drañe’o ao o fandia’oo, tsy mone ho etsak’ azo, vaho ho heje’e.

18 Som en hammer, et sverd, en hvass pil er en mann som fører falskt vidnesbyrd mot sin næste.

Hoe kobaiñe, naho fibara, vaho ana-pale masioñe ty manara-bande ama’ ondaty.

19 Som en skjør tann og en vaklende fot er tillit til den troløse på nødens dag.

Hoe nife folake ndra fandia mikoletra ty fiatoañe ami’ty mpamañahy an-tsam-poheke.

20 Lik den som legger av sine klær på en vinterdag, lik eddik på pottaske er den som synger viser for et sorgfullt hjerte.

Hoe mañafa-tsaroñe añ’andro manintsy, ndra ty vinegra nalaro sokay ty mibeko ami’ty milendèñe.

21 Hungrer din fiende, så gi ham brød å ete, og tørster han, så gi ham vann å drikke!

Ie saliko ty rafelahi’o, anjotso mahakama; ie taliñiereñe, fahano rano;

22 For da sanker du gloende kull på hans hode, og Herren skal gjengjelde dig det.

zay ty hamotria’o foroha mirekake añ’ambone’e eo, vaho hanambe azo t’Iehovà.

23 Nordenvind føder regn, og en tunge som hvisker i lønndom, volder sure miner.

Minday orañe ty tiok’ avaratse, naho minday laharañe miloroloro ty lela manao tsikony.

24 Bedre å bo i et hjørne på taket enn med trettekjær kvinne i felles hus.

Hàmake himoneñe añ’ilan-tampenak’ ao, ta te añ’anjomba mitraoke aman-drakemba mpitrabike.

25 Som friskt vann for den trette er en god tidende fra et fjernt land.

Hoe rano manintsy ami’ty maran-drano, ty talily soa boak’an-tsietoitàne añe.

26 Som en grumset kilde og en utskjemt brønn er en rettferdig som gir efter for en ugudelig.

Hoe rano manganahana nileoren-ditsake, naho vovoñe nitivaeñe, ty vantañe miheve ty lo-tsereke.

27 Å ete for meget honning er ikke godt, og grubleres ære er tung.

Tsy mahasoa te mikama tantele maro, vaho tsy enge’o t’ie mandrenge vatañe.

28 Som en by hvis murer er brutt ned og borte, er en mann som ikke kan styre sitt sinn.

Hoe ty fiboroboñafañe an-drova tsy aman-kijoly, t’indaty tsy maha-lie-batañe