Salomos Ordsprog 18

1 Den egensindige følger bare sin egen lyst; mot alle kloke råd viser han tenner.

Einstødingen søkjer det han sjølv er huga på, mot alle kloke råder glefser han.

2 Dåren bryr sig ikke om å være forstandig, men vil bare vise hvad han tenker i sitt hjerte.

Dåren bryr seg ikkje um å vera vitug, men vil berre visa kva som bur i honom.

3 Når den ugudelige kommer, kommer også forakt, og med skammen følger spott.

Kjem ein ugudleg, so kjem og vanvyrdnad, og med skam fylgjer spott.

4 Ordene i en manns munn er dype vann, visdoms kilde er en fremvellende bekk.

Ordi i ein manns munn er djupe vatn, fløymande bekkjer, visdoms kjelda.

5 Det er ille å gi den skyldige medhold, å bøie retten for den rettferdige.

D’er’kje godt når ein gjev den gudlause medhald og rengjer rettferdig manns rett.

6 Dårens leber volder trette, og hans munn roper efter pryl.

Dåre-lippor kjem uppi trætta, og munnen hans ropar etter slag.

7 Dårens munn er til ulykke for ham selv, og hans leber er en snare for hans liv.

Dåre-munn er til ulukka for han sjølv, og lipporne er ei snara for hans sjæl.

8 En øretuters ord er som velsmakende retter, og de trenger ned i hjertets indre.

Baktalar-ord er som lostemat, dei glid so godt ned i livet.

9 Den som er lat i sin gjerning, er også en bror til ødeleggeren.

Den som er lat i arbeidet sitt, han er og bror til øydaren.

10 Herrens navn er et fast tårn; til det løper den rettferdige og blir berget.

Herrens namn er eit tårn so sterkt, der flyg den rettferdige inn og vert berga.

11 Den rikes gods er hans festning og som en høi mur i hans egen tanke.

Rikmanns eiga er hans faste by, som høge muren i hans eigne tankar.

12 Forut for fall ophøier en manns hjerte sig, men ydmykhet går forut for ære.

Fyre fall er mannsens hjarta stolt, men fyre æra gjeng audmykt.

13 Når en svarer før han hører, da blir det til dårskap og skam for ham.

Um nokon svarar fyrr han høyrer, vert det til narreskap og til skam for honom.

14 En manns mot kan holde ham oppe i hans sykdom; men et nedslått mot - hvem kan bære det?

Manns mod ber uppe i sjukdom, men brote mod, kven kann bera det?

15 Den forstandiges hjerte kjøper kunnskap, og de vises øre søker kunnskap.

Vitug manns hjarta kjøper kunnskap, og øyra åt vismenner søkjer kunnskap.

16 Et menneskes gave gir ham rum og fører ham frem for store herrer.

Gåva opnar mannen veg og fører han fram til storfolk.

17 Den som taler først i en rettsstrid, synes å ha rett; men så kommer motparten og gransker hans ord.

Den som fyrst legg fram si sak, fær rett, men so kjem motparten og granskar honom.

18 Loddet gjør ende på tretter og skiller mellem de mektige.

Lutkasting endar trettor og skil millom megtige menner.

19 En bror som en har gjort urett mot, er vanskeligere å vinne enn en festning, og trette med ham er som en bom for en borg.

Hev ein bror lide urett, er han verre å vinna enn ein festningsby, og trættor er som stengsa for eit slott.

20 Ved frukten av en manns munn mettes hans buk; med sine lebers grøde blir han mettet.

Mannen fær magen sin mett av frukti or munnen sin, av grøda frå lipporne vert han mett.

21 Død og liv er i tungens vold, og hver den som gjerne bruker den, skal ete dens frukt.

Tunga hev daude og liv i sitt vald, dei som elskar henne, skal eta hennar frukt.

22 Den som har funnet en hustru, har funnet lykke og fått en nådegave av Herren.

Den som hev funne ei kona, hev funne lukka og hev fenge ei nådegåva av Herren.

23 I ydmyke bønner taler den fattige, men den rike svarer med hårde ord.

Den fatige bed og barmar seg, men den rike svarar med harde ord.

24 En mann med mange venner går det ille; men der er venner som henger fastere ved en enn en bror.

Ein mann med mange vener gjeng det ille, men ven kann vera trugnare enn nokon bror.