Salomos Ordsprog 14

1 Kvinners visdom bygger sitt hus, men dårskap river det ned med sine hender.

Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.

2 Den som vandrer i opriktighet, frykter Herren; men den som går krokveier, forakter ham.

Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.

3 I dårens munn er et ris for hans overmot, men de vises leber er deres vern.

W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.

4 Hvor det ingen okser er, der er krybben tom; men rikelig vinning kommer ved oksens kraft.

Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.

5 Trofast vidne lyver ikke, men den som taler løgn, er et falskt vidne.

Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.

6 Spotteren søker visdom, men finner den ikke; men for den forstandige er kunnskap lett å vinne.

Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.

7 Når du går fra en dåre, har du ikke funnet forstand på hans leber.

Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.

8 Den klokes visdom er at han forstår sin vei, men dårers dårskap er at de bedrar sig selv.

Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.

9 Dårer spottes av sitt eget skyldoffer, men blandt de opriktige råder Guds velbehag.

Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.

10 Hjertet kjenner sin egen bitre smerte, og i dets glede blander ingen fremmed sig.

Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.

11 De ugudeliges hus skal ødelegges, men de opriktiges telt skal blomstre.

Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.

12 Mangen vei tykkes en mann rett, men enden på det er dødens veier.

Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.

13 Endog under latter har hjertet smerte, og enden på gleden er sorg.

Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.

14 Av sin ferd skal den frafalne mettes, og en god mann holder sig borte fra ham.

Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.

15 Den enfoldige tror hvert ord, men den kloke akter på sine skritt.

Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.

16 Den vise frykter og holder sig fra det onde, men dåren er overmodig og trygg.

Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.

17 Den bråsinte gjør dårskap, og en svikefull mann blir hatet.

[Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.

18 De enfoldige har fått dårskap i arv, men de kloke krones med kunnskap.

Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.

19 De onde må bøie sig for de gode, og de ugudelige ved den rettferdiges porter.

Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.

20 Endog av sin venn blir den fattige hatet; men de som elsker en rik, er mange.

Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.

21 Den som forakter sin næste, synder; men salig er den som ynkes over arminger.

Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.

22 Skal ikke de fare vill som tenker ut det som ondt er? Men miskunnhet og trofasthet times dem som optenker godt.

Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.

23 Ethvert møiefullt arbeid gir vinning, men tomt snakk fører bare til tap.

Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.

24 De vises rikdom er deres krone, men dårenes dårskap er og blir dårskap.

Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.

25 Et sanndru vidne frelser liv, men den som taler løgn, er full av svik.

Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.

26 Den som frykter Herren, har et sterkt vern, og for hans barn skal Herren være en tilflukt.

W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.

27 Å frykte Herren er en livsens kilde, så en slipper fra dødens snarer.

Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

28 Meget folk er kongens ære, men mangel på folk er fyrstens fall.

Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.

29 Den langmodige har stor forstand, men den bråsinte viser stor dårskap.

Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.

30 Et saktmodig hjerte er legemets liv, men hissighet er råttenhet i benene.

Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.

31 Den som trykker en arming, håner hans skaper, men den som har medynk med den fattige, ærer skaperen.

Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.

32 Når ulykken rammer den ugudelige, kastes han over ende; men den rettferdige er frimodig i døden.

Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.

33 I den forstandiges hjerte holder visdommen sig stille, men i dårers indre gir den sig til kjenne.

Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.

34 Rettferdighet ophøier et folk, men synden er folkenes vanære.

Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.

35 En klok tjener vinner kongens yndest, men over en dårlig tjener kommer hans vrede.

Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.