< ULukha 9 >

1 Wasebizela ndawonye abafundi bakhe abalitshumi lambili, wabanika amandla legunya phezu kwamadimoni wonke, lawokwelapha izifo.
Jésus, ayant assemblé les douze, leur donna force et pouvoir sur tous les démons, avec la puissance de guérir les maladies.
2 Wasebathuma ukuyatshumayela umbuso kaNkulunkulu, lokusilisa abagulayo,
Il les envoya prêcher le royaume de Dieu, et guérir les malades.
3 wasesithi kubo: Lingaphathi lutho lwendlela; lodondolo, lesikhwama, lomphako, lemali, njalo lingabi lezigqoko ezimbili ngamunye.
Ne prenez rien pour le voyage, leur dit-il, ni bâton, ni sac, ni pain, ni argent, et n’ayez pas deux tuniques.
4 Lakuyiphi indlu elingena kuyo, hlalani lapho, lalapho lisuke.
Dans quelque maison que vous entriez, restez-y; et c’est de là que vous partirez.
5 Labo bonke abangalemukeliyo, nxa lisuka kulowomuzi, thintithani ngitsho uthuli enyaweni zenu kube yibufakazi obumelana labo.
Et, si les gens ne vous reçoivent pas, sortez de cette ville, et secouez la poussière de vos pieds, en témoignage contre eux.
6 Basuka-ke bahamba bedabula imizana, betshumayela ivangeli besilisa endaweni zonke.
Ils partirent, et ils allèrent de village en village, annonçant la bonne nouvelle et opérant partout des guérisons.
7 UHerodi umtetrarki wasekuzwa konke okwenziwa nguye; wasedideka, ngoba kwatshiwo ngabanye ukuthi uJohane uvukile kwabafileyo;
Hérode le tétrarque entendit parler de tout ce qui se passait, et il ne savait que penser. Car les uns disaient que Jean était ressuscité des morts;
8 langabanye ukuthi uElija ubonakele; langabanye ukuthi kuvukile omunye wabaprofethi abadala.
d’autres, qu’Élie était apparu; et d’autres, qu’un des anciens prophètes était ressuscité.
9 Kodwa uHerodi wathi: UJohane ngamquma ikhanda mina; kodwa ngubani lo, mina engizwa ngaye izinto ezinje? Wasefunisisa ukumbona.
Mais Hérode disait: J’ai fait décapiter Jean; qui donc est celui-ci, dont j’entends dire de telles choses? Et il cherchait à le voir.
10 Abaphostoli sebebuyile bambikela konke ababekwenzile. Wasebathatha, wahamba labo bebodwa waya endaweni eyinkangala eyomuzi othiwa yiBhethisayida.
Les apôtres, étant de retour, racontèrent à Jésus tout ce qu’ils avaient fait. Il les prit avec lui, et se retira à l’écart, du côté d’une ville appelée Bethsaïda.
11 Kwathi amaxuku esekwazi, amlandela; wasewemukela, wakhuluma lawo ngombuso kaNkulunkulu, wabasilisa labo abaswele ukusiliswa.
Les foules, l’ayant su, le suivirent. Jésus les accueillit, et il leur parlait du royaume de Dieu; il guérit aussi ceux qui avaient besoin d’être guéris.
12 Ilanga laseliqala ukutshona; abalitshumi lambili basebesiza bathi kuye: Yekela ixuku lihambe, ukuze baye emizaneni lezigabeni ezizingelezeleyo bangenise khona, bathole ukudla; ngoba lapha sisendaweni eyinkangala.
Comme le jour commençait à baisser, les douze s’approchèrent, et lui dirent: Renvoie la foule, afin qu’elle aille dans les villages et dans les campagnes des environs, pour se loger et pour trouver des vivres; car nous sommes ici dans un lieu désert.
13 Kodwa wathi kubo: Banikeni lina bona ukuthi badle. Bathi-ke: Asilakho okwedlula izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili, ngaphandle kokuthi thina siyebathengela ukudla bonke lababantu.
Jésus leur dit: Donnez-leur vous-mêmes à manger. Mais ils répondirent: Nous n’avons que cinq pains et deux poissons, à moins que nous n’allions nous-mêmes acheter des vivres pour tout ce peuple.
14 Ngoba kwakukhona amadoda angaba zinkulungwane ezinhlanu. Wasesithi kubafundi bakhe: Bahlaliseni phansi ngezigaba ngamatshumi amahlanu.
Or, il y avait environ cinq mille hommes. Jésus dit à ses disciples: Faites-les asseoir par rangées de cinquante.
15 Basebesenza njalo, babahlalisa phansi bonke.
Ils firent ainsi, ils les firent tous asseoir.
16 Wasezithatha izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili, wakhangela phezulu ezulwini, wazibusisa, wazihlephula, wazinika abafundi ukuthi babeke phambi kwexuku.
Jésus prit les cinq pains et les deux poissons, et, levant les yeux vers le ciel, il les bénit. Puis, il les rompit, et les donna aux disciples, afin qu’ils les distribuassent à la foule.
17 Basebesidla basutha bonke; kwadojwa imvuthu ezazisele kubo, izitsha ezilitshumi lambili.
Tous mangèrent et furent rassasiés, et l’on emporta douze paniers pleins des morceaux qui restaient.
18 Kwasekusithi ekhuleka yedwa, abafundi babelaye; wasebabuza, esithi: Amaxuku athi ngingubani?
Un jour que Jésus priait à l’écart, ayant avec lui ses disciples, il leur posa cette question: Qui dit-on que je suis?
19 Basebephendula bathi: UJohane uMbhabhathizi; kodwa abanye bathi: UElija; kodwa abanye bathi: Kuvukile umprofethi othile wabadala.
Ils répondirent: Jean Baptiste; les autres, Élie; les autres, qu’un des anciens prophètes est ressuscité.
20 Wasesithi kubo: Lina-ke lithi ngingubani? UPetro wasephendula wathi: UKristu kaNkulunkulu.
Et vous, leur demanda-t-il, qui dites-vous que je suis? Pierre répondit: Le Christ de Dieu.
21 Esebaxwayisisile walaya ukuthi bangatsheli muntu lokhu,
Jésus leur recommanda sévèrement de ne le dire à personne.
22 esithi: INdodana yomuntu imele ihlupheke kakhulu, ilahlwe ngabadala labapristi abakhulu lababhali, ibulawe, ibisivuswa ngosuku lwesithathu.
Il ajouta qu’il fallait quele Fils de l’homme souffrît beaucoup, qu’il fût rejeté par les anciens, par les principaux sacrificateurs et par les scribes, qu’il fût mis à mort, et qu’il ressuscitât le troisième jour.
23 Wasesithi kubo bonke: Uba umuntu ethanda ukuza ngemva kwami, kazidele, athathe isiphambano sakhe insuku ngensuku, angilandele.
Puis il dit à tous: Si quelqu’un veut venir après moi, qu’il renonce à lui-même, qu’il se charge chaque jour de sa croix, et qu’il me suive.
24 Ngoba loba ngubani othanda ukusindisa impilo yakhe, izamlahlekela; kodwa loba ngubani olahlekelwa yimpilo yakhe ngenxa yami, yena uzayisindisa.
Car celui qui voudra sauver sa vie la perdra, mais celui qui la perdra à cause de moi la sauvera.
25 Ngoba kuzamsizani umuntu, uba ezuza umhlaba wonke, kodwa yena uqobo lwakhe azone kumbe alahleke?
Et que servirait-il à un homme de gagner tout le monde, s’il se détruisait ou se perdait lui-même?
26 Ngoba loba ngubani olenhloni ngami langamazwi ami, iNdodana yomuntu izakuba lenhloni ngaye, nxa isiza enkazimulweni yayo lekaBaba leyengilosi ezingcwele.
Car quiconque aura honte de moi et de mes paroles, le Fils de l’homme aura honte de lui, quand il viendra dans sa gloire, et dans celle du Père et des saints anges.
27 Kodwa ngilitshela ngeqiniso: Bakhona abanye kwabemiyo lapha, abangasoze bezwe ukufa, baze babone umbuso kaNkulunkulu.
Je vous le dis en vérité, quelques-uns de ceux qui sont ici ne mourront point qu’ils n’aient vu le royaume de Dieu.
28 Kwasekusithi emva kwalawomazwi, kungaba zinsuku eziyisificaminwembili, wathatha uPetro loJohane loJakobe, wakhwela entabeni ukuyakhuleka.
Environ huit jours après qu’il eut dit ces paroles, Jésus prit avec lui Pierre, Jean et Jacques, et il monta sur la montagne pour prier.
29 Kwasekusithi ekukhulekeni kwakhe, isimo sobuso bakhe saphenduka, lesembatho sakhe saba mhlophe, sacwazimula.
Pendant qu’il priait, l’aspect de son visage changea, et son vêtement devint d’une éclatante blancheur.
30 Njalo khangela, akhuluma laye amadoda amabili, ayengoMozisi loElija;
Et voici, deux hommes s’entretenaient avec lui: c’étaient Moïse et Élie,
31 abonakala ngenkazimulo akhuluma ngokusuka kwakhe ayezakuphelelisa eJerusalema.
qui, apparaissant dans la gloire, parlaient de son départ qu’il allait accomplir à Jérusalem.
32 Kodwa uPetro lababelaye babesindwe yibuthongo; kodwa sebephapheme babona inkazimulo yakhe, lamadoda amabili ayemi laye.
Pierre et ses compagnons étaient appesantis par le sommeil; mais, s’étant tenus éveillés, ils virent la gloire de Jésus et les deux hommes qui étaient avec lui.
33 Kwasekusithi, ekwehlukaneni kwawo laye, uPetro wathi kuJesu: Nkosi, kuhle ukuthi sibe lapha; futhi asakhe amadumba amathathu, elinye ngelakho, lelinye ngelikaMozisi, lelinye ngelikaElija; engakwazi akutshoyo.
Au moment où ces hommes se séparaient de Jésus, Pierre lui dit: Maître, il est bon que nous soyons ici; dressons trois tentes, une pour toi, une pour Moïse, et une pour Élie. Il ne savait ce qu’il disait.
34 Kwathi ekhuluma lezizinto, kwafika iyezi labasibekela; basebesesaba ekungeneni kwabo eyezini.
Comme il parlait ainsi, une nuée vint les couvrir; et les disciples furent saisis de frayeur en les voyant entrer dans la nuée.
35 Kwasekuphuma ilizwi eyezini, lisithi: Lo uyiNdodana yami ethandekayo; zwanini yona.
Et de la nuée sortit une voix, qui dit: Celui-ci est mon Fils élu: écoutez-le!
36 Kwathi ilizwi selifikile, uJesu waficwa eyedwa. Kodwa bona bathula, kabaze batshela muntu ngalezonsuku okunye kwalezozinto abazibonileyo.
Quand la voix se fit entendre, Jésus se trouva seul. Les disciples gardèrent le silence, et ils ne racontèrent à personne, en ce temps-là, rien de ce qu’ils avaient vu.
37 Kwasekusithi ngelanga elilandelayo, sebehlile entabeni, ixuku elikhulu lamhlangabeza.
Le lendemain, lorsqu’ils furent descendus de la montagne, une grande foule vint au-devant de Jésus.
38 Njalo khangela, indoda exukwini yamemeza, isithi: Mfundisi, ngiyakuncenga, bona indodana yami, ngoba yiyo yodwa ezelweyo yami;
Et voici, du milieu de la foule un homme s’écria: Maître, je t’en prie, porte les regards sur mon fils, car c’est mon fils unique.
39 njalo khangela, umoya uyayibamba, futhi ihle iklabalale, njalo uyihlukuze, ikhihlize amagwebu, uphume nzima kuyo, uyihluzule.
Un esprit le saisit, et aussitôt il pousse des cris; et l’esprit l’agite avec violence, le fait écumer, et a de la peine à se retirer de lui, après l’avoir tout brisé.
40 Njalo ngincenge abafundi bakho ukuthi bawukhuphe, kodwa abenelisanga.
J’ai prié tes disciples de le chasser, et ils n’ont pas pu.
41 UJesu wasephendula wathi: O sizukulwana esingelakholo lesonakeleyo, kuzaze kube nini ngilani, ngilibekezelela? Ilethe lapha indodana yakho.
Race incrédule et perverse, répondit Jésus, jusqu’à quand serai-je avec vous, et vous supporterai-je? Amène ici ton fils.
42 Kuthe iseza, idimoni layidabula layihlukuza; kodwa uJesu wawukhuza umoya ongcolileyo, wamsilisa umntwana, wambuyisela kuyise.
Comme il approchait, le démon le jeta par terre, et l’agita avec violence. Mais Jésus menaça l’esprit impur, guérit l’enfant, et le rendit à son père.
43 Bonke basebemangaliswa kakhulu yibukhulu bukaNkulunkulu. Kwathi bemangele bonke ngazo zonke izinto uJesu azenzileyo, wathi kubafundi bakhe:
Et tous furent frappés de la grandeur de Dieu. Tandis que chacun était dans l’admiration de tout ce que faisait Jésus, il dit à ses disciples:
44 Fakani lina endlebeni zenu lamazwi: Ngoba iNdodana yomuntu izanikelwa ezandleni zabantu.
Pour vous, écoutez bien ceci: Le Fils de l’homme doit être livré entre les mains des hommes.
45 Kodwa kabaqedisisanga lumutsho, njalo wawufihlakele kubo, ukuze bangawuzwisisi; basebesesaba ukumbuza ngalumutsho.
Mais les disciples ne comprenaient pas cette parole; elle était voilée pour eux, afin qu’ils n’en eussent pas le sens; et ils craignaient de l’interroger à ce sujet.
46 Kwasekungena ukuphikisana phakathi kwabo, ukuthi ngubani ongaba mkhulu kubo.
Or, une pensée leur vint à l’esprit, savoir lequel d’entre eux était le plus grand.
47 Kwathi uJesu ebona ukunakana kwenhliziyo yabo, wathatha umntwana omncane, wammisa phansi kwakhe,
Jésus, voyant la pensée de leur cœur, prit un petit enfant, le plaça près de lui,
48 wasesithi kubo: Loba ngubani owemukela lumntwana omncane ebizweni lami wemukela mina; njalo loba ngubani owemukela mina wemukela ongithumileyo; ngoba omncinyane kini lonke nguye ozakuba mkhulu.
et leur dit: Quiconque reçoit en mon nom ce petit enfant me reçoit moi-même; et quiconque me reçoit reçoit celui qui m’a envoyé. Car celui qui est le plus petit parmi vous tous, c’est celui-là qui est grand.
49 UJohane wasephendula wathi: Nkosi, sabona omunye ekhupha amadimoni ngebizo lakho, sasesimenqabela, ngoba engalandeli kanye lathi.
Jean prit la parole, et dit: Maître, nous avons vu un homme qui chasse des démons en ton nom; et nous l’en avons empêché, parce qu’il ne nous suit pas.
50 Kodwa uJesu wathi kuye: Lingamenqabeli, ngoba ongamelani lathi ungakithi.
Ne l’en empêchez pas, lui répondit Jésus; carqui n’est pas contre vous est pour vous.
51 Kwathi seziphelelisiwe insuku zokwenyuka kwakhe, yena wasekhangelisa ubuso bakhe ukuya eJerusalema,
Lorsque le temps où il devait être enlevé du monde approcha, Jésus prit la résolution de se rendre à Jérusalem.
52 wasethuma izithunywa phambi kobuso bakhe; zasezihamba zangena emzaneni wamaSamariya, ukuze zimlungisele.
Il envoya devant lui des messagers, qui se mirent en route et entrèrent dans un bourg des Samaritains, pour lui préparer un logement.
53 Kodwa kawamemukelanga, ngoba ubuso bakhe babukhangele eJerusalema.
Mais on ne le reçut pas, parce qu’il se dirigeait sur Jérusalem.
54 Kwathi abafundi bakhe uJakobe loJohane bebona lokhu bathi: Nkosi, uyathanda yini ukuthi sitsho ukuthi umlilo wehle uvela ezulwini, ubaqothule, njengoba loElija wenza?
Les disciples Jacques et Jean, voyant cela, dirent: Seigneur, veux-tu que nous commandions que le feu descende du ciel et les consume?
55 Kodwa watshibilika wabakhuza, esithi: Alazi ukuthi lina lingabomoya onjani.
Jésus se tourna vers eux, et les réprimanda, disant: Vous ne savez de quel esprit vous êtes animés.
56 Ngoba iNdodana yomuntu kayizanga ukuthi ibhubhise imiphefumulo yabantu, kodwa ukuyisindisa. Basebesedlulela komunye umzana.
Car le Fils de l’homme est venu, non pour perdre les âmes des hommes, mais pour les sauver. Et ils allèrent dans un autre bourg.
57 Kwasekusithi behamba endleleni, umuntu othile wathi kuye: Nkosi, ngizakulandela loba ngaphi lapho oya khona.
Pendant qu’ils étaient en chemin, un homme lui dit: Seigneur, je te suivrai partout où tu iras.
58 UJesu wasesithi kuye: Amakhanka alemilindi, lenyoni zezulu zilezidleke; kodwa iNdodana yomuntu kayilalapho engaqamelisa ikhanda khona.
Jésus lui répondit: Les renards ont des tanières, et les oiseaux du ciel ont des nids: mais le Fils de l’homme n’a pas un lieu où il puisse reposer sa tête.
59 Wasesithi komunye: Ngilandela. Kodwa yena wathi: Nkosi, ngivumela ukuthi ngiyengcwaba ubaba kuqala.
Il dit à un autre: Suis-moi. Et il répondit: Seigneur, permets-moi d’aller d’abord ensevelir mon père.
60 Kodwa uJesu wathi kuye: Yekela abafileyo bangcwabe ababo abafileyo; kodwa wena hamba utshumayele umbuso kaNkulunkulu.
Mais Jésus lui dit: Laisse les morts ensevelir leurs morts; et toi, va annoncer le royaume de Dieu.
61 Lomunye wasesithi: Ngizakulandela, Nkosi; kodwa ngivumela kuqala ukuthi ngiyevalelisa abasendlini yami.
Un autre dit: Je te suivrai, Seigneur, mais permets-moi d’aller d’abord prendre congé de ceux de ma maison.
62 Kodwa uJesu wathi kuye: Kakho othi esebeke isandla sakhe ekhubeni, akhangele kokusemuva, ofanele umbuso kaNkulunkulu.
Jésus lui répondit: Quiconque met la main à la charrue, et regarde en arrière, n’est pas propre au royaume de Dieu.

< ULukha 9 >