ମାଥିଉ 20
1 ୧ “ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ଦ ମିଆଁଦ୍ ଚାଷି ହଡ଼ଲେକାଃ, ଇନିଃ ଇଦାନ୍ତେ ଆୟାଃ ଦାଖ୍ବାକ୍ଡ଼ିରେ କାମିନାଙ୍ଗ୍ ହଡ଼କକେ ଦାଣାଁଁ ନାଗେନ୍ତେ ଅଡଙ୍ଗ୍ୟାନା ।
For the kingdom of heaven is like a landowner who went out early in the morning to hire workers for his vineyard.
2 ୨ ଇନିଃ ସିଙ୍ଗିସାଟୁବ୍ରେ ମୁସିଙ୍ଗ୍ରାଃ ନାଲା ସିକାପେ ନାମେୟା ମେନ୍ତେ ଇନ୍କୁକେ କାଜିକେଦ୍କଆ, ଆଡଃ ଆୟାଃ ଦାଖ୍ବାକ୍ଡ଼ିତେ କାମିନାଙ୍ଗ୍ କୁଲ୍କେଦ୍କଆଏ ।
After he had agreed with the workers for one denarius a day, he sent them into his vineyard.
3 ୩ ଇନିଃ ସେତାଃ ନାଅ ଘାଡ଼ିକ ହବାଅଃତାଇକେନ୍ରେ ପିଟ୍ ପିଡ଼ିରେ ଏଟାଃ ହଡ଼କ ସାମାଗି ତିଙ୍ଗୁଆକାନ୍ ନେଲ୍କେଦ୍କଆଏ ।
He went out again about the third hour and saw other workers standing idle in the marketplace.
4 ୪ ଇନିଃ ଇନ୍କୁକେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, ‘ଆପେୟ ଦାଖ୍ବାକ୍ଡ଼ିତେ ସେନଃପେ ଆଡଃ କାମିପେ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ଠାଉକାନ୍ ଲେକାଗି ନାଲାଇଙ୍ଗ୍ ଏମାପେୟା ।’
To them he said, 'You also, go into the vineyard, and whatever is right I will give you.' So they went to work.
5 ୫ ଆଡଃ ଇନ୍କୁ କାମିତେକ ସେନଃୟାନା, ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ଆଡଃଗି ତିକିନ୍ରାଃ ବାରାବାଜେ ଆଡଃ ତାର୍ସିଙ୍ଗ୍ ତିନ୍ବାଜେ ଅଡଙ୍ଗ୍ୟାନା ଆଡଃ ଚିମିନ୍ ନାଲାକାମି ହଡ଼କକେ ଆଉକେଦ୍ତେ କାମି ଏମାଦ୍କଆଏ ।
Again he went out about the sixth hour and again the ninth hour, and did the same.
6 ୬ ସିଙ୍ଗି ହାସୁରଃତାନ୍ରାଃ ପାଞ୍ଚ୍ବାଜେକ ଇନିଃ ଆଡଃମିସା ଅଡଙ୍ଗ୍ୟାନା, ଏନ୍ତେ ପିଟ୍ ପିଡ଼ିରେ ଚିମିନ୍ ନାଲାକାମିକ ସାମାଗି ତିଙ୍ଗୁଆକାନ୍ ନେଲ୍କେଦ୍କଆଏ, ଆଡଃ ମେତାଦ୍କଆଏ, ‘ଚିନାଃ ମେନ୍ତେ ଆପେ ନେତାଃରେ ସିଙ୍ଗିସାଟୁବ୍ ଜାକେଦ୍ ସାମାଗିପେ ତିଙ୍ଗୁଆକାନା?’
Once more about the eleventh hour he went out and found others standing idle. He said to them, 'Why do you stand here idle all the day long?'
7 ୭ ଇନ୍କୁ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାକ, ‘ଜେତାଏ ଆଲେକେ କାମିନାଙ୍ଗ୍ କାକ ଆଚୁକାଦ୍ଲେୟା ।’ ଇନିଃ ମେତାଦ୍କଆଏ, ‘ଠିକ୍ମେନାଃ, ଜୁ, ଆପେୟ ଦାଖ୍ବାକ୍ଡ଼ିତେ ସେନଃପେ ଆଡଃ କାମିପେ ।’
They said to him, 'Because no one has hired us.' He said to them, 'You also go into the vineyard.'
8 ୮ “ଆୟୁବ୍ୟାନ୍ଚି ଦାଖ୍ବାକ୍ଡ଼ିରେନ୍ ଗମ୍କେ, ଆୟାଃ ଭାଣ୍ଡାରିକେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ସବେନ୍ ନାଲାତାଇକେନ୍କକେ ହାକାଅକେଦ୍ତେ ଆକଆଃ ନାଲା ଏମାକମେ ।’ ତାୟମ୍ତେ କାମି ହିଜୁଆକାନ୍କକେ ପାହିଲା ଆଡଃ ମୁଲ୍ଏତେ କାମିକେନ୍କକେ ଟୁଣ୍ଡୁରେ ନାଲା ଏମାକମେ ।
When evening came, the owner of the vineyard said to his manager, 'Call the workers and pay them their wages, beginning from the last to the first.'
9 ୯ ସିଙ୍ଗିହାସୁର୍ତାନ୍ରାଃ ପାଞ୍ଚ୍ବାଜେ କାମିକେଦ୍ ସବେନ୍ ହଡ଼କ ମିପିହୁଡ଼୍ରେ ମୁସିଙ୍ଗ୍ରାଃ ନାଲା ସିକାକ ନାମ୍କେଦା ।
When the workers who had been hired at the eleventh hour came, each of them received a denarius.
10 ୧୦ ମୁଲ୍ଏତେ କାମିକେନ୍କ ଆଦ୍କା ନାଲାଲେ ନାମେୟା ମେନ୍ତେକ ଉଡ଼ୁଃକେଦା, ମେନ୍ଦ ଇନ୍କୁହଗି ମିପିହୁଡ଼୍ରେ ମୁସିଙ୍ଗ୍ରାଃ ନାଲା ସିକାକ ନାମ୍କେଦା ।
When the first workers came, they thought that they would receive more, but they also received one denarius each.
When they received their wages, they complained about the landowner.
12 ୧୨ ‘ତାୟମ୍ତେ ହିଜୁଆକାନ୍ ହଡ଼କ ମିଦ୍ ଘାଡ଼ିଗି କାମିକେଦାକ ଆଡଃ ଆଲେ ସିଙ୍ଗିସାଟୁବ୍ ନିମିନ୍ରାଃ ସିତୁଙ୍ଗ୍ ସାହାତିଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ କାମିକେଦ୍ରେୟ ଆମ୍ ଆଲେକେ ଇନ୍କୁଲଃ ମିଦ୍ଗିମ୍ ଜକାକେଦ୍ଲେୟା ।’
They said, 'These last workers have spent only one hour in work, but you have made them equal to us, we who have borne the burden of the day and the scorching heat.'
13 ୧୩ “ମେନ୍ଦ ଇନିଃ ଇନ୍କୁଏତେ ମିହୁଡ଼୍କେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାଏ, ‘ଏ ଗାତି, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମ୍କେ କାଇଙ୍ଗ୍ ବେଦାମେତାନା, ଆମ୍ ଆଡଃ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଚିନାଃ ମୁସିଙ୍ଗ୍ରାଃ ନାଲା ସିକା ଏମଃଆ ମେନ୍ତେ କାଲାଙ୍ଗ୍ ବାଖାଁଣ୍ କାଦ୍ତାଇକେନା?
But the owner answered and said to one of them, 'Friend, I do you no wrong. Did you not agree with me for one denarius?
14 ୧୪ ନେ ଆମାଃ ନାଲା ଇଦିମେ ଆଡଃ ସେନଃମେ । ଆଇଙ୍ଗ୍ ତାୟମ୍ତେ ହିଜୁଃକାନ୍ କାମିନିଃକେ ଆମ୍କେ ଏମାକାଦ୍ମେ ଲେକା ଏମ୍ନାଙ୍ଗ୍ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନାଇଙ୍ଗ୍ ।
Take what belongs to you and go your way. I choose to give to these last hired workers just the same as to you.
15 ୧୫ ଚିୟାଃ ଆଇଁୟାଃ ମେନାଃତେୟାଃକେ ଆଇଁୟାଃ ମନେଲେକା ଏମ୍ କାଇଙ୍ଗ୍ ଦାଡ଼ିୟା? ଚି ଆଇଙ୍ଗ୍ ବୁଗିନ୍ ଏମଃନିଃ ତାନିଙ୍ଗ୍ ମେନ୍ତେମ୍ ହିସ୍ଙ୍ଗାଇଙ୍ଗ୍ତାନା?’”
Do I not have the right to do as I want with what belongs to me? Or are you envious because I am generous?'
So the last will be first, and the first last.”
As Jesus was going up to Jerusalem, he took the twelve aside, and on the way he said to them,
18 ୧୮ “ନେଲେପେ, ଆବୁ ଯୀରୁଶାଲେମ୍ତେବୁ ସେନଃତାନା ଆଡଃ ମାନୱାହନ୍କେ ମୁଲ୍ ଯାଜାକ୍କଆଃ ଆଡଃ ଆଇନ୍ ଇତୁକଆଃ ତିଃଇରେକ ଜିମାଇୟା ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ଇନିଃକେ ଗନଏଃ ସାଜାଇ ନାଗେନ୍ତେକ ବିଚାରେୟା ।
“See, we are going up to Jerusalem, and the Son of Man will be delivered to the chief priests and scribes. They will condemn him to death
19 ୧୯ ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ଇନିଃକେକ ଲାନ୍ଦାଇୟା, ହାଁଣ୍ସାଇୟା ଆଡଃ କ୍ରୁଶ୍ରେ କିଲା ନାଗେନ୍ତେ ସାଅଁସାର୍କଆଃ ତିଃଇରେକ ଏମିୟା, ମେନ୍ଦ ଆପି ମାହାଁ ତାୟମ୍ତେ ଇନିଃ ଜୀଉବିରିଦାଏ ।”
and will deliver him to the Gentiles for them to mock, to flog, and to crucify him. But on the third day he will be raised up.”
20 ୨୦ ଏନ୍ତେ ଜେବଦୀୟାଃ କୁଡ଼ିତେ ଆୟାଃ ବାରିଆ ହନ୍କିନ୍ଲଃ ୟୀଶୁତାଃତେ ହିଜୁଃୟାନା ଆଡଃ ଇକ୍ଡ଼ୁମ୍କେଦ୍ତେ ଦେଙ୍ଗା ଆସିକିୟାଏ ।
Then the mother of the sons of Zebedee came to Jesus with her sons. She bowed down before him and asked for something from him.
21 ୨୧ ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ କୁଲିକିୟାଏ, “ଆମ୍ ଚିନାଃ ସାନାଙ୍ଗ୍ ତାନାମ୍?” ଇନିଃ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାଏ, “ଆଇଁୟାଃ ନେ ହନ୍କିନ୍ ଆମାଃ ରାଇଜ୍ରେ ମିଆଁଦ୍ନିଃକେ ଜମ୍ତିସାଃରେ ଆଡଃମିଆଁଦ୍ନିଃକେ ଲେଙ୍ଗାତିସାଃରେ ଦୁବ୍କାକିନ୍ ମେନ୍ତେ ଆଚୁକିନ୍ମେ ।”
Jesus said to her, “What do you wish?” She said to him, “Command that these my two sons may sit, one at your right hand and one at your left hand, in your kingdom.”
22 ୨୨ ୟୀଶୁ ଜେବଦୀଆଃ ବାରିଆ ହନ୍କିନ୍କେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କେଦ୍କିନାଏ, “ଚିନାଃବେନ୍ ଆସିତାନା ଏନା କାବେନ୍ ସାରିତାନା । ଚିନାଃ ଆଇଁୟାଃ ଦୁକୁରେୟାଃ ନୁଁଏ କାଟୋରାରେ ନୁଁବେନ୍ ଦାଡ଼ିୟା?” ଇନ୍କିନ୍ କାଜିରୁହାଡ଼୍କେଦା, “ଦାଡ଼ିୟାଲିଙ୍ଗ୍ ।”
But Jesus answered and said, “You do not know what you are asking. Are you able to drink the cup that I am about to drink?” They said to him, “We are able.”
23 ୨୩ ୟୀଶୁ ମେତାଦ୍କିନାଏ, “ଆଇଁୟାଃ କାଟୋରାତେ ନୁଁଦବେନ୍ ନୁଁଇୟା ମେନ୍ଦ ଆଇଁୟାଃ ଜମ୍ତିସାଃରେ ଆଡଃ ଲେଙ୍ଗାତିସାଃରେ ଦୁବ୍ରିକାତେୟାଃ ଆଇଁୟାଃ ତିଃଇରେ ବାନଆଃ ମେନ୍ଦ ନେ ଠାୟାଦ୍ ଆପୁଇଙ୍ଗ୍ ଅକନ୍କ ନାଗେନ୍ତେ ବାଇୟାକାଦାଏ ଇନ୍କୁ ନାଙ୍ଗ୍ ଏସ୍କାର୍ ତାନାଃ ।”
He said to them, “My cup you will indeed drink. But to sit at my right hand and at my left hand is not mine to give, but it is for those for whom it has been prepared by my Father.”
When the other ten disciples heard this, they were very angry with the two brothers.
25 ୨୫ ମେନ୍ଦ ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ କେଡ଼ାକେଦ୍ତେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, “ନେ ଅତେଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ହଡ଼କଆଃ ହାକିମ୍କ ଇନ୍କୁରେକ ରାଇଜ୍ତାନା ଆଡଃ ଆକ୍ତେୟାର୍ ନାମାକାଦ୍କ ଇନ୍କୁଆଃ ଚେତାନ୍ରେ ପୁରାଃଗି ଆକ୍ତେୟାର୍ରେ ତାନାକ, ଏନା ଆପେ ସାରିୟାକାଦାଃପେ ।
But Jesus called them to himself and said, “You know that the rulers of the Gentiles subjugate them, and their important men exercise authority over them.
26 ୨୬ ଆପେୟାଃ ଥାଲାରେ ଆଲକା ଏନ୍କାଅଃକା, ମେନ୍ଦ ଆପେ ଥାଲାରେ ଜେତାଏ ମାରାଙ୍ଗ୍ ସାନାଙ୍ଗ୍ରେଦ ଇନିଃ ଏଟାଃକଆଃ ସୁସାର୍ନିଃ ହବାଅଃକାଏ,
But it must not be this way among you. Instead, whoever wishes to become great among you must be your servant,
and whoever wishes to be first among you must be your servant,
28 ୨୮ ନେ ଲେକାତେ ମାନୱାହନ୍ ସୁସାର୍ ନାମେ ନାଗେନ୍ତେଦ କା ମେନ୍ଦ ସୁସାର୍ ନାଗେନ୍ତେ ଆଡଃ ଆୟାଃ ଜୀଉ ପୁରାଃ ହଡ଼କନାଙ୍ଗ୍ ଦାଣେଁ ଗନଙ୍ଗ୍ ଏମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ହିଜୁଆକାନାଏ ।”
just as the Son of Man did not come to be served, but to serve, and to give his life as a ransom for many.”
As they went out from Jericho, a great crowd followed him.
30 ୩୦ ଆଡଃ ବାର୍ହଡ଼୍ କାଣାଁକିନ୍ ହରାଗେନାରେ ଦୁବାକାନ୍ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ୟୀଶୁ ପାରମଃତାନାଏ ମେନ୍ତେକିନ୍ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ଚି କାଉରିକେଦାକିନ୍, “ହେ ଗମ୍କେ, ହେ ଦାଉଦ୍ଆଃ ହନ୍, ଦାୟାଲିଙ୍ଗ୍ମେ ।”
There were two blind men sitting by the road. When they heard that Jesus was passing by, they shouted, “Lord, Son of David, have mercy on us.”
31 ୩୧ ଗାଦେଲ୍ ହଡ଼କ ହାପାଃଅବେନ୍ ମେନ୍ତେକ ମାରାଙ୍ଗ୍ମଚାକେଦ୍କିନା ମେନ୍ଦ ଇନ୍କିନ୍ ଆଡଃ ପୁରାଃତେ କାଉରିକେଦାକିନ୍, “ହେ ପ୍ରାଭୁ, ଦାଉଦ୍ଆଃ ହନ୍ ଦାୟାଲିଙ୍ଗ୍ମେ!”
The crowd rebuked them, telling them to be quiet, but they cried out even more loudly, “Lord, Son of David, have mercy on us.”
32 ୩୨ ୟୀଶୁ ତିଙ୍ଗୁୟାନ୍ତେ ହାକାଅକେଦ୍କିନାଏ ଆଡଃ ମେତାଦ୍କିନାଏ, “ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆବେନାଃ ନାଗେନ୍ତେ ଚିନାଃଇଙ୍ଗ୍ ଚିକାୟା ମେନ୍ତେବେନ୍ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନା?”
Then Jesus stood still and called to them and said, “What do you wish me to do for you?”
33 ୩୩ ଇନ୍କିନ୍ ୟୀଶୁକେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାକିନ୍, “ହେ ପ୍ରାଭୁ, ମେଦ୍ଲିଙ୍ଗ୍ ନେଲ୍ ଦାଡ଼ିକା ମେନ୍ତେଲିଙ୍ଗ୍ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନା ।”
They said to him, “Lord, that our eyes may be opened.”
34 ୩୪ ୟୀଶୁ ଇନ୍କିନ୍କେ ଲିବୁଇୟାଦ୍କିନାଏ ଆଡଃ ଇନ୍କିନାଃ ମେଦ୍ ଜୁଟିଦ୍କେଦାଏ, ଏନ୍ତେ ଇମ୍ତାଗି ନେଲ୍ ଦାଡ଼ିକେଦାକିନ୍ ଆଡଃ ଇନ୍କିନ୍ ୟୀଶୁକେ ଅତଙ୍ଗ୍କିୟାକିନ୍ ।
Then Jesus, being moved with compassion, touched their eyes. Immediately they received their sight and followed him.
