लूक 9
1 १ मग त्याने त्या बारा शिष्यांस एकत्र बोलावून त्यांना सर्व भूतांवर आणि रोग बरे करायला, सामर्थ्य व अधिकार दिला,
Исусо стидя екхэтанэ дэшудуен апостолонэн и дя лэнди зор и баримос тэ вытрадэн бэнгэн и тэ састярэн насвалимастар.
И бишалдя лэн тэ роспхэнэн палав Дэвлэско Тхагаримос и тэ састярэн насвалэн.
3 ३ तो त्यांना म्हणाला, “वाटेसाठी काही घेऊ नका; काठी किंवा झोळी किंवा भाकर किंवा पैसा घेऊ नका आणि दोन दोन अंगरखेही घेवू नका.
Пхэндя лэнди: — Нисо на лэнтэ пэса андо дром: ни дэсто, ни траста, ни марно, ни ловэ, ни авэр йида.
Андэ саво чер тумэ тэ зажан, котэ ашэнпэ и котар жан майдур.
5 ५ जितके तुम्हास अंगीकारीत नाहीत तितक्यांच्याविरुद्ध साक्ष व्हावी म्हणून तुम्ही त्या नगरातून निघते वेळी आपल्या पायांची धूळ झाडून टाका.”
Сар мануша тумэн на прилэна, тунчи, сар авэна тэ выжан колэ форостар, обмарэн пош тумарэ пэрнэндар, мэк када авэла важ лэнди шпэра.
Дэшудуй жыле андо дром, пэрэжанас гав гавэстэ, роспхэнэнас Радосаво Лав, и андэ всаворэ тхана састярэнас насвалэн.
7 ७ घडत असलेल्या सर्व गोष्टी ऐकून हेरोद राजा फार घोटाळ्यात पडला, कारण “योहान मरण पावलेल्यांमधून उठला आहे.” असे कित्येक म्हणत होते;
Дума пала вся када дожыля кав рай тетрархо Иродо. Вов дивосайля, колэстар со екх пхэнэнас: када Иоано жундиля андай мулэ,
8 ८ आणि कित्येक म्हणत होते की “एलीया प्रकट झाला आहे” आणि दुसरे म्हणत होते की “पुरातन संदेष्ट्यातील कोणीएक उठला आहे.”
авэр — со када сикадяпэ Илия, ай авэр — со када жундиля андай мулэ екх андай дэлмутно пророко.
9 ९ तेव्हा हेरोद म्हणाला, “योहानाचे शीर मी तोडले, पण ज्याच्याविषयी अशा गोष्टी मी ऐकतो तो हा कोण आहे?” आणि तो त्यास भेटायला पाहत होता.
Иродо пхэндя: — Иоаности мэ отшындэм шэро. А ко тунчи Кадва Мануш, пала саво мэ ашунав? И вов родэлас тэ дикхэл Исусос.
10 १० मग प्रेषितांनी परत येऊन आपण जे काही केले होते ते त्यास सविस्तर सांगितले. मग तो त्यांना बरोबर घेऊन बेथसैदा नावाच्या नगराकडे एकीकडे गेला.
Апостолоря рисайле и роспхэндэ Исусости пала вся, со онэ стердэ. Тунчи Вов ля лэн Пэса, и онэ жыле ежэнэ биманушэнго кав форо, саво акхарэлпэ Вифсаида.
11 ११ परंतु याविषयी लोकांनी ऐकल्यावर ते त्याच्यामागे गेले. तेव्हा तो त्यांचे स्वागत करून त्यांच्याशी देवाच्या राज्याविषयी बोलू लागला आणि ज्यांना बरे होण्याची गरज होती त्यांना त्याने बरे केले.
Нэ бут мануша ужангле пала када и жыле палав Исусо. Вов мишто лэн приля, пхэнэлас лэнди палав Дэвлэско Тхагаримос и кадя ж састярэлас колэн, касти када сас трэбуй.
12 १२ दिवस संपत आला, तेव्हा बारा जण जवळ येऊन त्यास म्हणाले, “समुदायाला निरोप दे, म्हणजे ते आसपासच्या गावांत व खेड्यांत जाऊन उतरतील व खाण्याची सोय करतील; कारण आपण येथे रानातल्या ठिकाणी आहो.”
Вряма жалас кай рят, и дэшудуй поджыле кав Исусо и пхэндэ: — Отмук манушэн, соб онэ тэ жан андэ пашэ тхана и гава тэ аракхэн, кай тэ ратярэн и тэ хан, колэстар со амэ катэ андэ биманушэнго тхан.
13 १३ पण तो त्यांना म्हणाला, “तुम्हीच त्यांना खायला द्या.” ते म्हणाले, “आम्ही जाऊन या लोकांसाठी अन्न विकत आणले नाही, तर पाच भाकरी व दोन मासे एवढ्याशिवाय आम्हाजवळ काही नाही.”
Исусо пхэндя лэнди: — Тумэ дэнтэ лэнди тэ хан. Сытярнэ дивосайле: — Амэндэ качи панч марнэ и дуй маще. Со амэнди, тэ жас тэ тинас хамос важ всаворэ акала мануш?
14 १४ कारण ते सुमारे पाच हजार पुरूष होते. तेव्हा त्याने आपल्या शिष्यांना सांगितले, “पन्नास पन्नास जणांच्या पंक्ती करून त्यास बसवा,”
Котэ сас екхэн муршэн варикай панч мии. Исусо пхэндя сытярнэнди: — Розбэшлярэн манушэн по пандэша.
Сытярнэ кадя тердэ. Кала всаворэ бэшле,
16 १६ त्याने त्या पांच भाकरी व ते दोन मासे घेतले आणि वर स्वर्गाकडे पाहून त्यास आशीर्वाद दिला आणि त्यांचे तुकडे करून ते लोकसमुदायाला वाढण्याकरता शिष्यांजवळ दिले.
Исусо ля панч марнэ и дуй маще, вазгля якха по болыбэн и пхэндя наис палав хамос. Тунчи Вов ля тэ пхагэл марно и мащё и тэ дэл Пэстирэ сытярнэнди, кай кола тэ роздэн манушэнди.
17 १७ तेव्हा ते सर्व जेवून तृप्त झाले; आणि त्यांनी मोडलेल्या तुकड्यांतले उरले ते बारा टोपल्या भरून त्यांनी उचलून घेतले.
Всаворэ ханас и чялиле, и стидэ инке котора савэ ашылепэ, андэ дэшудуй барэ трасты.
18 १८ आणि असे झाले की तो एकांतात प्रार्थना करत असता शिष्य त्याच्याबरोबर होते, तेव्हा त्याने त्यांना विचारून म्हटले, “लोकसमुदाय मला कोण म्हणून म्हणतात?”
Екхварэс, кала Исусо мангэласпэ Дэвлэс ежэно, найдур Лэстар сас Лэстирэ сытярнэ. Вов пушля лэндар: — Пала кастэ прилэн Ман мануша?
19 १९ मग त्यांनी उत्तर देऊन म्हटले, “बाप्तिस्मा करणारा योहान, पण कित्येक म्हणतात ‘एलीया,’ व कित्येक म्हणतात की, पुरातन संदेष्ट्यातील कोणीएक पुन्हा उठला आहे.”
Онэ пхэндэ: — Палав Иоано Болдэмарё, ай авэр — палав Илия, ай авэр пхэнэн, со екх андай дэлмутно пророко жундиля.
20 २० त्याने त्यांना म्हटले, “पण तुम्ही मला कोण म्हणून म्हणता?” तेव्हा पेत्राने उत्तर देऊन म्हटले, “देवाचा ख्रिस्त.”
— А тумэ важ касти прилэн Ман? — пушля лэн Исусо. — Дэвлэско Христосо, — пхэндя Пэтро.
Нэ Исусо припхэндя лэнди, кай никасти тэ на роспхэнэн пала када.
22 २२ आणि म्हटले, “मनुष्याच्या पुत्राने पुष्कळ दुःखे सोसावी आणि वडील व मुख्य याजक लोक व नियमशास्त्र शिक्षक यांच्याकडून नाकारले जावे व जीवे मारले जावे व तिसऱ्या दिवशी पुन्हा उठवले जावे, याचे अगत्य आहे.”
Пхэндя: — Шаво Манушыкано авэла андэ бари грыжа, и Лэс на прилэна пхурэдэра, барэ рашая и сытяримаря Законостирэ. Вов авэла умардо, ай по трито дес жундёла.
23 २३ आणि तो सर्वांना म्हणाला, “जर कोणी माझ्यामागे येऊ इच्छितो तर त्याने स्वतःला नाकारावे व दररोज आपला वधस्तंभ उचलून घ्यावा व माझ्यामागे चालावे.
Тунчи Исусо пхэндя лэнди: — Сар ко камэл тэ жал пала Мандэ, мэк отпхэндёл ежэно пэстар, кажно дес лэл пэско трушул и жал пала Мандэ.
24 २४ कारण जो कोणी आपला जीव वाचवू इच्छितो तो त्यास गमावील, परंतु जो कोणी माझ्याकरिता आपला जीव गमावील तो त्यास वाचवील.
Кодва, ко камэл тэ фэрисарэл пэско жувимос, хасарэла лэс, а ко хасарэла пэско жувимос важ Манди, кодва фэрисарэла лэс.
25 २५ कारण मनुष्याने सगळे जग मिळवून स्वतःला गमावले किंवा स्वतःचा नाश करून घेतला तर त्यास काय लाभ होईल?
Со за мищимос манушэсти, сар вов лэла всавори люма, а ежэно хасавэла и терэла грыжа пэсти?
26 २६ जो कोणी माझ्याविषयीची व माझ्या वचनाविषयी लाज धरील त्यांच्याविषयीची लाज मनुष्याचा पुत्र जेव्हा आपल्या स्वतःच्या, पित्याच्या व पवित्र दूतांच्या गौरवाने येईल तेव्हा धरील.
Ко лажала Мандар и Мэрнэ лавэндар, колэстар лажала и Шаво Манушыкано, кала авэла андэ Пэстири слава и андэ слава лэ Дадэстири, и свэнтонэнца ангелонэнца.
27 २७ आणि मी तुम्हास खरे सांगतो की, येथे उभे राहणाऱ्यांतले काही असे आहेत की, ते देवाचे राज्य पाहतील तोपर्यंत त्यांना मरणाचा अनुभव येणारच नाही.”
Пхэнав тумэнди чячимос: исин машкар тумэндэ кола, савэ тэрдён катэ, онэ на мэрэна, сар удикхэна о Тхагаримос Дэвлэско.
28 २८ आणि या गोष्टी सांगितल्यानंतर सुमारे आठ दिवसानी असे झाले की, पेत्र व योहान व याकोब यांना बरोबर घेऊन तो प्रार्थना करायला डोंगरावर गेला.
Кала прожыля варикай охта деса, сар Исусо пхэндя кала лава, Вов ля Пэтрос, Иоанос и Иаковос и вазгляпэ по плай тэ мангэлпэ Дэвлэс.
29 २९ तेव्हा तो प्रार्थना करीत असता त्याच्या मुखाचे रूप पालटले व त्याचे वस्त्र पांढरे शुभ्र लखलखीत झाले.
Андэ кодья вряма, сар мангэласпэ, Лэско муй парудиля, Лэстири йида ашыля парни тай свэтосавэлас.
И акэ, авиле дуй мурш, савэ линэ тэ дэн дума Исусоса, — када сас Моисеё и Илия.
31 ३१ ते तेजस्वी दिसत होते आणि जे त्याचे प्रयाण तो यरूशलेम शहरात पूर्ण करणार होता, त्याविषयी ते बोलत होते.
Онэ авиле андэ бари слава и пхэнэнас, со Лэсти трэбуй тэ жал андо Иерусалимо кай тэ ашавэл кадья люма.
32 ३२ तेव्हा पेत्र व त्याच्याबरोबर जे होते ते झोपेने भारावले होते, परंतु ते पूर्णपणे जागे झाले तेव्हा त्यांचे तेज आणि जे दोन पुरूष त्याच्याजवळ उभे राहिले होते त्यांनाही पहिले.
Пэтро и ко сас лэса засутэ. Но сар просутэпэ, удикхле слава Исусостири и дуен муршэн, савэ тэрдёнас паша Лэстэ.
33 ३३ मग असे झाले की ते त्याच्यापासून दूर होत असता पेत्राने येशूला म्हटले, “हे गुरु, येथे असणे आम्हास बरे आहे; तर आम्ही तीन मंडप करू, तुझ्यासाठी एक व मोशेसाठी एक व एलीयासाठी एक.” आपण काय बोलत आहोत याचे त्यास भान नव्हते.
Кала мурша линэ тэ жантар, Пэтро пхэндя Исусости: — Сытяримари! Амэнди катэ фартэ мишто! Амэ стераса трин катуны: екх Тути, екх Моисеёсти и екх Илиясти. Ежэно на полэлас, со дэлас дума.
34 ३४ तो या गोष्टी बोलत असता एक ढग येऊन त्यांच्यावर सावली करू लागला आणि ते ढगांत शिरले तेव्हा ते भ्याले.
Кала вов дэлас дума, авиля облако пэр лэндэ и онэ попэле талав лэстэ. Сар попэле андо облако, онэ фартэ пэрэдарайле.
Андав облако пхэндя гласо: — Када Мэрно Шаво, Мэрно вытидо. Лэс ашунэн!
36 ३६ ही वाणी झाल्यावर येशू एकटाच दिसला आणि ते उगेच राहिले व ज्या गोष्टी त्यांनी पहिल्या होत्या त्यांतले काहीच त्यांनी त्या दिवसांमध्ये कोणाला सांगितले नाही.
Сар гласо на ашыля, онэ удикхле екхэс Исусос. Онэ ашэнас мулком пала кода и андэ кодья вряма никасти на роспхэнэнас, со онэ дикхле.
Пэ авэр дес, кала онэ змукэнаспэ пав плай, Исусос ажутярэнас фартэ бут мануша.
38 ३८ तेव्हा पाहा, समुदायातील एक मनुष्य मोठ्याने ओरडून म्हणाला, हे गुरु, मी तुला विनंती करतो, माझ्या मुलाकडे पाहा, कारण तो माझे एकुलते मूल आहे.
И екх мануш андар лэндэ зацыписайля: — Сытяримари! Мангав Тут, подикх по мэрно шаво, вов екх мандэ.
39 ३९ आणि पाहा, कोणी आत्मा त्यास धरतो आणि हा एकाएकी ओरडतो, मग तो याला असा पिळतो की त्याच्या तोंडाला फेस येतो, तो याला पुष्कळ त्रास देतो व याला मोठ्या प्रयासाने सोडून जातो.
Лэс схутилэл и тасавэл духо, и тунчи шаворо лэл тэ цыписавэл, тэ тиносавэл и тэ мукэл саля. Духо фартэ марэл лэс и тунчи цыра отжал лэстар.
Мэ манглем Тирэн сытярнэн тэ вытрадэн лэс, но онэ на вытрадэ.
41 ४१ तेव्हा येशूने उत्तर देऊन म्हटले, “हे अविश्वासी व विपरीत पिढी, मी कोठेपर्यंत तुमच्याबरोबर राहू व तुमचे सोसू? तू आपल्या मुलाला इकडे आण.”
— Напатимаско и билажавардо родо, — пхэндя Исусо. — Скачи Манди тэ авав тумэнца и тэ тэрписарав тумэн? Ан тирэс шавэс кардэ.
42 ४२ मग तो जवळ येत आहे इतक्यात भूताने त्यास खाली आपटले व भारी पिळून टाकले, पण येशूने त्या अशुद्ध आत्म्याला धमकावले व मुलाला बरे करून त्याच्या पित्याजवळ परत दिले.
Кала шаворо инке жалас, бэнг шутя лэс пэ пхув и ля тэ марэл лэс. Но Исусо запхэндя найжужэ духости, састярдя шаворэс и отдя лэстирэ дадэсти.
43 ४३ मग देवाचे हे महान सामर्थ्य पाहून सर्व लोक थक्क झाले आणि तो जी कामे करीत होता त्या सर्वांवरून सर्वजण आश्चर्य करीत असता तो आपल्या शिष्यांना म्हणाला,
Всаворэ дивосайле, саво баро Дэл. Андэ кодья вряма, сар всаворэ дивосавэнас колэсти, со тердя Исусо, Вов пхэндя Пэстирэ сытярнэнди:
— Ашунэн мишто, со Мэ тумэнди икхатар пхэнава: Шаво Манушыкано сыго авэла отдино андэ васт манушэндирэ.
45 ४५ परंतु हे बोलणे त्यांना समजले नाही व त्यांना ते समजू नये म्हणून ते त्यांच्यापासून गुप्त राखलेले होते; आणि ते या बोलण्याविषयी त्यास विचारायला भीत होते.
Но онэ на полинэ, со Вов пхэндя. Лэнди када сас затердо, и онэ на полинэ, со сас пхэндо, а тэ пушэн Лэс пала када лав даранас.
Машкар сытярнэ екхвар сас дума пала кода, ко лэндар майбаро.
47 ४७ तेव्हा येशूने त्यांच्या अंतःकरणाचे विचार जाणून एका बालकाला जवळ घेऊन त्यास आपल्यापाशी उभे केले,
Исусо жангля, со онэ гындонас андэ водя, ля цэкнэс бэятос и тходя паша Пэстэ.
48 ४८ आणि त्यांना म्हटले, “जो कोणी माझ्या नावाने या बालकाला स्वीकारतो तो मला स्वीकारतो आणि जो कोणी माझा स्वीकार करतो तो ज्याने मला पाठवले त्याचा स्वीकार करतो; कारण तुम्हा सर्वांमध्ये जो सर्वांहून लहान आहे तोच मोठा आहे.”
— Ко важ Мэрно алав прилэл акацавэс бэятос, — пхэндя Исусо, — кодва и Ман прилэл, а ко прилэл Ман, кодва прилэл Колэс, ко Бишалдя Ман. Ко машкар тумэндэ майцэкно всаворэндар, кодва и майбаро.
49 ४९ तेव्हा योहानाने उत्तर देऊन म्हटले, “हे गुरु, आम्ही कोण एकाला तुझ्या नावाने भूते काढतांना पाहिले आणि आम्ही त्यास मना केले, कारण तो आमच्याबरोबर तुझ्यामागे चालत नाही.”
Иоано пхэндя Лэсти: — Сытяримари! Амэ дикхле манушэс, саво Тирэ алавэса вытрадэл бэнгэн. Амэ запхэндэ лэсти, колэстар со вов на пхирэл пала Тутэ екхэтанэ амэнца.
50 ५० तेव्हा येशूने त्यास म्हटले, “मना करू नका, कारण जो तुम्हास प्रतिकूल नाही तो तुम्हास अनुकूल आहे.”
— На запхэнэн, — пхэндя лэсти Исусо. — Ко на жал пэ тумэндэ, кодва пала тумэндэ.
51 ५१ आणि असे झाले की त्यास वर घेतले जाण्याचा समय जवळ आला तेव्हा यरूशलेम शहरास जाण्याच्या दृढनिश्चयाने त्याने आपले तोंड वळवले.
Кала Исусости поджыля вряма тэ ваздэлпэ по болыбэн, Вов ля андэ годи со трэбуй тэ жал андо Иерусалимо.
52 ५२ मग त्याने आपल्यापुढे निरोपे पाठवले, तेव्हा ते निघून त्याच्यासाठी तयारी करण्यास शोमरोन्यांच्या एका गावात गेले,
Англал Пэстэ Вов бишалдя пэстирэ манушэн, онэ жыле андо екх андай самариятирэ гава тэ пригытон вся.
Нэ мануша, савэ жувэнас котэ, на прилинэ Лэс, колэстар со Вов жалас андо Иерусалимо.
54 ५४ तेव्हा त्याचे शिष्य याकोब व योहान हे पाहून म्हणाले, “हे प्रभू, एलीयाने केले होते तसेच आकाशांतून अग्नीने पडून त्याचा नाश करावा म्हणून आम्ही आज्ञा करावी, अशी तुझी इच्छा आहे काय?”
Лэстирэ сытярнэ, Иаково тай Иоано, дикхле када и пхэндэ: — Рай! Камэс, амэ припхэнаса ягати тэ сжал пав болыбэн и всаворэн лэн тэ спхабарэл?
55 ५५ परंतु त्याने वळून त्यांना धमकावले आणि म्हटले, “तुम्ही कोणत्या आत्म्याचे आहात हे तुम्हास ठाऊक नाही;
Исусо обрисайля, запхэндя лэнди. И онэ жыле андэ авэр гав.
56 ५६ कारण मनुष्याचा पुत्र मनुष्यांच्या जीवाचा नाश करायला नाही, तर त्यांना तारायला आला आहे.” मग ते दुसऱ्या गावाला गेले.
Сар онэ жанас пав дром, екх мануш пхэндя Исусости: — Мэ жава пала Тутэ андо всаворэ тхана, кай Ту жаса.
58 ५८ तेव्हा येशू त्यास म्हणाला, “खोकडांस बिळे व आकाशांतल्या पाखरांस घरटी आहेत, परंतु मनुष्याच्या पुत्राला आपले डोके टेकायला ठिकाण नाही.”
Исусо пхэндя лэсти: — Кай лисоря исин тхана, кай онэ жувэн, и кай чирикля болыбнастирэ — пэско тхан, а Шавэсти Манушыканэсти най кай шэро тэ тховэл.
59 ५९ मग त्याने दुसऱ्या एकाला म्हटले, “माझ्यामागे ये,” परंतु तो म्हणाला, “हे प्रभू, पहिल्याने मला जाऊ दे आणि माझ्या पित्याला पुरू दे,”
Аврэсти манушэсти Исусо пхэндя: — Жа пала Мандэ. Кодва пхэндя: — Рай, дэ манди майанглал тэ жав и тэ гаравав пэстирэ дадэс.
60 ६० तेव्हा येशूने त्यास म्हटले, “मरण पावलेल्यांना आपल्या मरण पावलेल्यांस पुरू दे, परंतु तू जाऊन देवाच्या राज्याची घोषणा कर.”
— Мэк мулэ ежэнэ гаравэн пэстирэн мулэн, а ту жа и роспхэн пала Тхагаримос Дэвлэско, — пхэндя лэсти Исусо.
61 ६१ तेव्हा आणखी एकजण म्हणाला, हे प्रभू, मी तुझ्यामागे येईन, परंतु पहिल्याने मला माझ्या घरात जे आहे त्यांचा निरोप घेऊ दे.
Инке екх мануш пхэндя Лэсти: — Рай, Мэ жава пала Тутэ! Нэ дэ манди майанглал тэ жав и тэ дикхав пэско йири.
62 ६२ पण येशूने त्यास म्हटले, “जो कोणी नांगराला आपला हात घातल्यावर मागील गोष्टींकडे पाहत राहतो असा कोणीही देवाच्या राज्याला उपयोगी नाही.”
Исусо пхэндя: — Ни екх мануш, саво тховэла васт пэско по плуго и обдикхэлпэ палпалэ, на поджал важ Тхагаримос Дэвлэско.
