Whakatauki 8

1 He teka ianei kei te karanga te whakaaro nui, e puaki ana ano te reo o te matauranga?

Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?

2 I runga i nga wahi tiketike tona turanga, i te ara i te tutakitanga o nga huarahi;

Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.

3 Hamama ana ia i te taha o nga kuwaha, i te ngutu o te pa, i te tomokanga atu i nga tatau:

Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:

4 Ki a koutou, e nga tangata, taku karanga; ki nga tama ano a te tangata toku reo.

Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.

5 E nga kuware, kia matau koutou ki te ngarahu tupato; e nga wairangi, kia mohio te ngakau.

Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.

6 Whakarongo mai, ka korerotia hoki e ahau nga mea pai rawa; ko ta oku ngutu e whakapuaki ai ko nga mea e rite ana.

Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.

7 He pono hoki te korero a toku mangai; he mea whakarihariha ano te kino ki oku ngutu.

Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.

8 Kei runga i te tika nga kupu katoa a toku mangai; kahore he whakapeka, he whanoke ranei, i roto.

Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.

9 Ko enei katoa he marama ki te tangata e matau ana, he tika ki te hunga i kitea ai te mohio.

Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.

10 Manakohia mai taku ako, kaua te hiriwa; ko te matauranga, nui atu i te koura pai rawa.

Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.

11 Pai atu hoki te whakaaro nui i nga rupi; e kore hoki nga mea katoa e minaminatia nei e tau hei whakarite mona.

Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

12 Kua meinga e ahau, e te whakaaro nui, ko te ngarahu pai hei nohoanga moku, e kitea ana e ahau te mohio me te ata whakaaro.

Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.

13 Ko te wehi ki a Ihowa koia tena ko te kino ki te he: e kino ana ahau ki te whakapehapeha, ki te whakakake, ki te ara he, ki te mangai whanoke.

Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.

14 Ko te whakaaro tika, ko te whakaaro nui, naku; ko ahau te matauranga, kei ahau te kaha.

Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.

15 Naku nga kingi i kingi ai, naku nga rangatira i whakatakoto ai i te tika.

Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.

16 Naku i whai rangatiratanga ai nga rangatira, nga tangata nunui, ara nga kaiwhakawa katoa o te whenua.

Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.

17 E arohaina ana e ahau te hunga e aroha ana ki ahau; ko te hunga hoki e ata rapu ana i ahau, e kite ratou i ahau.

Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.

18 He taonga, he kororia kei ahau; ae ra, he rawa mau tonu, he tika.

Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.

19 Pai atu oku hua i te koura, ae ra, i te koura parakore; ko nga mea e puta ana i ahau, pai atu i te hiriwa kowhiri.

Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.

20 Kei nga ara o te tika ahau e haere ana, kei waenganui i nga huarahi o te whakawa:

Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;

21 Kia meinga ai e ahau te hunga e aroha ana ki ahau kia whiwhi ki te rawa, kia whakakiia ai e ahau a ratou takotoranga taonga.

Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.

22 I a Ihowa ahau, no te timatanga ra ano o ona ara, no mua atu i ana mahi o nehera.

PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.

23 Nonamata riro ahau i whakaritea ai, no te timatanga, no mua atu i te whenua.

Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;

24 I te mea kahore ano nga rire, kua whanau ahau; i te mea kiano he puna whai wai.

Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.

25 No mua atu i te whakaunga o nga maunga, no mua i nga pukepuke toku whanautanga:

Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.

26 I te mea kahore ano i hanga noatia e ia te whenua, me nga parae, me te timatanga o te puehu o te ao.

Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;

27 I tana whakaturanga i nga rangi, i reira ano ahau: i tana whakaritenga i te awhi mo te mata o te rire;

Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;

28 I tana whakapumautanga i nga rangi i runga; i te tototanga o nga puna o te rire;

Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;

29 I tana rohenga mai i te moana, kei takahia tana kupu e nga wai; i tana waitohutanga i nga turanga o te whenua;

Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;

30 I reira ahau i tona taha, he tohunga ki nga mahi: he ahuarekatanga ahau nona i ia ra, i ia ra, e koa ana i nga wa katoa i tona aroaro;

Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;

31 E koa ana ki tana ao; a ko taku i ahuareka ai ko nga tama a te tangata.

Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.

32 No reira, e aku tamariki, whakarongo mai ki ahau: ka hari hoki te hunga e pupuri ana i oku ara.

Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.

33 Whakarongo mai ki te ako, kia whai whakaaro ai koutou; kaua hoki e paopaongia.

Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.

34 Ka hari te tangata e whakarongo ana ki ahau, e tatari ana i oku tatau i tenei ra, i tenei ra, e whanga ana i nga pou o oku kuwaha.

Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.

35 Ko te tangata hoki e kite ana i ahau, e kite ana i te ora, ka whiwhi ano ia ki ta Ihowa manako mai.

Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.

36 Ko te tangata ia e hara ana ki ahau, he mahi nanakia tana ki tona wairua ake; ko te hunga katoa e kino ana ki ahau, e aroha ana ki te mate.

Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.