Whakatauki 23
1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol h7585)
15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.
[Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
