< Whakatauki 14 >

1 Ko ta te wahine whakaaro nui he hanga i tona whare; ko ta te wahine wairangi, ko ona ringa hei wahi iho.
Toda a mulher sabia edifica a sua casa: mas a tola a derriba com as suas mãos.
2 Ko te tangata e haere ana i runga i tona tika, e wehi ana i a Ihowa; ko te tangata he parori ki ona ara e whakahawea ana ki i ia.
O que anda na sua sinceridade teme ao Senhor, mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.
3 Kei te mangai o te wairangi he patu whakapehapeha; ma nga ngutu ia o te hunga whakaaro nui ratou ka ora ai.
Na bocca do tolo está a vara da soberba, mas os labios dos sabios os conservam.
4 Ki te kahore he kau, ka ma te takotoranga kai; ma te kaha ia o te kau ka nui ai nga hua.
Não havendo bois, a mangedoura está limpa, mas pela força do boi ha abundancia de colheitas.
5 E kore te kaiwhakaatu pono e teka; ka puaki ia te teka i te kaiwhakaatu teka.
A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa se desboca em mentiras.
6 E rapu ana te tangata whakahi i te whakaaro nui, heoi kahore e kitea e ia; ki te tangata matau ia he mama noa te matauranga.
O escarnecedor busca sabedoria, e nenhuma acha, mas para o prudente o conhecimento é facil.
7 Haere atu ki te aroaro o te kuware, ina kahore e kitea e koe he ngutu matau ona.
Vae-te de diante do homem insensato, porque n'elle não divisarás os labios do conhecimento.
8 Ko te whakaaro nui o te tangata tupato, he matau ki tona ara; ko te wairangi o nga kuware, he tinihanga.
A sabedoria do prudente é entender o seu caminho, mas a estulticia dos tolos é engano.
9 Ko ta nga wairangi he kata ki te he: na kei te hunga tika te whakaaro pai.
Os loucos zombam do peccado, mas entre os rectos ha benevolencia.
10 E mohio ana te ngakau ki tona ake mamae, e kore ano hoki tona koa e pikitia e te tangata ke.
O coração conhece a sua propria amargura, e o estranho não se entremetterá na sua alegria.
11 Ka whakangaromia te whare o te hunga kino: ka tupu ia te teneti o te hunga tika.
A casa dos impios se desfará, mas a tenda dos rectos florescerá.
12 He huarahi ano tera e tika ana ki ta te tangata titiro, ko tona mutunga ia ko nga huarahi ki te mate.
Ha caminho que ao homem parece direito, mas o fim d'elle são os caminhos da morte.
13 Ahakoa e kata ana, e mamae ana te ngakau; a, ko te mutunga o te koa, he pouri.
Até no riso terá dôr o coração, e o fim da alegria é tristeza.
14 Ko te tangata i te ngakau tahuri ke, ka makona i ona ara ake: a ko te tangata pai ka makona i tana ake ano.
Dos seus caminhos se fartará o que declina no coração, mas o homem bom se fartará de si mesmo.
15 Ko ta te kuware he whakapono ki nga kupu katoa; tena ko te tangata tupato, ka ata titiro ki tana hikoi.
O simples dá credito a cada palavra, mas o prudente attenta para os seus passos.
16 E wehi ana te tangata whakaaro nui, ka neke atu i te kino; ko te kuware ia ka whakahi, ka tohe.
O sabio teme, e desvia-se do mal, mas o tolo se encoleriza, e dá-se por seguro.
17 Ko te tangata riri wawe ka mahi i te wairangi; ka kinongia ano hoki te tangata i nga rauhanga kino.
O que presto se indigna, fará doidices, e o homem de más imaginações será aborrecido.
18 He wairangi te whakarerenga iho mo nga kuware; ko te tangata tupato ia ka karaunatia ki te matauranga.
Os simplices herdarão a estulticia, mas os prudentes se coroarão de conhecimento.
19 E piko ana te hunga kino ki te aroaro o te hunga pai; a ko te hunga he ki nga kuwaha o te tangata tika.
Os máus se inclinaram diante dos bons, e os impios diante das portas do justo.
20 E kinongia ana te rawakore e tona hoa ake nei ano; he tokomaha ia nga tangata e aroha ana ki te tangata taonga.
O pobre é aborrecido até do companheiro, porém os amigos dos ricos são muitos.
21 Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa, e hara ana; ko te tangata ia e atawhai ana ki nga rawakore, ka hari.
O que despreza ao seu companheiro pecca, mas o que se compadece dos humildes é bemaventurado.
22 He teka ianei e kotiti ke ana nga kaiwhakatakoto i te kino? He atawhai ia, he pono, kei nga kaihanga i te pai.
Porventura não erram os que obram o mal? mas beneficencia e fidelidade serão para os que obram o bem.
23 He hua to nga mauiuitanga katoa; tena ko te korero o nga ngutu e ahu ana ki te rawakore.
Em todo o trabalho proveito ha, mas a palavra dos labios só encaminha á pobreza.
24 Hei karauna mo nga whakaaro nui o ratou taonga; ko te wairangi ia o nga kuware, he wairangi kau.
A corôa dos sabios é a sua riqueza, a estulticia dos tolos é só estulticia.
25 Ka ora nga wairua i te kaiwhakaatu pono: ko te tangata korero teka ia e mea ana kia tinihanga.
A testemunha verdadeira livra as almas, mas o que se desboca em mentiras é enganador.
26 U tonu, kaha tonu te whakaaro ina wehi ki a Ihowa; ka whai rerenga atu ano hoki ana tamariki.
No temor do Senhor ha firme confiança, e elle será um refugio para seus filhos.
27 He puna ora te wehi ki a Ihowa, e mahue ai nga reti o te mate.
O temor do Senhor é uma fonte de vida, para se desviarem dos laços da morte.
28 Ma te nui o te iwi ka whai honore ai te kingi; ma te kore o te iwi ka taka ai te rangatira.
Na multidão do povo está a magnificencia do rei, mas na falta do povo a perturbação do principe.
29 He matauranga nui to te tangata manawanui; ko te tangata riri wawe ia, e whakaneke ake ana ia i te wairangi.
O longanimo é grande em entendimento, mas o que é de espirito impaciente assignala a sua loucura.
30 He ora ki nga kikokiko te ngakau ora; ko te hae ia, he pirau ki nga wheua.
O coração com saude é a vida da carne, mas a inveja é a podridão dos ossos.
31 Ko te tangata e tukino ana i te ware, he tawai tana ki tona Kaihanga; ko te tangata ia e atawhai ana i te rawakore, e whakahonore ana i a ia.
O que opprime ao pobre insulta áquelle que o creou, mas o que se compadece do necessitado o honra.
32 E uakina iho ana te tangata kino i runga i tona he; ko te tangata tika ia ka whai tumanakohanga i tona matenga.
Pela sua malicia será lançado fóra o impio, mas o justo até na sua morte tem confiança.
33 Ka noho te whakaaro nui ki te ngakau o te tangata matau; engari ko te mea kei te wahi ki roto o nga kuware e whakaaturia ana.
No coração do prudente repousa a sabedoria, mas o que ha no interior dos tolos se conhece.
34 Ma te tika ka kake ai te iwi; ma te hara ia ka ingoa kino ai nga iwi.
A justiça exalta ao povo, mas o peccado é o opprobrio das nações.
35 Ka manako te kingi ki te pononga mahara; a ka riri ki te tangata i takea ai te whakama.
O Rei tem seu contentamento no servo prudente, mas sobre o que envergonha cairá o seu furor.

< Whakatauki 14 >