Whakatauki 13

1 Ko te tama whakaaro nui ka rongo ki ta tona papa ako: ko te tangata whakahi ia e kore e rongo ki te riri.

Een verstandig kind volgt de tucht van zijn vader, Een deugniet is doof voor verwijten.

2 E kai te tangata i te pai i te hua o tona mangai: ka kai ia te wairua o te hunga wanoke i te tutu.

De goede geniet van de vrucht der gerechtigheid Het verlangen der zondaars gaat uit naar geweld.

3 Ko te tangata e tiaki ana i tona mangai e pupuri ana i tona ora: ko te tangata ia e hamama nui ana ona ngutu, ko te whakangaromanga mona.

Wie op zijn mond let, behoedt zichzelf; Maar wie zijn lippen openspalkt, hèm dreigt gevaar.

4 E hiahia ana te wairua o te tangata mangere, a kahore he mea mana: ka meinga ia kia momona te wairua o te hunga uaua.

De begeerte van den luiaard blijft onvervuld, Het verlangen der vlijtigen wordt ruimschoots bevredigd.

5 E kino ana te tangata tika ki te korero teka: he mea whakarihariha ia te tangata kino, a whakama noa iho.

De rechtvaardige heeft een afkeer van leugentaal, Maar de boze smaadt en schimpt.

6 Ko te tika hei kaitiaki mo te tangata e tapatahi ana te ara: ka whakataka ano te tangata kino e te hara.

De deugd beschermt hem, die onberispelijk wandelt, De boosheid brengt de zondaars ten val.

7 Tera tetahi kei te amene taonga mona, heoi kahore rawa he mea i a ia: tera tetahi kei te whakarawakore i a ia, heoi nui atu ona rawa.

Er zijn er, die zich rijk houden, maar alles ontberen; Ook, die zich arm voordoen, en kapitalen bezitten.

8 Ko nga utu mo te tangata kia ora, ko ona rawa: tena ko te rawakore, e kore e rongo i te riri.

Met rijkdom kan men zijn leven kopen, Maar de arme kan geen losprijs vinden.

9 E koa ana te marama o te hunga tika: ka keto ia te rama o te hunga kino.

Het licht der rechtvaardigen brandt lustig, De lamp der bozen gaat uit.

10 He totohe anake i ahu mai i te whakapehapeha: he whakaaro nui ia kei te hunga i nga kupu tika.

Overmoed geeft enkel twist, Alleen bij ootmoedigen is wijsheid.

11 Ko nga taonga i puta mai i te whakamanamana ka iti haere: ko ta te tangata i whakaemi ai, he mea mahi, ka tupu haere.

Snel verworven rijkdom slinkt even vlug weg; Alleen wie gestadig verzamelt, wordt rijk.

12 He manako taringa roa, he patu ngakau: ka tae te koronga, ko te rakau ia o te ora.

Langdurig wachten sloopt het hart, Maar een vervulde wens is een boom des levens.

13 Ko te tangata e whakahawea ana ki te kupu, ka ngaro i a ia ano; ko te tangata ia e wehi ana i te whakahau, ka whiwhi ki te utu.

Wie het bevel niet telt, wordt ervoor gestraft; Wie het voorschrift eerbiedigt, wordt beloond.

14 Ko te ture o te hunga whakaaro nui, he puna no te ora, e puta ai i nga reti o te mate.

Het onderricht van den wijze is een bron van leven; Men vermijdt er mee de strikken des doods.

15 Ko to te ngarahu pai he homai atawhai; he taikaha ia te ara o te hunga nanakia.

Gezond verstand maakt bemind, Het gedrag der veinzaards leidt tot hun eigen verderf.

16 He mahi mohio ta te tangata tupato; ko ta te wairangi he hora i te kuwaretanga.

Een wijze doet alles met beleid, Maar een zot kraamt zijn dwaasheid uit.

17 Ka hinga te karere kino ki te kino; ko te karere pono ia, ano he rongoa.

Een onbekwaam boodschapper brengt ongeluk aan, Een betrouwbaar gezant wendt het af.

18 Ko te tangata kahore e pai ki te papaki, mana te rawakore, te whakama; engari ko te tangata e whai mahara ana ki te ako, ka whakahonoretia.

Armoe en schande voor wie de berisping niet telt; Maar wie een vermaning ter harte neemt, wordt geëerd.

19 Ko te hiahia kua rite, he reka ki te wairua: he whakarihariha ia ki nga kuware te whakarere i te kino.

Een vervulde wens is zoet voor de ziel, Het kwaad te mijden is voor de bozen een gruwel.

20 Haere i te taha o te hunga whakaaro nui, a ka whai whakaaro koe: ko te takahoa ia o nga kuware, ka mamae.

Wie met wijzen omgaat wordt wijs; Wie het met dwazen houdt, vergaat het slecht.

21 Ka whai te kino i te hunga hara; ko te utu ia ki te hunga tika, he pai.

De zondaars zit het ongeluk op de hielen, Welvaart is het deel der rechtvaardigen.

22 He whakarerenga iho ta te tangata pai mo nga tamariki a nga tamariki; kei te rongoa mo te tangata tika nga taonga o te tangata hara.

De deugdzame laat zijn kleinkinderen een erfenis na, Wat een zondaar bezit, is voor den rechtvaardige bestemd.

23 He nui te kai kei te ngakinga a nga rawakore; tera ia te mea e ngaro ana i te kore o te tikanga pai.

Veel voedsel geeft het braakland der armen, Maar door onrecht gaat het meeste verloren.

24 Ko te tangata e kaiponu ana i tana whiu, e kino ana ia ki tana tama; ko te tangata ia e aroha ana ki a ia, ka papaki wawe i a ia.

Wie de roede spaart, houdt niet van zijn kind; Want wie het liefheeft, kastijdt het.

25 Kai ana te tangata tika, makona ana tona wairua; ka hapa ia te kopu o te tangata kino.

De rechtvaardige kan eten tot verzadigens toe, De maag der bozen komt te kort.