Whakatauki 10
1 Ko nga whakatauki a Horomona. He tama whakaaro nui, ka koa te papa: tena he tama kuware, he utanga nui mo tona whaea.
Solomon e cingthuilawk: Capa a lungkaang e ni teh, a na pa a lunghawi sak. Hatei, capa ka pathu e teh, a manu lung ka mathout sakkung doeh.
2 Kahore he rawa o nga taonga o te kino: ma te tika ia te oranga ake i te mate.
Thoenae lahoi pâkhueng e hnopai teh, hawinae awmhoeh. Hatei, lannae ni teh duenae koehoi a rungngang.
3 E kore a Ihowa e tuku i te wairua o te tangata tika kia hemokai: ka pana atu ia e ia te hiahia o te hunga kino.
BAWIPA ni tamikalannaw a pasai teh, tamikathoutnaw ngainae hah a tâkhawng pouh.
4 He rawakore te tukunga iho o te ringa ngehe: ma te ringa kakama ia ka hua te taonga.
Pangaknae ni mathoenae a tâco sak teh, hratbatnae ni tawntanae a tâcokhai.
5 He kohi raumati ta tama ngakau mahara: he whakama ia te rawa a tama moe ngahuru.
Kawmpoi tueng navah rawca ka pâkhueng e teh, a lungkaang e capa doeh. Canga lahun nah ka ip e capa teh yeirai ka po sakkung doeh.
6 He manaaki kei te tumuaki o te tangata tika: he arita ia kei te waha o te tangata kino, taupoki ai.
Tamikalan lû dawk yawhawinae ao teh, tamikathoutnaw e pahni teh rektapnae hoi akawi.
7 Ka manaakitia te maharatanga ki te tangata tika; ka pirau ia te ingoa o te hunga kino.
Tamikalannaw pahnimhoehnae heh yawhawinae lah ao han. Hatei, tamikathoutnaw e min teh a pawk han.
8 He ngakau whakaaro, ka tahuritia te whakahau: he ngutu wairangi, ka hinga.
Tami lungkaang ni teh kâpoelawknaw a lungthin hoi a dâw, hatei, a lawk kapap e tamipathu teh a rawp han.
9 Ko te tangata haere tika, e haere ora ana: ko te tangata parori ke ona ara, ka mohiotia ia.
Lannae lahoi ka cet e tami teh karoumcalah a cei, hatei lam longkawi ka dawn e teh panue lah ao han.
10 Ma te whakakini o te kanohi ka puta ai te pouri: ko te ngutu wairangi ia, ka hinga.
Mit cumasipnae ni lungmathoenae a tâco sak, lawk kapap e tamipathu teh a rawk han.
11 He puna ora te mangai o te tangata tika; tena ko te mangai o te hunga kino, ka taupokina tera e te mahi nanakia.
Tamikalan e pahni teh hringnae tuiphuek doeh. Hatei, tami kahawihoehnaw e pahni teh moikainae ni a ramuk.
12 Ko to te mauahara he whakaoho i nga totohe; ko te aroha he hipoki i nga he katoa.
Hmuhmanae ni kâpohoehnae a tâco sak. Hatei, lungpatawnae niteh, yonnae pueng a ramuk pouh.
13 E kitea te whakaaro nui ki nga ngutu o te tangata matau; ko te rakau ia te mea mo te tuara o te ngakaukore.
Thaipanueknae ka tawn e pahni dawk lungangnae hah hmu e lah a o, hatei, hemnae bongpai teh thaipanueknae ka tawn hoeh e a hnukthun vah a bo.
14 Rongoa ai te hunga whakaaro nui i te matauranga: he whakangaromanga ia kei te hori tonu, te mangai o te wairangi.
Tami a lungkaangnaw niteh, thoumthainae heh a pâkhueng awh, hatei, tamipathu e pahni niteh, rawknae hah a hnai.
15 Ko ona rawa te pa kaha o te tangata taonga: tena ko te hunga kore taonga, hei whakangaromanga to ratou rawakore.
Tami katawntanaw hanelah teh, a tawntanae hah ka cak e khopui lah ao teh, tamimathoenaw rawknae teh, a mathoenae doeh.
16 Ko te mahi a te tangata tika e ahu ana ki te ora: ko nga hua o te kino ki te hara.
Tamikalan thaw tawknae ni hringnae a tâcokhai teh, tamikathoutnaw e tawkphu teh, thoe khangnae hah doeh.
17 Kei te ara ki te ora te tangata e pupuri ana i te kupu ako; ko te tangata ia e kore e pai kia riria tona he, ka kotiti ke.
Cangkhainae ka tarawi e teh, hringnae lamthung dawk ao. Hatei, yuenae ka ek e teh, lamthung ka phen e doeh.
18 Ko te tangata e huna ana i te mauahara he ngutu teka: a he kuware te tangata e whakapuaki ana i te ngautuara.
Hmuhmanae hah laithoe deinae pahni hoi ka ramuk e tami, ayâ min mathoe nahanelah ka dei e tami teh tamipathu doeh.
19 E kore nga kupu maha e hapa i te kino; he mahara nui ia te tangata he ngutu kokopi nei ona.
Lawk pap pawiteh, payon e hai a pap. Hatei, a pahni ka cakuep e tami teh tami a lungkaang e doeh.
20 He hiriwa pai rawa te arero o te tangata tika; ko te ngakau o te hunga kino, he hauwarea rawa.
Tamikalan e lai teh, kahawi e ngun patetlah ao teh, tamikathout e lungthin teh aphu awm hoeh.
21 He tokomaha e whangaia ana e nga ngutu o te tangata tika; ka mate ia te hunga kuware, he kore no te ngakau mahara.
Tamikalan e pahni ni tami moikapap a kawk. Hatei, tamipathu teh lungangnae a vout dawkvah a due.
22 Ka hua te taonga i ta Ihowa manaaki: kahore hoki e kinakitia e ia ki te pouri.
BAWIPA yawhawinae ni tami a tawnta sak teh, lungmathoenae thokhai boihoeh.
23 Hei takaro ma te wairangi te mahi he; ma te tangata matau ia ko te whakaaro nui.
Tamipathu hanelah teh, yonnae sak e heh a nawmnae lah a coung. Hatei, thaipanueknae ka tawn e niteh, lungangnae a tawn.
24 Ko ta te tangata kino i wehi ai ka tae ano ki a ia; a, ko ta te hunga tika i hiahia ai, ka homai.
Tamikathout teh a taki e patetlah a lathueng a pha vaiteh, tamikalan teh a ngai e hah poe lah ao han.
25 Pahure rawa ake te tukauati kua kore te hunga kino: tena ko te tangata tika he turanga pumau tera.
Bongparui a kâkaven toteh, tamikathoutnaw teh a kahma han. Hatei, tamikalan ni teh a yungyoe adu hungnae a tawn.
26 He winika ki nga niho, he paowa ki nga kanohi: koia ano te mangere ki ona kaiunga.
Tami pangak patoun e teh, misurtui kathut e ni hah a kip sak e hoi, hmaikhu ni mit a ut e patetlah doeh ao.
27 Ko te wehi ki a Ihowa e whakaroa ana i nga ra: ka whakapotoa mai ia nga tau o te hunga kino.
BAWIPA takinae ni hringyung a saw sak, hatei, tamikathout e hringyung teh duem sak lah ao han.
28 Tumanako atu te hunga tika, koa iho; tumanako atu te hunga kino, ngaro iho.
Tamikalan ni ngaihawi e teh lunghawinae lah ao, hatei, tamikathout e ngaihawinae teh a kahma han.
29 He kaha mo te tangata tika ta Ihowa ara; he whakangaromanga ia mo nga kaimahi i te kino.
Tamikalan hanelah BAWIPA e lamthung teh thaonae doeh. Hatei, thoenae ka sak e teh, rawkkahmanae koe a pha han.
30 E kore te tangata tika e whakangaueuetia a ake ake; e kore ia e nohoia e te hunga kino te whenua.
Tamikalan teh hmuen dawk hoi nâtuek hai puen lah awm mahoeh. Hatei, tamikathoutnaw ni talai heh onae lah hno awh mahoeh
31 Ko te mangai o te tangata tika hua ana te whakaaro nui; ka tapahia ia te arero whanoke.
Tamikalan e pahni ni lungangnae a tâcokhai, hatei ka longkawi e lai teh, tâtueng pouh lah ao han.
32 E mohio ana nga ngutu o te tangata tika ki nga mea ka manakohia; he whanoke ia e whakapuakina ana e te mangai o te hunga kino.
Tamikalan e pahni ni ngai kawi e hno hah a panue, hatei tamikathout e pahni niteh, kâtarannae lawk doeh ouk a dei.
