Matthew 5
1 Adudagi Jisuna yamlaba miyam adu ubada chingthakta kakhattuna phamlammi. Aduga mahakki tung-inbasing aduna mahakki manakta tillarabada,
Videns autem Jesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli ejus,
2 Ibungona makhoibu tambiba houre:
et aperiens os suum docebat eos dicens:
3 “Thawai tonbasing adu yaiphabani; maramdi swarga leibak adu makhoigini.
Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
4 Tengtha naoiribasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu harao nungaihanbigani!
Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
5 Pukning tappasing adu yaiphabani; maramdi makhoina malem asi phangjagani.
Beati qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
6 Achumba chatpagidamak aram khouranglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu thalhanbigani!
Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
7 Chanbiheibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu chanbigani!
Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
8 Thamoi sengbasing adu yaiphabani; maramdi makhoina Tengban Mapubu ujagani!
Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
9 Ingthaba puraknabagi thabak touribasing adu yaiphabani; maramdi makhoibu Tengban Mapugi machasing kougani!
Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
10 Achumba chatpagidamak otpi neibiba phanglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapugi leibak adu makhoigini!
Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
11 “Eigi maramgidamak misingna nakhoibu ikaiba piduna cheiraba, ot-neiraba amadi nakhoigi nathakta phattaba pumnamak thangjillabada, nakhoi yaiphabani.
Beati estis cum maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
12 Madugidamak nakhoi haraojou amasung thoidok hendokna nungaijou! Maramdi swargada nakhoigi mana chao-i. Aduga matou asumna nakhoigi namangda leiramba Tengban Mapugi wa phongdokpa maichousingbu makhoina ot-neikhi.
gaudete, et exsultate, quoniam merces vestra copiosa est in cælis. Sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
13 “Nakhoidi taibangpan-gi thumni. Adubu thum aduna magi mahao mangkhrabadi, nakhoina madubu karamna mahao amuk leihan-gadage? Adunadi madu mapanda hundoktuna misinggi makhongna netpa nattana atei karisu kanadre.
Vos estis sal terræ. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
14 “Nakhoidi taibangpan-gi mangalni. Chingthakta leiba sahar lotpa yade.
Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita,
15 Aduga misingna thaomei thallaga thumok makhada thamnade; adubu thaomei makhong mathakta thamduna yum manungda leiba pumnamakpu ngalhalli.
neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo sunt.
16 Matou asumna, misingna nakhoigi aphaba thabaksing adu swargada leiba nakhoigi Napa Ibungobu thagatnanaba nakhoigi mangal adu misinggi mangda ngalhallu.
Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum, qui in cælis est.
17 “Eina Moses-ki Wayel Yathang nattraga Tengban Mapu wa phongdokpiba maichousingna tambibasing adu mang-hanba lakpani haina khan-ganu. Eidi madu manghanba lakpa natte, adubu thunghanba lakpani.
Nolite putare quoniam veni solvere legem aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
18 Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, swarga amasung malem mangdriba phaoba Wayel Yathang adugi khwaidagi pikpa mayek nattraga khwaidagi pikpa saruk ama phaoba, pumnamak aduna thungdriphaoba mangloi.
Amen quippe dico vobis, donec transeat cælum et terra, jota unum aut unus apex non præteribit a lege, donec omnia fiant.
19 Aduga kanagumbana hairiba yathangsing asidagi apikpa yathang amabu thugairaba amasung madumak tounanaba misingda tambirabadi swarga leibakta mahakpu khwaidagi apikpa kougani. Adubu kanagumbana Wayel Yathang injaraga madumak misingda tounanaba tambirabadi, swarga leibakta mahakpu achouba kougani.
Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno cælorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cælorum.
20 Aduga eina nakhoida hairi, karigumba nakhoigi achumba chatpa aduna Wayel Yathanggi ojasing amadi Pharisee-sing adudagi hendrabadi, nakhoina swarga leibakta keidounungdasu changloi.
Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quam scribarum et pharisæorum, non intrabitis in regnum cælorum.
21 “Mamangngeida eikhoigi ipa-ipusingda, ‘Nahakna mi hatloidabani aduga kanagumbana mi hatlabadi mahakna wayenbagi awabada tagani’ haina haikhiba adu nakhoina tare.
Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit judicio.
22 Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumba amana magi machin-manaogi mathakta saorabadi, wayen-gi awabada tagani. Aduga amuksu, kanagumbana magi machin manaoda ‘Raca’ haina hairabadi mahakna sanhedrin-gi mamangda pukhatpagi khudongthiba adu nanggani. Amasung kanagumbana mahakki machin manaoda ‘Apang mirem’ hairabadi mahakna norokki meigi awabada tagani. (Geenna g1067)
Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennæ ignis. (Geenna g1067)
23 Maram aduna nahakna Tengban Mapuda katchanaba nahakki iratpot adu latnapungda purakpa matamda nahakki nachin-nanao amana nahakki nathakta nungaitaba leiba adu ningsinglaklabadi,
Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
24 Nahakki iratpot adu latnapung adugi mamangda thanamduna, nahakki nachin-nanao adugi manakta hanna chattuna mahakka taisinnaru. Aduga nahakna halaktuna nahakki iratpot adu katlu.
relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
25 “Nahakki maiyokta leiriba mahakka loinana nahakna wayelsang tamna lambida chatlingeida, thunamak mahakka chamthoknou, adu nattrabadi mahakna nahakpu wayel mapuda pithokpa yai, aduga wayel mapuna nahakpu phamnaibada sinaduna nahakpu keisumsangda thajinba yai.
Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
26 Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, nahakna sendon adu loina singdoktriphaoba mapham adudagi khak thorakpa yaroi.
Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
27 “‘Nahakna atoppagi nupa nattraga nupiga lannabagi thabak touroidabani’ haikhiba asi nakhoina tare.
Audistis quia dictum est antiquis: Non mœchaberis.
28 Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumbana nupi amabu apambana sumhattuna yenglabadi mahakki thamoida nupi aduga lannabagi thabak toukhrabani.
Ego autem dico vobis: quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam mœchatus est eam in corde suo.
29 Aduga karigumba nahakki yetthangba mitna nahakpu papta tahallabadi, madu kothoktuna nangondagi langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta langsinkhigadabagi sarukpudi, nahakki hakchanggi kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna g1067)
Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. (Geenna g1067)
30 Aduga nahakki yetthangba khutna nahakpu papta tahallabadi madu kakthattuna langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta chatkadabagi sarukpudi, nahakki hakchang kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna g1067)
Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et projice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. (Geenna g1067)
31 “Aduga masimasu haikhre, ‘Kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi mahakki nupida khainabagi che adu pigadabani.’
Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
32 Adubu eina nakhoida hairibasini, lannabagi thabak toubagi maramgidamak nattana kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi, mahakna nupi adu nupa lannahallabani; aduga kanagumbana khainarabi nupi aduga luhonglabadi, mahakna nupi lannabagi thabak tourabani.
Ego autem dico vobis: quia omnis qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mœchari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
33 “Eikhoigi ipa-ipusingda haikhiba asimasu nakhoina tare, ‘Nahakna lanna wasakloidabani, adubu nahakna MAPU IBUNGO-da sakkhiba wasaksing adu ngakkadabani.’
Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta tua.
34 Adubu eina nakhoida hairibasini, nakhoina keidounungda khak wasakloidabani: Nakhoina swarga panduna wasakkanu, maramdi swargadi Tengban Mapugi phambalni.
Ego autem dico vobis, non jurare omnino, neque per cælum, quia thronus Dei est:
35 Malem pandunasu wasakkanu, maramdi malemdi Tengban Mapugi khongnetphamni; Jerusalem pandunasu wasakkanu, maramdi Jerusalem-di wangthoiraba Ningthou adugi saharni.
neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: neque per Jerosolymam, quia civitas est magni regis:
36 Aduga nahakki nakok panjadunasu wasakkanu, maramdi nahakna samna ama phaoba ngouhanba nattraga muhanba ngamde.
neque per caput tuum juraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
37 Adubu nakhoina ‘Hoi’ hairaga hoi, nattraga ‘Mai’ hairaga mai haiyu; masidagi henba makheidi Phattabagi mapu adudagi lakpani.
Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
38 “‘Mit amagi mahutta mit ama, aduga ya amagi mahutta ya ama’ haiba adu nakhoina tare.
Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
39 Adubu eina nakhoida hairibasini; nakhoida lallakpa mahak aduda laman singganu. Adubu kanagumbana nahakki yetthangba khajaida khubakna tharaklabadi, nahakki oithangba khajai adusu onsillu.
Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram:
40 Aduga kanagumbana nahakki phurit adu louningbagidamak wayelsangda wakatlaklabadi, mahakna nahakki achonba phurit adusu loujasanu.
et ei, qui vult tecum judicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium:
41 Aduga kanagumbana nahakpu namduna mile ama chatnaba hairabadi, mahakka loinana mile ani chatminnou.
et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
42 Nangonda nijaba mahak aduda pinou, aduga nangondagi pujaningba mahak adudagi leithokkanu.
Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
43 “Aduga ‘Nahakna nahakki keiroi leikaibu nungsiyu, aduga nahakki yeknabasingbu yengthiyu,’ haiba asi nakhoina takhre.
Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
44 Adubu eina nakhoida hairi, Nakhoina yeknabasingbu nungsiyu, nakhoibu sirap toubasingbu yaipha-thoujal pibiyu, nakhoibu yengthibasingda aphaba toubiyu aduga nakhoibu thaoi-usitana sijinnariba amasung ot-neiribasingidamak haijabiyu.
Ego autem dico vobis: diligite inimicos vestros, benefacite his qui oderunt vos, et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
45 Masi nakhoina swargada leiba nakhoigi Napa Ibungogi machasing oinabagidamakni. Maramdi Ibungo mahakna phattaba amasung aphaba misinggi mathakta numit thok-hanbi. Aduga achumba chatpa amasung phattaba toubasinggi mathakta nong chuhanbi.
ut sitis filii Patris vestri, qui in cælis est: qui solem suum oriri facit super bonos et malos: et pluit super justos et injustos.
46 Maramdi nakhoibu nungsibibasing adu khaktabu nakhoina nungsirabadi, nakhoigi kari mana leigadage? Kanggat khombasing aduna phaoba adumna touba nattra?
Si enim diligitis eos qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
47 Aduga nakhoina nakhoigi nachin-nanaosing khaktada taram-taramna tourabadi, atoppasingdagi nakhoina kari henna touribage? Tengban Mapubu thajadabasingna phaoba adumna touba nattra?
Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
48 Maram aduna swargada leiba nakhoigi Napa Ibungona mapung phaba adugumna nakhoisu mapung phaba oiyu.”
Estote ergo vos perfecti, sicut et Pater vester cælestis perfectus est.
