Luke 1
1 Nungsijaraba Theophilus: Eikhoigi irakta thunghanbikhraba thoudoksing adugi paodam adubu inanaba mioi kaya amana kanna hotnakhi.
Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quae in nobis completae sunt, rerum:
2 Ahoubadagi houna thoudoksing asibu mamitmakna uhoubasing amasung Mapugi waheigi thougal toubasing aduna eikhoida phongdokpirambasing adu makhoina ikhi.
sicut tradiderunt nobis, qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt sermonis:
3 Aduga, he ikai khumnaraba Theophilus, pumnamaksing adu eihakna ahoubadagi houna changkhonna thijillaba maramna, thoudoksing adu mathang manao naina nahakki naphamda iba phagani haina eihaknasu ningle.
visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere, optime Theophile,
4 Nangonda tambikhraba pumnamaksing adugi mapungphaba achumba adu nahakna khangnanaba eina masi naphamda ibani.
ut cognoscas eorum verborum, de quibus eruditus es, veritatem.
5 Herod-na Judea leibakki ningthou oina pallingei matamda, Abijah-gi purohit kanglupta Zechariah kouba purohit ama leirammmi. Mahakki nupigi maming Elijabeth kou-i; aduga Elizabeth-su purohit Aaron-gi charon suron oirammi.
Fuit in diebus Herodis, regis Iudaeae, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia, et uxor illius de filiabus Aaron, et nomen eius Elisabeth.
6 Makhoi animakna Mapu Ibungogi yathangsing amadi pathap pumnamaksing mapungphana ngakchaduna Tengban Mapugi mityengda chumna chatchaba punsi mahing amada hinglammi.
Erant autem iusti ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis, et iustificationibus Domini sine querela,
7 Adubu makhoi macha amata leiramde maramdi Elizabeth chaboktabi oirammi aduga makhoi animak ahalsu yamna oirammi.
et non erat illis filius eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.
8 Nongmagi numitta Zechariah-gi purohit kangbuna thougal toubagi palli taraduna mahakna Mapugi Sanglenda purohit ama oina Tengban Mapugi thougal tourammi.
Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur Zacharias in ordine vicis suae ante Deum,
9 Aduga latnapungda mengkruk thanaba purohitsinggi chatnabi matung inna changyengnabada mangonda tare. Maram aduna mahakna Mapu Ibungogi sanglen manungda changle.
secundum consuetudinem sacerdotii, sorte exiit ut incensum poneret, ingressus in templum Domini:
10 Amasung mengkruk chukhatpagi pungpham aduda tilliba miyam aduna mapanda haija nijaduna leirammi.
et omnis multitudo populi erat orans foris hora incensi.
11 Adudagi Mapu Ibungogi dut amana mengkruk thariba iratpung adugi yet thangbada leptuna mangonda uhanbirammi.
Apparuit autem illi Angelus Domini, stans a dextris altaris incensi.
12 Zechariah-na mahakpu ubada masada thukatpa amadi akiba phaorammi.
Et Zacharias turbatus est videns, et timor irruit super eum.
13 Adubu swarga dut aduna mangonda hairak-i, “Kiganu, Zechariah! Nahakna haijaba adu Tengban Mapuna tabire. Nahakki nupi Elizabeth-na nachanupa ama poklagani aduga nahakna mahakki maming John haina thongadabani.
Ait autem ad illum Angelus: Ne timeas Zacharia, quoniam exaudita est deprecatio tua: uxor tua Elisabeth pariet tibi filium, et vocabis nomen eius Ioannem:
14 Mahak pokpa matamda nahakna kayada haraoba amadi nungaiba oigadaba! Amasung mi kayana kayada harao nungaiba oigadaba!
et erit gaudium tibi, et exultatio, et multi in nativitate eius gaudebunt:
15 Maramdi Mapu Ibungogi mityengda mahak matik chaogani. Mahakna yu amadi mayai kaba mahi amata thakloi, aduga mama puknungdagi houna mahak Thawai Asengbana than-gani.
erit enim magnus coram Domino: vinum, et siceram non bibet, et Spiritu sancto replebitur adhuc ex utero matris suae:
16 Amasung mahakna Israel macha kayabu makhoigi Tengban Mapu, Mapu Ibungoda hallak-han-gani.
et multos filiorum Israel convertet ad Dominum Deum ipsorum:
17 Mahakna Tengban Mapugi wa phongdokpa maichou Elijah-gi machat amadi matikka loinana Ibungogi mang thana chatkani. Mahakna misingbu Ibungona lenglakkadaba adugidamak thourang langhannaba mapasingbu machasingga amuk yasinnahangani amasung haiba indabasingbu achumba chatpasinggi lousing aduda hongdokpigani.”
et ipse praecedet ante illum in spiritu, et virtute Eliae: ut convertat corda patrum in filios, et incredulos ad prudentiam iustorum, parare Domino plebem perfectam.
18 Adudagi Zechariah-na dut aduda hairak-i, “Masi soidana thokkani haibasi eihakna kamdouna khanggadage? Eidi ahal oiraba mini aduga eigi nupisu ahal oire.”
Et dixit Zacharias ad Angelum: Unde hoc sciam? ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis.
19 Maduda dut aduna khumlak-i, “Ei Grabriel-ni. Nangonda wa hainanaba amasung aphaba pao asibu tamnanaba eibu thabirakpa Tengban Mapugi mangda eina lepli.
Et respondens Angelus dixit ei: Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum: et missus sum loqui ad te, et haec tibi evangelizare.
20 Adubu achaba matamda soidanamak thoklagadaba eigi wasing asi nahakna thajade. Aduga nahakna thajadabagi maramna eina nangonda haikhibasing asi thoktriba numit adu phaoba nahak wa ngangba thokloi aduga wa amata ngangdana tumminna leigani.”
Et ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem, quo haec fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis, quae implebuntur in tempore suo.
21 Cheirak aduda mising aduna Zechariah-bu mapanda ngaiduna leirammi amasung mahakna karigi Mapugi Sanglen manungda matam asuk kuina leiribano haina makhoi ngaklammi.
Et erat plebs expectans Zachariam: et mirabantur quod tardaret ipse in templo.
22 Amasung mahakna mapanda thorakpa matamda, mahakna makhoida wa ngangba ngamkhide. Aduga mahakna Mapugi Sanglen manungda uhanbiba ama ukhre haiba makhoina khanglammi, maramdi mahakna makhoida ingit touduna nganglammi adubu wa ngangbadi adumak ngamkhide.
Egressus autem non poterat loqui ad illos, et cognoverunt quod visionem vidisset in templo. Et ipse erat innuens illis, et permansit mutus.
23 Aduga Mapugi Sanglenda mahakki thougal toubagi numitsing adu loirabada Zachariah mayumda amuk halaklammi.
Et factum est, ut impleti sunt dies officii eius abiit in domum suam:
24 Matam kharagi matungda Elizabeth mironlaklammi aduga mahakna tha manga yumdagi mapan thoklamde.
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor eius, et occultabat se mensibus quinque, dicens:
25 Mahakna haikhi, “Houjik mameithangda Mapu Ibungona eibu pangbire. Miyam mangda eina ikaiba nanglamba adu Ibungona louthokpire!”
Quia sic fecit mihi Dominus in diebus, quibus respexit auferre opprobrium meum inter homines.
26 Elizabeth-na mironba tha taruk surakpada Tengban Mapuna swargadut Grabriel-bu Nazareth kouba Galilee-gi khungangda tharakle.
In mense autem sexto, missus est Angelus Gabriel a Deo in civitatem Galilaeae, cui nomen Nazareth,
27 Mahakna Mary haina koubi, David ningthougi chada-naoda oiriba Joseph kouba nupa amada luhongnaba waroinakhrabi leisabi asengbi amagi pao puduna laklammi.
ad Virginem desponsatam viro, cui nomen erat Ioseph, de domo David, et nomen virginis Maria.
28 Aduga dut aduna mangonda laktuna hairak-i, “Khurumjari, thoujal phanglabi! Mapu Ibungona nahakpu loinabiri; nupisinggi maraktagi nahakti yaipahabini.”
Et ingressus Angelus ad eam dixit: Ave gratia plena: Dominus tecum: Benedicta tu in mulieribus.
29 Maryna dut adugi wahei aduda yamna cha-ngaknarammi amasung mahakki waheising aduna kari phongdoklibano haiduna khallammi.
Quae cum audisset, turbata est in sermone eius, et cogitabat qualis esset ista salutatio.
30 Maduda dut aduna hairak-i, “Kiganu Mary, Tengban Mapudagi nahakna thoujal phangjare.
Et ait Angelus ei: Ne timeas Maria, invenisti enim gratiam apud Deum.
31 Nahakna mironduna nacha nupa ama pokkani aduga nahakna mahakki maming Jisu thongadabani.
ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen eius IESUM.
32 Mahak matik chaogani aduga Wangthoiraba Mapu Ibungogi machanupa kougani. Mapu Ibungo Tengban Mapuna mangonda mapa David-ki phambal adu pibigani,
hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius:
33 Aduga mahakna Jacob-ki chada-naodasinggi ningthou oina matam pumbagi oina pan-gani, amadi mahakki leibak adu lomba nairoi.” (aiōn g165)
et regnabit in domo Iacob in aeternum, et regni eius non erit finis. (aiōn g165)
34 Adudagi Mary-na dut aduda hairak-i, “Eihakti luhongdribi leisabini, adu oirabadi masi kamdouna oithokkadouribano?”
Dixit autem Maria ad Angelum: Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco?
35 Dut aduna khumlak-i, “Thawai Asengbana nahakki nathakta lengthabirakkani aduga Wangthoiraba Ibungo adugi panggalna nahakpu lumsinbigani. Maram asina pokkadouriba asengba angang adubu Tengban Mapugi Machanupa kougani.
Et respondens Angelus dixit ei: Spiritus sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ideoque et quod nascetur ex te Sanctum, vocabitur Filius Dei.
36 Yengu, nahakki mari mata Elizabeth-su ahal oiraklaba matamsida macha ama phangjagadoure, chaboktabi hainarambi mahakna houjikti tha tarukki angang naopure.
Et ecce Elisabeth cognata tua, et ipsa concepit filium in senectute sua: et hic mensis sextus est illi, quae vocatur sterilis:
37 Maramdi Tengban Mapugi maphamda oithoktaba kari amata leite.”
quia non erit impossibile apud Deum omne verbum.
38 Maduda Mary-na hairak-i, “Eihak Mapu Ibungogi manainupini; nahakna haikhibagum masi eingongda thokpa oirasanu.” Adudagi dut adu mahakpu thadoktuna chatkhre.
Dixit autem Maria: Ecce ancilla Domini, fiat mihi secundum verbum tuum. Et discessit ab illa Angelus.
39 Madugi matung ikui kuidana Mary-na thourang touraduna chinggi lamdamda leiba, Judea-gi apikpa sahar amada thuna chatlammi.
Exurgens autem Maria in diebus illis abiit in montana cum festinatione, in civitatem Iuda:
40 Amasung mahakna Zechariah-gi yumda changduna Elizabeth-pu khurumjarammi.
Et intravit in domum Zachariae, et salutavit Elisabeth.
41 Aduga Mary-na khurumjabagi khonjel adu Elizabeth-na tabada mahakki pibuknungda angang aduna chonglammi. Amasung Elizabeth Thawai Asengbana thallammi.
Et factum est, ut audivit salutationem Mariae Elisabeth, exultavit infans in utero eius: et repleta est Spiritu sancto Elisabeth:
42 Aduga mahakna khonjel wangna hairak-i, “Nupilaktagi nahakti khwaidagi henna yaiphabini, amasung nahakna naopugadouriba angang adu yaiphabani!
et exclamavit voce magna, et dixit: Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui.
43 Eigi Ibungogi imana eigi inakta lengbiraktuna eibu asuk ekai khumnabiriba asi karamnano?
Et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me?
44 Maramdi nahakna khurumjabagi khonjel adu eina hek tabaga eigi pibuknunggi angang asina haraoduna chongkhatli.
Ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis, exultavit in gaudio infans in utero meo.
45 Mapu Ibungona mahakki maphamda haikhrabasing adu thunghanbigani haina thajaribi mahak adu yaiphabini!”
et beata, quae credidisti, quoniam perficientur ea, quae dicta sunt tibi a Domino.
46 Maduda Maryna hairak-i, “Eigi thawaina Mapu Ibungobu thagatchei,
Et ait Maria: Magnificat anima mea Dominum:
47 Eigi thawaina eigi Kanbiba Mapu, Tengban Mapuda haraojei,
et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo.
48 Maramdi mahakna tollabi manainupi eihakpu ningsingbire! Houjiktagi houduna miron khudingna kougani eibu yaiphabi;
Quia respexit humilitatem ancillae suae: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes.
49 Maramdi toubire Pangallaba mahakna, eigidamak achouba thabak kaya. Ibungo mahakki minglendi asengbani;
Quia fecit mihi magna qui potens est: et sanctum nomen eius.
50 Mahakpu kina chatchabasingda, utpi mahakna chanbiba; miron miron khudingda.
Et misericordia eius a progenie in progenies timentibus eum.
51 Toubire mahakki pambomna, matik leiba thabak kaya; aduga chaikhaire mahakna, mathamoida napal touba misingbu.
Fecit potentiam in brachio suo: dispersit superbos mente cordis sui.
52 Chingthakhi mahakna matik leiba ningthousingbu makhoigi ningthou phambaldagi, aduga thanggatpikhi mahakna nollukpasingbu.
Deposuit potentes de sede, et exaltavit humiles.
53 Thalhanbikhi mahakna aram-khourangbasingbu aphabana, adubu thakhi inakhunbasingbu khut hangna.
Esurientes implevit bonis: et divites dimisit inanes.
54 Ngakkhi mahakna sakkhiba washaktu, eikhoigi ipa-ipusingda, aduga lakkhi pangbinaba mahakki manai Israel-bu.
Suscepit Israel puerum suum, recordatus misericordiae suae.
55 Ningsingbikhi mahakna, matam pumnamakta chanbiba utpigani haibadu, Abraham amadi mahakki charon suronsingda!” (aiōn g165)
Sicut locutus est ad patres nostros, Abraham, et semini eius in saecula. (aiōn g165)
56 Adudagi Mary-na tha ahummuk Elizabeth-ka leiminnaramlaga mayumda hankhirammi.
Mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus: et reversa est in domum suam.
57 Elizabeth-ki angang unabagi matam oiraklabada, mahakna machanupa ama pokkhi.
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi, et peperit filium.
58 Aduga mahakki keirol-leikaisingna amadi mari-matasingna Mapu Ibungona mahakpu kayada chanbibage haibadu tare amasung makhoi pumnamakna mahakka loinana haraominare.
Et audierunt vicini, et cognati eius quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa, et congratulabantur ei.
59 Angang aduna numit nipanni subada makhoina mahakpu un kakpa lakle, amasung makhoina angang adubu mapagi maming louduna Zechariah thonnaba tourammi.
Et factum est in die octavo, venerunt circumcidere puerum, et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.
60 Adubu Elizabeth-na makhoida haikhi, “Natte, mahakki maming John haina thongadabani.”
Et respondens mater eius, dixit: Nequaquam, sed vocabitur Ioannes.
61 Maduda makhoina mangonda hairak-i, “Nakhoigi sagei natei marakta ming adu kouba mi amatasu yaode.”
Et dixerunt ad illam: Quia nemo est in cognatione tua, qui vocetur hoc nomine.
62 Adudagi makhoina angang adugi mapa Zechariah-da ingit touduna, mahakna angang adugi maming kari thonba pambage haiduna hanglammi.
Innuebant autem patri eius, quem vellet vocari eum.
63 Maduda mahakna mangonda inanaba korbak ama pinaba hairammi, aduga maduda mahakna “Mahakki maming John kou-i” haina ire. Maduda makhoi pumnamak pumngak ngakle.
Et postulans pugillarem scripsit, dicens: Ioannes est nomen eius. Et mirati sunt universi.
64 Khudak adumaktada Zechariah amuk hanna wa ngangba ngamle aduga mahakna Tengban Mapubu thagatchaba houre.
Apertum est autem illico os eius, et lingua eius, et loquebatur benedicens Deum.
65 Aduga thokkhibasing asina maram oiduna mahakki keirol-leikai pumnamak akibana thallammi, amasung thoudok pumnamak asigi paona Judah-gi chinggi lamdam adu sinba thungna sandokkhirammi.
Et factus est timor super omnes vicinos eorum: et super omnia montana Iudaeae divulgabantur omnia verba haec:
66 Amasung pao adu taba mi khudingmakna, madugi maramda wakhal touraduna hanglak-i, “Angang asina kari oirakkadaba?” Maramdi Mapu Ibungogi pangalna mahakki mathakta lei haiba makhoina khanglammi.
et posuerunt omnes, qui audierant in corde suo, dicentes: Quis, putas, puer iste erit? Etenim manus Domini erat cum illo.
67 Amasung John-gi mapa Zechariah Thawai Asengbana thallammi aduga mahakna Tengban Mapugi wa phongdoktuna hairak-i:
Et Zacharias pater eius repletus est Spiritu sancto: et prophetavit, dicens:
68 “Eikhoina Israel-gi Tengban Mapu, Mapu Ibungobu thagatlasi! Mahakna mahakki misingbu pangbinaba lakle amasung makhoibu handokpire!
Benedictus Dominus Deus Israel, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suae:
69 Mahakna mahakki manai David-ki charon surondagi, Pinabire eikhoigidamak matik leiba Kanbiba Mapu ama.
Et erexit cornu salutis nobis: in domo David pueri sui.
70 Mahakna mamangngeida mahakki wa phongdokpiba asengba maichousingi mapanna washakpikhi, (aiōn g165)
Sicut locutum est per os sanctorum, qui a saeculo sunt, prophetarum eius: (aiōn g165)
71 Kanbigani haina Mahakna, eikhoibu eikhoigi yeknabasingdagi, amadi eikhoibu yengthiba pumnamakki makhuttagi.
Salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium, qui oderunt nos:
72 Haibikhi mahakna eikhoigi ipa ipusingda, chanbiba utpigani haina, aduga mahakki asengba warepnaba adu mahakna ningsingbikhi.
Ad faciendam misericordiam cum patribus nostris: et memorari testamenti sui sancti.
73 Wasakpikhi mahakna Ipa Abraham-da,
Iusiurandum, quod iuravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis:
74 Kanbigani haina Mahakna eikhoibu yeknabasingi makhuttagi aduga ngamhanbigani haina eikhoibu akiba leitana mahakpu thouganjaba,
Ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi.
75 Punsi chuppa eikhoina Mahakki mangda asengba amadi achumba chatpa oinaba.
In sanctitate, et iustitia coram ipso, omnibus diebus nostris.
76 Aduga, eigi ichanupa, nahakpu wangthoiraba Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichou haina kougani; Ibungogi lambi thourang tounaba, Chatkani nahakna Ibungogi mang thaduna.
Et tu puer, propheta Altissimi vocaberis: praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius:
77 Ibungogi misingda hainanaba, makhoigi papsingdu kokpibagi mapanna, Makhoibu kanbigani haina.
Ad dandam scientiam salutis plebi eius: in remissionem peccatorum eorum:
78 Maramdi eikhoigi Tengban Mapudi chanbiheibani amadi nungsiheibani. Thok-hanbigani Mahakna, aran-khubamgi langlaba ayukki korou mangal adu eikhoida.
Per viscera misericordiae Dei nostri: in quibus visitavit nos, oriens ex alto:
79 Ngalhannanaba korouthaktagi, asibagi mamlaba mamida leiriba pumnamakki mathakta. Chingbinanaba eikhoigi khongthangbu, ingthabagi lambida.”
Illuminare his, qui in tenebris, et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.
80 Adudagi angang adu hakchang amadi thawaida chaokhatlaklammi. Aduga mahakna masabu Israel-gi miyamda phongdoktringeigi matam adu phaoba lamjao lamhangda leirammi.
Puer autem crescebat, et confortabatur spiritu: et erat in desertis usque in diem ostensionis suae ad Israel.
