Masese 18

1 Moyimi alukaka kaka kosepelisa baposa na ye, atelemelaka bososoli nyonso.

Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.

2 Moto oyo azangi mayele asepelaka te kozwa tango ya kokanisa, kasi asepelaka kaka kotalisa makanisi ya motema na ye.

Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.

3 Soki moto mabe ayei, kotiola mpe eyaka; soki soni eyei, kofinga mpe eyaka.

Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.

4 Maloba ya monoko ya moto ezalaka lokola mayi ya mozindo; etima ya bwanya ezalaka lokola mayi ya ebale oyo etondi makasi.

Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.

5 Ezali malamu te kolongisa moto mabe mpe kokweyisa moyengebene, kati na kosambisama.

Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.

6 Bibebu ya moto oyo azangi mayele eyeisaka koswana, mpe monoko na ye eyeisaka fimbu.

Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.

7 Monoko ya moto oyo azangi mayele ememelaka ye kufa, mpe bibebu na ye ezalaka motambo mpo na molimo na ye moko.

Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.

8 Maloba ya moto ya songisongi ezalaka lokola bilei ya kitoko, ekitaka na esengo kino na libumu.

Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.

9 Moto oyo azongaka sima na mosala na ye azali ndeko ya mobebisi.

Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.

10 Kombo ya Yawe ezali lokola ndako molayi batonga makasi; moyengebene akimelaka kuna mpe azwaka ebombamelo ya makasi.

Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.

11 Bomengo ya mozwi ezali engumba na ye, oyo batonga makasi; akanisaka ete ezali lokola mir ya molayi.

Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.

12 Liboso ete moto akweya, motema na ye ekomaka na lolendo; kasi komikitisa eyaka liboso ya nkembo.

Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.

13 Kopesa eyano liboso ya koyoka ezali liboma mpe bozoba.

Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.

14 Kimia kati na motema elendisaka moto na tango ya bokono, kasi nani akokoka kolendisa motema oyo etutami?

Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?

15 Motema ya moto ya mayele ezwaka mayele, mpe litoyi ya moto ya bwanya elukaka boyebi.

Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.

16 Kado efungolelaka moto oyo apesi yango nzela mpe ekotisaka ye liboso ya bato minene.

Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.

17 Moto ya liboso na kosamba amonanaka lokola nde alongi; kasi soki moto oyo azali kosamba na ye ayei, akotelemela ye.

Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.

18 Zeke esilisaka koswana mpe ekataka makambo kati na bato ya makasi.

Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.

19 Kokota lisusu na motema ya ndeko oyo osali mabe ezalaka pasi koleka kokota na engumba batonga makasi; mpe koswana na moto ezali lokola kokanga bikuke ya ndako batonga makasi na bibende ya minene.

Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.

20 Moto atondisaka libumu na ye na nzela ya mbuma ya monoko na ye mpe akotonda na lifuti ya bibebu na ye.

Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.

21 Kufa mpe bomoi ezali na se ya nguya ya lolemo; moto oyo alingaka lolemo akolia mbuma na yango.

Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.

22 Mobali oyo azwi mwasi ya malamu azwi bomengo, azwi ngolu kowuta epai na Yawe.

Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.

23 Mobola alobaka na mongongo ya kobondela, kasi mozwi azongisaka eyano na lolendo.

Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.

24 Moto oyo azalaka na balingami ebele amitiaka na pasi, kasi ezali na molingami moko ya motema, oyo aleki ata ndeko.

Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.