Proverbiorum 31

1 verba Lamuhel regis visio qua erudivit eum mater sua

Ĩno nĩyo mĩario ya Mũthamaki Lemueli: nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩrĩa aarutirwo nĩ nyina:

2 quid dilecte mi quid dilecte uteri mei quid dilecte votorum meorum

“Atĩrĩrĩ, wee mũrũ wakwa, ngũkwĩra atĩa, o wee mwana wa nda yakwa, ngũkwĩra atĩa o wee mwana wa mĩĩhĩtwa yakwa,

3 ne dederis mulieribus substantiam tuam et vias tuas ad delendos reges

atĩrĩ, ndũkanaitange hinya waku na andũ-a-nja, kana ũhe ũhoti waku acio manangaga athamaki.

4 noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas

“Atĩrĩrĩ, wee Lemueli, athamaki matiagĩrĩirwo nĩkũnyua ndibei, ti mũtugo wa athamaki kũnyua ndibei, anene matiagĩrĩirwo nĩ kwĩrirĩria njoohi,

5 ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis

nĩgeetha matikanyue mariganĩrwo nĩ ũrĩa watho uugaga, nao magithie arĩa othe ahinyĩrĩrie kĩhooto kĩao.

6 date siceram maerentibus et vinum his qui amaro sunt animo

Heaga arĩa marathira njoohi, na ndibei kũrĩ arĩa marĩ na ruo rũnene rwa ngoro;

7 bibant ut obliviscantur egestatis suae et doloris non recordentur amplius

reke manyue mariganĩrwo nĩ ũthĩĩni wao, na matige gũcooka kũririkana kĩeha kĩao.

8 aperi os tuum muto et causis omnium filiorum qui pertranseunt

“Arĩrĩria arĩa matangĩhota kwĩyarĩrĩria, warĩrĩrie kĩhooto kĩa arĩa othe anyamaarĩku.

9 aperi os tuum decerne quod iustum est et iudica inopem et pauperem

Maarĩrĩrie, na ũmatuĩre ciira na kĩhooto; rũĩrĩra kĩhooto kĩa arĩa athĩĩni na arĩa abatari.”

10 aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius

Mũtumia ngatha-rĩ, angĩoneka kũ? Nĩgũkorwo thogora wake nĩũkĩrĩte mũno ũrĩa wa ruru iria ndune.

11 beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit

Mũthuuri wake nĩamwĩhokete biũ, na ndarĩ kĩndũ kĩa bata angĩaga.

12 gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae

Mũtumia ũcio, matukũ mothe ma muoyo wake, no maũndũ mega ekaga mũthuuriwe, na ndangĩmwĩka ũũru.

13 deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum

Ethaga guoya wa ngʼondu na ndigi cia ũguta, agacirutĩra wĩra na kĩyo, na moko make.

14 he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum

Ahaana ta marikabu cia wonjoria, tondũ athũgũraga irio ciake kuuma kũraya.

15 vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis

Okĩraga rũciinĩ kũrĩ o na nduma; akahe andũ a nyũmba yake irio, na akagaĩra ndungata ciake cia airĩtu mawĩra mao.

16 zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam

Ecũũranagia ũhoro wa mũgũnda mũna, akaũgũra; kuumana na ũthũkũmi wake, ahaandaga mũgũnda wa mĩthabibũ.

17 heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum

Ehotoragĩra wĩra wake erutanĩirie; moko make marĩ hinya wa kwĩrutĩra wĩra.

18 teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius

Nĩatigagĩrĩra atĩ wonjoria wake nĩũrĩ na uumithio, naguo tawa wake ũraaraga ũgĩakana.

19 ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum

Anyiitaga mũtĩ wa kuogotha ndigi na guoko, nakĩo gĩcũni kĩa ndigi agakĩnyiitĩrĩra na ciara ciake.

20 caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem

Nĩataanahagĩra andũ arĩa athĩĩni, nao arĩa abatari akamatambũrũkĩria moko make.

21 lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus

Rĩrĩa tharunji yagũa-rĩ, we ndamakaga atĩ nĩĩgũthĩĩnia andũ a nyũmba yake; nĩgũkorwo othe nĩahumbe nguo cia rangi mũtune.

22 mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius

Nĩatumaga indo cia kwara ũrĩrĩ wake; nake ehumbaga nguo cia gatani ĩrĩa njega, na cia rangi wa ndathi.

23 nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae

Mũthuuri wake nĩaheagwo gĩtĩĩo kĩhingo-inĩ gĩa itũũra inene, harĩa aikaraga marĩ na athuuri a bũrũri.

24 samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo

Mũtumia ũcio nĩatumaga nguo cia gatani agaciendia, na agatwaragĩra onjoria mĩcibi.

25 ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo

Hinya na ũtĩĩku nĩcio nguo iria ehumbaga; nĩakenaga ategwĩtigĩra matukũ marĩa magooka.

26 phe os suum aperuit sapientiae et lex clementiae in lingua eius

Aaragia ciugo cia ũũgĩ, naruo rũrĩmĩ rwake rũrutanaga maũndũ ma ũtugi.

27 sade considerat semitas domus suae et panem otiosa non comedet

Nĩarũmbũyagia maũndũ ma nyũmba yake, na ndarĩĩaga irio atanogeire.

28 coph surrexerunt filii eius et beatissimam praedicaverunt vir eius et laudavit eam

Ciana ciake ciarahũkaga, cikoiga arorathimwo; o nake mũthuuri wake nĩamũgaathagĩrĩria, akamwĩra atĩrĩ:

29 res multae filiae congregaverunt divitias tu supergressa es universas

“Andũ-a-nja aingĩ manatuĩka ngatha, no wee nĩũmakĩrĩte othe.”

30 sin fallax gratia et vana est pulchritudo mulier timens Dominum ipsa laudabitur

Ngoga nĩ cia kũheenania, naguo ũthaka nĩ wa tũhũ; no mũtumia ũrĩa mwĩtigĩri Jehova nĩ wa kũgaathĩrĩrio.

31 thau date ei de fructu manuum suarum et laudent eam in portis opera eius

Mũrĩhei mũcaara wa wĩra ũrĩa arutĩte, naguo wĩra wake ũrekwo ũmũgaathĩrĩrie kĩhingo-inĩ gĩa itũũra rĩrĩa inene.