Proverbiorum 22
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
Heri kuchagua jina jema kuliko utajiri mwingi, kuheshimiwa ni bora kuliko fedha au dhahabu.
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
Tajiri na maskini wanafanana kwa hili: Bwana ni Muumba wao wote.
3 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
Mtu mwenye busara huona hatari na kujificha, bali mjinga huendelea mbele kama kipofu nayo ikamtesa.
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
Unyenyekevu na kumcha Bwana huleta utajiri, heshima na uzima.
5 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
Katika mapito ya waovu kuna miiba na mitego, bali yeye ailindaye nafsi yake hukaa mbali nayo.
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
Mfundishe mtoto njia impasayo kuiendea, naye hataiacha hata akiwa mzee.
7 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
Matajiri huwatawala maskini naye akopaye ni mtumwa wa akopeshaye.
8 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
Yeye aupandaye uovu huvuna taabu, nayo fimbo ya ghadhabu yake itaangamizwa.
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
Mtu mkarimu yeye mwenyewe atabarikiwa kwa kuwa hushiriki chakula chake na maskini.
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
Mfukuze mwenye dhihaka, na mvutano utatoweka; ugomvi na matukano vitakoma.
11 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
Yeye apendaye moyo safi na yeye ambaye maneno yake ni ya neema, mfalme atakuwa rafiki yake.
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
Macho ya Bwana hulinda maarifa, bali huyapinga maneno ya asiye mwaminifu.
13 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
Mvivu husema, “Yuko simba nje!” au, “Nitauawa katika mitaa!”
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
Kinywa cha mwanamke kahaba ni shimo refu; yeye aliye chini ya ghadhabu ya Bwana atatumbukia ndani yake.
15 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
Upumbavu umefungwa ndani ya moyo wa mtoto, bali fimbo ya adhabu itaufukuzia mbali naye.
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
Yeye amwoneaye maskini ili kujiongezea mali, naye ampaye tajiri zawadi, wote huwa maskini.
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
Tega sikio na usikie misemo ya wenye hekima, elekeza moyo wako kwenye yale nifundishayo,
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
kwa maana inapendeza unapoyahifadhi moyoni mwako na kuwa nayo yote tayari midomoni mwako.
19 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
Ili tumaini lako liwe katika Bwana, hata wewe, ninakufundisha leo.
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
Je, sijakuandikia misemo thelathini, misemo ya mashauri na maarifa,
21 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
kukufundisha maneno ya kweli na ya kuaminika, ili uweze kutoa majibu sahihi kwake yeye aliyekutuma?
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
Usiwadhulumu maskini kwa sababu ni maskini, wala kumdhulumu mhitaji mahakamani,
23 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
kwa sababu Bwana atalichukua shauri lao naye atawateka wao waliowateka.
24 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
Usifanye urafiki na mtu mwenye hasira ya haraka, usishirikiane na yule aliye mwepesi kukasirika,
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
la sivyo utajifunza njia zake na kujiingiza mwenyewe kwenye mtego.
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
Usiwe mwenye kupana mikono katika rehani, au kuweka dhamana kwa ajili ya madeni.
27 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
Kama ukikosa njia ya kulipa, kitanda chako kitachukuliwa ukiwa umekilalia.
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani lililowekwa na baba zako.
29 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
Je, unamwona mtu stadi katika kazi yake? Atahudumu mbele ya wafalme; hatahudumu mbele ya watu duni.
