Mattheum 5
1 Videns autem Iesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli eius,
| خوشابحالها و گروهی بسیار دیده، بر فراز کوه آمد و وقتی که او بنشست شاگردانش نزد اوحاضر شدند. | ۱ |
2 et aperiens os suum docebat eos dicens:
| آنگاه دهان خود را گشوده، ایشان را تعلیم داد و گفت: | ۲ |
3 Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
| «خوشابحال مسکینان در روح، زیرا ملکوت آسمان از آن ایشان است. | ۳ |
4 Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
| خوشابحال ماتمیان، زیرا ایشان تسلی خواهند یافت. | ۴ |
5 Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
| خوشابحال حلیمان، زیرا ایشان وارث زمین خواهند شد. | ۵ |
6 Beati, qui esuriunt, et sitiunt iustitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
| خوشابحال گرسنگان و تشنگان عدالت، زیراایشان سیر خواهندشد. | ۶ |
7 Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
| خوشابحال رحم کنندگان، زیرا بر ایشان رحم کرده خواهدشد. | ۷ |
8 Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
| خوشابحال پاک دلان، زیرا ایشان خدا راخواهند دید. | ۸ |
9 Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
| خوشابحال صلح کنندگان، زیراایشان پسران خدا خوانده خواهند شد. | ۹ |
10 Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam: quoniam ipsorum est regnum caelorum.
| خوشابحال زحمت کشان برای عدالت، زیراملکوت آسمان از آن ایشان است. | ۱۰ |
11 Beati estis cum maledixerint vobis homines, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
| خوشحال باشید چون شما را فحش گویند و جفا رسانند، وبخاطر من هر سخن بدی بر شما کاذبانه گویند. | ۱۱ |
12 gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in caelis. sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
| خوش باشید و شادی عظیم نمایید، زیرا اجر شما در آسمان عظیم است زیرا که به همینطور بر انبیای قبل از شما جفامی رسانیدند. | ۱۲ |
13 Vos estis sal terrae. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
| «شما نمک جهانید! لیکن اگر نمک فاسدگردد، به کدام چیز باز نمکین شود؟ دیگر مصرفی ندارد جز آنکه بیرون افکنده، پایمال مردم شود. | ۱۳ |
14 Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita.
| شما نور عالمید. شهری که بر کوهی بنا شود، نتوان پنهان کرد. | ۱۴ |
15 neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum ut luceat omnibus, qui in domo sunt.
| و چراغ را نمی افروزند تا آن را زیر پیمانه نهند، بلکه تا بر چراغدان گذارند؛ آنگاه به همه کسانی که در خانه باشند، روشنایی می‌بخشد. | ۱۵ |
16 Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent patrem vestrum, qui in caelis est.
| همچنین بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا اعمال نیکوی شما را دیده، پدر شما را که در آسمان است تمجید نمایند. | ۱۶ |
17 Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
| «گمان مبرید که آمده‌ام تا تورات یا صحف انبیا را باطل سازم. نیامده‌ام تا باطل نمایم بلکه تاتمام کنم. | ۱۷ |
18 Amen quippe dico vobis, donec transeat caelum et terra, iota unum, aut unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant.
| زیرا هر آینه به شما می‌گویم، تاآسمان و زمین زایل نشود، همزه یا نقطه‌ای ازتورات هرگز زایل نخواهد شد تا همه واقع شود. | ۱۸ |
19 Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno caelorum.
| پس هرکه یکی از این احکام کوچکترین رابشکند و به مردم چنین تعلیم دهد، در ملکوت آسمان کمترین شمرده شود. اما هرکه بعمل آورد و تعلیم نماید، او در ملکوت آسمان بزرگ خوانده خواهد شد. | ۱۹ |
20 Dico enim vobis, quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum.
| زیرا به شما می‌گویم، تاعدالت شما بر عدالت کاتبان و فریسیان افزون نشود، به ملکوت آسمان هرگز داخل نخواهیدشد. | ۲۰ |
21 Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit iudicio.
| «شنیده‌اید که به اولین گفته شده است “قتل مکن و هرکه قتل کند سزاوار حکم شود.” | ۲۱ |
22 Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit iudicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennae ignis. (Geenna g1067)
| لیکن من به شما می‌گویم، هرکه به برادر خود بی‌سبب خشم گیرد، مستوجب حکم باشد و هرکه برادرخود را راقا گوید، مستوجب قصاص باشد و هرکه احمق گوید، مستحق آتش جهنم بود. (Geenna g1067) | ۲۲ |
23 Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
| پس هرگاه هدیه خود را به قربانگاه ببری و آنجا به‌خاطرت آید که برادرت بر تو حقی دارد، | ۲۳ |
24 relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
| هدیه خود را پیش قربانگاه واگذار و رفته، اول با برادرخویش صلح نما و بعد آمده، هدیه خود رابگذران. | ۲۴ |
25 Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
| با مدعی خود مادامی که با وی در راه هستی صلح کن، مبادا مدعی، تو را به قاضی سپارد و قاضی، تو را به داروغه تسلیم کند و در زندان افکنده شوی. | ۲۵ |
26 Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
| هرآینه به تو می‌گویم، که تا فلس آخر را ادا نکنی، هرگز از آنجا بیرون نخواهی آمد. | ۲۶ |
27 Audistis quia dictum est antiquis: Non moechaberis.
| «شنیده‌اید که به اولین گفته شده است “زنامکن.” | ۲۷ |
28 Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam moechatus est eam in corde suo.
| لیکن من به شما می‌گویم، هر کس به زنی نظر شهوت اندازد، همان دم در دل خود با او زناکرده است. | ۲۸ |
29 Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. (Geenna g1067)
| پس اگر چشم راستت تو رابلغزاند، قلعش کن و از خود دور انداز زیرا تو رابهتر آن است که عضوی از اعضایت تباه گردد، ازآنکه تمام بدنت در جهنم افکنده شود. (Geenna g1067) | ۲۹ |
30 Et si dextra manus tua scandalizat te, abscinde eam, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. (Geenna g1067)
| و اگردست راستت تو را بلغزاند، قطعش کن و از خوددور انداز، زیرا تو را مفیدتر آن است که عضوی ازاعضای تو نابود شود، از آنکه کل جسدت دردوزخ افکنده شود. (Geenna g1067) | ۳۰ |
31 Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
| «و گفته شده است هرکه از زن خودمفارقت جوید، طلاق نامه‌ای بدو بدهد. | ۳۱ |
32 Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam moechari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
| لیکن من به شما می‌گویم، هر کس بغیر علت زنا، زن خود را از خود جدا کند باعث زنا کردن اومی باشد، و هرکه زن مطلقه را نکاح کند، زنا کرده باشد. | ۳۲ |
33 Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis: reddes autem Domino iuramenta tua.
| «باز شنیده‌اید که به اولین گفته شده است که “قسم دروغ مخور، بلکه قسم های خود را به خداوند وفا کن.” | ۳۳ |
34 Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neque per caelum, quia thronus Dei est:
| لیکن من به شما می‌گویم، هرگز قسم مخورید، نه به آسمان زیرا که عرش خداست، | ۳۴ |
35 neque per terram, quia scabellum est pedum eius: neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis:
| و نه به زمین زیرا که پای انداز اواست، و نه به ارشلیم زیرا که شهر پادشاه عظیم است، | ۳۵ |
36 neque per caput tuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
| و نه به‌سر خود قسم یاد کن، زیرا که مویی را سفید یا سیاه نمی توانی کرد. | ۳۶ |
37 Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
| بلکه سخن شما بلی بلی و نی نی باشد زیرا که زیاده براین از شریر است. | ۳۷ |
38 Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
| «شنیده‌اید که گفته شده است.”چشمی به چشمی و دندانی به دندانی “ | ۳۸ |
39 Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram:
| لیکن من به شمامی گویم، با شریر مقاومت مکنید بلکه هرکه بررخساره راست تو طپانچه زند، دیگری را نیز به سوی او بگردان، | ۳۹ |
40 et ei, qui vult tecum in iudicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium.
| و اگر کسی خواهد با تو دعواکند و قبای تو را بگیرد، عبای خود را نیز بدوواگذار، | ۴۰ |
41 et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
| و هرگاه کسی تو را برای یک میل مجبور سازد، دو میل همراه او برو. | ۴۱ |
42 Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
| هر کس ازتو سوال کند، بدو ببخش و از کسی‌که قرض از توخواهد، روی خود را مگردان.» | ۴۲ |
43 Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
| «شنیده‌اید که گفته شده است “همسایه خورا محبت نما و با دشمن خود عداوت کن.” | ۴۳ |
44 Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos: et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
| امامن به شما می‌گویم که دشمنان خود را محبت نمایید و برای لعن کنندگان خود برکت بطلبید و به آنانی که از شما نفرت کنند، احسان کنید و به هرکه به شما فحش دهد و جفا رساند، دعای خیرکنید، | ۴۴ |
45 ut sitis filii patris vestri, qui in caelis est: qui solem suum oriri facit super bonos, et malos: et pluit super iustos et iniustos.
| تا پدر خود را که در آسمان است پسران شوید، زیرا که آفتاب خود را بر بدان و نیکان طالع می‌سازد و باران بر عادلان و ظالمان می‌باراند. | ۴۵ |
46 Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
| زیرا هرگاه آنانی را محبت نمایید که شما رامحبت می‌نمایند، چه اجر دارید؟ آیا باجگیران چنین نمی کنند؟ | ۴۶ |
47 Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
| و هرگاه برادران خود را فقطسلام گویید چه فضیلت دارید؟ آیا باجگیران چنین نمی کنند؟ | ۴۷ |
48 Estote ergo vos perfecti, sicut et pater vester caelestis perfectus est.
| پس شما کامل باشید چنانکه پدر شما که در آسمان است کامل است. | ۴۸ |
